
Η πολυδιάστατη Αφρική και οι καλλιτεχνικές ανησυχίες του Γιάννη Παππά
Έχοντας ήδη ξεκινήσει το καλλιτεχνικό του πρόγραμμα για το 2025 με την "Οδύσσεια" του Μάρκου Καμπάνη στην Πινακοθήκη Γκίκα, το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει τον Φεβρουάριο δύο ενδιαφέρουσες εκθέσεις: το πολυδιάστατο πρότζεκτ "Η Αφρική ανάμεσα μας" στις 12/2 (κτίριο Πειραιώς 138), το οποίο προβάλλει τα πολιτιστικά δικαιώματα των ανθρώπων μεταναστευτικής προέλευσης και δίνει φωνή σε κοινότητες αφρικανικής καταγωγής. Προς το τέλος του μήνα (20/2), εγκαινιάζεται το αφιέρωμα "Προδανεισθείς Χρόνος. Ο Κόπος του Καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά", μία έκθεση που εστιάζει στη δυσκολία της δημιουργικής διαδικασίας εξετάζοντας την περίπτωση του σπουδαίου Έλληνα γλύπτη μέσα από μία μεγάλη συλλογή σχεδίων, ζωγραφικών έργων, γλυπτών και φωτογραφιών.
that's what she said

Μέσα από τον τίτλο "that' s what she said", η Σοφία Ροζάκη οικειοποιείται μια κοινή ατάκα με ένα υποτιθέμενα ακούσιο χιουμοριστικό διττό νόημα, που υποδηλώνει κάποιο σεξιστικό υπονοούμενο. Στην έκθεση στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη, η καλλιτέχνιδα το χρησιμοποιεί ως ένα ανοιχτό κάλεσμα για ορατότητα και ενίσχυση των μη συμβατικών φεμινιστικών συγγενειών και σχέσεων.
Εγκαίνια: 13/2 (6-9 μ.μ.)
Φωνές της Αφρικής

Ωδή στη σύγχρονη αφρικανική τέχνη είναι η νέα έκθεση της Roma Gallery. Διακεκριμένοι καλλιτέχνες αναδεικνύουν τη ζωντάνια, την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία του καλλιτεχνικού τοπίου της Αφρικής σήμερα, κατασκευάζοντας αφηγήσεις που αφορούν την ταυτότητα, την αστικοποίηση και την πολιτιστική καινοτομία της σύγχρονης Αφρικής (έως 1/3).
Εικάζοντας/Εικονίζοντας τη Σαμοθράκη: Από τον Όμηρο στο HoloLens

Ένα ταξίδι δυόμισι χιλιετιών ξεκινά στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, όπου εξερευνώνται οι ποιητικές και οπτικές αναπαραστάσεις της Σαμοθράκης και η λατρεία των Μεγάλων Θεών. Εκθέματα από τον 15ο έως και τον 21ο αιώνα προβάλλουν ποιητές, χαρτογράφους, καλλιτέχνες, αρχαιολόγους και ψηφιακούς μοντελιστές, που εμπνεύστηκαν από τη Σαμοθράκη, και εξηγούν πώς αυτοί εξέφρασαν τις φυσικές, συναισθηματικές και πνευματικές διαστάσεις της σχέσης τους με το νησί.
Εγκαίνια: 20/2 (7 μ.μ.)
Θόδωρος, Αντί Αναδρομικής
Το ΕΜΣΤ επιχειρεί να ερμηνεύσει το έργο του γλύπτη Θόδωρου με ένα ιδιαίτερο αναδρομικό αφιέρωμα που αξιοποιεί σχεδόν όλα τα έργα και το πλούσιο αρχειακό υλικό που κληροδότησε ο καλλιτέχνης στο μουσείο. Η έκθεση στοχεύει να αναδείξει την βαθιά και προφητική σκέψη του, τις σημαντικότερες στιγμές του έργου του αλλά και την συνολική πορεία ενός σύγχρονου δημιουργού που με τα λόγια και τις πράξεις του στιγμάτισε την γλυπτική στην Ελλάδα. Υπονομεύοντας τον προσωποκεντρικό και παρελθοντικό χαρακτήρα μιας αναδρομικής έκθεσης, το ΕΜΣΤ φέρνει σε διάλογο την τέχνη του Θόδωρου με τα έργα πέντε καλλιτεχνών που αντανακλούν αντίστοιχους διαχρονικούς προβληματισμούς.
Εγκαίνια: 8/2
Της Λυγερής το φόρεμα, της νύφης το φουστάνι

