"To Be-Named": Φωτεινή Γουσέτη πώς τα ονόματα διαμορφώνουν τους κόσμους μας;

Με αφορμή το finissage της έκθεσης “To Be-Named” στο Circuits and Currents με μια διάλεξη τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου η επιμελήτρια μας ξεναγεί στο σκεπτικό της. Οι πράξεις ονοματοδοσίας δεν είναι απλώς περιγραφικές - έχουν δημιουργική ισχύ και συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των κόσμων μας.

To Be-Named

Συνδυάζοντας έργα καταξιωμένων και πρωτοεμφανιζόμενων καλλιτεχνών/καλλιτέχνιδων, μεταξύ άλλων και φοιτητών/τριών της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, η έκθεση "To Be-Named" στο Circuits and Currents προσφέρει μια όχι και τόσο συχνή ευκαιρία να δούμε μια ομαδική έκθεση διεθνών καλλιτεχνών με ένα σφιχτό, επίκαιρο επιχείρημα που μας αφορά και μας κινεί το ενδιαφέρον. Μάλιστα, τα έργα που αφορούν το εγχώριο παράδειγμα καταπιάνονται με φρέσκο τρόπο, ακόμη κι όταν βρίσκονται σε αρχικό στάδιο της διαμόρφωσης της εικαστικής τους γλώσσας με την τοπική ιστορία και πραγματικότητα: από την ονοματοδοσία των δρόμων της Κυψέλης ως τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης αλλά και το μεταναστευτικό τραύμα των Αλβανών δεύτερης γενιάς, Μιλήσαμε με την εικαστικό Φωτεινή Γουσέτη για την πρώτη της επιμελητική προσπάθεια, που ολοκληρώνεται τη Δευτέρα 20 Νοεμβρίου με τη διάλεξη της Sasha (Aleksandra) Filatova, υπεύθυνης για την εκδοχή του To Be-named" στο Κιργιστάν και Επίκουρης Καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Narxoz με θέμα τον καλλιτεχνικό ακτιβισμό στην κεντρική Ασία (Circuits and Currents, 8 μ.μ.).  

Πώς προέκυψε η εμπλοκή σου με το project και ποιά μεθοδολογία ακολούθησες; 
Το To Be-Named είναι ένα project που φέρνει σε διάλογο μία σειρά διαφορετικών τοποθεσιών και προσεγγίσεων στη θεματική της πολιτικής της ονοματοδοσίας. Το project έχει δημιουργηθεί από το Πανεπιστήμιο Bard στη Νέα Υόρκη και εμπλέκει με διαφορετικούς τρόπους ένα ευρύτερο δίκτυο ιδρυμάτων-συνεργατών*. Πρόσωπο-κλειδί του project είναι η Gwyneira Isaac, ανθρωπολόγος και επιμελήτρια βορειοαμερικανικής Εθνολογίας στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Smithsonian. Μέλος του δικτύου είναι επίσης η Πηνελόπη Παπαηλία, καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και επιβλέπουσα του διδακτορικού μου, η οποία και με προσκάλεσενα συμμετάσχω στο To  Be-Named. Πιστεύω ότι η πρόσκληση αυτή έγινε λόγω του κεντρικού ρόλου που παίζει η έρευνα στην εικαστική δουλειά μου.

