Μπαίνοντας ενεργά στο 2024, η ΕΠΜΑΣ θα φιλοξενήσει και θα διοργανώσει εκθέσεις και εκδηλώσεις που αφορούν όλους μας. Οι σημαντικές εκθέσεις της προηγούμενης χρονιάς συνεχίζονται με μεγάλη επιτυχία κάνοντας την Εθνική Πινακοθήκη σημείο αναφοράς, όχι μόνο των Αθηναίων, αλλά και όλων όσων επισκέπτονται την πρωτεύουσα. Ο κόσμος αγκάλιασε ζεστά όλες τις εκθέσεις της το 2023: πάνω από 120.000 άτομα επισκέφθηκαν την μόνιμη μας έκθεση αλλά και πάνω από 55.000 την περιοδική έκθεση "Αστυγραφία/Urbanography. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970".
Συνεχίζονται και τους επόμενους μήνες: η έκθεση "Αστυγραφία/Urbanography. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970" και η έκθεση της Ρένας Παπασπύρου "Επιφάνειες, οδηγίες χρήσης* Η διαλεκτική ανάμεσα στην καθημερινότητα και την ύλη".
Διαβάστε Επίσης
H έκθεση "Αστυγραφία/Urbanography. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970" παρουσιάζεται στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων (Κεντρικό Κτήριο). Πρόκειται για μια ομαδική, θεματική έκθεση για το αστικό βίωμα μέσα από το βλέμμα εικαστικών δημιουργών και κινηματογραφιστών. Παρουσιάζοντας 78 δημιουργούς, 202 εικαστικά έργα και 22 ταινίες, η "Αστυγραφία" επιχειρεί να χαρτογραφήσει το συνολικό εύρος της έννοιας "αστικό βίωμα" σκιαγραφώντας το κοινωνικό υποκείμενο εντός της πόλης, με όλη τη γοητεία που μπορεί να του ασκεί αλλά και με όλους τους περιορισμούς ή και τους αποκλεισμούς που τη συνοδεύουν, "με την εκθεσιακή αφήγηση να μετακινείται διαρκώς από τη μεγάλη στη μικρή κλίμακα, από την πανοραμική λήψη στο κοντινό πλάνο", όπως εξηγεί η διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ και επιμελήτρια της έκθεσης, Συραγώ Τσιάρα.
Ξενάγηση με παράλληλη διερμηνεία στη νοηματική
Στο πλαίσιο αυτό και συνεχίζοντας το πρόγραμμα ξεναγήσεων στην έκθεση "Αστυγραφία/Urbanography" από τη διευθύντρια Συραγώ Τσιάρα, αλλά και για πρώτη φορά, η ξενάγηση την Κυριακή 28 Ιανουάριου θα είναι προσβάσιμη σε κωφούς και βαρήκοους, καθώς θα αποδοθεί με ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
Η επίσκεψη στην Εθνική Πινακοθήκη είναι μια εμπειρία που αφορά όλους μας. Η ΕΠΜΑΣ έχοντας ως σημείο αναφοράς το πολιτιστικό αλλά και το κοινωνικό αποτύπωμα του οργανισμού, αλλά και την επικοινωνία με την κοινότητα, έχει όλους τους χώρους της προσβάσιμους σε αμαξίδια και άτομα με κινητικά προβλήματα. Στο πλαίσιο αυτό και το καινούργιο πρόγραμμα ταυτόχρονης διερμηνείας στη νοηματική που εγκαινιάζουμε με την ξενάγηση στην έκθεση της "Αστυγραφίας".
Η έκθεση της Ρένας Παπασπύρου, "Επιφάνειες, οδηγίες χρήσης* Η διαλεκτική ανάμεσα στην καθημερινότητα και την ύλη" εγκαινιάστηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2023 και θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Ιουνίου 2024. Αποτελεί την πρώτη μίας σειράς δράσεων που ανήκουν στο νέο πρόγραμμα του μουσείου με τίτλο "Ενδιάμεσος Χώρος". Πρόκειται για ένα ευέλικτο πρόγραμμα με συνεχή ροή ανάμεσα σε περιεκτικές ατομικές ή ομαδικές εκθέσεις, εργαστήρια, επιτελεστικές δράσεις, θεματικά αφιερώματα, παρουσιάσεις και διατομεακά προγράμματα που θα εστιάζει στη σύνδεση του "μέσα" με το "έξω" και θα ενεργοποιεί κάθε φορά διαφορετικούς χώρους τόσο στον εσωτερικό, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο του κτηρίου.
