
Ξεφυλλίζοντας τον τόμο των εκδόσεων των 7 χρόνων της ARTWORKS λίγο πριν συναντήσω τη Μαρίλη Κωνσταντινοπούλου, Συνιδρύτρια/Διευθύντρια του οργανισμού, νιώθω ότι έχω στα χέρια μου ένα πολύτιμο αρχείο μιας γενιάς - καλλιτεχνικής σκηνής που φέρνει μαζί δημιουργούς από τα αλληλοδιασταυρούμενα πεδία των εικαστικών, του κινηματογράφου και του χορού. Μπορείς ακόμη και να ανιχνεύσεις διαφορετικές "τάσεις” από χρόνο σε χρόνο, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι τα βιογραφικά των καλλιτεχνών που δημοσιεύονται στο site της ARTWORKS αποτελούν ένα είδος ευρετηρίου "νέων” καλλιτεχνών για ερευνητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Έχοντας προσφέρει μια καθοριστική υποστήριξη σε νέους καλλιτέχνες από διαφορετικά πεδία και επιμελητές τα προηγούμενα επτά χρόνια, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), χωρίς την υποχρέωση του παραδοτέου έργου και καλλιεργώντας ένα πεδίο ζυμώσεων και διαλόγου, η ARTWORKS διευρύνει την αποστολή και το πρόγραμμά της με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της σύγχρονης καλλιτεχνικής σκηνής. Άλλωστε, αν κάτι είναι σαφές από τη συζήτηση με τη Μαρίλη Κωνσταντινοπούλου, αυτό είναι η ειλικρινής διάθεση να αφουγκραστούν τις ανάγκες του πεδίου προσφέροντας χρηματική αλλά όχι μόνο υποστήριξη και επαναπροσδιορίζοντας τον ίδιο το ρόλο τους στο πρίσμα της εποχής, αλλά και η αίσθηση ευθύνης ότι "λογοδοτούν” στους καλλιτέχνες.
Μιλήσαμε μαζί της για το νέο κεφάλαιο της ARTWORKS, το γιατί στοχεύουν στην υποστήριξη πιο ώριμων καλλιτεχνών ώστε να παραμείνουν ενεργοί στο πεδίο αλλά και πώς σκοπεύουν να απαντήσουν σε ορισμένες από τις επείγουσες ανάγκες της τοπικής σκηνής.

Πώς αξιολογείτε τον αντίκτυπο της πρώτης φάσης της ARTWORKS και τι εργαλεία χρησιμοποιήσατε σε αυτή την αξιολόγηση;
Από την ίδρυσή της το 2017 μέχρι σήμερα η ARTWORKS έχει προσφέρει οικονομική στήριξη σε 390 νέους δημιουργικούς ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στα πεδία των εικαστικών τεχνών, της κινούμενης εικόνας, του χορού και της επιμέλειας εικαστικών εκθέσεων, επενδύοντας συνολικά 3.000.000 ευρώ σε βραβεία χάρη στην ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
"Εκτός από αξιολόγηση του αντικτύπου με ποσοτικά μεγέθη, ίσως πιο σημαντική ήταν η συμβολή της ARTWORKS στη δημιουργία ενός δικτύου ωφελουμένων (fellows) που έγιναν μέρος μιας ομάδας που λειτούργησε ενωτικά και σχεδόν θεραπευτικά σε μία εποχή διαδοχικών κρίσεων."
