
Ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός -τα πρόσωπα του Παναγιώτη Τέτση είναι πολλά και το έργο του κρύβει αρκετές ενδιαφέρουσες πτυχές που δεν έχουμε ακόμα ανακαλύψει. Γιορτάζοντας εκατό χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου ζωγράφου, η Εθνική Πινακοθήκη εγκαινιάζει την Πέμπτη 10/4 την έκθεση "Παναγιώτης Τέτσης: Η εμμονή του βλέμματος", σε επιμέλεια Έφης Αγαθονίκου. Μέσα από 160 έργα -τα περισσότερα από τη μόνιμη συλλογή της ΕΠΜΑΣ- το αναδρομικό αφιέρωμα επιχειρεί να αναδείξει τον κόσμο, τις εμμονές και την τέχνη του μοναδικού αυτού δημιουργού.
Στα τέλη του ’80, εκπροσωπώντας την Εθνική Πινακοθήκη, η Έφη Αγαθονίκου υπήρξε συνδιοργανώτρια σε μια έκθεση που επιμελήθηκε ο ίδιος ο Τέτσης. Η επιμελήτρια μοιράστηκε μαζί μας μια ανάμνηση από τη συνεργασία της: "Όταν έφτασαν τα έργα στην Πινακοθήκη, βλέπω τον Τέτση να τα στήνει ετερόκλητα. Τρέχω από πίσω του και τον ρωτάω "τι κάνετε εκεί; Πώς βάζετε έτσι τα έργα; Είστε στην Πινακοθήκη, πρέπει να υπάρχει μια σειρά, για να ξέρει ένα παιδάκι που θα έρθει πώς ξεκινήσατε και πώς συνεχίσατε”. Αργότερα, ο Τέτσης είπε το ίδιο σε μια συνεργάτιδα της έκθεσης και τελικά έστησε τα έργα του κάπως χρονολογικά". Ωστόσο, στο νέο αφιέρωμα, η επιμελήτρια δεν ακολούθησε την ίδια τακτική. "Προσπάθησα να τηρήσω τη χρονολογική σειρά αλλά δεν μου άρεσε, ίσως επειδή είχα την ίδια αντίληψη με τον Τέτση".

Στην είσοδο της έκθεσης, μας χαιρετά η περίφημη "Λαϊκή Αγορά" του ζωγράφου, που εδώ και χρόνια φιλοξενείται στο φουαγέ του μουσείου, αποτελώντας ένα από τα χαρακτηριστικότερα έργα του Τέτση. Ήδη από τα πρώτα του έργα, στα οποία απαθανατίζει τη γενέτειρά του, την Ύδρα, παρατηρούμε ένα διαρκές παιχνίδι με το φως, τα σχήματα και τα χρώματα, στοιχείο που διατηρείται καθ’ όλη τη διάρκεια της εικαστικής πορείας του καλλιτέχνη, ακόμα και στις ασπρόμαυρες συνθέσεις του.


Το Παρίσι, όπου σπούδασε και εξοικειώθηκε με τον συναρπαστικό κόσμο της τέχνης, δεν θα μπορούσε να λείπει από ένα τέτοιο αφιέρωμα, όσο και τα πορτρέτα φίλων και γνωστών του καλλιτέχνη (όπως τη Γαβριέλλα Σίμωσι και τον Γιάννη Γαΐτη που χορεύουν αγκαλιασμένοι), η ανοικοδομημένη Αθήνα στην οποία ο Τέτσης επιστρέφει το 1957, καθώς και οι εντυπωσιακές πρώτες παραγγελίες που του αναθέτουν η εφημερίδα "Καθημερινή", η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πίστεως. Στις ενότητες "Θάλασσα", "Σίφνος", "Ο Πεύκος" και "Τα βράχια" βλέπουμε το φυσικό τοπίο να επιστρέφει στον καμβά του Τέτση (απαραίτητη στάση η μνημειακή "Ύδρα, Ουράνιο Τόξο", του 2004) ενώ η υπέροχη σειρά έργων νεκρής φύσης ολοκληρώνουν την περιήγησή μας σε ένα εξαιρετικά επιμελημένο αφιέρωμα, το οποίο κατόρθωσε να μεταμορφώσει το χώρο περιοδικών εκθέσεων του μουσείου και να αναδείξει την ιδιαίτερη ματιά του Έλληνα ζωγράφου.