Θεματικές Ξεναγήσεις
Η Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου συνεχίζει και το 2024 τον κύκλο των δωρεάν ξεναγήσεών της τα Σάββατα. Ο πρώτος κύκλος θεματικών ξεναγήσεων θα έχει σαν κεντρικό άξονα: "Το πορτραίτο - η αποτύπωση του προσώπου - Η ιστορία της Ελληνικής ζωγραφικής μέσα από τα πρόσωπα αυτών που την έζησαν".
Η ανάγκη του ανθρώπου να κρατήσει τη μορφή ενός άλλου ανθρώπου μπορεί να εντοπιστεί ακόμη και στο έργο του Πλίνιου (π.77 μ.Χ). Μαζί θα δούμε τις διαφορετικές ανάγκες καλλιτεχνών και προσώπων της ιστορίας να κρατήσουν ζωντανή τη μορφή τους μέσα στους αιώνες. Θα ξεκινήσουμε από τις ασκητικές και τρεμάμενες μορφές των Αγίων του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, θα περάσουμε στα πρόσωπα των Ηρώων της Επανάστασης του ’21, τις μορφές των πρώτων και των ύστερων αστών της απελευθερωμένης Ελλάδας ζωγραφισμένες από τα χέρια των καλλιτεχνών της Σχολής του Μονάχου. Θα δούμε ακόμη τα πρόσωπα καθημερινών ανθρώπων μέσα σε σκηνές της καθημερινότητάς τους, βαδίζοντας χρονολογικά προς το τέλος του 19ου αιώνα. Φυσικά, η ιστορία θα συνεχίσει με έργα του 20ού αιώνα, βλέποντας πορτραίτα που δε γίνονται πλέον κατά παραγγελία από τους αστούς της εποχής, αλλά εκφράζουν την προσωπική ματιά του καλλιτέχνη για τον εαυτό του και τον κόσμο όπως τον βιώνει ο ίδιος, μέσα από σχήματα, χρώματα και αναφορές στην ελληνική παράδοση. Τέλος, θα δούμε πρόσωπα και πορτραίτα ανθρώπων δουλεμένα με καινούρια υλικά και τεχνικές που προσπαθούν να αποδώσουν την λαχτάρα για κάτι καινούριο, το οποίο έρχεται να ανατρέψει την παράδοση της ζωγραφικής. Αυτά τα πρόσωπα θα μας φτάσουν μέχρι το 2020, εκφράζοντας μέσα από το βλέμμα τους τα βάσανα και τις ελπίδες του ανθρώπου του σήμερα.
Ημερομηνίες: 3/2/2024 και 10/2/2024
Ώρα:12:00, Διάρκεια Ξενάγησης: 70 λεπτά
Χώρος ξενάγησης: Μόνιμες Συλλογές ΕΠΜΑΣ
Όριο ατόμων: 30
Υπεύθυνη θεματικών ξεναγήσεων: Μαρίνα Τομαζάνη επιμελήτρια ΕΠΜΑΣ
Η συμμετοχή στις θεματικές ξεναγήσεις θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής κράτησης θέσεων στο email edu.episkepseis@nationalgallery.gr (Δευτέρα-Παρασκευή) και ώρες 9:00-16:00. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας στις ηλεκτρονικές κρατήσεις. Η ολοκλήρωση της κράτησης πραγματοποιείται όταν λάβετε σχετικό επιβεβαιωτικό email το οποίο θα σας ζητηθεί να επιδείξετε με την είσοδό σας στα ταμεία. Παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να έχουν προμηθευτεί το εισιτήριο εισόδου τους πριν από την έναρξη της ξενάγησης.
Ξενάγηση στην Εθνική Γλυπτοθήκη
Την Τετάρτη, 7 Φεβρουαρίου 2024, στις 6 μ.μ., η επιμελήτρια της συλλογής Νεοελληνικής και Ευρωπαϊκής Γλυπτικής Τώνια Γιαννουδάκη θα ξεναγήσει το κοινό στη μόνιμη έκθεση στην Εθνική Γλυπτοθήκη. Είναι η μοναδική έκθεση στην οποία ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να δει, συγκεντρωμένα, έργα των σημαντικότερων Νεοελλήνων γλυπτών και να παρακολουθήσει την αρχή και την εξέλιξη της Γλυπτικής από την ίδρυση του νεότερου Ελληνικού κράτους έως τις μέρες μας.