Η οικονομική ενίσχυση μεγάλου αριθμού ατόμων –μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα-- και η συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα Υποστήριξης Καλλιτεχνών ΙΣΝ εστίασε κυρίως σε αναδυόμενους καλλιτέχνες, οι οποίοι αξιολόγησαν θετικά την απουσία υποχρέωσης παραδοτέων και τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την οικονομική στήριξη κατά βούληση. Η προσέγγιση χαρακτηρίστηκε ως απελευθερωτική, ουσιαστική και ενδυναμωτική, και δήλωσαν πως αντανακλά την ανθρωποκεντρική προσέγγιση της ARTWORKS. Παράλληλα με τα χρηματικά βραβεία, οι βραβευθέντες απέκτησαν πρόσβαση σε μία σειρά από δράσεις επαγγελματικής ανάπτυξης, διάδρασης και αλληλεπίδρασης που τους βοήθησαν να εδραιώσουν την επαγγελματική τους ταυτότητα. Κατά προσέγγιση πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον 450 συναντήσεις συμβουλευτικής με 52 διαφορετικούς μέντορες, 120 ομιλίες καταξιωμένων επαγγελματικών του σύγχρονου πολιτισμού, 300 ομαδικές επισκέψεις σε εργαστήρια καλλιτεχνών και χώρους τέχνης. Παράλληλα, χρηματοδοτήθηκαν 22 θέσεις σε προγράμματα φιλοξενίας σε διεθνή κέντρα για τη σύγχρονη τέχνη -Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Κωνσταντινούπολη, Αμβούργο και Αρλ διαμεσολαβώντας για τη δραστηριοποίηση των επιλεχθέντων στο εξωτερικό, προσφέροντας τους εξωστρέφεια και ευκαιρίες δικτύωσης εκτός της χώρας.
Εκτός από αξιολόγηση του αντικτύπου με ποσοτικά μεγέθη, ίσως πιο σημαντική ήταν η συμβολή της ARTWORKS στη δημιουργία ενός δικτύου ωφελουμένων (fellows) που έγιναν μέρος μιας ομάδας που λειτούργησε ενωτικά και σχεδόν θεραπευτικά σε μία εποχή διαδοχικών κρίσεων. Για την ποιοτική αξιολόγηση του αντίκτυπου, συνεργαστήκαμε με μία ομάδα ειδικών σε συμμετοχικές διαδικασίες και ακολουθήσαμε μία μεθοδολογία που όρισε αρχικά τρεις περιοχές για τα αποτελέσματα του Προγράμματος -σε ατομικό, συλλογικό και κλαδικό επίπεδο. Για τη συλλογή δεδομένων, εκτός από τα μέλη της ομάδας μας και μέλη των επιτροπών αξιολόγησης, συνεργαστήκαμε με πάνω από 180 ωφελούμενους. Η διαδικασία υπήρξε μακρά με την διεξαγωγή συνεντεύξεων, ερωτηματολογίων, κλειστών συζητήσεων και κορυφώθηκε με την πραγματοποίηση ενός retreat στη Βαμβακού Λακωνίας, όπου είχαμε την ευκαιρία να εμβαθύνουμε στα συμπεράσματα και να συζητήσουμε ανοιχτά μαζί με τους καλλιτέχνες, προτάσεις για το μέλλον της ARTWORKS.
Τι σας οδήγησε να οραματιστείτε το επόμενο στάδιο της ARTWORKS;
H γνήσια επιθυμία να συνεχίσουμε το έργο που ξεκινήσαμε ώστε να συμβάλουμε ουσιαστικά και σε βάθος χρόνου στη διαμόρφωση ενός υποστηρικτικού πλαισίου που σέβεται, προστατεύει και ενθαρρύνει την καλλιτεχνική δημιουργία, αναγνωρίζοντας την εργασία των ανθρώπων που την επιτελούν.
Έχετε κάποια στοιχεία για το τι μπορεί να έχουν ανάγκη οι καλλιτέχνες και το τοπικό πεδίο;
Ο τομέας του πολιτισμού και δη του σύγχρονου, στην Ελλάδα όπως και στις περισσότερες χώρες, πάσχει καταρχάς από υποχρηματοδότηση. Οι εργαζόμενοι στο πεδίο ενώ διαθέτουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, συχνά δυσκολεύονται να ασκήσουν το επάγγελμά τους καθώς δεν υπάρχουν ευκαιρίες για επαγγελματική ανάπτυξη. Εκτός όμως από πρόσβαση σε πόρους, λείπει παράλληλα και η εξωστρέφεια της τοπικής σκηνής. Τα περισσότερα καλλιτεχνικά εγχειρήματα που παρουσιάζονται εδώ, πραγματοποιούνται με ίδια και συχνά περιορισμένα μέσα με αποτέλεσμα να μην αναδεικνύονται επαρκώς εντός ή/και εκτός την τοπικής καλλιτεχνικής κοινότητας.