To Be-Named

Η βασική επιμελητική ομάδα του To Be-Named έκανε μια αρχική επιλογή καλλιτέχνιδων/-ών που θέτουν ζητήματα αποικιοκρατίας μέσα σε διαφορετικά πλαίσια. Στη συνέχεια, το project υλοποιείται μέσα από εκθέσεις σε διαφορετικές τοποθεσίες του κόσμου. Έχει ήδη γίνει στο Βερολίνο και τη Νέα Υόρκη και αυτή είναι η τρίτη εκδοχή του [με χρονολογική σειρά, η έκθεση θα ταξιδέψει σε Γερμανία, ΗΠΑ, Ελλάδα, Παλαιστίνη, Κιργιστάν, Δημοκρατία των Σαχά (Ρωσία), καιΜεξικό]. Τα έργα επιπλέον καλλιτέχνιδων/-ών, που εισάγονται κάθε  φορά σε μία από τις εκδοχές της έκθεσης, έρχονται σε διάλογο με μία επιλογή έργων από την αρχική ομάδα καλλιτεχνών.** Εισάγουν διαφορετικές οπτικές και εμβαθύνουν στην κατανόηση της αποαποικιακής μεθοδολογίας, η οποία είναι σημαντική για την κατανόηση και της μεθοδολογίας της αποικιοκρατίας. Ήδη οι σύγχρονες πολιτικές εξελίξεις έχουν μετατρέψει τους τρόπους υλοποίησης της έκθεσης: στη Δημοκρατία των Σαχά θα έχει διαδικτυακή μορφή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ δεν γνωρίζουμε ακόμα τι θα γίνει στην Παλαιστίνη. 

Η θεματική του project, μεταξύ άλλων, θέτει ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη ή επιβολή διαφορετικών ιεραρχιών και αυτό μού έδωσε την ιδέα και τη δυνατότητα να λειτουργήσω με παράλληλο τρόπο όσον αφορά την επιλογή των καλλιτέχνιδων/-ών με έδρα την ευρύτερη περιοχή που θα έφερνα σε διάλογο με τη βασική ομάδα των αναγνωρισμένων καλλιτέχνιδων/-ών. Με αυτό τον τρόπο, τα έργα των δεύτερων συνδιαλέγονται με έργα προπτυχιακών φοιτητριών που προέκυψαν στο workshop που κάνω γύρω από τη θεματική του To Be-Named στο πλαίσιο του 11ου εργαστηρίου Ζωγραφικής της ΑΣΚΤ. Συνδιαλέγονται επίσης με δύο αυτοδίδακτους καλλιτέχνες (Αλέξανδρο Magd Asaad και Etem Fazli) και την εικαστική τοποθέτηση μίας οικείας Άλλης, της καλλιτέχνιδας και επιμελήτριας εκθέσων Eliana Otta, που ζει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. 

*Το To Be-Named προέκυψε συγκεκριμένα χάρη σε μια συνεργασία του Συνεργατικού Δικτύου Πειραματικών Ανθρωπιστικών Επιστημών (Experimental Humanities Collaborative Network - EHCN) που συνδέει πανεπιστημιακά κέντρα ανά τον κόσμο, με το project CoLing της ΕΕ (ένα πολυεθνικό project με συμμετοχή πολλών φορέων, το οποίο εστιάζει σε μειονοτικές γλώσσες) και το πρόγραμμα Recovering Voices του Ιδρύματος Smithsonian, το οποίο υποστηρίζει προσπάθειες κοινοτήτων για την αναζωογόνηση απειλούμενων γλωσσών.

** Η αρχική ομάδα καλλιτέχνιδων/-ών έχει επιλεγεί από τις/τους Krista Caballero, Christian Ayne Crouch, Gwyneira Isaac, Marta Ostajewska και Bently Spang.