Στην Εθνική Γλυπτοθήκη παρουσιάζονται, επίσης, μερικά από τα σημαντικότερα γλυπτά ξένων καλλιτεχνών της συλλογής της Πινακοθήκης.
Εκπαιδευτικά προγράμματα Φεβρουαρίου
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για οικογένειες με παιδιά 8-12 ετών, "Έχουν και οι τοίχοι αυτιά... Συνάντηση Τέχνης και Ύλης", με αφορμή την περιοδική έκθεση της Ρένας Παπασπύρου "Επιφάνειες, οδηγίες χρήσης. Η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην καθημερινότητα και την ύλη", απαντά σε ερωτήματα όπως: Είναι η ύλη "επιφανειακή" και "εφήμερη"; Είναι "άψυχη "και "παθητική"; Ποια η σχέση μας με την ύλη; Μήπως δεν είμαστε και οι ίδιοι από ύλη; Υπάρχουν, άραγε, ειδικές κατηγορίες "του υλικού" και "του άυλου" ή, μήπως, διαφορετικά "υλικά", που διαρκώς κινούνται, μεταλλάσσονται, δημιουργώντας χώρους υποκειμενικών διασυνδέσεων;
Χώρος: Κεντρικό κτήριο ΕΠΜΑΣ, Ώρα: 14:00, Ημερομηνίες:
Σάββατο, 10, 17 Φεβρουαρίου 2024, Ιδέα - Παρουσίαση: Φρύνη Καρζή, μουσειοπαιδαγωγός, Συμμετοχές: έως 25 άτομα, Κόστος ενηλίκων: 5€, Διάρκεια: 90 λεπτά
Στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο "Μαγικό Ραβδάκι, Συμφωνία χρωμάτων". Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για οικογένειες με παιδιά 3-5 ετών όπου τα παιδιά καλούνται να ανακαλύψουν τις σχέσεις των χρωμάτων παρατηρώντας τα έργα τέχνης του μουσείου, αλλά και τα υλικά από τα οποία έχουν δημιουργηθεί. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ολοκληρώνεται με εργαστήρι δημιουργικής έκφρασης.
Χώρος: Κεντρικό κτήριο ΕΠΜΑΣ, Ώρα: 11:00, Ημερομηνίες: Σάββατο, 10, 17 Φεβρουαρίου 2024, Ιδέα - Παρουσίαση: Φρύνη Καρζή, μουσειοπαιδαγωγός, Συμμετοχές: έως 25 άτομα, Κόστος ενηλίκων: 5€, Διάρκεια: 120 λεπτά
Τέλος, θα πραγματοποιηθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο "Μουσειακά Κεντρίσματα στην Εθνική Γλυπτοθήκη" για οικογένειες με παιδιά 6 -12 ετών, "Έρως και Ψυχή του Λούκιου Απουλήιου, Μια μυθολογική ιστορία". Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα περιλαμβάνει αφήγηση και ολοκληρώνεται με εργαστήρι δημιουργικής έκφρασης.
Ώρα: 12: 30 μ.μ., Ημερομηνίες: Κυριακή, 11 Φεβρουαρίου 2024, Κόστος ενηλίκων: 5€
Διάρκεια: 120 λεπτά, Ιδέα - Παρουσίαση: Φρύνη Καρζή, μουσειοπαιδαγωγός, Συμμετοχές: έως 30 άτομα
Η συμμετοχή στα εκπαιδευτικά προγράμματα θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικής κράτησης στο ekarzi@nationalgallery.gr (Δευτέρα έως Παρασκευή). Η ολοκλήρωση της κράτησης θα πραγματοποιείται όταν λάβετε σχετικό επιβεβαιωτικό. Απαραίτητη προϋπόθεση στα εκπαιδευτικά προγράμματα: Συνοδεία παιδιών.
Παρουσίαση βιβλίου στο Ναύπλιο
Η Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου (Παράρτημα Ναυπλίου), ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αργολίδας και οι Εκδόσεις Gutenberg παρουσιάζουν στο Ναύπλιο το βιβλίο των Παναγιώτη Κιμουρτζή και Άννας Μανδυλαρά "Φιλέορτο Βασίλειο, Δημόσιες εορτές και εθνικές επέτειοι κατά την Οθωνική περίοδο".
Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 27 Ιανουαρίου και ώρα 7 μ.μ. στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου στο Ναύπλιο, επί της οδού Σιδηράς Μεραρχίας 23.
Το βιβλίο θα παρουσιάσουν η κυρία Λαμπρινή Καρακούρτη – Ορφανοπούλου, Ιστορικός Τέχνης της Εθνικής Πινακοθήκης, η κυρία Αγγελική Ντεβέ, Φιλόλογος – Ιστορικός και ο κύριος Νικόλαος Μπουμπάρης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Αργολίδας.
Διαβάστε Επίσης
Περισσότερες πληροφορίες
Ρένα Παπασπύρου. Επιφάνειες, οδηγίες χρήσης
Η έκθεση είναι η πρώτη μίας σειράς δράσεων που ανήκουν στο νέο πρόγραμμα του μουσείου με τίτλο "Ενδιάμεσος Χώρος". Πρόκειται για ένα ευέλικτο πρόγραμμα με συνεχή ροή ανάμεσα σε περιεκτικές ατομικές ή ομαδικές εκθέσεις, εργαστήρια, επιτελεστικές δράσεις, θεματικά αφιερώματα, παρουσιάσεις και διατομεακά προγράμματα που θα εστιάζει στη σύνδεση του "μέσα" με το "έξω" και θα ενεργοποιεί κάθε φορά διαφορετικούς χώρους τόσο στον εσωτερικό, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο του κτηρίου. Η έκθεση "Επιφάνειες, οδηγίες χρήσης. Η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην καθημερινότητα και την ύλη" έχει ως σημείο εκκίνησης το έργο Balbeeks που ανήκει στην συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου και δείχνει μία γυναικεία μορφή να αναδύεται στον χώρο. Παρουσιάζει έργα της Ρένας Παπασπύρου που αντιπροσωπεύουν όλα τα στάδια της δουλειάς της από το 1976 μέχρι σήμερα και περιλαμβάνει δύο νέα έργα που δημιούργησε ειδικά για την έκθεση. Το έργο της Παπασπύρου στο σύνολό του θέτει θεμελιώδη Η έκθεση εστιάζει επίσης στο γεγονός ότι η Ρένα Παπασπύρου – γυναίκα, μάνα, καλλιτέχνης και πρώτη γυναίκα καθηγήτρια σε εργαστήριο της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών - ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της καθημερινότητάς της μετατρέποντάς την σε καλλιτεχνικό πεδίο έρευνας και δημιουργίας.
Αστυγραφία / Urbanography. Η ζωή της πόλης τις δεκαετίες 1950-1970
Μία πρωτότυπη σύλληψη που παρακολουθεί τρεις δεκαετίες ραγδαίου μετασχηματισμού της μεταπολεμικής Ελλάδας και επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στην αστικοποίηση και τον τρόπο που ο άνθρωπος συμμετέχει ή αντιστέκεται στη νέα συνθήκη που του υπαγορεύει το ολοένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον του. Για την ανίχνευση της ανθρώπινης εμπειρίας του αστικού βιώματος η έκθεση φέρνει σε συνομιλία τις εικαστικές τέχνες –ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, εγκαταστάσεις, φωτογραφία, σχέδια και αφίσες– με αποσπάσματα από τον δημοφιλή ελληνικό κινηματογράφο, τις ταινίες κριτικού ρεαλισμού και τις έκκεντρες αφηγήσεις. Παρουσιάζοντας 77 δημιουργούς, 202 εικαστικά έργα και 21 ταινίες, η "Αστυγραφία" επιχειρεί να χαρτογραφήσει το συνολικό εύρος της έννοιας "αστικό βίωμα" σκιαγραφώντας το κοινωνικό υποκείμενο εντός της πόλης, με όλη τη γοητεία που μπορεί να του ασκεί αλλά και με όλους τους περιορισμούς ή και τους αποκλεισμούς που τη συνοδεύουν, "με την εκθεσιακή αφήγηση να μετακινείται διαρκώς από τη μεγάλη στη μικρή κλίμακα, από την πανοραμική λήψη στο κοντινό πλάνο", όπως εξηγεί η διευθύντρια της ΕΠΜΑΣ και επιμελήτρια της έκθεσης, Συραγώ Τσιάρα. Σύμφωνα με το επιμελητικό σκεπτικό, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η αστικοποίηση, η ανοικοδόμηση και η μετανάστευση –εσωτερική και εξωτερική– προσδιορίζουν καθοριστικά το πλαίσιο των ραγδαίων αλλαγών που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία. Το αστικό τοπίο μεταβάλλεται ριζικά με την αντιπαροχή και τη σταδιακή εξαφάνιση της μονοκατοικίας. Η καθημερινή ζωή αλλάζει με την εξάπλωση της αστικής κουλτούρας, την ανάδυση της κοινωνίας του θεάματος και της κατανάλωσης, τις νέες εμπειρίες που προσφέρει η πόλη. Η πόλη γίνεται το κατεξοχήν πεδίο συγκρότησης ταυτοτήτων για εσωτερικούς και εξωτερικούς μετανάστες, ενώ η κλίμακα, ο ορίζοντας και η αίσθηση αλλάζουν δραματικά με την κατασκευή πολυκατοικιών και σύγχρονων εμπορικών καταστημάτων, τη διάνοιξη δρόμων, τη δημιουργία πλατειών, την πύκνωση της κυκλοφορίας ανθρώπων και οχημάτων. Διαμορφώνονται καινούργιες σχέσεις ανάμεσα στο μητροπολιτικό κέντρο, τη συνοικία, το προάστιο, τις προσφυγικές γειτονιές, την εκτός σχεδίου αυθαίρετη δόμηση. Ενώ το μέσο βιοτικό επίπεδο βελτιώνεται, ταυτόχρονα εμφανίζονται νέοι κοινωνικοί διαχωρισμοί και αποκλεισμοί. Οι καλλιτέχνες ερμηνεύουν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο αστικό τοπίο, την ανθρωπογεωγραφία και τη διασύνδεση υλικού και έμψυχου περιβάλλοντος, παρελθόντος και παρόντος. Αρχικά κυριαρχούν η νοσταλγία, οι στερεοτυπικές ή εξιδανικευτικές αφηγήσεις μιας ιδιαίτερης αστικής ταυτότητας που αλλοιώνεται μαζί με τα νεοκλασικά σπίτια που καταπίνουν οι οικοδομές, ενώ η τέχνη προσπαθεί να διασώσει την πόλη που εξαφανίζεται. Καθώς οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις του αστικού μετασχηματισμού συλλαμβάνουν ένα νοερό παλίμψηστο εμπειριών και συναισθημάτων σε μια φαντασιακή συνύπαρξη διαφορετικών εποχών, το έργο τέχνης αποκτά σκηνογραφική διάσταση. Η πόλη επινοείται ως σκηνικό, οι δημιουργοί επιλέγουν την οπτική γωνία και συνθέτουν το κάδρο αντλώντας αναφορές από την πραγματικότητα, τη μνήμη και την επιθυμία. Κατά τη δεκαετία του 1960 αναδεικνύεται η ρεαλιστική πρόθεση ορισμένων δημιουργών να επισημάνουν τα προβλήματα και τις αντιθέσεις της καθημερινής ζωής στη μεγαλούπολη με κριτική ματιά. Προς το τέλος της ιστορικής περιόδου που εξετάζει η έκθεση, η υλικότητα αποκτά καινούργιο νόημα στο έργο καλλιτεχνών που εξετάζουν εννοιολογικά τη διάσταση του αστικού βιώματος. Η έκθεση περιλαμβάνει 200 εικαστικά έργα, εκ των οποίων τα μισά προέρχονται από τη Συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης και τα υπόλοιπα συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση κατόπιν δανεισμού από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Στην έκθεση προβάλλονται 21 κινηματογραφικές ταινίες (αποσπάσματα από 17 ταινίες μεγάλου μήκους και 4 πλήρεις ταινίες μικρού μήκους). Αρθρώνεται σε 7 ενότητες που φέρουν τους τίτλους: "Σκηνογραφία", "Νοσταλγία", "Γιαπί", "Κοντινό Πλάνο", "Θέαμα", "Όνειρα και Συγκρούσεις", "Υλικότητες".