Με ποιόν τρόπο αλλάζει η ARTWORKS και που εστιάζετε στο μέλλον;
"Με τη λογική της αναπτυξιακής σύμπραξης, αποφασίσαμε να μεταφέρουμε την έδρα μας στο ΙΣΕΤ όπου θα πραγματοποιήσουμε μία σειρά από εκδηλώσεις –ομιλίες καλλιτεχνών, επιμελητών, εκθέσεις, προβολές, περφορμανς– αξιοποιώντας το πολύτιμο υλικό του αρχείου και ενεργοποιώντας δημιουργικά το χώρο".
Ακριβώς επειδή έχουμε εντοπίσει πως οι ανάγκες που προανέφερα είναι πολύ σημαντικές, το πρόγραμμά μας διευρύνεται ως προς την αρχική του στόχευση και συγχρόνως επαναπροσδιορίζουμε την κλίμακα των δράσεών μας ώστε να επιδιώξουμε τη βιωσιμότητα του οργανισμού για συνεχίσει να προσφέρει συστηματικά και σε βάθος χρόνου. Οι κύριες δράσεις εστιάζουν στη χρηματοδότηση καλλιτεχνικών προτάσεις για παραγωγές έργων στα πεδία που έχουμε δραστηριοποιηθεί μέχρι σήμερα –εικαστικές τέχνες και επιμέλεια, κινούμενη εικόνα, χορός. Παράλληλα, ξεκινάμε ένα πρόγραμμα φιλοξενίας στην Αθήνα για διεθνείς επιμελητές, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν καλλιτέχνες από την τοπική σκηνή ώστε ενδεχομένως να τους συμπεριλάβουν στα επιμελητικά τους εγχειρήματα. Κεντρική σημασίας είναι οι συνεργασίες που σκοπεύουμε να αναπτύξουμε με άλλους φορείς, οργανισμούς και ιδρύματα από τον χώρο της πολιτισμού και όχι μόνο, για τη διεύρυνση της ορατότητας ωφελουμένων του προγράμματός μας και γενικότερα για την προβολή της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής σκηνής στο ευρύτερο κοινό. Με τη λογική της αναπτυξιακής σύμπραξης, αποφασίσαμε να μεταφέρουμε την έδρα μας στο ΙΣΕΤ όπου θα πραγματοποιήσουμε μία σειρά από εκδηλώσεις –ομιλίες καλλιτεχνών, επιμελητών, εκθέσεις, προβολές, περφορμανς– αξιοποιώντας το πολύτιμο υλικό του αρχείου και ενεργοποιώντας δημιουργικά το χώρο. Τίποτα όμως από όλα αυτά, δε θα ήταν εφικτό χωρίς την στήριξη από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) που παραμένει κύριος υποστηρικτής της ARTWORKS ενισχύοντας ενεργά ολόκληρο το εύρος των δράσεών μας.
Υπάρχει κάποιος διεθνής οργανισμός, καλή πρακτική που θα θέλατε να λειτουργήσει ως μοντέλο για την ARTWORKS;
Ανάλογα με τις επιμέρους δράσεις, μελετάμε κάθε φορά διάφορα μοντέλα λειτουργίας οργανισμών που υλοποιούν παρόμοια προγράμματα με τα δικά μας σε διαφορετικές γεωγραφίες που ωστόσο έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά με την σκηνή εδώ –για παράδειγμα βρίσκονται σε περιφερειακά σημεία και όχι σε κέντρα τέχνης. Ένας από τους οργανισμούς του οποίου η δράση συνεχίζει να μας εμπνέει είναι η SAHA με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Κι αυτό διότι πέρα από την υποστήριξη που προσφέρει στην εγχώρια εικαστική σκηνή της Τουρκίας, υποστηρίζει ένα μεγάλο μέρος επαγγελματιών της τέχνης που δραστηριοποιούνται εκτός της χώρας, διαμεσολαβώντας ώστε τα έργα τους να παρουσιάζονται σε κορυφαίες διεθνείς διοργανώσεις και θεσμικούς χώρους.