Η αρχαιολόγος, λαογράφος και επιστημονική διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας - Γιώργος και Λένα Γουργιώτη Φανή Καλοκαιρινού, και η εικαστικός Ιφιγένεια Σδούκου, πρότειναν σε σύγχρονες Λαρισαίες κεντήστρες να αποτυπώσουν σε ύφασμα την πολυήμερη προετοιμασία του γάμου στην ελληνική παραδοσιακή κοινότητα. Έτσι, δημιουργήθηκαν δεκαέξι έργα κεντητικής που παρουσιάζονται στο Μουσείο "Αγγελική Χατζημιχάλη". Καθένα από τα οποία εστιάζει σε ένα στιγμιότυπο, αποτελώντας όμως συνολικά ένα ενιαίο έργο λαϊκής τέχνης με ροή και συνέχεια. Στόχος ήταν να αναδειχθούν οι πολλαπλοί ρόλοι της γυναίκας και οι φιγούρες που καθόρισαν μια εποχή.
Εγκαίνια: 6/2
Athens’ Polykatoikias 1930-1975: Formation of a Typology

Το Ινστιτούτο Γκαίτε παρουσιάζει ένα εικαστικό πρότζεκτ με αφετηρία μία έκδοση: ο λόγος για το "Athens’ Polykatoikias 1930-1975" του Γερμανού αρχιτέκτονα Kilian Schmitz-Hübsch και του Έλληνα φωτογράφου Δημήτρη Κλεάνθη, που κυκλοφόρησε το 2023. Τόσο στο βιβλίο όσο και στην έκθεση, η πολυκατοικία αναδεικνύεται ως αναπόσπαστο κομμάτι της αστικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, στο οποίο αποτυπώθηκαν ιδέες και οράματα για τη ζωή και τη συμβίωση στην πόλη. Φωτογραφίες και αρχιτεκτονικά σχέδια ιχνηλατούν την εξέλιξη του σχεδιασμού και των χαρακτηριστικών των αθηναϊκών πολυκατοικιών -από την είσοδο μέχρι τις κατόψεις και τα μπαλκόνια τους.
Εγκαίνια: 7/2 (5 μ.μ.)
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.
Περισσότερες πληροφορίες
Βάνα Ξένου. Το Ανοιχτό Μουσείο
Ένα σύνθετο καλλιτεχνικό εγχείρημα το οποίο συνδυάζει πρωτότυπη μεθοδολογία έρευνας και σύνθεσης αρχείου, εικαστικό έργο και ερευνητικές σχεδιαστικές προσεγγίσεις για τον δημόσιο χώρο. Το έργο επιχειρεί να αναδείξει τα πολλαπλά αφηγήματα της Ελευσίνας, καθιστώντας ορατές τις πηγές της ιστορικής, φυσικής και ανθρωπολογικής υπόστασης της πόλης. Παράλληλα, ενσωματώνει γραπτές και προφορικές αφηγήσεις, καθώς και απεικονίσεις, αναπαραστάσεις και χαρτογραφήσεις σχετικά με την πόλη στο «Αρχείο από την ευθραυστότητα της μνήμης στην ανάγκη της μαρτυρίας» σε συνδυασμό με πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες σχετικά με την Ελευσίνα.
Φωνές της Αφρικής
Ένα αφιέρωμα για τη ζωντάνια, την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία του καλλιτεχνικού τοπίου της Αφρικής σήμερα. Μέσα από μια πληθώρα ζωντανών χρωμάτων, περίτεχνων υφών και τολμηρών συνθέσεων, η έκθεση αποτυπώνει την ουσία μιας ηπείρου σε διαρκή κίνηση. Τα έργα υφαίνουν αφηγήσεις που αφορούν την ταυτότητα, την αστικοποίηση και την πολιτιστική καινοτομία, παρέχοντας μία οπτική στις πολλαπλές υπαρκτές και φαντασιακές πραγματικότητες της σύγχρονης Αφρικής. Η έκθεση εξετάζει τη σύνθετη και πολύπλευρη φύση της ταυτότητας, όπως εκφράζεται μέσα από το βλέμμα σύγχρονων Αφρικανών καλλιτεχνών.
Θόδωρος, Αντί Αναδρομικής
