Έχει χρησιμοποιήσει τη λειτουργία πρόβλεψης κειμένου του iPhone μου γιά να γράψει αυτοσχέδια ποίηση ή το skype γιά να κάνει διαλογισμό με αγνώστους που συνάντησε online. Η Έρικα Σκούρτη, από τις πιο ενδιαφέρουσες νέες Ελληνίδες καλλιτέχνιδες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία ως εργαλείο προκαλώντας τα δίκτυα και τον τρόπο που λειτουργούν μας μιλά για τη δουλειά της.
Πώς θα περιέγραφες το βασικό σου ενδιαφέρον ως εικαστικού;
Το βασικό μου ενδιαφέρον είναι η εξερεύνηση της ταυτότητας στην ψηφιακή εποχή, και πως η προσωπική εμπειρία σχετίζεται με την συλλογική εμπειρία όπου η συνδεσημότητα και ο εαυτός αποτελούν πηγή κέρδών γιά τις online επιχειρήσεις όπως το Facebook και το Google. Συχνά ξεκινάω με αυτοβιογραφικό υλικό γιά να εξερευνήσω την αίσθηση της εμπλοκής μου μέσα στις τεχνολογίες της καθημερινής ζωής.
Στα έργα σου χρησιμοποιείς εργαλεία και τεχνολογίες που έχει στη διάθεση του ο καθένας μας, προκαλώντας τα δίκτυα και τον τρόπο που λειτουργούν. Δώσε μας κάποια παραδείγματα.
Αυτή είναι μιά σημαντική παρατήρηση, δεδομένου ότι ενδιαφέρομαι ειδικά στις καθημερινές προσβάσιμες τεχνολογίες, που αντανακλά τη ανησυχία μου γιά τις κοινωνικές πτυχές της τεχνολογίας. Ετσι γιά παράδειγμα σε μία performance μου χρησιμοποιώ τη λειτουργία πρόβλεψης κειμένου του iPhone μου γιά να δημουργήσω αυτοσχέδια ποίηση, έχω επίσης χρησιμοποίηση το skype γιά να κάνω διαλογισμό με αγνώστους που συνάντησα online. Αυτές οι πλατφόρμες και τα εργαλεία είναι γνωστά σε πόλλους και στην πράξη είναι σχεδόν αόρατα σαν τεχνολογία, είναι απλώς ζωή.
Ποια ήταν η εμπειρία σου από την Transmediale; Μίλησε μας για το έργο που παρουσίασες.
Η Transmediale είναι μιά συναρπαστική έκθεση που παρουσιάζει τις πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις που γίνονται από τους εικαστικους όταν αντιμετωπίζουν την ζώη σε μιά δικτυωμένη εποχή. Η δική μου δουλειά στην κύρια έκθεση (Body Scan) έγινε με τη βοήθεια μιας οπτικής αναζήτησης app του iPhone μου, που προσπαθεί να εντοπίσει οπτικά δεδομένα και να τα συσχετίσει με άλλες πληροφορίες on line γιά να "σαρώσει" διάφορα μέρη του σώματός μου.
Τα αποτελέσματα που επιστρέφει η έρευνα, μέσω του αλγόριθμου, σχηματίζουν την βάση της αφήγησης που είναι συγχρόνως ένα είδος ερωτικής επιστολής προς τον νέο σύντοροφό μου. Ετσι το βίντεο αφορά τους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία μας φέρνει πιό κοντά στα αγαπημένα μας πρόσωπα κρατώντας τα συγχρόνως σε απόσταση.
Με ποιόν τρόπο το διαδίκτυο αποτελεί πηγή έμπνευσης, υλικό για τη δουλειά σου; Τι σε ενδιαφέρει στην αλγοριθμική κουλτούρα και με ποιόν τρόπο καταπιάνεσαι με την εμπορευματοποίηση των δεδομένων των χρηστών;
Ενδιαφέρομαι γι αυτό που μπορεί κανείς να ονομάσει "αλγοριθμική ματιά" δηλαδή το τρόπο που οι αλγόριθμοι του διαδικτύου κατασκευάζουν προφίλ του εατού μας, εμπορευματοποιώντας στη συνέχεια τον εσωτερικό μας κόσμο, τα όνειρά μας, τις ανυσηχίες και τις επιθυμίες μας. Η online συμπεριφορά μας διαβάζεται από το YouTube, η το Amazon, τα οποία βγάζουν συμπεράσματα ως προς το τι είδους καταναλωτές είμαστε, ώστε να μας στοχεύσουν με περισσότερη ακρίβεια και να πλασάρουν τις υπηρεσίες τους.
Πως αυτή η διαδικασία επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας; Ετσι, δεν είναι ότι το δίκτυο είναι μιά έμπνευση, η πηγή, αλλά περισσότερο πως αλληλεπιδρούμε με αυτό, και πως αυτή η αλληλεπίδραση γυρνάει πάλι σε μας σε μια ανάδραση ανάμεσα στις ανθρώπινες επιθυμίες και στους αλγόριθμους που ανταποκρίνονται. Ενδιαφέρομαι επίσης για το σημείο όπου ο αλγόριθμος αποτυγχάνει, αυτό που δεν μπορεί να συλληφθεί, να διαβαστεί και να ποσοτικοποιηθεί. Όταν αισθάνομαι θετικά γι' αυτό, πιστεύω ότι η τέχνη είναι από εκείνα τα πράγματα που μπορούν να αποφύγουν τη σύλληψη, έστω και αν είναι ενσωματωμένη στο σημερινό νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα.