Ξεφυλλίζω τον τόμο των εκδόσεων των 7 χρόνων και επιβεβαιώνω ότι πέρα απ όλα τα άλλα έχουμε ένα πολύτιμο αρχείο μιας γενιάς/εικαστικής σκηνής. Σκοπεύετε να κάνετε κάτι με αυτό;
Πέρα από τη διανομή του σε βιβλιοθήκες, πολιτιστικά κέντρα και φορείς τέχνης στην Ελλάδα, έχουμε ήδη εξασφαλίσει ότι ο τόμος έχει προσφερθεί στους άμεσα ενδιαφερόμενους –fellows και συνεργάτες– καθώς πρωτίστως η έκδοση έγινε με τις γνώσεις και την εμπειρία που αποκτήσαμε από κάθε κύκλο του προγράμματος. Πλέον, εκτός από τη δυνατότητα έντυπης απόκτησης, η έκδοση είναι πλήρως προσβάσιμη και σε ψηφιακή μορφή μέσω του ιστοτόπου της ARTWORKS, ώστε να διασφαλίζεται η ευρύτερη δυνατή διάχυση. Για εμάς είναι κρίσιμο το αρχείο αυτό να παραμείνει ενεργό, να εμπλουτίζεται με την πορεία όσων συμμετείχαν και να λειτουργεί ως σημείο ενεργοποίησης για θεωρητικούς και επιμελητές όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και εκτός συνόρων. Ευελπιστούμε να αποτελέσει ένα γόνιμο πεδίο μελέτης, διαλόγου και συνδιαμόρφωσης σχέσεων, ενισχύοντας τη δυνατότητα κατανόησης της ελληνικής καλλιτεχνικής σκηνής.
Η βιωσιμότητα εξακολουθεί να είναι ζητούμενο σε μια σκηνή με ελάχιστη υποστήριξη για τον σύγχρονο πολιτισμό όπου οι καλλιτέχνες συνεχίζουν να απεικονίζονται ως "κρατικοδίαιτοι" ή υποχρεωμένοι να κάνουν ΑΜΚΕ ή να αρκούνται σε συμμετοχές σε χαμηλά αμειβόμενα ομαδικά εγχειρήματα. Ποιες είναι οι σκέψεις σου για το πώς υποστηρίζεται αυτή τη στιγμή η καλλιτεχνική παραγωγή και τι μπορεί να γίνει;
"Θέλουμε να πιστεύουμε πως μέσα από το νέο μας χρηματοδοτικό πρόγραμμα ARTWORKS Grants*, στο οποίο οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αιτούνται ως φυσικά πρόσωπα, θα δοκιμάσουμε ένα νέο μοντέλο, το οποίο εφόσον πετύχει ίσως μπορέσει να είναι επιδραστικό και για τον κλάδο".
Την τελευταία δεκαετία, έχουν σημειωθεί θετικές αλλαγές καθώς έχουν αναπτυχθεί ιδιωτικές πρωτοβουλίες, κινητοποιώντας και κρατικούς μηχανισμούς για την υποστήριξη της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής. Ωστόσο, παραμένουν λίγες οι ευκαιρίες και σχεδόν πάντα προϋποθέτουν πως οι καλλιτέχνες είναι μέρος κάποιου νομικού, συνήθως μη κερδοσκοπικού σχήματος, ώστε να μπορέσουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις. Αυτό μπορεί να καλλιεργεί το αίσθημα της συνεργασίας, αλλά σίγουρα δεν επιλύει ζητήματα που αφορούν τις αμοιβές των καλλιτεχνών πέρα από τις δαπάνες που πρέπει να γίνουν ως έξοδα παραγωγής για την υλοποίηση των καλλιτεχνικών προτάσεων/έργων. Θέλουμε να πιστεύουμε πως μέσα από το νέο μας χρηματοδοτικό πρόγραμμα ARTWORKS Grants*, στο οποίο οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αιτούνται ως φυσικά πρόσωπα, θα δοκιμάσουμε ένα νέο μοντέλο, το οποίο εφόσον πετύχει ίσως μπορέσει να είναι επιδραστικό και για τον κλάδο. Η αλήθεια είναι πως όταν έρχεται η ώρα της αλλαγής, υπάρχει σχεδόν πάντα σε κάποιο βαθμό αντίσταση, ειδικά όταν η λογοδοσία δεν αποτελεί προϋπόθεση. Επειδή όμως στην ARTWORKS η επικοινωνία μας με τους καλλιτέχνες υπήρξε πάντα συνεχής και ανοιχτή, δεν μπορούμε να μη λαμβάνουμε υπόψη τα σχόλιά τους για το τι λειτουργεί και τι όχι.
