Keren Cytter: «Δεν βλέπω video art!»

Με ατομικές σε Tate Modern και Stedelijk, η γνωστή για τα βίντεό της, που ενσωματώνουν πληθώρα αναφορών, Ισραηλινή εικαστικός έρχεται στην Αθήνα για μια έκθεση στο State of Concept.

Με ατομικές εκθέσεις στο Stedelijk Museum στο Άμστερνταμ (2011) και την Tate Modern στο Λονδίνο (2012) και συμμετοχές σε εκθέσεις όπως η 53η Μπιενάλε Βενετίας, η 8η Gwangju Biennale και η Manifesta 7, η Ισραηλινής καταγωγής Keren Cytter υπονομεύει μέσα από το έργο της τα κλισέ της κινούμενης εικόνας και διερευνά την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση μέσα από ένα κολλάζ κινηματογραφικών, λογοτεχνικών και θεατρικών συνθέσεων. Κινούμενη ανάμεσα στο βίντεο, το σχέδιο, το κείμενο, την performance και τη μουσική, εκτός από το να δημιουργεί ταινίες και έργα σε χαρτί, έχει συγγράψει διάφορα μυθιστορήματα, ποιήματα, θεατρικά έργα και ένα λιμπρέτο, ενώ είναι συνιδρυτής της χορευτικής και θεατρικής εταιρείας D.I.E NOW (Dance International Europe Now) και του ιδρύματος APE – art projects era.

Η καλλιτέχνης θα παραβρεθεί στα εγκαίνια την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου και στις 7 μ.μ. θα υπάρξει μια μικρή παρουσίαση της δουλειάς της και Q&A.

Με ποιόν τρόπο η ιστορία του σινεμά και τα διαφορετικά genres έχουν επηρεάσει τα βίντεό σου;
Πιστεύω ότι τα έχουν επηρεάσει πολύ, καθότι το σινεμά είναι η κύρια πηγή κινούμενης εικόνας που παρακολουθώ. Δεν βλέπω video art. Οπότε το μόνο που μένει είναι το σινεμά και η τηλεόραση. Δεν με ενδιαφέρουν τόσο τα film genres, πιστεύω ότι κάθε έργο που βλέπω θα μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί σε κάποιο είδος. Οπότε όταν θέλω να περάσω μια εικόνα που έχω στο μυαλό μου εμπλέκω μια συγκεκριμένη ατμόσφαιρα που θα κάνει την παρακολούθηση πιο εύκολη για τον θεατή. Ένα ή περισσότερα genres που θα οδηγήσουν το θεατή σε ένα συγκεκριμένο συναίσθημα.
Το οποίο συναίσθημα είναι;
Κάθε φορά και διαφορετικό, συνήθως όμως είναι αντικρουόμενα συναισθήματα ή ιδέες. Συνδυάζω διαφορετικά στιλ ή διαφορετικές μορφές πληροφορίας που μπορούν να αφοπλίσουν το θεατή για μια στιγμή.

Το χιούμορ και η ειρωνεία είναι εργαλεία που χρησιμοποιείς συχνά;
Ναι η ειρωνεία και το χιούμορ έχουν μια ανεξέλεγκτη παρουσία στη δουλειά μου και στην καθημερινή ομιλία και στάση μου. Τι ρόλο παίζει το κείμενο; Γράφω ένα λεπτομερές σενάριο για όλα τα βίντεό μου. Αυτό είναι το 50% του βίντεο. Έτσι, το σενάριο είναι το θεμέλιο για κάθε βίντεο - έργο μου.

Ποιο θα έλεγες ότι είναι αυτό που σε ενδιαφέρει περισσότερο ως καλλιτέχνη;
Δεν διαχωρίζω τη ζωή μου από τη δουλειά μου. Προσπαθώ πραγματικά να μην ενδιαφέρομαι για πράγματα ως καλλιτέχνης, έτσι ώστε η ζωή να περνάει πιο άνετα μέσα από το έργο μου χωρίς διδακτικές πλοηγήσεις.
Μίλησέ μας για το APE, του οποίου είσαι συνιδρύτρια και για το πώς η performance ενσωματώνεται στη δική σου δουλειά;
Χρησιμοποίησα το APE για την παραγωγή δύο δικών μου performances και εκδίδω ποιητικά βιβλία εκεί. Η συνεργάτιδά μου Maaike Gouwenberg το χρησιμοποιεί σαν μια πλατφόρμα για την παραγωγή performances και έργων βίντεο άλλων καλλιτεχνών, όπως πρόσφατα το The Human του Alexandre Singh, ενώ μόλις βρήκε χρηματοδότηση για το έργο ενός Ολλανδού καλλιτέχνη, του Frank Koolen. Μου αρέσει πολύ το θέατρο. Δεν προσπαθώ να το ενσωματώσω στη δουλειά μου, απλά το γράφω και το αφήνω να ενσωματωθεί μόνο του.

Και η μουσική;
Επίσης μου αρέσει πολύ και τη χρησιμοποιώ για να κάνω τη δουλειά μου πιο ευχάριστη. Εγώ προσωπικά δεν έχω ταλέντο στη μουσική αλλά την αγαπώ όπως και τα μουσικά όργανα. Μόλις αγόρασα ένα μπουζούκι στην Αθήνα. Είναι τόσο συναρπαστικό!
Τι θα δείξεις στο State of Concept;
Μια καταπληκτική επιλογή έργων. Το «Siren», ένα σκοτεινό ρομαντικό βίντεο που τελείωσα φέτος, περιλαμβάνει το «Song for the sirens» του Tim Buckly, και περιγράφει τη δολοφονία ενός ανθρώπου μέσα από τα κρύα μάτια ενός iPhone και διάφορα εργαλεία μοντάζ. Το «Video Art Manual» είναι μια κυνική έρευνα των διαφόρων μεθόδων βίντεο και μοδάτων θεμάτων που είναι πολύ δημοφιλή στο σύγχρονο κόσμο της τέχνης. Η έκθεση περιλαμβάνει 7 βίντεο, τρία μυθιστορήματά μου, καταλόγους και ποιητικές συλλογές του APE. Επίσης παρουσιάζω μια σημαία που είχα φτιάξει για το λανσάρισμα των ποιητικών συλλογών αυτών.

Πού ζεις; Αισθάνεσαι μέρος μιας συγκεκριμένης σκηνής; Ποιες είναι οι αναφορές σου;
Ζω στη Νέα Υόρκη. Δεν αισθάνομαι μέρος μιας σκηνής, καθότι η σκηνή της Νέας Υόρκης περιλαμβάνει μεγάλη κοινωνική πίεση και μπορεί να διαταράξει την ανάπτυξή μου ως ανθρώπινο ον. Προτιμώ να έχω διαφορετικά είδη φίλων με διαφορετικές δουλειές - bartenders, διευθυντές σχολείων, αρχιτέκτονες - έτσι ώστε να είμαι σε θέση να βλέπω και να ζω τη ζωή μου μέσα από ένα ευρύτερο φάσμα απ’ αυτό της τέχνης και των τοπικών σκηνών. Οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σημείο αναφοράς για μένα.