Στο έργο σου στην έκθεση Εκ Νέου "Woman, nature alone" παρωδούσες τα στερεότυπα που συνδέονται με την λυτρωτική επαφή του ανθρώπου με τη φύση. Μίλησέ μας για το έργο.
Η δουλειά μου "Woman, nature alone" προσπαθεί να κάνει ορατά τα κλισέ που περιβάλλουν τις γυναίκες και τη φύση. Δεν πρόκειται βέβαια γιά την φύση αλλά γιά την απεικόνιση της, στη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης και ψυχαγωγίας η οποία είναι εντελώς αποκομένη από την πραγματικότητα. Αυτή η πραγματικότητα περιλαμβάνει γεωτρήσεις πετρελαίου, μόλυνση και αποψίλωση δασών – που ποτέ δεν θα δεις για παράδειγμα σε κάποια διαφήμιση για αφρόλουτρο ή ταμπόν. Για να εξηγήσω σύντομα το προτζεκτ, έκανα μία σειρά από παραστάσεις με τους τίτλους από stock video που σχετίζονται με τις λέξεις κλειδιά: γυναίκα, φύση και μόνη. Για παράδειγμα "όμορφο κορίτσι λυπημένο στην φύση".
Αυτή η καθημερινή διαδικασία είχε σαν αποτέλεσμα παραπάνω από 300 μικρού μήκους βίντεο, τα οποία έχω ανεβάσει στο YouTube σαν μιά πηγή ελεύθερων stock video. Ενδιαφέρομαι γιά το πως η κυκλοφορία της εργασίας ενός εικαστικού σε μη καλλιτεχνικό περιβάλλον όπως το YouTube επηρεάζει το τρόπο με το οποίο τα έργα τέχνης γίνονται κατανοητά. Ενα άλλο μέρος του έργου διερευνά την γλώσσα που χρησιμοποείται γιά να περιγράψει αυτή την απεικόνιση ώριμων γυναικών όπως "όμορφη, νέα, χαριτωμένη". Αυτές οι λέξεις πότε δεν θα χρησιμοποιηθούν γία να περγράψουν έναν άντρα τις ίδιας ηλικίας το οποίο και πάλι καταδεικνύει πως οι γυναίκες εκτιμούνται με βάση την εμφάνιση την νεανικότητα και την σχετική υποχωρητικότητα.
Μίλησέ μας για το Life in Adwords, ένα απαιτητικό project που κράτησε καιρό.
Στη δουλεία μου Life in AdWords, σχεδόν γιά ένα χρόνο έστελνα το καθημερινό μου ημερολόγιο στον Gmail λογαριασμό μου και στη συνέχεια διάβαζα στην webcam τις λέξεις και φράσεις που εμφανίζονταν μέσα στο email. Αυτή η αλγοριθμική ανάγνωση του ημερολογίου μου, έδειξε πως το Gmail (δηλαδή η Google) έβλεπε τη γραπτή προσωπική μου εμπειρία σαν μιά εμπορική ευκαιρία. Γιά παράδειγμα ‘Greek ferries’, ‘stress and anxiety’, ‘IKEA kitchens’ ήταν φράσεις που εμφανίστηκαν στη διάρκεια του πρότζεκτ. Σε μία "συναισθηματική οικονομία" (affective economy) το οτιδήποτε είναι δυνητικά μιά πώληση, από την συναισθηματική σου κατάσταση μέχρι την κατάσταση του σπιτιού σου, και είναι η εμπορική αξία των προσωπικών μας δεδομένων που κρατάει δωρεάν την online οικονομία του Facebook και του Google.
Το πρότζεκτ βάζει επίσης το ερώτημα γιά το που είναι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της ιδιωτικής και της δημόσιας εμπειρίας, και κατά πόσο ο εαυτός που εμφανίζεται στο βίντεο είναι "αλήθεια εγώ" η μία επεξεργασμένη εκδοχή. Σε μία εποχή που τα πράγματα φαίνονται αληθινά μόνο αφότου έχουν αναρτηθεί στο Instagram η το Twitter, το πρότζεκτ εξερευνά το πώς η αίσθηση του εαυτού μας είναι συνυφασμένη με το sharing των κοινωνικών δικτύων, τα οποία καλούν ένα ακροατήριο φίλων, οικογένειας και ημι-αγνώστων να παρακολουθήσουν και να επικυρώσουν την βιωμένη εμπειρά μας. Αλλά επίσης υπάρχει το χιούμορ στις τυχαίες λέξεις που εμφανίζει το Gmail, και στην ιδέα ότι ένας αλγόριθμος δεν μπορεί ποτέ να συλλάβει την ανθρώπινη συνείδηση.