To Be-Named

Ήταν η πρώτη σου επαφή με την επιμέλεια μιας έκθεσης και ποιές προκλήσεις, αρνητικές και θετικές, αντιμετώπισες; 
 Ναι, ήταν η πρώτη μου επαφή με την επιμέλεια μιας έκθεσης και ήρθε μετά από ένα διάλειμμα που έχω κάνει τα τελευταία χρόνια από το να δείχνω την προσωπική μου δουλειά λόγω του διδακτορικού που ολοκλήρωσα πρόσφατα. Βρήκα την έρευνα σχετικά με τα έργα των καλλιτέχνιδων/-ών και τη διαλογική σχέση που δημιουργείται μεταξύ των έργων το πιο συναρπαστικό μέρος της διαδικασίας. Για την αθηναϊκή εκδοχή της έκθεσης To Be-Named, αποφάσισα να συμμετέχουν όλες/-οι οι περιοδεύουσες/-οντες καλλιτέχνιδες/-ες. Επέλεξα συγκεκριμένα έργα τους με στόχο το διάλογο με θεματικές που πραγματεύονται οι καλλιτέχνιδες/- ες με έδρα την ευρύτερη περιοχή και φοιτήτριες της ΑΣΚΤ, των οποίων τη δουλειά παρακολουθώ με διαφορετικούς τρόπους τα τελευταία χρόνια. Βρήκα συναρπαστικές τις δυνατότητες αφήγησης που δίνει το μέσο της επιμέλειας μίας έκθεσης. Επίσης, σημαντικό ήταν το ότι είχαν ήδη υλοποιηθεί δύο εκθέσεις στο πλαίσιο του To Be Named στο Βερολίνο και την Νέα Υόρκη και οι επιλογές των εκεί επιμελητριών (Dorothea Schöne και Krista Caballero, αντίστοιχα) έπαιξαν ρόλο στο να επιλέξω αυτά που θεώρησα ότι έπρεπε να συμπληρώσουν το project από το πεδίο της Αθήνας. Επίσης προσκάλεσα μία καλλιτέχνιδα, την Jeanno Gaussi, που επέλεξε η Dorothea Schöne, επιμελήτρια της έκθεσης στο Βερολίνο, γιατί θεώρησα το έργο της σημαντικό και για το αφήγημα της έκθεσης στην Αθηνα.

Αυτό που δεν γνώριζα, καθώς μέχρι τώρα είχα εμπειρία ως καλλιτέχνιδα και όχι ως επιμελήτρια εκθέσεων, είναι πόσο απαιτητικό είναι το κομμάτι της οργάνωσης της υλικοτεχνικής υποστήριξης και της οικονομικής λειτουργίας μιας έκθεσης με επιμέρους στόχο να πληρωθούν όλες/-οι οι συμμετέχουσες/-οντες. Επιπλέον, συνειδητοποίησα το πόσο δύσκολο είναι κάποιες φορές να αποδοθεί σωστά βάσει της δυνατότητας του χώρου και του μπατζετ η δουλειά των καλλιτέχνιδων/- ών με τρόπο ικανοποιητικό τόσο ως προς κάθε επιμέρους δουλειά όσο και συνολικά για όλα τα έργα. Επίσης, η επικοινωνία της έκθεσης στο κοινό είναι ένα απαιτητικό κομμάτι που μοιράζονται με διαφορετικούς όρους αλλά παρόμοια επίπεδα δυσκολίας οι καλλιτέχνιδες/-ες και οι επιμελήτριες/-τές. Νιώθω τυχερή που όσον αφορά το τεχνικό-λειτουργικό κομμάτι της έκθεσης έχω την βοήθεια του συναδέλφου ανθρωπολόγου Αλέξανδρου Παπαγεωργίου.

To Be-Named

Θεωρείς ότι συνδέεται η συγκεκριμένη επιμέλεια με το έργο σου ως εικαστικού και υποψήφιας διδακτόρισσας; 
Η διδακτορική διατριβή μου στην ανθρωπολογία σχετίζεται με τη μνήμη και το τραύμα στα μεταπολεμικά Καλάβρυτα. Βασίζεται σε μία έρευνα έντεκα ετών που έγινε με βασικό εργαλείο τη συλλογή προφορικής ιστορίας και είχε ως αποτέλεσμα μία σειρά εικαστικών έργων και τη διατριβή μου στην ανθρωπολογία, την οποία θεωρώ και αυτή εικαστικό μέσο. Μέσα από αυτή την έρευνα ήρθα κοντά με ανθρώπους που δεν θα γνώριζα στην καθημερινότητά μου και έμαθα από αυτούς· συχνά, με άτομα ή ομάδες που υπό άλλες συνθήκες θα πίστευα ότι δεν υπάρχει λόγος να περνάω χρόνο μαζί τους γιατί ίσως διαφωνούσα ή δεν καταλάβαινα τις θέσεις τους. Μέσα από την επαφή μαζί τους, η συλλογή διαφορετικών και συχνά ετερόκλιτων ιστοριών με βοήθησε να καταλάβω τουςτρόπους με τους οποίους δημιουργείται και μετακινείται η συλλογική μνήμη, καθώς και οι ιδεολογίες, οι ομαδικές απόψεις και οι συνεχώς μεταβαλλόμενες αντιπαλότητες. Μέσα από αυτή την έρευνα, έμαθα επίσης την εαυτή μου, όπως και το πώς να κάνω ερωτήσεις, να χρησιμοποιώ το λεξιλόγιο και να ονοματίζω καταστάσεις έτσι ώστε να μπορώ να δημιουργήσω ένα ανοιχτό πεδίο για διάλογο και να μπορώ να μάθω περισσότερα. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, η χρήση ενός παρατσουκλιού ή ενός υποκοριστικού δημιούργησε σιωπές, ή αντίθετα, συζητήσεις με διάθεση συμπερίληψης. Η συνθήκη αυτή με βοήθησε πολύ να καταλάβω σιωπές και της δικής μου οικογένειας.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα από την έρευνα που αφορά και τη θεματική της έκθεσης είναι τοπώς ο τρόπος αναφοράς στα παιδιά των Καλαβρύτων άλλαξε μετά την εκτέλεση των ανδρών από τη Βέρμαχτ και την ανάληψη της ευθύνης των παιδιών αποκλειστικά από τις γυναίκες: από πατρογραμμικός έγινε μητρογραμμικός. Η ανάδειξη της σημασίας των ονομάτων και ιδιαίτερα των διαδικασιών ονοματοδοσίας στο πλαίσιο του ερευνητικού και καλλιτεχνικού έργου μου για τα μεταπολεμικά Καλάβρυτα συνδιαλλέγεται με τους τρόπους που το project To Be-Named διερευνά τη δημιουργική ισχύ των πράξεων ονοματοδοσίας και τους τρόπους που συμμετέχουν στη διαμόρφωση των κόσμων μας.

Με ποιόν τρόπο θεωρείς ότι το θέμα της ονοματοδοσίας είναι καίριο σήμερα στα ευρύτερα κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα; 
Το όνομά μας, τα ονόματα των οικείων μας ή γνώριμες σε εμάς ονοματοδοσίες τοπωνυμίων/περιοχών κτλ. επηρεάζουν τη ζωή μας και συνδιαμορφώνουν τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, καθώς διαμορφώνονται από αυτές. Τα ονόματα και οι πολιτικές απόδοσής τους μπορούν να αποτελέσουν βιωμένα παραδείγματα μέσα από τα οποία μπορούμε να καταλάβουμε και να ερμηνεύσουμε τους τρόπους που (συν)υπάρχουμε και επηρεαζόμαστε από τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες.

Το πεδίο διαλόγου που διαμορφώνεται μέσα από τη βαθιά κατανόηση και τη βιωμένη γνώση των πολιτικών της ονοματοδοσίας μπορεί να λειτουργήσει περισσότερο ελεύθερο από κοινωνικούς περιορισμούς, ακόμα και αυτόν της γλώσσας. Μπορεί να αποτελέσει βάση επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών μελών της ίδιας ή/και διαφορετικών ομάδων, καθώς και για αποαποικιοποιημένη σκέψη.

Η ονοματοδοσία συνδέεται με την ταυτότητα και αναλύοντάς τη καταλαβαίνουμε [περισσότερα γύρω από το] ποιοι είμαστε. Σε προσωπικό επίπεδο, τα ονόματά μας είναι παραδείγματα οικεία καιενσώματα, η βαθύτερη κατανόηση των οποίων είναι σημαντική για τις σχέσεις με τις εαυτές μας και τις άλλες.

Θεώρησα το κόνσεπτ ως μία καλή αφετηρία για να δω θέματα κοινωνικής ανισότητας και ιεραρχίας και να φέρω σε διάλογο το έργο λίγο πολύ αναγνωρισμένων καλλιτέχνιδων/-ών, από τη μία, και προπτυχιακών και αυτοδίδακτων καλλιτέχνιδων/-ών, από την άλλη.

To Be-Named

Ποιά είναι τα βασικά διακυβεύματα που θίγουν τα βασικά έργα της έκθεσης;  Ποιά νέα έργα προέκυψαν για την αθηναϊκή εκδοχή της έκθεσης και ποιά θέματα αναδεικνύουν; 
Τα βασικά έργα της έκθεσης θέτουν θέματα ονοματοδοσίας, (παρ)ερμηνείας ή/και μετατροπής των ονομασιών, στα πλαίσια παραδόσεων, κοινωνικοπολιτικών αλλαγών και χωροταξικών μετατοπίσεων, λόγω των μετακινήσεων πληθυσμών ή της αντίστασής τους στο να μετακινηθούν, καθώς και διαδικασιών αποικιοποίησης. Ταυτόχρονα, διερευνούν και αναζητούν τρόπους αποαποικιοποίησης και εμβάθυνσης στη γνώση των διαφορετικών αφηγήσεων, καθώς και επικοινωνίας μεταξύ των αφηγήσεων αυτών που στέκονται συχνά χωρίς να φαίνονται δίπλα στις κυρίαρχες.

Η έκθεση θέτει δύο κεντρικές θεματικές. Στο ισόγειο του Circuits and Currents η Jenny Irene Miller, που είναι μέρος της βασικής επιλογής καλλιτεχνών, αναγνωρίζει, από τη θέση της ιθαγενούς καλλιτεχνιδας, ότι ένας από τους πιο ισχυρούς τρόπους για να σταθείς ενάντια στο κράτος εποίκων είναι να κρατήσεις τη θέση σου ως ιθαγενής, να μη φύγεις, να πιάνεις χώρο. Η ίδια αρνείται σε κάθε κράτος εποίκων, αλλά και στις/στους θεατες να την ταξινομήσουν βάσει της εμφάνισής της και γι’ αυτό γυρίζει την πλάτη της στο κοινό. Σε διάλογο με τη Miller, ο ακτιβιστής Etem Fazli, του οποίου τη δουλειά επέλεξα για την εκδοχή της Αθήνας, επικαλέιται τις αποικιακές και απο- αποικιακές ερμηνείες του Moretto ή Morčić, του παραδοσιακού φυλακτού (talisman) της πόλης Ριέκα της Κροατίας, που έχει τη μορφή ενός μαύρου κεφαλιού με τουρμπάνι. Ο Fazli μεταφέρει το κέντρο εστίασης της μέχρι τώρα αποαποικιακής (ή αποικιακής) ερμηνείας του black face συμβόλου θέτοντας θέματα αορατότητας, ρατσισμού και μη τόπου/χώρου/χώρας της φυλής των Ρομά που ο ίδιος εκπροσωπεί (η κοινότητα Ρομά της Ρίεκα επίσης χρησιμοποιεί αυτό το φυλακτό). Το θέμα της χωρικότητας, έτσι όπως ορθιοθετείται από τις πολιτικές της ονοματοδοσίας ερμηνεύει η Eliana Otta στους δρόμους τις Αθήνας. Μια βόλτα σε δύο δρόμους με γυναικεία ονόματα στην Αθήνα, μια πόλη όπου τέτοιοι δρόμοι δεν αφθονούν, είναι η δικαιολογία για να ρωτήσει τις/τους περαστικές/-ούς για την τοπική ιστορία, τις αναμνήσεις και τις απόψεις τους.

