© Κυριακή Ντοβίνου
Ο χώρος τέχνης Enoikos εγκαινιάζει το εκθεσιακό του πρόγραμμα το Σάββατο 13/12 (6-10 μ.μ.), με ένα αφιέρωμα στον εικαστικό και εικονογράφο Λάζαρο Ζήκο (1954-2011). Η έκθεση, η μεγαλύτερη έως σήμερα για το έργο του Ζήκου, συγκεντρώνει έργα από την προσωπική συλλογή του Σπύρου Καπή, από τους κληρονόμους του καλλιτέχνη και από ιδιωτικές συλλογές. Τα ανατρεπτικά και ενίοτε ενοχλητικά "εικονο-όργανα" του Ζήκου (ο όρος ανήκει στον ίδιο) είναι εικόνες που λειτουργούν ως εργαλεία ή μηχανές και παρουσιάζουν το ανθρώπινο σώμα ευμετάβλητο, χωρίς όρια και χωρίς όργανα.
Σύνεργα και δείγματα της αχαλίνωτης φαντασίας του Λάζαρου Ζήκου, τα σχέδια, τα κολάζ και οι κατασκευές του συνδυάζουν τον μηδενισμό του punk με τη μελαγχολία του dark wave. Φιλοτεχνώντας σκληρές και ταυτόχρονα τρυφερές εικόνες, όπου πρωταγωνιστούν μάτια και ζώα, πρόσωπα-μάσκες, νεκροκεφαλές, ζευγάρια, φόνοι, τραβεστί και γυναικεία γυμνά, και αντλώντας έμπνευση από συγγραφείς-ανατόμους της ύπαρξης όπως ο Kafka, ο Ζήκος θέλησε να μιλήσει για "τη θέρμη ψυχών και σωμάτων", για τις τεχνολογίες του εαυτού, για τον ερωτισμό και τη σχέση του με τη μοναξιά, για τη ρευστότητα φύλου, τις σεξουαλικές παρεκκλίσεις και τους σεληνιασμούς. Ήταν ένας καλλιτέχνης που είπε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Όπως φανερώνουν ορισμένοι τίτλοι έργων του ["Εγώ και το παιδί μου (Ακούγοντας τους Bauhaus)" (11/11/1985), "Από ένα εξώφυλλο των Kraftwerk. Πώς να περάσετε μια παραμονή πρωτοχρονιάς" (31/12/1991)] η σύγχρονη μουσική τον επηρέασε βαθιά και διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό τη δουλειά του.
Ο Λάζαρος Ζήκος δεν χρειαζόταν πολύ χώρο για να εκφραστεί. Όπως μαρτυρούν οι "παραγωγές" του, υπήρξε ανέκαθεν λάτρης της συμπύκνωσης και του εγκιβωτισμού. Στις πιο δυστοπικές στιγμές του έργου του αυτή η τακτική απηχούσε τον οργουελικό εφιάλτη, ενώ, στις πιο ανέμελες, τη σαγήνη της αθηναϊκής νύχτας και τη χαρά της επικοινωνίας με το μητροπολιτικό τοπίο. Πιστός στο πνεύμα της εναλλακτικής μπρικολάζ αισθητικής, ο Ζήκος εγκωμίασε τα κουτιά αξιοποιώντας τόσο τις χωρικές τους δυνατότητες όσο και τις μεταφορικές τους συνδηλώσεις (πολυκατοικία, τηλεόραση, πακετάρισμα, αποξένωση, κομφορμισμός, εικονοστάσι, φροϊδικό μοτίβο). Τα έργα του, όμως, δεν είναι απλώς πορτρέτα του ίδιου και καθρέφτισμα των εμμονών του – ιδωμένα μαζί, συνθέτουν ένα πραγματικά ξεχωριστό αναγνωστικό της αντεργκράουντ πλευράς της πόλης που ζούμε.
Ο Λάζαρος Ζήκος μάς έμαθε να αναγνωρίζουμε και να αγαπάμε τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, τη μαγεία του παραλόγου και ό,τι συνήθως απωθούμε, τους μη κανονικούς, τους παρίες και τα φρικιά αυτού του κόσμου. Η φυγή, η άρνηση, το όνειρο, η αντίσταση και η πρόκληση είναι πράγματι τα πέντε βασικά γνωρίσματα της δουλειάς του. Τα "εικονο-όργανά" του μας μιλούν για το μέλλον της επικοινωνίας και της εικόνας, ένα μέλλον αβέβαιο, διφορούμενο και επίπλαστο. Κυρίως, όμως, σχολιάζουν τα όρια, τις αντιφάσεις και τις ψευδαισθήσεις της ανθρώπινης φύσης και ύπαρξης: ότι κατά βάθος είμαστε απόλυτα εξαρτημένα όντα που αναζητούν εναγωνίως και μάταια την ελευθερία· όντα πολύπλοκα, που έχουν ανίατα πάθη και πολύ συχνά υποπίπτουν σε αδιόρθωτα, μοιραία λάθη.
Η έκθεση συνοδεύεται από έντυπο με κείμενα του Δημήτρη Βανέλλη, του Σπύρου Καπή, του Χριστόφορου Μαρίνου, του Κωστή (Τριανταφύλλου), της Φλώρας Σαρτζετάκη, της Βούλας Φερεντίνου και του Χρήστου Φερεντίνου.
Τη βραδιά των εγκαινίων θα πραγματοποιηθεί περφόρμανς από τη Γαλλοελβετίδα εικαστικό Lara Buffard.
Info: Enoikos | έως 18/1/2026 | Ώρες λειτουργίας: Παρ.-Κυρ. 12-6 μ.μ. και κατόπιν ραντεβού στο 6977674163 | Είσοδος ελεύθερη
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr
Διαβάστε Επίσης
