Γνήσιο τέκνο της ανδαλουσιανής κουλτούρας, ο Ισραέλ Γκαλβάν τολμά να βγάλει το κλασικό φλαμένκο έξω από τα στερεότυπα φλερτάροντας έντονα με μοντέρνα στοιχεία. Το διαπιστώσαμε παρακολουθώντας στη Βαρκελώνη το «Lo real», την παράσταση που θα παρουσιάσει στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 23-27/4.
Tο φλαμένκο, είτε εκφράζεται μόνο με νότες και τραγούδι είτε και με χορό, έχει έναν ανεπανάληπτο δυναμισμό, καθώς περιγράφει τον καημό και το πάθος των ανθρώπων της Ανδαλουσίας, ενώ ταυτόχρονα απεικονίζει τη διαχρονική σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν. Τι είναι όμως αυτό που χαρακτηρίζει τους χορογράφους και τους χορευτές φλαμένκο; Η δεξιοτεχνία, η εκφραστικότητα και η συνύπαρξη των χορευτών με τους μουσικούς και τους τραγουδιστές, οι φλογερές συγχορδίες της κιθάρας, οι στίχοι αλλά και αυτό το χαρακτηριστικό χτύπημα των χεριών... Η σύνδεση όλων αυτών των στοιχείων για τη δημιουργία ενός σόου φλαμένκο προκύπτει από σκληρή ομαδική δουλειά, πηγάζει όμως κάθε φορά από το δημιουργικό μυαλό ενός και μόνο καλλιτέχνη.
Ο τρόπος με τον οποίο στήνει τις χορογραφίες του ο Ισραέλ Γκαλβάν είναι που τον διαφοροποιεί από τους υπόλοιπους εκπροσώπους του φλαμένκο που έχουμε δει μέχρι σήμερα στη χώρα μας. Ο ίδιος είναι ένας χαμηλών τόνων άνθρωπος, σεμνός και απόλυτα παθιασμένος με το χορό του. «Πολλές φορές, ακόμη κι όταν κάθομαι στο σπίτι, τρώω ή ακούω μουσική, πιάνω το εαυτό μου να χτυπάει ρυθμικά το πόδι στο πάτωμα και η κόρη μου φωνάζει: “Μπαμπά, σταμάτα να χορεύεις”», μου είπε γελώντας όταν τον συνάντησα στη Βαρκελώνη με αφορμή τις παραστάσεις τού «Lo real» στην υπέροχη Mercat de les Flors. Αυτό το πάθος του είναι πάντα παρόν στη σκηνή και δεν μπορεί παρά να συγκινήσει τον θεατή, όμως το στοιχείο που στην πραγματικότητα κάνει το κοινό της Ευρώπης να τον θαυμάζει είναι ο τρόπος με τον οποίο ακροβατεί ανάμεσα στην παράδοση και στο νεωτερισμό χρησιμοποιώντας τη θεατρικότητα –χαρακτηριστικό το στιγμιότυπο που θυμίζει γερμανικό καμπαρέ– και ακολουθώντας μια κινησιολογία που πολλές στιγμές ξεφεύγει από τις κλασικές φιγούρες του φλαμένκο. Η παράσταση «Lo real», η οποία θα παρουσιαστεί τώρα στη Στέγη, αναφέρεται στην εξόντωση των τσιγγάνικων πληθυσμών της Ευρώπης κατά τις δεκαετίες του ’30 και του ’40 από τα φασιστικά καθεστώτα εκείνης της περιόδου καθώς και για το ρατσισμό που υφίστανται ακόμη και σήμερα οι Ρομά.
Ο Γκαλβάν ανεβαίνει στη σκηνή μαζί με μια μεγάλη ομάδα καλλιτεχνών: τις άξιες χορεύτριες Μπελέν Μάγια και Ιζαμπέλ Μπαγιόν, τους εκφραστικούς ηθοποιούς Πάμπλο Πουγιόλ και Πέπε Μπαρέα, τρεις τραγουδιστές, πέντε μουσικούς (ανάμεσα στους οποίους κι ένας Έλληνας) και το συγκρότημα Sistema Tango, το οποίο αποτελείται από Εβραίους και Ρομά. Η συμμετοχή όλων τους σε αυτό το υπερθέαμα, το οποίο όμως δεν πέφτει στην παγίδα του φολκλόρ, είναι κάτι ανάλογο με την παρουσία σε ένα μυστήριο, σε μια τελετή: καταφέρνουν να δημιουργήσουν έναν πυρήνα αλήθειας που αποκαλύπτεται κατά τη διάρκεια της παράστασης. Και στην ουσία νιώθει κάποιος πως το ζητούμενο στην παράσταση είναι η παρατήρηση, η υπαρξιακή αναζήτηση και το συναίσθημα. Και είναι υπέροχο το ότι ο Γκαλβάν, έχοντας αναγνωρίσει τη συγγένεια ανάμεσα στο φλαμένκο και το ρεμπέτικο, ντύνει το «Lo real» με τους ήχους και τα λόγια του ρεμπέτικου τραγουδιού «Γυφτοπούλα στο χαμάμ». Η Ιστορία αφήνει τα ίχνη της και ο Γκαλβάν τα ακολουθεί με παύσεις αλλά και μια ένταση που συνεπαίρνει τελικά και τον θεατή.
Το «Lo real» θα παιχτεί στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 23-27/4.
Περισσότερες πληροφορίες
Lo real
Επινοεί μια νέα χορογραφική γλώσσα φλαμένκο για να προσεγγίσει χορευτικά, με εκφραστικότητα και συναίσθημα, την εξολόθρευση των Ρομά από τους ναζί