Το Παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας γίνεται κινηματογραφικό πλατό, οι μαθητές του ειδικού σχολείου της περιοχής πρωταγωνιστές και η Γαλλική Επανάσταση καίριο ερώτημα. Ζευγάρι στη ζωή και τη σκηνή, η σκηνοθέτις Έλλη Παπακωνσταντίνου και ο μουσικός Τηλέμαχος Μούσας μας μιλούν για μια από τις πιο ιδιαίτερες παραστάσεις του καλοκαιριού, τη «Λουιζέττα».
Ο τίτλος σας είναι κάπως παραπλανητικός. Ακούγεται σαν το όνομα κάποιας χαριτωμένης ηρωίδας…
Ε.Π. Πράγματι. Λουιζέττα αποκαλούσε χαϊδευτικά ο Μαρά την γκιλοτίνα, παραπέμποντας στην καρατόμηση του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Κατ’ αναλογία, η παράστασή μας, αν και ενδεχομένως ανοίγει το ζήτημα του τί σημαίνει το να είσαι πολίτης, δεν παύει να είναι λαϊκή και κωμική, φωτίζοντας το γελοίο των αντιφάσεων.
Παράσταση, ταινία, πρόβα, γύρισμα… τι ακριβώς είναι η «Λουιζέττα»;
Ε.Π. Όλα αυτά μαζί. Οι θεατές, αρχικά καθήμενοι κι έπειτα περπατώντας, παρακολουθούν όσα διαδραματίζονται στα τροχόσπιτα-καμαρίνια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων μιας ταινίας με αφορμή τη Γαλλική Επανάσταση.
Η μεγάλη όμως ιδιαιτερότητά της είναι ότι, εκτός από επαγγελματίες, πρωταγωνιστούν και είκοσι δύο παιδιά, ηλικίας 13-18 ετών…
Τ.Μ. Είναι οι μαθητές μου. Γιατί, εκτός από μουσικός είμαι και απόφοιτος της Γεωπονικής. Εδώ και επτά χρόνια, με τη δεύτερη αυτή ιδιότητά μου, διδάσκω στο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο Ελευσίνας.
Τι εννοούμε όταν λέμε «ειδικό σχολείο»;
Τ. Μ. Οι μαθητές είναι παιδιά με μαθησιακές και συμπεριφοριστικές δυσκολίες. Κάποια βρίσκονται μέσα στο ευρύ φάσμα του αυτισμού, κάποια όχι. Μιλώντας για τους δικούς μου μαθητές, διαπίστωσα από την πρώτη στιγμή την ιδιαίτερη έφεση κάποιων στη μουσική. Ξεκίνησα, λοιπόν, να τους μαθαίνω αρμονία. Κάπως έτσι, με την αρωγή της διευθύντριάς μας και των πολιτιστικών προγραμμάτων που παίρνουμε, δημιουργήθηκε σιγά-σιγά η Eleusis Band, η μπάντα των μαθητών. Παίζουν κρητική λύρα, beatbox, αρμόνιο, κρουστά, ηλεκτρικές κιθάρες, ενώ δύο εξ αυτών τραγουδούν.
Ε.Π. Στην παράσταση, όμως, έχουν και κανονικούς ρόλους. Παίζουν τους σκηνοθέτες, τους σεναριογράφους, τους κάμεραμεν και το συνεργείο που κινηματογραφεί την ταινία. Ουσιαστικά, η παράσταση είναι …η ταινία τους!
Τ.Μ. Είμαι βέβαιος ότι, αν εξαιρέσουμε τη διαφορά ηλικίας, δύσκολα θα διακρίνετε ποιοι είναι οι επαγγελματίες ηθοποιοί και ποιοι οι μαθητές. Νοημοσύνη δεν είναι μόνο το IQ. Ένας δυσλεκτικός μπορεί να παίζει κιθάρα σαν βιρτουόζος.
Ε.Π. Γιατί, απλά, «υπάρχει μια άλλη νοημοσύνη, πέραν του νου», όπως διαβάζουμε στο ινδικό έπος της «Μαχαμπχαράτα». Ή, όπως έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, στην ιεράρχηση των ιδιοτήτων της ανθρώπινης φυλής, πάνω-πάνω, είθισται να είναι η ευφυΐα, η οποία συχνά εξισώνεται με το χρήμα και την εξουσία. Κι όμως, ο Αινστάιν δεν ήταν πλούσιος! Ας σκεφτούμε, λοιπόν, ποιοι μας κυβερνούν. Κι αν είναι πραγματικά ευφυείς.
Με τη σύνθεση του θιάσου, επιχειρείτε, υπό μια έννοια, να μιλήσετε για όσα διακήρυσσε η Γαλλική Επανάσταση; ...Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη;
Ε.Π. Νιώθω ότι η πίστη μας στον ορίζοντα που ανοίγουν αυτές οι τρεις έννοιες έχει κλονιστεί. Κι αυτό ισχύει για όλους μας, ανεξαρτήτως μαθησιακών δυσκολιών, κινητικών προβλημάτων ή οποιουδήποτε άλλου παράγοντα. Καταπιανόμαστε, λοιπόν, με τη Γαλλική Επανάσταση ως ένα ιστορικό τετελεσμένο αλλά και ως ένα ανοιχτό ερώτημα, το οποίο πρέπει διαρκώς να επαναπροσδιορίζουμε. Με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη θεμελιώθηκε η αστική δημοκρατία και δη ο άνθρωπος ως πολίτης. Ποιος είναι, όμως, είναι πολίτης σήμερα, με τις διαρκείς προσφυγικές ροές, τους νεόπτωχους και τους άστεγους που κατακλύζουν τις κοινωνίες μας; Μήπως πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας σε μια δυναμική σχέση με την ιστορική πραγμάτωση όσων διακυβεύτηκαν το 1789 και να δούμε ξανά τι σημαίνει «αποκλεισμός» και «ματαίωση»; Αυτά συζητιούνται από το θίασο κατά τη διάρκεια της παράστασης: τα αδιέξοδα και οι αντιφάσεις, ο σκεπτικισμός και το παράλογο που διέπει την καθημερινότητά μας αλλά και η ευθύνη μας για όλο αυτό. Ο άνθρωπος πραγματώνεται ιστορικά στο εδώ και τώρα και πάντα σε σχέση με το συνάνθρωπό του^ όχι σε σχέση με κάποιες ιδέες αλλά με τη δράση του. Μήπως, λοιπόν, πρέπει να ξαναμιλήσουμε για τον άνθρωπο-απόβλητο, όπως το έθεσε ο Τζιόρτζιο Αγκαμπέν στο «Αυτό που μένει από το Άουσβιτς»; Αυτόν το διάλογο με τη λήθη θέλουμε να ανοίξουμε, με το ότι ξεχάσαμε τη δύναμη του ανθρώπου. Κι όλο αυτό δίχως κανένα πατρονάρισμα και καμία υπογράμμιση της ιδιαιτερότητας.
Η «Λουιζέττα: το καμαρίνι μιας επανάστασης» της Έλλης Παπακωνσταντίνου και του ΟDC Εnsemble παίζεται στις 22-25/6 στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας.
Προς διευκόλυνση πρόσβασης του κοινού στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας, θα υπάρχει ειδικό λεωφορείο για τις ημέρες της παράστασης 22-25 Ιουνίου, το οποίο θα πραγματοποιεί το δρομολόγιο: Σταθμός Αγίας Μαρίνας (Μετρό Αθήνας) - Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας. Ώρα αναχώρησης: 20:15. Πληροφοριες: info@odcensemble.com
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο - Σκηνοθεσία: Έλλη Παπακωνσταντίνου
Μουσική: Τηλέμαχος Μούσας
Δραματουργική συνεργασία: Στέλλα Ράπτη, Φιλήμων Πατσάκης
Βίντεο: Παντελής Μάκκας
Xορογραφία: Αθανασία Κανελλοπούλου
Σκηνικά - Κοστούμια: Τέλης Καρανάνος, Αλεξάνδρα Σιάφκου
Φωτισμοί: Ολυμπία Μυτιληναίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Αναστασία Κατσιναβάκη
Φωτογραφίες: Alex Kat
Παίζουν: Adrian Frieling, Αναστασία Κατσιναβάκη, Δάφνη Μαρκάκη, Αντώνης Πριμηκύρης, Άλκηστις Πολυχρόνη, Ρόζα Προδρόμου, Θοδωρής Σκυφτούλης, καθώς και εθελοντές, εκπαιδευτικό προσωπικό και μαθητές του Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου Ελευσίνας
Μουσικός επί σκηνής: Νεφέλη Μαρκάκη
Συμμετέχει ως τραγουδίστρια: Νάσια Γκόφα
Συμπαραγωγή: Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου και Ελευσίνα 2021 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης
Προπώληση στα Ταμεία του Φεστιβάλ, στο 2103272000 και στο www.greekfestival.gr
Τιμές εισιτηρίων Κανονικό: 15€, Φοιτητικό: 10€, ΑΜΕΑ / Ανέργων: 5€