Σπάνια μας δίνεται η ευκαιρία να δούμε υπερπαραγωγές του Γουέστ Εντ χωρίς να ταξιδέψουμε. Η εταιρεία People Entertainment Group κάνει το όνειρο χιλιάδων θεατρόφιλων πραγματικότητα και φέρνει στην Αθήνα (στα αγγλικά με ελληνικούς υπέρτιτλους) το «Φάντασμα της Όπερας», το μιούζικαλ-θρύλος του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ που βασίστηκε στο λογοτεχνικό έργο του Γκαστόν Λερού και είναι το μακροβιότερο στην ιστορία του Μπρόντγουεϊ και το πιο πολυσυζητημένο στο λονδρέζικο Γουέστ Εντ.
Μετά τις sold out παραστάσεις στη συμπρωτεύουσα το επιτελείο της θεατρικής παραγωγής του Γουέστ Εντ έρχεται στην Αθήνα, στο Christmas Theater, για να μας μαγέψει με μια υπερπαραγωγή που σκηνοθετεί ο Στίβεν Μπάρλοου. Πρόκειται για μια ευτυχή στιγμή του γνωστού μιούζικαλ, καθώς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε μερικούς από τους καλύτερους ερμηνευτές στην 35χρονη πορεία του.
Τον ρόλο του Έρικ ερμηνεύει ο σούπερ σταρ του παγκόσμιου μουσικού θεάτρου Μπεν Φόστερ, που κατέκτησε την καρδιά των θεατών ως Ιησούς στο «Jesus Christ Superstar». Στον ρόλο της νεαρής πριμαντόνας Κριστίν εμφανίζεται η Σελίντε Σοενμάκερ, μία από τις πιο αγαπημένες ερμηνεύτριες του Γουέστ Εντ, που άφησε εποχή με την ερμηνεία της στους «Αθλίους». Μαζί της μοιράζεται τον ρόλο η ταλαντούχα Έιμι Μάνφορντ. Τα εντυπωσιακά σκηνικά και τα κοστούμια είναι του Άντριου Ρίλεϊ. Τις χορογραφίες σχεδίασε ο Γιούαν Τζόουνς, τη μουσική διεύθυνση κρατά ο μαέστρος Μάικλ Ίνγκλαντ και τους φωτισμούς υπογράφει ο Χάουαρντ Χάντσον.
Το διασημότερο φάντασμα του κόσμου
Στο έργο του Γκαστόν Λερού ο διευθυντής της Όπερας του Παρισιού προσλαμβάνει τη φιλόδοξη νεαρή τραγουδίστρια Κριστίν όταν η ντίβα της όπερας Καρλότα εγκαταλείπει ξαφνικά την παράσταση. Η φωνή της, αγγελική κι ερωτική, αντηχεί στους χώρους του θεάτρου και μαγεύει έναν μυστηριώδη άντρα, τον Έρικ, ο οποίος ζει κρυμμένος στις κατακόμβες κάτω από την Όπερα του Παρισιού. Κανείς δεν τον έχει δει μέχρι τότε. Μόνο η Μαντάμ Γκιρί γνωρίζει ότι το Φάντασμα είναι ένας παραμορφωμένος μουσικός.
Όταν ο Έρικ αποφασίζει να εμφανιστεί στην Κριστίν, της προτείνει να τη βοηθήσει να καλλιεργήσει το ταλέντο της στο τραγούδι. Είναι τόσο όμορφη που την ερωτεύεται, αλλά δεν είναι ο μόνος θαυμαστής της. Ο πλούσιος και γοητευτικός Ραούλ τη διεκδικεί το ίδιο παθιασμένα. Δυστυχώς ο έρωτας δεν θα μπορέσει να λυτρώσει τον Έρικ από τη μοναξιά και την απελπισία που αισθάνεται λόγω της διαφορετικότητάς του, την οποία η κοινωνία δεν μπορεί εύκολα να αποδεχτεί.
Μύθος ή πραγματικότητα;
Αυτό είναι το στόρι της περίφημης νουβέλας που δημοσίευσε ο Γάλλος δημοσιογράφος Γκαστόν Λερού το 1909 στην εφημερίδα «Le Gaulois» και αργότερα εκδόθηκε σε βιβλίο. Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας έχει πάντα τη δύναμη να συγκινεί, όμως αυτό που έκανε τη συγκεκριμένη ιστορία ακόμη πιο ελκυστική είναι ο συνδυασμός στοιχείων αστυνομικού θρίλερ και ψυχογραφήματος πάνω στην προσωπικότητα του μυστηριώδους άντρα.
Το εκπληκτικό είναι δε ότι κάποιοι από τους χαρακτήρες φαίνεται να είναι εμπνευσμένοι από πραγματικά πρόσωπα. Μελετητές του έργου του Λερού υποστηρίζουν ότι έχτισε τον χαρακτήρα του Έρικ πάνω στον θρύλο ενός Νορμανδού, ο οποίος γεννήθηκε με παραμορφωμένο πρόσωπο, δούλεψε σε τσίρκο και στην πορεία κατάφερε να ανέλθει κοινωνικά και να γίνει βοηθός αρχιτέκτονα. Στις δημόσιες εμφανίσεις του, ωστόσο, συνήθιζε να κρύβει τη δυσμορφία του προσώπου του με μάσκα, ενώ το θεωρείο από το οποίο παρακολουθούσε παραστάσεις στην όπερα ήταν το νούμερο πέντε, όπως συμβαίνει και στο έργο του Λερού με το Φάντασμα. Όσο για τον χαρακτήρα της Κριστίν, θεωρείται ότι πηγή έμπνευσης ήταν η σοπράνο Κριστίνα Γιόνασντοτερ, η οποία κατάφερε να κάνει σπουδαία καριέρα, παρότι ξεκίνησε από πολύ χαμηλά.
Το μυστηριώδες, το απόκοσμο που παίζει με τον αρχέτυπο μύθο του Άδη και της Περσεφόνης αλλά και ο συνδυασμός του φανταστικού με το πραγματικό στο «Φάντασμα της όπερας» ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν καλλιτέχνες απ’ όλες τις τέχνες, το θέατρο, το σινεμά, την τηλεόραση, τα κόμικς, τη μουσική. Ακόμη και η NASA έδωσε την ονομασία «Φάντασμα της όπερας» σε ένα από τους πιο ενδιαφέροντες αστέρες νετρονίου που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Η χρονιά που το έργο του Γκαστόν Λερού πέρασε στη σφαίρα του κλασικού κι εκτόξευσε τη φήμη του ήταν το 1925 και αφορμή στάθηκε η μεταφορά του στον κινηματογράφο.
Το κινηματογραφικό πρόσωπο του Φαντάσματος
Η ιστορία του Γκαστόν Λερού έχει μεταφερθεί δεκάδες φορές στη μεγάλη οθόνη, με κάθε διασκευή από την εποχή του βωβού σινεμά να δίνει διαφορετικό τόνο στην απόδοση του μύθου του Φαντάσματος. Εκείνη που θεωρείται δικαίως εμβληματική και πιο πιστή στην απεικόνιση του ήρωα είναι η ταινία του 1925 με πρωταγωνιστή τον θρυλικό Λον Τσάνεϊ. Ο ηθοποιός, διάσημος για τον μεθοδικό τρόπο με τον οποίο δημιουργούσε ο ίδιος το μακιγιάζ του, εδώ ακολούθησε κατά γράμμα τις περιγραφές του βιβλίου και το αποτέλεσμα ήταν τόσο επιτυχημένο, ώστε πολλοί λιποθύμησαν στην πρεμιέρα. Χαρακτηριστικό δε είναι το γεγονός πως συχνά αιμορραγούσε στα γυρίσματα, εξαιτίας των συρμάτων που είχε χρησιμοποιήσει για να στέκεται η μάσκα του.
Παρ’ όλα αυτά γυρίστηκαν τρεις διαφορετικές εκδοχές, εξαιτίας της παταγώδους αποτυχίας των δοκιμαστικών προβολών, ενώ το τελικό φιλμ αποτελείται από υλικό δύο διαφορετικών σκηνοθετών (Ρούπερτ Τζούλιαν και Έντουαρντ Σέντγκουιγκ). Αργότερα η Universal επιχείρησε ακόμη μία διασκευή (1943), σε μια λιγότερο horror και περισσότερο οπερατική προσέγγιση, με τον Κλοντ Ρέινς ως Φάντασμα. Τη δική του βερσιόν επιχείρησε και το θρυλικό βρετανικό στούντιο ταινιών τρόμου Hammer, σε σκηνοθεσία Τέρενς Φίσερ (1962), ενώ το 1998 και ο Ντάριο Αρτζέντο εμπνεύστηκε από τον Λερού. Η πιο πρόσφατη (έμμεση) διασκευή είναι αυτή του 2004 από τον Τζόελ Σουμάχερ, ο οποίος μετέφερε στο σινεμά το μιούζικαλ του Άντριου Λόιντ Γουέμπερ.
Το μιούζικαλ-θρύλος
Ο μάγος του μιούζικαλ Άντριου Λόιντ Γουέμπερ, πατέρας μεγάλων επιτυχιών που έχουν κάνει ρεκόρ παρουσίας σε Μπρόντγουεϊ και Γουέστ Εντ, το 1986, δεκαεπτά χρόνια μετά το «Jesus Christ Superstar», δέκα χρόνια μετά την «Evita» και πέντε χρόνια μετά το «Cats», ανέβασε σε μορφή μιούζικαλ το «Φάντασμα της όπερας» στο Her Majesty’s Theatre στο Γουέστ Εντ και το 1988 στο Μπρόντγουεϊ. Βραβείο Olivier καλύτερου μιούζικαλ κέρδισε το πρώτο ανέβασμα και βραβείο Tony το δεύτερο, ενώ με Olivier και Tony διακρίθηκε και ο σπουδαίος πρωταγωνιστής Μάικλ Κρόφορντ, που ερμήνευσε τον ρόλο του Φαντάσματος στην παρθενική παράσταση του «Φαντάσματος της Όπερας», με παρτενέρ την υψίφωνο Σάρα Μπράιτμαν.
