Τα must-visit κτίρια του Open House Athens 2024

Έφτασε η στιγμή που θα ξεχυθούμε πάλι στους δρόμους της Αθήνας αναζητώντας το πιο παράξενο, γοητευτικό ή ιστορικής σημασίας κτίριο. Το 10ο Open House Athens μπαίνει για άλλη μια χρονιά μέσα στα πιο ξεχωριστά αρχιτεκτονικά κοσμήματα της πόλης και καλεί το κοινό να τα εξερευνήσει. Πάνω από 70 κτίρια συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση που θα πραγματοποιηθεί το διήμερο 13-14 Απριλίου, μέσω των οποίων το OHA εστιάζει σε δύο καίρια ζητήματα, την προσβασιμότητα και τη συμπερίληψη.

Αρχοντικά, γκαλερί, μουσεία, εμβληματικά κτίσματα, γραφεία, μέγαρα, καλλιτεχνικά στούντιο και… φούρνοι, ανοίγουν τις πόρτες τους με ελεύθερη είσοδο και μας περιμένουν να τα γνωρίσουμε. Μάλιστα, η διοργάνωση ετοιμάζει ένα ειδικό αφιέρωμα στο ξενοδοχείο "Μεγάλη Βρεταννία", καθώς αυτό γιορτάζει τα 150 χρόνια λειτουργίας του και διοργανώνει ένα special tour που αφηγείται την πλούσια ιστορία του.

Ρίχνοντας μια ματιά στις νέες προσθήκες στο πρόγραμμα του αρχιτεκτονικού θεσμού, διαλέξαμε 10 ενδιαφέροντα κτίρια που αξίζει να κρατήσουμε στη λίστα μας για το ερχόμενο σαββατοκύριακο.

Alekos Fassianos Atelier

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο Αλέκος Φασιανός συμμετέχει στο Open House Athens, όμως φέτος όλοι οι όροφοι της πολυκατοικίας θα είναι επισκέψιμοι για το κοινό και οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να δουν το νεοσύστατο Alekos Fassianos Atelier, ένα διαμέρισμα που αναπαριστά το εργαστήριο που ο Αλέκος Φασιανός διατηρούσε στην Αθήνα.

Ωράριο: 14/4, 10 π.μ. – 4 μ.μ. (Νεοφύτου Μεταξά 15 & Χίου, Άγιος Παύλος-Μεταξουργείο)

Ergon Bakehouse Athens

Το ιστορικό Μέγαρο Ευσταθιάδη, σχεδιασμένο τη δεκαετία του 1920 από τον αρχιτέκτονα Βασίλειο Τσαγρή, πλέον στεγάζει το νέο πρότζεκτ της ομάδας του Ergon: ένα πρωτότυπο food market που λειτουργεί και ως ξενοδοχείο. Τα δύο φαινομενικά αταίριαστα εγχειρήματα συνδυάζονται και αναπτύσσονται γύρω από το προζύμι και τις συνθήκες ηρεμίας και ωρίμανσής του. Ο σχεδιασμός του Ergon Bakehouse Athens έγινε από τους Urban Soul Project, οι οποίοι άντλησαν έμπνευση από το αρτοποιείο για την υλοποίηση του έργου.

Ωράριο: 14/4, 12-6 μ.μ. (Μητροπόλεως 27 & Πατρώου 9-11, Κέντρο)

Κατοικία Ξύδη

Η μονοκατοικία στη γειτονιά του Μετς κατασκευάστηκε στις αρχές του ’60 από τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, για τον κριτικό τέχνης και διπλωμάτη Αλέξανδρο Ξύδη. Πρόκειται για ένα από τα γνωστότερα αρχιτεκτονικά έργα του Κωνσταντινίδη και χαρακτηρίζεται από καθαρή μορφολογική και μορφοπλαστική υπόσταση, λιτότητα στη διάταξη και κατασκευαστική ειλικρίνεια και πειθαρχία.

Ωράριο: 14/4, 10 π.μ. – 6 μ.μ. (Κλειτομάχου 22 & Αρχιμήδους, Ιλίσια)

Πειραιώς 260

Ενόψει του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, πολλοί θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν τους χώρους του επιβλητικού βιομηχανικού συγκροτήματος στην Πειραιώς, που το 2001 ανακηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Στο πλαίσιο του Open House Athens, το κοινό θα ξεναγηθεί στον χώρο Δ και την πλατεία.

Ωράριο: 13 & 14/4, 11 π.μ. – 5 μ.μ.