Στο υπόγειο, η Jeanno Gaussi, που ήρθε στην Αθήνα από το Βερολίνο και επιμελήθηκε την εγκατάσταση της δουλειάς της σύμφωνα με την ιδιαιτερότητα του χώρου, στοχάζεται μέσα από το "War Rug Project" πάνω στο βασανισμένο παρελθόν της γενέτειράς της, της Καμπούλ, και του Αφγανιστάν γενικά, και πάνω στους τρόπους με τους οποίους αυτό έχει επηρεάσει διαφορετικές πολιτισμικές ταυτότητες. Βρίσκεται σε διάλογο με την Κατερίνα Σκόρδου, που ξεθάβει την ιστορία του Κούρδου Heideren, ενός πολιτικού μετανάστη που πέρασε στην Ευρώπη πριν είκοσι χρόνια, θυσιάζοντας την πραγματική του ταυτότητα και διεκδικώντας μια ασφαλέστερη και καλύτερη ζωή. Το έργο της Gaussi συνδιαλέγεται και με τον Αλέξανδρο Magd Asaad, τη δουλειά του οποίου επέλεξα για την έκθεση στην Αθήνα. Ο Magd Asaad καταγράφει την προσωπική του ιστορία για το τι χρειάστηκε να αλλάξει μαζί με το όνομά του για να ξεφύγει από πόνο, φτώχεια, πόλεμο, θάνατο. Η Luz María Sánchez καταγράφει τα ονόματα 2.487 από τις/τους εκτιμώμενες/-ους δέκα χιλιάδες ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να περάσουν τα σύνορα ΗΠΑΜεξικού μεταξύ 1998 και 2020.

Η Χριστίνα Ρώση, που αποτελεί επιμελητική επιλογή της αθηναϊκής εκδοχής του project, συνομιλείμε τους γονείς της γύρω από μία σειρά φωτογραφιών από την ελληνορθόδοξη βάφτισή της στην Αλβανία, σε ηλικία που μπορεί να τη θυμάται σαν τραυματικό γεγονός. Μέσα από τη συνομιλία αυτή, εξερευνά προκλήσεις που αντιμετώπισε η οικογένεια κατά μετανάστευσή της από την Αλβανία στην Ελλάδα. Τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα διερευνά η Κατερίνα Κορρέ μέσα από μία εγκατάσταση και την ψηφιακή απόδοση αυτού που θυμάται από τα παιδικά της χρόνια ως περιβάλλον του χρεοκοπημένου εργοστασίου επίπλων του πατέρα της. Το έργο είναι επίσης μία διαδικασία που βοηθάει την ίδια να επανοικειοποιηθεί το επώνυμό της, που λόγω των συνεπειών της οικονομικής κρίσης της στην οικογένειά της, τής είχε καταστεί άβολο.

Οι σχέσεις ηλικιακής ιεραρχίας μέσα στην οικογένεια και τα παιχνίδια ανατροπής της μεταξύ της ίδιας και της αδερφής της είναι η θεματική του βίντεο της Μαριτίνας Τσελέπη. Η καλλιτέχνιδα χαρτογραφεί με χιούμορ ένα επώδυνο παιχνίδι ανατροπής ρόλων, κανόνων και ονομάτων. Το έργο της Τσελέπη βρίσκεται σε διάλογο με το βίντεο της Zhaoyuefan από τη βασική ομάδα καλλιτέχνιδων/-ών του project, που, επίσης με χιούμορ, αναφέρεται στην παράδοση ονοματοδοσίας στην Κίνα, στην οποία το κάθε όνομα δεν κληρονομείται αλλά είναι μία νέα εφεύρεση που ενσωματώνει ευχές και ελπίδες για το νέο μέλος της οικογένειας. Σχολιάζει με χιούμορ το γεγονός ότι η μετατροπή των κινέζικων ονομάτων σε λατινογενή αλφάβητα αποδίδει μόνο την προφορά τους –και αυτή με ηχητικά περιορισμένο τρόπο– και όχι το νόημά τους, με αποτέλεσμα να τα μετατρέπει στις/στους ίδιες/-ους τις/τους ομιλήτριες/-τές της κινέζικης γλώσσας σε μη αναγνωρίσιμα ονόματα.