Η ορχηστρική μουσική του Γουέμπερ είναι υποβλητική και τα τραγούδια του μιούζικαλ, που όλοι θέλουν να έχουν στη δισκοθήκη τους, ζητούν δυνατούς ερμηνευτές. Από τις πιο αξιοπρόσεκτες θεωρήθηκαν οι ερμηνείες της Σιέρα Μπόγκες στον ρόλο της Κριστίν, με συμπρωταγωνιστές, στον ρόλο του Έρικ, τον Τζον Όουεν Τζόουνς (2001) αλλά και τον Ραμίν Καριμλού (2009). Αρκετοί είναι και οι καλλιτέχνες του μουσικού στερεώματος που έχουν εμπνευστεί από την ιστορία του Λερού, από τον Ένιο Μορικόνε που έγραψε τη μουσική της ταινίας του Ντάριο Αρτζέντο μέχρι heavy metal συγκροτήματα που έκαναν εκπληκτικές ηλεκτρισμένες αναγνώσεις του «Phantom of the Opera».
heavy metal ανάγνωση p2ct4xXak24
Δεν είναι λίγες οι συναυλίες των Iron Maiden που κάνουν δυναμικό φινάλε με το τραγούδι «Phantom of the Opera» και τον εκπληκτικό τραγουδιστή Μπρους Ντίκινσον να τα δίνει όλα στη σκηνή. Το αγγλικό heavy metal συγκρότημα, αντλώντας έμπνευση από την ιστορία του Γκαστόν Λερού, έγραψε το γεμάτο ένταση και ηλεκτρισμό ομώνυμο τραγούδι, το οποίο συμπεριλήφθηκε στο ντεμπούτο άλμπουμ του συγκροτήματος το 1980.
Η γκοθ ατμόσφαιρα που αποπνέει το μυστήριο Φάντασμα, πάντως, φαίνεται πως γοητεύει εν γένει τις metal μπάντες. Οι Nightwish για παράδειγμα, το μουσικό συγκρότημα συμφωνικής metal μουσικής, το οποίο δημιουργήθηκε το 1996 στο Κίτεε της Φινλανδίας, διασκεύασαν το βασικό, ομώνυμο τραγούδι του μιούζικαλ του Γουέμπερ και το συμπεριέλαβαν στο άλμπουμ τους «Century Child Year», το οποίο κυκλοφόρησε το 2002. Οι ηλεκτρικές κιθάρες συναντάνε τα βιολιά σε μια πανδαισία ήχων...
Φάντασμα-Κόμικς
Για τους δημιουργούς της εικονογραφημένης αφήγησης το «Φάντασμα της Όπερας» αποτέλεσε, αναμενόμενα, πηγή έμπνευσης. Από το 1988 κυκλοφορεί από την Comics Eternity μια horror εκδοχή και από την Titan ένα καλοσχεδιασμένο έγχρωμο graphic novel.
Η παραγωγή που θα δούμε σε αριθμούς
• 140.000.000 θεατές έχουν χειροκροτήσει μέχρι σήμερα το θρυλικό μιούζικαλ.
• 40 και πλέον τόνους ζυγίζει το σκηνικό της παράστασης που έρχεται στο Christmas Theater.
• 15 νταλίκες χρειάστηκαν για τη μεταφορά του τεχνικού εξοπλισμού.
• 1.000 κοστούμια δημιούργησε ο ενδυματολόγος Άντριου Ράιλι.
• 3 ώρες προετοιμασίας χρειάζεται ο πρωταγωνιστής που ερμηνεύει το Φάντασμα, ενώ η ειδική μάσκα κατασκευάζεται ξανά σε κάθε παράσταση.
• 250 άτομα από διάφορες χώρες, Νορβηγία, Ολλανδία, Βέλγιο, Τουρκία κ.α., δουλεύουν για τη συγκεκριμένη παραγωγή και οι 100 από αυτούς είναι τεχνικοί.
Πληροφορίες για το «Phantom of the Opera» στο Christmas Theatre (15/2-8/3) στα 2168004868, 2117701700, www.christmastheater.gr. Προπώληση: www.viva.gr.
Περισσότερες πληροφορίες
The phantom of the opera
Το διάσημο μιούζικαλ με τις μελωδίες που έχουν γράψει ιστορία, το οποίο βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γκαστόν Λερού, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και μάλιστα με τους πρωταγωνιστές της παράστασης του Γουέστ Εντ.