*Το πρόγραμμα ΑRTWORKS Grants υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Τι είδους συνέργειες σκέφτεστε να αναπτύξετε;
Οι συνέργειες που αναπτύσσουμε στην ARTWORKS κινούνται σε πολλαπλά επίπεδα, με στόχο τη διασύνδεση της ελληνικής καλλιτεχνικής σκηνής με σημαντικούς φορείς και πρόσωπα από το διεθνές περιβάλλον, αλλά και την ενδυνάμωση της τοπικής κοινότητας.
Επιδιώκουμε συνεργασίες που προσφέρουν ένα δυναμικό ερευνητικό πλαίσιο ή προάγουν την εξωστρέφεια και έχουν έμμεσα ή άμεσα κοινωνικό αντίκτυπο. Αναζητούμε συνεργάτες από διαφορετικά πεδία, από άλλα καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα και τομείς που δεν έχουν, αλλά μπορούν να δημιουργήσουν σχέσεις με τον πολιτισμό. Παράλληλα, επενδύουμε σε συμπράξεις με ελληνικούς θεσμούς, φεστιβάλ και πολιτιστικούς οργανισμούς, με στόχο να ενισχυθεί η τοπική πολιτιστική σκηνή και να δημιουργηθούν νέοι τρόποι συμμετοχής και πρόσβασης για το κοινό. Μας ενδιαφέρει να αναπτύξουμε μέσα από συνέργειες, ουσιαστικές σχέσεις που μπορούν να εξελιχθούν, να αμφισβητηθούν και να παραγάγουν νέες μορφές καλλιτεχνικής σκέψης.
Με ποιόν τρόπο οι προσκεκλημένοι επιμελητές μπορούν να συνδεθούν πιο ουσιαστικά με το τι συμβαίνει εδώ;
"Το ζητούμενο είναι να αναδείξουμε και τη μη θεσμική διάσταση της καλλιτεχνικής ζωής στην Αθήνα, ώστε να μην ειδωθεί η πόλη στην τουριστική της εκδοχή, αλλά ως χώρος δημιουργικών εντάσεων, αντιφάσεων και δυναμικών πολιτιστικών διεργασιών".
Οι προσκεκλημένοι επιμελητές θα έχουν τη δυνατότητα να συνδεθούν ουσιαστικά με το τοπικό καλλιτεχνικό οικοσύστημα μέσω ενός στοχευμένου και ευέλικτου πλαισίου δράσεων, το οποίο θα διαρκεί έξι εβδομάδες και θα σχεδιάζεται με βάση τα ερευνητικά και επιμελητικά ενδιαφέροντα του καθενός. Το πρόγραμμα θα διαμορφώνει κατά κύριο λόγο, ο επιμελητής της ομάδας μας, Πάνος Γιαννικόπουλος, ο οποίος θα αποτελεί το σημείο αναφοράς και επικοινωνίας για τους συναδέλφους του από το εξωτερικό κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας τους στην Αθήνα. Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό, μετά από κάθε συνάντηση που θα πραγματοποιείται, είτε πρόκειται για studio visit είτε για επισκέψεις σε καθιερωμένους θεσμούς και οργανισμούς, ανεξάρτητες και πειραματικές πρωτοβουλίες, να μπορούν οι προσκεκλημένοι να συνεχίζουν τη συζήτηση για τις διαφορετικές πτυχές της αθηναϊκής καλλιτεχνικής σε συναδελφικό επίπεδο. Το ζητούμενο είναι να αναδείξουμε και τη μη θεσμική διάσταση της καλλιτεχνικής ζωής στην Αθήνα, ώστε να μην ειδωθεί η πόλη στην τουριστική της εκδοχή, αλλά ως χώρος δημιουργικών εντάσεων, αντιφάσεων και δυναμικών πολιτιστικών διεργασιών.
