Συνεχίζει μια τέχνη αρχαία που άφησε πίσω της έναν πανέμορφο μαρμάρινο διάκοσμο, όλον τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Συναντήθηκε μαζί της στο χωριό του, τον Πύργο της Τήνου παίζοντας στο δρόμο και από τότε, την θεραπεύει με αγάπη και αφοσίωση. Ο γλύπτης Δημήτρης Σκαλκώτος δίνει μορφή και σχήμα στο μάρμαρο, υλοποιεί τις ιδέες του και πλουτίζει τον σημερινό μας διάκοσμο με αυτό το πανάρχαιο υλικό, προσδίδοντάς του σύγχρονες και μοντέρνες εκδοχές. Αγαπά τις καμπύλες και μας προειδοποιεί: το μάρμαρο είναι ευαίσθητο υλικό και θέλει ηρεμία και αφοσίωση.
Γεννηθήκατε στη Τήνο, καταλαβαίνει κανείς ότι το μάρμαρο ήταν που διάλεξε εσάς, κι όχι εσείς αυτό. Ποια ήταν η πρώτη επαφή, τα παιδικά χρόνια, πώς πήρατε την απόφαση να μπείτε στην περιπέτεια αυτού του ορυκτού;
Θα συμφωνήσω ότι ήταν το μάρμαρο που με διάλεξε, θα συμπληρώσω όμως και τον τόπο δηλαδή την Τήνο και συγκεκριμένα το χωριό από το οποίο κατάγομαι τον Πύργο. Το μαρμάρινο πλακόστρωτο του χωριού (δυστυχώς έχει μείνει ελάχιστο από το παλιό) ήταν η πρώτη μου επαφή με το μάρμαρο. Είχαμε την συνήθεια να παίζουμε σκαλίζοντας το όνομα μας πάνω στις πλάκες του δρόμου. Αυτό ήταν το πρώτο ερέθισμα. Δεν αισθάνομαι ότι πήρα κάποια απόφαση ή, μάλλον, δεν χρειάστηκε να το αποφασίσω. Με κάποιο μαγικό τρόπο ήταν δεδομένο. Ήταν τόσο μεγάλο το δέος και ο θαυμασμός στους μεγάλους καλλιτέχνες του χωριού, αφού συνέχεια ακούγαμε για τις δημιουργίες τους και τις ιδιαιτερότητές τους. Οπότε αν κάποιο από τα παιδιά είχε το ταλέντο όλη αυτή η ιστορία το έβαζε στον δρόμο της τέχνης.
Ως φοιτητής θητεύσατε μ' έναν μεγάλο γλύπτη, τον Θεόδωρο Παπαγιάννη. Τι θυμάστε από αυτόν;
Ο Παπαγιάννης είναι ένας εξαιρετικός και σημαντικός Γλύπτης και Δάσκαλος. Αυτό που θυμάμαι είναι η μεγάλη αγάπη του για την γλυπτική, η εργατικότητά του και αυτή η μανία του να κάνει τέχνη. Δούλευε και δίδασκε ασταμάτητα κάθε δευτερόλεπτο.
Ποιοι άλλοι στάθηκαν δάσκαλοί σας;
Ο πρώτος Δάσκαλός μου ήταν ο Γιάννης Μανιατάκος στην Σχολή της Τήνου και ήταν αυτός που μου με κράτησε στον δρόμο προς την γλυπτική. Ο Κυριάκος Ρόκος και ο Κώστας Δικέφαλος, επίσης σημαντικοί γλύπτες, στάθηκαν για μένα και Δάσκαλοι. Τους ευγνωμονώ και τους ευχαριστώ και τους τέσσερις.
Τα γλυπτά σας είναι όλα από μάρμαρο; Έχετε δοκιμάσει άλλα υλικά;
Στην γλυπτική μου χρησιμοποιώ κατά βάση το μάρμαρο όμως έχω και μια αγάπη και για το μέταλλο που το χρησιμοποιώ σε κάποια από τα γλυπτά μου. Βεβαίως δοκιμάζω και πειραματίζομαι και με τα διαθέσιμα υλικά της εποχής μας. Κάθε υλικό είναι διαφορετικό και αποβαίνει σημαντικό επειδή είναι αυτό που υλοποιεί και το έργο.
Όταν βλέπουμε ένα έργο σας, είναι και έτσι όπως το έχετε σκεφτεί από την αρχή; Ή στην διαδρομή ενδέχεται να βρει κι έναν άλλον δρόμο, να υλοποιηθεί σε μια άλλη ιδέα;
Θα έλεγα ότι ένα έργο είναι τελειωμένο όταν ακόμα είναι μια πρώτη σκέψη, η σύλληψή του μέσα στο νου. Μετά και κατά τη διάρκεια της δημιουργίας το γλυπτό μεταμορφώνεται συνεχώς. Αρχικά φαντάζομαι ένα τέλειο γλυπτό αλλά μετά είναι μια μάχη με τις συνθήκες και με τις συμβάσεις του χώρου. Μέχρι να ολοκληρωθεί, όλα σού αντιστέκονται. Τελικά, θα έλεγα ότι καταφέρνω να φτιάξω αυτό που μπορώ.
Στην ιστοσελίδα σας, βλέπουμε σκίτσα. Σχεδιάζετε τα γλυπτά σας πριν τα δουλέψετε; Απαιτείται μέτρημα και πειθαρχία προς ένα πρότυπο;
Το σχέδιο είναι η πρώτη απεικόνιση της σκέψης οπότε, ναι, τα γλυπτά μου αρχικά τα σχεδιάζω. Αλλά δεν είμαι της πειθαρχίας και του απόλυτου μετρήματος. Και πρέπει να σας πω ότι μου αρέσει και βρίσκω ενδιαφέροντα στοιχεία στο λάθος.
Προτιμάτε τις καμπύλες ή τις γωνίες; Τους μικρούς ή τους μεγάλους όγκους;
Τελικά δεν είναι τι προτιμάω αλλά τι αισθάνομαι και πώς το εκφράζω μέσα από τα βιώματά μου. Πάντως ξεκίνησα το εικαστικό έργο μου με γωνίες, ανασχεδιάζοντας τα ελληνικά γράμματα ως σύμβολα, ουσιαστικά ξαναγράφοντας τις λέξεις. Τα τελικά γλυπτά έμοιαζαν με μη-ευανάγνωστες λέξεις ενώ ήταν πραγματικές. Συνήθως ο ενήλικος θεατής δεν καταφέρνει να τις αναγνώσει, σε αντίθεση με τα παιδιά που τα καταφέρνουν καλύτερα. Δεν είναι τόσο η ανάγνωση της λέξης που με ενδιαφέρει όσο το συναίσθημα που δημιουργούν αυτοί οι φαινομενικά άμορφοι όγκοι του μάρμαρου. Όσο για τον μικρό ή μεγάλο όγκο, δεν έχει μεγάλη σημασία αφού και στις δυο περιπτώσεις αντιμάχεσαι τον εαυτό σου. Και ο αγώνας είναι δύσκολος. Όμως υπάρχει και η καμπύλη και αυτή είναι το άλλο μου μισό. Με την καμπύλη είναι πιο δύσκολα τα πράγματα για αυτό και την επιλέγω λιγότερες φορές. Πάντα όμως την σκέφτομαι. Και αυτό το διάστημα η δουλειά μου αφορά στις καμπύλες. Ψάχνω να βρω όγκους μαρμάρου, μικρούς ή μεγάλους, και αφήνομαι να με οδηγήσουν αυτοί στο τελικό αποτέλεσμα, εγώ στο μυαλό μου θεωρώ ότι φτιάχνω τα δικά μου σουπερνόβα, αυτά τα αστέρια που λάμπουν έντονα ξαφνικά και μετά σβήνουν.
Η γλυπτική είναι μια χειροποίητη τέχνη. Ποια είναι τα εργαλεία σας. Πώς τιθασεύεται το μάρμαρο;
Τα βασικά εργαλεία μιας χειροποίητης τέχνης όπως η γλυπτική είναι τα χέρια μας, τα αλλά είναι βοηθητικά μέσα που απλώς κάνουν την δουλειά μας πιο εύκολη. Παραδοσιακά εργαλεία όπως το καλέμι ο μαντρακάς (σ.σ. ειδικό σφυρί για μάρμαρο) μπορεί να μην είναι πλέον τα κυρίαρχα στην εποχή μας για την κατασκευή ενός μαρμάρινου γλυπτού αλλά έχουν ένα σημαντικό ρόλο. Βέβαια, τώρα πλέον υπάρχουν τα ηλεκτρικά όπως οι κόφτες μαρμάρων, τα τριβεία, τα τρυπάνια κλπ. Όλα έχουν την δυσκολία τους και την επικινδυνότητά τους. Και δεν θα χρησιμοποιούσα τον όρο ‘’τιθασεύω’’ επειδή το μάρμαρο είναι ένα υλικό το οποίο δεν θέλει δύναμη ούτε σκληράδα αντίθετα είναι πολύ ευαίσθητο και θέλει ηρεμία και αφοσίωση.
Η γλυπτική λόγω βάρους και όγκου δύσκολα φιλοξενείται στις γκαλερί. Αυτό θεωρείτε ότι είναι εις βάρος της προβολής της;
Ναι όντως υπάρχει μια δυσκολία αλλά αυτό αφορά τα πολύ μεγάλα γλυπτά. Συνήθως στις γκαλερί προσαρμόζουμε το μέγεθος των γλυπτών ώστε να είναι εφικτή η παρουσία τους. Δεν νομίζω ότι ο όγκος και το βάρος θα πρέπει να είναι κριτήρια που λειτουργούν αρνητικά για την γλυπτική από την στιγμή που όλα προσαρμόζονται στις εκάστοτε απαιτήσεις.
Από τις εκθέσεις της γλυπτικής λείπουν τα μικρά έργα, αυτά που μπορείς κάνει να τα μεταφέρει εύκολα, που μπορείς να τα έχεις σπίτι σου χωρίς να πιάνουν όλο το χώρο. Γιατί απουσιάζει από την μαρμαρογλυπτική αυτό το μικρό σχήμα;
Ένας λόγος θα μπορούσε να είναι η δυσκολία που έχει η σμίλευση στις μικρές διαστάσεις. Απαιτεί πολύ καλή γνώση της τεχνικής του μαρμάρου που γίνεται μόνο χειρωνακτικά. Από την άλλη ένα μεγάλο γλυπτό σου δίνει την δυνατότητα να αντιμετωπίσεις τις φόρμες και τα σχήματα με μεγαλύτερη άνεση και ελευθερία χωρίς ιδιαίτερα κατασκευαστικές δυσκολίες.
Πηγή: madamefigaro.gr