Αρχείο Καβάφη

Το νεοκλασικό κτίριο στην Πλάκα, δύο λεπτά μόλις από το μετρό Ακρόπολη, ανακαινίστηκε και από τον Νοέμβριο του ‘23 στεγάζει επισήμως το Αρχείο Καβάφη, ένα έργο που ολοκληρώθηκε με τη μελέτη και επιμέλεια των αρχιτεκτόνων Εύα Μανιδάκη και Θανάση Δεμίρη (Flux-office). Με πολλούς τρόπους, το νεοκλασικό κτίριο χτισμένο το 1910 θυμίζει το σπίτι του Καβάφη στην Αλεξάνδρεια, όπως μας είχε διαβεβαίωσει η ομάδα του Ιδρύματος Ωνάση, που από το 2012 διαχειρίζεται το πολύτιμο αρχειακό υλικό του Κωνσταντίνου Καβάφη.

Ωράριο: 14/4, 11 π.μ. – 5 μ.μ. (Φρυνίχου 16Β, Πλάκα)

Οικία/Εργαστήριο Πάνου Βαλσαμάκη

Πολυχώρος της δεκαετίας του ’60, στον οποίο ο καταξιωμένος εικαστικός Πάνος Βαλσαμάκης διατηρούσε την κατοικία, το εργαστήριο και τον εκθεσιακό του χώρο. Το κτίριο είναι σχεδιασμένο από τον Μιχάλη Όρρο και πρόκειται για μία εντυπωσιακή αρχιτεκτονική απόπειρα, αν σκεφτούμε ότι ο αρχιτέκτονας ολοκλήρωσε το έργο με απειροελάχιστη δυνατότητα όρασης.

Ωράριο: 13 & 14/4, 11 π.μ. – 5 μ.μ. (Λεωφόρος Κηφισίας 85, Μαρούσι)

Moonlight Sonata

Μία ακόμη ιστορική μονοκατοικία (χρονολογούμενη το 1950) ανακατασκευάστηκε και σήμερα λειτουργεί ως η έδρα του αρχιτεκτονικού γραφείου High Noon. Σκοπός των αρχιτεκτόνων ήταν να διατηρηθεί η παλιά αισθητική του κτιρίου και να επιτευχθεί μια συνύπαρξη παλιού-σύγχρονου.  

Ωράριο: 13 & 14/4, 12-6 μ.μ. (Γράμμου 58, Μαρούσι)

Πύργος Πειραιά

Το δεύτερο ψηλότερο κτίριο της χώρας είναι ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα που ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1972, αλλά για χρόνια ήταν ημιτελές. Την τριετία 2021-2023 ανακατασκευάστηκε πλήρως και είναι ο πρώτος "πράσινος" ουρανοξύστης της Ελλάδας.

Ωράριο: 13 & 14/4, 10 π.μ. – 3 μ.μ. (Ακτή Ποσειδώνος 2) 

ΠΛΥΦΑ

Περνώντας την αυλόπορτα που σχεδόν κρύβεται μέσα στα σοκάκια του Βοτανικού, δεν περιμένεις ότι μέσα σε αυτό το μεγαλοπρεπές βιομηχανικό πάρκο συμβαίνουν underground, πρωτότυπα θεατρικά πρότζεκτ. Το ΠΛΥΦΑ πλέον στεγάζει πολλές και διαφορετικές επιχειρήσεις, από γραφεία δημιουργικών ομάδων μέχρι εταιρείες παραγωγικών δραστηριοτήτων, και πριν από λίγα μόλις χρόνια επαναλειτούργησε ως βιοτεχνία υφασμάτων. Ανάμεσα στους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται από παλιά στο ΠΛΥΦΑ είναι και ο καλλιτέχνης Αλέξανδρος Τζάννης. Σε ένα κτίριο των βιομηχανικών υποδομών διατηρεί όχι μόνο το εργαστήριό του αλλά και τον χώρο τέχνης Saigon, όπου επιμελείται ομαδικές εκθέσεις και περφόρμανς περίπου τέσσερις φορές τον χρόνο.

Ωράριο: 13 & 14/4, 12-6 μ.μ. (Κορυτσάς 39, Βοτανικός)

Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας

Το μέγαρο χτίστηκε το 1840-48 με σχέδια του αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη για τη Δούκισσα της Πλακεντίας, Sophie de Marbois-Lebrun. Από το 1930 στεγάζει το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Ωράριο: 13 & 14/4, 10 π.μ. – 2 μ.μ. (Λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας 22)

Για τη συμμετοχή στο φετινό πρόγραμμα, απαιτείται η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής ταυτότητας (QR code) για κάθε επισκέπτη. Η ηλεκτρονική ταυτότητα δεν αντιστοιχεί σε κράτηση ή σειρά προτεραιότητας, απλά διευκολύνει τη διαδικασία καταγραφής των επισκεπτών στους χώρους που επισκέπτονται.

Για περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα του Open House Athens, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του.