Ο τρόπος που χρηματοδοτείται πλέον σε μεγάλο βαθμό η καλλιτεχνική παραγωγή μέσω αιτήσεων και συμμετοχών σε ερευνητικά projects γεννά και προβληματισμό για τον τρόπο που επηρεάζει τη χρονικότητα, τον ψυχισμό και την ουσία της καλλιτεχνικής εργασίας και του έργου με τον/ην καλλιτέχνη να έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό στον/ην ιδανικό/ή εργαζόμενο/η που καλείται να είναι ευέλικτος/η, διαρκώς εργαζόμενος/η, προσαρμοζόμενος/η στα εκάστοτε concept και ατζέντες, "χρεωμένος"/η στους χρηματοδότες. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;
Ο λόγος που αποσυνδέσαμε τη χρηματική στήριξη από την παραγωγή καλλιτεχνικού έργου στην πρώτη φάση δραστηριοποίησης της ARTWORKS, ήταν ακριβώς για να αποσυμπιέσουμε τον καλλιτέχνη από την έννοια των παραδοτέων και να δώσουμε ελευθερία και χώρο για ουσιαστικό πειραματισμό. Είναι κάτι που κάναμε σε μεγάλη κλίμακα και για πολλά συναπτά έτη. Πλέον όμως απομακρυνόμαστε από αυτή τη λογική εφόσον έχουμε στρατηγικά επιλέξει να γίνει πιο στοχευμένη η υποστήριξή μας σε πιο ώριμους καλλιτέχνες ώστε να παραμείνουν ενεργοί στο πεδίο, χρηματοδοτώντας τους για την υλοποίηση καλλιτεχνικών προτάσεων. Θέλω να πιστεύω πως επειδή η ARTWORKS δεν είναι ένας οργανισμός με καλλιτεχνικό πρόγραμμα που είναι ταυτοτικό της ύπαρξής της και επειδή οι διαδικασίες επιλογής των υπό χρηματοδότηση προτάσεων θα διατηρούν την λογική με την οποία κινηθήκαμε μέχρι σήμερα, θα υπάρχουν δηλαδή επιτροπές, οι ωφελούμενοι θα μπορούν να διατηρούν την ανεξαρτησία τους.
Ποιες είναι οι σκέψεις σου για το mentorship;
Η ιδέα τoυ mentoring εντάχθηκε πολύ φυσικά στο προηγούμενο πρόγραμμα της ARTWORKS με δεδομένο πως απευθυνθήκαμε κατά κύριο λόγο σε αναδυόμενους καλλιτέχνες, στους οποίους εκτός από οικονομική υποστήριξη, θελήσαμε να προσφέρουμε ευκαιρίες εξέλιξης και δικτύωσης. Αυτή η διαγενεακή διάδραση που αναπτύχθηκε οργανικά μεταξύ των fellows και mentors, σε γενικές γραμμές αξιολογήθηκε θετικά ακόμη και για τους πιο έμπειρους συμμετέχοντες, καθώς καλλιέργησε το αίσθημα της αλληλεγγύης. Ωστόσο, σαν πρακτική διαπιστώσαμε πως δεν ήταν πάντα το ίδιο χρήσιμη ή επιδραστική για όλους. Τελικά, ίσως πρόκειται για μία διαδικασία αρκετά προσωπική, η οποία είναι σημαντικό να έρθει την κατάλληλη στιγμή, με καλή χημεία, για να υπάρξει ουσιαστική βαθιά σύνδεση.
Γιατί η ΑRTWORKS δεν είναι μόνο χρηματοδοτικός οργανισμός και πόσο σημαντικές είναι για σας οι συνέργειες;
Δεν υπάρχει τίποτα κακό με το να είναι ένα οργανισμός αμιγώς χρηματοδοτικός, απλώς είναι σίγουρα κάτι λιγότερο ζωντανό όταν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για το αντικείμενο εργασίας. Οι συνέργειες είναι πολύ σημαντικές σε πολλαπλά επίπεδα: για να μπορέσουμε να να μάθουμε από συνεργάτες, να ανταλλάξουμε ιδέες και τεχνογνωσία, να δοκιμάσουμε νέες πρακτικές, να διευρύνουμε το κοινό και τους υποστηρικτές. Μας ενδιαφέρουν συνέργειες που βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και στη δυνατότητα συνδιαμόρφωσης περιεχομένου.
Αναλυτικά το νέο πρόγραμμα της ARTWORKS
Η ARTWORKS, οργανισμός που στηρίζει τους επαγγελματίες της τέχνης που δραστηριοποιούνται στα πεδία των εικαστικών τεχνών, της κινούμενης εικόνας, του χορού και της επιμέλειας ανακοινώνει την έναρξη ενός νέου προγράμματος, το οποίο εστιάζει στη υποστήριξη της καλλιτεχνικής παραγωγής, τη διεθνή δικτύωση και την πολιτιστική ανταλλαγή.
Το πρόγραμμα βασίζεται σε πέντε άξονες – ARTWORKS Connects, ARTWORKS Funds,
ARTWORKS Partners, ARTWORKS Preserves και ARTWORKS Reads – και διευρύνει ουσιαστικά τις δυνατότητες που προσφέρονται σε καλλιτέχνες και επιμελητές, ενδυναμώνοντας την τοπική καλλιτεχνική κοινότητα.
Από το 2017, η ARTWORKS με την υποστήριξη του ιδρυτικού της δωρητή, του Ιδρύματος
Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), έχει καταγράψει και ενισχύσει τη δυναμική της εγχώριας καλλιτεχνικής παραγωγής, δίνοντας βήμα σε 390 νεότερους και καταξιωμένους δημιουργούς. Μέσα από το νέο της πρόγραμμα, εμβαθύνει στη στήριξη των καλλιτεχνών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, προσφέροντάς τους εργαλεία για διεθνή προβολή, πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους και ευκαιρίες συνεργασίας.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) παραμένει κύριος υποστηρικτής της ARTWORKS ενισχύοντας ενεργά ολόκληρο το εύρος της δράσης της.
ARTWORKS Connects: Διεθνείς Συνεργασίες & Επιμελητικές Ανταλλαγές
Η ARTWORKS προωθεί την ελληνική τέχνη εντός και εκτός συνόρων και ενισχύει τις επιμελητικές/καλλιτεχνικές ανταλλαγές μέσω των προγραμμάτων φιλοξενίας:
> ARTWORKS Athens Curatorial Residency (A/ACR): Πρόγραμμα φιλοξενίας που προσφέρει σε διεθνείς επιμελητές και θεωρητικούς τέχνης άμεση επαφή με τη σύγχρονη καλλιτεχνική σκηνή της Αθήνας.
> Curatorial Exchange Residency: Διοργανώνονται σε συνεργασία με πολιτιστικούς φορείς
παγκοσμίως, δημιουργώντας πλατφόρμες διαλόγου και ανταλλαγής γνώσης. Η πρώτη συνεργασία υλοποιείται από κοινού με τον οργανισμό SAHA (Τουρκία) και συμβάλει στη διαπολιτισμική επικοινωνία μεταξύ Αθήνας και Κωνσταντινούπολης.
> Artist Residencies: Πρόγραμμα φιλοξενίας για καλλιτέχνες σε συνεργασία με ιδρύματα και
φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ARTWORKS Funds: Στήριξη Καλλιτεχνικής Παραγωγής
H ARTWORKS παρέχει οικονομική ενίσχυση (grants) σε καλλιτέχνες και επιμελητές, δίνοντάς
τους τη δυνατότητα να υλοποιήσουν καινοτόμα έργα σε εικαστικές τέχνες, χορό, κινούμενη
εικόνα και επιμέλεια. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε δημιουργούς που βρίσκονται στο μέσο της επαγγελματικής τους πορείας. Το πρόγραμμα ΑRTWORKS Grants υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Οι αιτήσεις ξεκινούν στις 10/4, ενώ περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο
www.art-works.gr
ARTWORKS Partners: Δημιουργώντας Ισχυρούς Πολιτιστικούς Δεσμούς
Η ARTWORKS εδραιώνει συνεργασίες με πολιτιστικά ιδρύματα, μουσεία και διεθνή δίκτυα,
προσφέροντας από κοινού δράσεις και πρωτοβουλίες για την προώθηση της σύγχρονης τέχνης:
> IΣΕΤ – Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης: Σε σύμπραξη με την Εθνική Πινακοθήκη
– Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου (ΕΠΜΑΣ), η ARTWORKS φιλοξενείται στο IΣΕΤ με σκοπό να
συμβάλει στην έρευνα, τεκμηρίωση και ανάδειξη της ελληνικής τέχνης. Η ARTWORKS ενεργοποιεί το δημόσιο πρόγραμμά της, δημιουργώντας έναν διάλογο μεταξύ ιστορικής έρευνας και σύγχρονης καλλιτεχνικής πρακτικής.
>Ταινιοθήκη της Ελλάδος : Μέσα από το νέο διαγωνιστικό τμήμα Reframing Images στο πλαίσιο του Athens Avant-Garde Film Festival, η ARTWORKS ενεργοποιεί ένα νέο βραβείο για τον πειραματικό κινηματογράφο.
> Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Μέσα από ένα συστηματικό πρόγραμμα επισκέψεων σε
εργαστήρια καλλιτεχνών-ωφελούμενων της ARTWORKS, οι Υoung Ρatrons γνωρίζουν από κοντά το έργο ανερχόμενων σύγχρονων καλλιτεχνών.
> Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) : Στο πλαίσιο μίας συνεχούς
συνεργασίας, η ARTWORKS στηρίζει δράσεις και εκθέσεις που προβάλλουν τη σύγχρονη τέχνη στον δημόσιο χώρο.
> Delta Restaurant: Από το 2021, η ARTWORKS εμπλουτίζει τη γαστρονομική εμπειρία με τη
σύγχρονη τέχνη και ανοίγει απροσδόκητους χώρους στο σύγχρονο πολιτισμό, με εκθεσιακή
παρουσία κάθε χρόνο. Το πρόγραμμα κορυφώνεται το 2025, με τη δημιουργία μόνιμης
συλλογής.
ARTWORKS Preserves & ARTWORKS Reads: Νέες Προοπτικές στην Τέχνη
> ARTWORKS Preserves: Μέσα από εκδηλώσεις και συνεργασίες εξασφαλίζει και αναδιανέμει
πόρους για την υλοποίηση πολιτιστικών έργων και καλλιτεχνικής έρευνας, ενισχύοντας βιώσιμες πρακτικές δημιουργίας.
> ARTWORKS Reads
Εστιάζει στις διασταυρώσεις τέχνης, θεωρίας και κριτικής, προωθώντας τη συγγραφή πρωτότυπων κειμένων. Παράλληλα, ενεργοποιεί μέσω της συγγραφής την αρχειακή έρευνα μέσω συνεργασιών με Έλληνες και ξένους επιμελητές που συμμετέχουν στα προγράμματα φιλοξενίας. Διαβάστε κείμενα εδώ.
Το νέο πρόγραμμα της ARTWORKS επιδιώκει να διαμορφώσει ένα ισχυρό πλαίσιο υποστήριξης για τους καλλιτέχνες και επιμελητές στην Ελλάδα, ενισχύοντας παράλληλα τη διεθνή τους δικτύωση. Παρέχονται νέες ευκαιρίες δημιουργίας, παρουσίασης έργων και ανάπτυξης, συμβάλλοντας καθοριστικά στη βιωσιμότητα και την ενδυνάμωση του σύγχρονου καλλιτεχνικού οικοσυστήματος.