"Η εμμονή του βλέμματος" είναι η πρώτη μιας σειράς αναδρομικών και ατομικών εκθέσεων που επιμελείται η ΕΠΜΑΣ και, κάνοντας μια διαφορετική ομαδοποίηση των έργων, συστήνει τον Παναγιώτη Τέτση σε μία νέα γενιά φιλοδοξώντας να αποδείξει ότι η ζωγραφική παραμένει διαχρονική. Στο ερώτημα αν ο Τέτσης ανήκει σε μία άλλη εποχή και επομένως αδυνατεί να γεφυρώσει παρελθόν με παρόν, η επιμελήτρια απάντησε ότι "εμείς θέλουμε ο θεατής να νιώσει την έκθεση και να καταλάβει τι σημαίνει ζωγραφική, χωρίς τέτοιους συσχετισμούς", ενώ η Συραγώ Τσιάρα στάθηκε στο γεγονός ότι "κατά καιρούς διακηρύσσεται ο θάνατος της ζωγραφικής και αυτό είναι λάθος. Είναι μια τέχνη πολύ ανθεκτική και αγαπητή".

Η Εθνική Πινακοθήκη προχωρά σε νέα εικαστικά μονοπάτια, μετά τους αδικαιολόγητους βανδαλισμούς που βίωσε, και φαίνεται να αναρρώνει, όπως μας ενημέρωσε η κα. Τσιάρα. Η διευθύντρια του μουσείου τόνισε ότι, παρά τη διαμάχη με το κόμμα της Νίκης, η επισκεψιμότητα παρέμεινε σταθερή αυτή την περίοδο, με ελαφρώς ανοδικές τάσεις. Μέχρι σήμερα, όμως, δεν είχε επιβεβαιωθεί η επιστροφή των έργων του Χριστόφορου Κατσαδιώτη στην έκθεση "Η σαγήνη του αλλόκοτου". Η κα. Τσιάρα μάς καθησύχασε αναφέροντας ότι οι πίνακες θα επιστρέψουν στην αρχική τους θέση σε περίπου ένα μήνα, με την ομάδα της ΕΠΜΑΣ να σχεδιάζει την ασφαλή επανέκθεσή τους. Παράλληλα, το μουσείο ετοιμάζει μια διεπιστημονική συνάντηση στις αρχές Μαΐου, με καλεσμένους νομικούς, ιστορικούς τέχνης, διευθυντές πολιτιστικών οργανισμών, ιερείς, θεολόγους, πολιτικολόγοι, που θα συζητήσουν με επιστημονικό τρόπο ζητήματα της ελευθερίας και της τέχνης, του ιερού και του βλάσφημου.
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.
Περισσότερες πληροφορίες
Παναγιώτης Τέτσης: Η εμμονή του βλέμματος
Ο Π. Τέτσης, ζωγράφος, χαράκτης, δάσκαλος, ακαδημαϊκός, ο οποίος είχε διατελέσει Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής και Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης, υπήρξε από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες που με το έργο και τη διδασκαλία τους διαμόρφωσαν την Ελληνική μεταπολεμική ζωγραφική. Στόχος της έκθεσης είναι όχι μόνο να παρουσιάσει την καλλιτεχνική πορεία του καλλιτέχνη αλλά και να εστιάσει στην ιδιαίτερη «ματιά» με την οποία, δίνοντας έμφαση στο φως και το χρώμα, πραγματεύεται τα θέματά του. Στην έκθεση παρουσιάζονται 160 έργα, τα περισσότερα πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, ακουαρέλες, παστέλ. Η επιλογή έχει σκοπό να προβάλλει την «εμμονική» του ματιά με την οποία παρατηρούσε το περιβάλλον του και το μετουσίωσε εικαστικά και να αποκαλύψει άγνωστες πτυχές της καλλιτεχνικής του παραγωγής και τεχνοτροπίας.