Η έκθεση είναι η πρώτη προσπάθεια ερμηνείας και παρουσίασης του έργου του γλύπτη Θόδωρου μετά τον θάνατό του και αξιοποιεί σχεδόν όλα τα έργα και το πλούσιο αρχειακό υλικό που κληροδότησε ο γλύπτης στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η έκθεση επιχειρεί να αναδείξει την βαθιά και προφητική σκέψη του, τις σημαντικότερες στιγμές του έργου του αλλά και την συνολική πορεία ενός σύγχρονου δημιουργού που με τα λόγια και τις πράξεις του στιγμάτισε την γλυπτική στην Ελλάδα. Υπονομεύοντας τον προσωποκεντρικό και παρελθοντικό χαρακτήρα μιας αναδρομικής έκθεσης, μαζί με τα έργα του Θόδωρου παρουσιάζονται και έργα 5 καλλιτεχνών - Νίκος Αρβανίτης, Πάκυ Βλασσοπούλου, Ίρις και Λήδα Λυκουριώτη, Κώστας Μπασάνος, Γιάννης Παπαδόπουλος - που έχουν συνδιαλλαγεί κριτικά με αντίστοιχους διαχρονικούς προβληματισμούς.
Athens’ Polykatoikias 1930-1975. Formation of a Typology
Μία προσέγγιση του κτιριακού τύπου της "πολυκατοικίας" ως αναπόσπαστο κομμάτι της αστικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, στο οποίο αποτυπώθηκαν ιδέες και οράματα για τη ζωή και τη συμβίωση στην πόλη, που σταδιακά συμπυκνώθηκαν σε μια εμβληματική τελική μορφή. Φωτογραφίες και αρχιτεκτονικά σχέδια παρακολουθούν την πρωτοποριακή εξέλιξη των κύριων χαρακτηριστικών της πολυκατοικίας – κατόψεις, είσοδοι και μπαλκόνια. Η παρουσίαση σχεδίων πολυκατοικιών από πέντε δεκαετίες είναι ένας αναδρομικός φόρος τιμής στις Ελληνίδες και τους Έλληνες αρχιτέκτονες που συνέβαλαν στη γέννηση αυτού του κτιριακού τύπου, αλλά και προσέφεραν μοντέλα για την ανεπίσημη μαζική παραγωγή πολυκατοικιών στη μεταπολεμική περίοδο. Η έκθεση βασίζεται στην έκδοση "Athens’ Polykatoikias 1930-1975" του Γερμανού αρχιτέκτονα Kilian Schmitz-Hübsch και του Έλληνα φωτογράφου Δημήτρη Κλεάνθη, η οποία κυκλοφόρησε το 2023.
Της Λυγερής το φόρεμα, της νύφης το φουστάνι
Η αρχαιολόγος, λαογράφος και επιστημονική διευθύντρια του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας - Γιώργος και Λένα Γουργιώτη Φανή Καλοκαιρινού, και η εικαστικός Ιφιγένεια Σδούκου, πρότειναν σε σύγχρονες Λαρισαίες, ταλαντούχες κεντήστρες να περιγράψουν την πολυήμερη προετοιμασία του γάμου στην ελληνική παραδοσιακή κοινότητα. Η ανταπόκριση στο κάλεσμα έδωσε δεκαέξι (16) έργα κεντητικής, καθένα από τα οποία εστιάζει σε ένα στιγμιότυπο, αποτελώντας όμως ένα ενιαίο έργο λαϊκής τέχνης με ροή και συνέχεια στις αφηγηματικές εικόνες, φορτισμένες με μαγικό περιεχόμενο και αναφορά στη σειρά των τελετουργιών που προηγούνται του γάμου με στόχο την αποτροπή του κακού. Και αυτό γιατί ο γάμος είναι μία από τρεις διαβατήριες τελετές του ανθρώπινου βίου, ένας σταθμός της ζωής, όπου το άτομο οφείλει να ακολουθήσει προφυλάξεις, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους κινδύνους, που τυχόν θα παρουσιαστούν κατά την κρίσιμη μετάβαση από τη μία κατάσταση στην άλλη, δηλαδή από την κατάσταση του ελεύθερου βίου στον έγγαμο.