Διαβάστε Επίσης

Η Αλεξάνδρα Αψοκάρδου διερωτάται και αποδίδει επιτελεστικά το τι άλλο αποδέχεται (της επιβάλλεται) μαζί με το "βαρύ" όνομά της, το οποίο πήρε κατά παράδοση από την επίσης "βαριά" και μαυροφορεμένη γιαγιά της. Στον ίδιο χώρο, βρίσκεται το έργο της Saya Woolfalk από την κεντρική ομάδα καλλιτέχνιδων/-ών. Πρόκειται για μια προβολή ενός πορτραίτου της κόρης της, μέρος της σειράς Empathics, που αφορά γυναίκες οι οποίες μπορούν να αλλάξουν τη γενετική τους σύνθεση και να συνενωθούν με τα φυτά.

To Be-Named

Πώς δούλεψες με τους φοιτητές/τριες της ΑΚΣΤ; Πώς είδες να ανταποκρίνονται στο θέμα; Θα έλεγες ότι υπάρχουν κάποια διαφαινόμενα κοινά ενδιαφέροντά τους ως προς την προσέγγιση ή τη θεματολογία;
Το εαρινό εξάμηνο του 2022 ο καθηγητής Βασίλης Βλασταράς με κάλεσε να κάνω ένα εισαγωγικό εργαστήριο για την καλλιτεχνική έρευνα σε συνδυασμό με εργαλεία από τη μεθοδολογία τηςανθρωπολογίας στο 11ο εργαστήριο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.  Βρήκα ότι οι εισαγωγικές ερωτήσεις του To Be-Named, έτσι όπως τις θέτει η ιθαγενής ανθρωπολόγος Kunnej Takaahaj (από τη Δημοκρατία των Σαχά), οι οποίες αφορούν τη βαθιά κατανόηση των νοημάτων και των ιστοριών των ονομάτων του κάθε μεμονωμένου ατόμου, ήταν μία καλή αρχή για το μάθημα. Μέσα από αυτοεθνογραφικές προσεγγίσεις, οι φοιτήτριες/-τές εξέλιξαν πειραματικές μεθοδολογίες με εξαιρετικά ενδιαφέροντα πρώτα αποτελέσματα, που δημιουργούσαν βάσεις για έρευνα σε βάθος. Έτσι, αποφάσισα να συνεχιστεί το εργαστήριο πάνω στη θεματική του To Be-Named.

Η αρχή ενός διαλόγου με το εργαστήριο ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που, με την κ. Παπαηλία, επίσης εξέλιξε την ίδια θεματική, έδωσε προοπτικές για παράλληλη εμβάθυνση στα ίδια θέματα από φοιτήτριες/-τές τέχνης και ανθρωπολογίας σε προπτυχιακό επίπεδο. Αυτή η προσέγγιση παράλληλης μάθησης μέσα από τα δύο πεδία είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ και το προτείνω μέσα από αυτό το μάθημα. Τον Μάιο του 2022 συμμετείχαμε όλα μαζί στο διαδικτυακό συνέδριο "The Cultural Politics of Naming" στο Experimental Humanities Collaborative Network @bard_eh.

Η θεματική της ονοματοδοσίας συνδέεται έντονα με ανθρωπολογικούς τρόπους έρευνας και με την αυτοεθνογραφία. Διαπίστωσα πως αυτή ήταν μια καλή αφορμή για αφοσίωση στην έρευνα και με εργαλεία ανθρωπολογίας από τις/τους φοιτήτριες/-τές της ΑΣΚΤ. Η παράλληλη εκ μέρους τους αναζήτηση του πώς αυτή η έρευνα μπορεί να αποδοθεί με εικαστικά μέσα, οδήγησε στην ανάπτυξη προσωπικής μεθοδολογίας και σε ώριμο έργο.

Τα παράλληλα events είναι ένας τρόπος συνάντησης του μαθήματος με την έκθεση. Γίνονται σε συνεργασία μεταξύ του 11ου εργαστηρίου και του To Be Named και περιλαμβάνουν workshops, κάποια από τα οποία αφορούν μόνο τις/τους φοιτήτριες/-τές. Άλλα, είναι ανοιχτά και στο ευρύτερο κοινό. Στο πλαίσιο μιας ημερίδας ανταλλαγής σκέψεων και δράσεων πάνω στις πολιτικές της ονοματοδοσίας το Σάββατο 4 Νοεμβρίου, για παράδειγμα, διοργανώθηκαν εργαστήρια από την Kyunney Takasaeva (Künnei Takaahai), που εκπροσώπησε την κεντρική ομάδα επιμελητριών/-τών του To Be-Named, καθώς και την Ελπίδα Ρίκου και τον Αλέξανδρο Magd Asaad που αναφέρθηκαν στο τοπικό πλαίσιο. Τα ενδιαφέροντα των φοιτητριών/-τών ζυμώθηκαν μέσα από όλες αυτές τις διαδικασίες που έλαβαν χώρα στο πλαίσιο και στο χώρο της έκθεσης.

Η έκθεση θα είναι ανοιχτή και τη Δευτέρα 20/11, 4-8 μ.μ.. Τη Δευτέρα στις 8 μ.μ., στο Circuits and Currents θα φιλοξενηθεί μια διάλεξη της Sasha (Aleksandra) Filatova, υπεύθυνης για την εκδοχή του To Be-named στο Κιργιστάν και Επίκουρης Καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Narxoz με θέμα τον καλλιτεχνικό ακτιβισμό στην κεντρική Ασία. 

https://to-be-named.org/about/

Διαβάστε Επίσης

Περισσότερες πληροφορίες

Circuits and Currents

Νοταρά 13 & Τοσίτσα, Εξάρχεια
  • Βινιέτες Τεχνών - City life

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

"Η τέχνη του να μην κάνεις τίποτα και η παράλληλη πεζοπορία": Φαντασία και ρεαλισμός στην έκθεση της Άννας Αμπαριώτου

Το εικαστικό πρότζεκτ παρουσιάζεται στην γκαλερί Citronne σε επιμέλεια του Κώστα Πράπογλου.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
02/05/2024

"Mindfulness στο Μουσείο": Η αργή τέχνη μπορεί να είναι ευεργετική

Το βιωματικό εκπαιδευτικό εργαστήριο - δράση "Mindfulness στο Μουσείο" στο Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή στο Παγκράτι μας κάνει να δούμε αλλιώς ένα έργο τέχνης.

Πέθανε ο Αμερικανός συγγραφέας Πολ Όστερ

Ο δημιουργός της "Τριλογίας της Νέας Υόρκης" έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών.

Μια συζήτηση με τον Πολ Όστερ

Με αφορμή τον θάνατο του Πολ Όστερ αναδημοσιεύουμε μια συνάντηση που είχαμε με τον συγγραφέα το 2014 με αφορμή την ομιλία του στη Στέγη Ωνάση. Σταρ της σύγχρονης λογοτεχνικής κοινότητας, ο Πολ Όστερ ήταν ένας προσηνής, ανεπιτήδευτος και χαμηλών τόνων άνθρωπος με απολύτως βιωματική σχέση με το γράψιμο.

Περιηγηθείτε εικονικά στην Ιερά Μονή του Οσίου Λουκά του Στειριώτη

Η νέα παραγωγή εικονικής πραγματικότητας που προβάλλεται στη "Θόλο" του "Ελληνικού Κόσμου".

Ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας μιλά για το σχέδιο που θα αλλάξει την καθαριότητα της πόλης, τη στήριξη του ανεξάρτητου πολιτισμού, το zero food waste, τις κρήνες για δωρεάν νερό και τον υπερτουρισμό

Ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη λίγο πριν κόψει την κορδέλα του 3oυ "This is Athens – City Festival" που από την 1η Μαΐου έως και τις 2 Ιουνίου γεμίζει την πόλη πολιτισμό.

Το ΕΑΜ εγκαινιάζει τη νέα δράση "Κύκλοι Επιστημονικών Συναντήσεων. Μουσεία και Κοινωνία. Με το βλέμμα στο 2050"

Οι Κύκλοι Επιστημονικών Συναντήσεων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου θα επιχειρήσουν να δώσουν απάντηση σε καίρια ερωτήματα που αφορούν στην διασύνδεση της κοινωνίας με τα μουσειακά ιδρύματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στον 21ο αιώνα.