Παραδοσιακά στην Ελλάδα, σε ειδικές περιστάσεις όπως είναι οι τελετές των γάμων αλλά και των θανάτων, οι μεγάλες θρησκευτικές γιορτές αλλά κι οι ημέρες θέρους και τρύγου, ο άρτος ζυμώνεται με συγκεκριμένες (αρωματικές) συνταγές, διακοσμείται με ανάγλυφα σχέδια/μηνύματα και προσφέρεται ανοιχτά στην κοινωνία.
Τα λεγόμενα «κεντημένα» ψωμιά, πέρα από τον διατροφικό έχουν κι έναν συμβολικό ρόλο ως μέρος των τελετουργικών, γεγονός το οποίο ενέπνευσε την εικαστικό Μαρία Βαρελά για ένα έργο που διερευνά τους κοινωνικούς συσχετισμούς που «ζυμώνονται» σε όλη αυτή τη διαδικασία.
Σε πρώτη φάση, η Βαρελά δημιούργησε μια βάση δεδομένων κατόπιν έρευνας στη λαογραφική ιστορία, όπου συγκεντρώθηκαν σύμβολα και συσχετίστηκαν με τις εννοιολογικές προεκτάσεις που υπονοούν. Σε αυτή τη βάση δεδομένων θα προστεθούν τώρα οι ευχετήριες «παραγγελίες» του κοινού: μέχρι τις 19 Φεβρουαρίου μπορείτε να στείλετε το δικό σας μήνυμα (ευχές, προθέσεις, επιθυμίες), συμπληρώνοντας το σχετικό δελτίο του πρότζεκτ.
Κατόπιν, ένας αλγόριθμος (φτιαγμένος επίσης από την εικαστικό) πρόκειται να επιλέξει τυχαία μερικές από τις ευχές, να τις συσχετίσει αυτόματα με τα σύμβολα-ξόμπλια-αναθήματα της βάσης δεδομένων και να δώσει την πρώτη μαγιά για το έργο «Κεντημένο Ψωμί».
Η παράδοση της αρτοποιίας, ένας νέος κώδικας και οι σχέσεις μεταξύ γυναικών. Το πρότζεκτ που διοργανώνει ο χώρος Tavros ξεκινάει με ένα ανοιχτό κάλεσμα.
Η Βαρελά έχει ήδη συνεργαστεί με το γυναικείο συνεταιρισμό Αιαντίς που κατέχει την τέχνη της κεντημένης αρτοποιίας, οπότε όλες οι επιλεγμένες ευχές θα αποτυπωθούν σε ψωμιά από την ίδια, στο χώρο Tavros ο οποίος διοργανώνει το πρότζεκτ, ως δεύτερο μέρος της σειράς δράσεων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «The Table and the Territory». Η πραγμάτωση του έργου θα ξεκινήσει με το ζύμωμα και τη διακόσμηση των ψωμιών σε μια long-lasting περφόρμανς που θα προβληθεί ζωντανά στο διαδίκτυο, από 20 έως 26 Φεβρουαρίου.
Αναφέραμε τη λέξη «ξεκινήσει», διότι το πρότζεκτ επεκτείνεται, σε δεύτερη φάση, δημιουργώντας ένα μικρό δίκτυο γυναικών, όπου μέλη του συνεταιρισμού Αιαντίς θα συναντηθούν κατ’ ιδία, μέσω Zoom, με γυναίκες εικαστικούς (των οποίων το έργο σχετίζεται με την πλαστικότητα της ύλης και τη γλυπτική), προκειμένου να τους μεταδώσουν τις παραδοσιακές τεχνικές για το κέντημα του ψωμιού. Μια σειρά από podcast ανάμεσα σε ακαδημαϊκούς (λαογράφους, ανθρωπολόγους κ.ο.κ.) και τις εικαστικούς που συμμετείχαν θα φέρει στο κοινό την εμπειρία τους, θέτοντας παράλληλα τη θεωρητική πλαισίωση για το πρότζεκτ.
Στη διαδικασία του έργου συμμετέχουν οι: Αγγελική Καβακάκη (πρόεδρος του γυναικείου αγροτικού συνεταιρισμού οικοτεχνίας Αιαντίς), Δέσποινα Καταπότη (επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, παν. Αιγαίου), Γιάννης Δρίνης (λαογράφος στον Τομέα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς), Γιώργος Μαγγίνης (αρχαιολόγος στο Μουσείο Μπενάκη) Δέσποινα Νάζου (μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Ανθρωπολογία του Τουρισμού, παν. Κρήτη) κι απ’ την ομάδα των εικαστικών οι Πάκυ Βλασσοπούλου, Μαρία Γεωργούλα, Αναστασία Δούκα, Μαλβίνα Παναγιωτίδη και Στεφανία Στρούζα.
