Νομική πίστευε πως σπούδαζε ο πατέρας του, στο θέατρο ήταν δοσμένος εκείνος. Όμως ο Σταμάτης Φασουλής, παρακολουθώντας πέρυσι το καλοκαίρι στο Λονδίνο τον Κέβιν Σπέισι στο μονόλογο «Ο δικηγόρος Ντάροου», φαίνεται πως αποφάσισε να ακολουθήσει την πατρική προτροπή και να μεταμορφωθεί σε μια θρυλική μορφή της αμερικανικής δικαιοσύνης, τον δικηγόρο Κλάρενς Ντάροου.
Ήταν δυόμισι ετών ο Σταμάτης Φασουλής όταν αποφάσισε, βλέποντας για πρώτη φορά στη ζωή του θέατρο, ότι θα γίνει ηθοποιός. Ο πατέρας του, παρότι πρόλαβε να τον δει να διαπρέπει στη σκηνή, έμεινε με τον καημό πως ο γιος του δεν σπούδασε στη Νομική, όπως εκείνος προσδοκούσε. Φέτος όμως ο Φασουλής, ο οποίος συμπληρώνει σαράντα τρία χρόνια στο σανίδι, γίνεται δικηγόρος για χάρη του νέου του ρόλου – και μάλιστα ένας από τους σπουδαιότερους στη νεότερη ιστορία της επιστήμης.
Γιατί ο Κλάρενς Ντάροου (1857-1938) υπήρξε πάνω από όλα ένα ανήσυχο πνεύμα των καιρών του, ένας ανθρωπιστής που έκανε σκοπό της ζωής του την κατάργηση της θανατικής ποινής, γλιτώνοντας 102 καταδικασθέντες από την ηλεκτρική καρέκλα. Υπήρξε επίσης ένας αγνωστικιστής που υπερασπίστηκε με σθένος τη ριζοσπαστική για τα δεδομένα της θρησκόληπτης Αμερικής θεωρία του Δαρβίνου στην περίφημη «Δίκη των Πιθήκων» το 1925, όταν η πολιτεία του Τενεσί υπερψήφισε το νόμο που απαγόρευε τη διδασκαλία της θεωρίας της εξέλιξης του Δαρβίνου στα σχολεία και στα πανεπιστήμιά της. Γεννημένος σε μια επαρχιακή πόλη του Οχάιο από γονείς με φιλελεύθερες ιδέες, ο Ντάροου τάχτηκε υπέρ των καταφρονεμένων, κάνοντας πράξη το απόφθεγμά του «Παραστάθηκα σαν αδερφός στον φτωχό και τον αδύναμο, παραστάθηκα σαν αδερφός στους ανθρώπους του μόχθου».
Ο Όρσον Ουέλς, ο Σπένσερ Τρέισι, ο Τζακ Λέμον και ο Χένρι Φόντα αναμετρήθηκαν με αυτήν την ξεχωριστή φιγούρα, ερμηνεύοντάς τη στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Ο Σταμάτης Φασουλής βασίστηκε στο μονόλογο του συγγραφέα και παραγωγού Ντέιβιντ Γ. Ρίντελς «Κλάρενς Ντάροου» (γράφτηκε το 1973 και μεταφράστηκε παλιότερα ως «Ο δικηγόρος μας» και τώρα ως «Ο δικηγόρος Ντάροου»), τον οποίο πρώτος ερμήνευσε στην Ελλάδα ο Γιώργος Φούντας κι έπειτα ο Τίτος Βανδής. Το έργο παρουσιάζει τον Ντάροου στο τέλος της καριέρας του, να κάνει αναδρομή στο παρελθόν του και να νοσταλγεί τις παρελθούσες δίκες, νίκες και ήττες του.
Αφορμή για τον Έλληνα ηθοποιό και σκηνοθέτη στάθηκε η πρόσφατη παράσταση του έργου στο Old Vic Theatre του Λονδίνου, με τον Κέβιν Σπέισι στον ομώνυμο ρόλο. Δεν είναι η πρώτη φορά, άλλωστε, που παρουσιάζει ένα έργο που έσκισε στο Λονδίνο. το ίδιο έκανε πρόσφατα με το «Κόκκινο» αλλά και παλιότερα με το «Εξ επαφής». Ο Σπέισι επέλεξε με τον πνευματώδη και σαρωτικό μονόλογο-απολογισμός του Ντάροου να αποχαιρετίσει τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του εμβληματικού θεάτρου της Αγγλίας. Κι όπως μας μεταφέρει ο Φασουλής: «Ήταν εξαιρετικός, ένα “μεγαθήριο” της υποκριτικής τέχνης! Σε καμία περίπτωση όμως δεν με ενδιαφέρει να “συγκρουστώ” μαζί του. Σκοπός μου είναι να ανακαλύψω το ρόλο με το δικό μου τρόπο». Έχει, εξάλλου, έναν ικανότατο συνάδελφό του να τον καθοδηγεί, μια και ο Νίκος Χατζόπουλος είναι εκείνος που σκηνοθετεί φέτος τον Φασουλή.
Εμείς θα γίνουμε οι ένορκοι, ο δημόσιος κατήγορος αλλά και ο πρόεδρος του δικαστηρίου όπου θα αγορεύει ο Φασουλής, άλλοτε καταδικάζοντας τη θανατική ποινή και άλλοτε υπερασπιζόμενος τη θεωρία του Δαρβίνου. Γιατί ο Μανόλης Παντελιδάκης έχει διαμορφώσει τη σκηνή του Θεάτρου «Δημήτρης Χορν» με τέτοιον τρόπο, ώστε να προεκτείνεται στην πλατεία, φέρνοντας τον πρωταγωνιστή ανάμεσα στους θεατές. Η Ντένη Βαχλιώτη έχει επιμεληθεί το κοστούμι του Ντάροου, ο Λευτέρης Παυλόπουλος τη μουσική της παράστασης και ο Λεωνίδας Μαριδάκης τη μουσική.
Η παράσταση «Ο δικηγόρος Ντάροου» κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο «Δημήτρης Χορν» στις 24/10. Λεπτομέρειες για να κερδίσετε προσκλήσεις για την avant premiere για τους αναγνώστες του έντυπου «α» στις 23/10 θα βρείτε στο τεύχος που κυκλοφορεί την Πέμπτη 23/10 στα περίπτερα.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο δικηγόρος Ντάροου
Μεγάλη η πρόκληση για τον Στ. Φασουλή να ερμηνεύσει μια εξέχουσα προσωπικότητα του 19ου αιώνα, τον δικηγόρο Κλάρενς Ντάροου, του οποίου το όνομα συνδέθηκε με την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων