Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Fast Forward Festival της Στέγης και συν-επιμελήτρια του «X Αpartments» μας συστήνει αυτό το περιπατητικό project που μας βάζει στα σπίτια των κατοίκων της πολυφυλετικής Αθήνας.
Το «X Αpartments» είναι μια εμπειρία συνάντησης στο δημόσιο χώρο. Είναι αυτό το «νέο» θέατρο;
Το θέατρο σε συμβατικούς χώρους θα συνεχίσει να υπάρχει. Υπάρχει όμως και αυτό το «άλλο» θέατρο, που εδώ παίρνει τη μορφή πρότασης επαν-ανακάλυψης της Αθήνας πέρα από τα στερεότυπα. Δύο θεατές κάθε φορά επισκέπτονται δεκαπέντε διαφορετικά διαμερίσματα και σπίτια, κατοικημένα αλλά και κενά, όπου έχουν στηθεί site specific εγκαταστάσεις και δρώμενα από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες – από την Αυστρία μέχρι την Ιαπωνία.
Μας καλεί να δούμε πώς ζούμε και με ποιους ζούμε, σε ποιον λέμε «καλημέρα», ποια είναι η κοινωνική μας συνείδηση και ποια η νέα υβριδική κι ετερογενής ταυτότητα της Αθήνας. Δεν θέλουμε να χειραγωγήσουμε τη συνείδηση των θεατών ή να διδάξουμε κάτι. Αντίθετα, υιοθετούμε την ανοιχτή φόρμα και τα νέα μέσα για να θίξουμε την αστεγία, το traficking, το μεταναστευτικό, το νόμο περί ιθαγένειας – ένα καλειδοσκόπιο των άλυτων θεμάτων της Αθήνας.
Ο αντίλογος είναι πως όλο αυτό μπορεί να ιδωθεί σαν ένας νέος εξωτισμός: καλοβαλμένοι θεατές-ηδονοβλεψίες που πηγαίνουν σε ένα θέαμα-σαφάρι στις υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης…
Οπωσδήποτε δεν κάνουμε ένα εξωτικό tour, ούτε ένα tour φτώχειας. Εξάλλου ο θεατής δεν βρίσκεται σε θέση ισχύος. Είναι εξίσου εκτεθειμένος με τον κάτοικο. Δεν κρύβεται στο πλήθος, παθητικός μες στο σκοτάδι της πλατείας ενός θεάτρου. Συναντιέται με το βλέμμα του κατοίκου. Χτυπάει το κουδούνι του διαμερίσματος και δεν ξέρει τι θα συμβεί.
Δεν μπορεί όμως να θεωρηθεί απόπειρα «αποικιοκρατικού» εξευγενισμού η εγκατάσταση καλλιτεχνών στο σπίτι ενός μετανάστη;
Όχι. Πρώτον, διότι οι ίδιοι οι μετανάστες θέλησαν να πάρουν μέρος, να μιλήσουν, να ακουστούν. Αποφύγαμε περιοχές που έχουν ήδη υποστεί κάποιου τύπου «gentrification» κι επιλέξαμε την Αγίου Μελετίου, τον Κολωνό, τον Σταθμό Λαρίσης – γειτονιές που δεν είναι της μόδας για να πιεις το ποτό σου. Κάθε καλλιτέχνης πέρασε πολύ χρόνο με κάθε κάτοικο. Κανένας δεν έφερε το «έτοιμο» έργο του από το Τόκιο ή τη Ζιρίχη. Τα πάντα προέκυψαν οργανικά μέσα από τη συνάντηση, την αμοιβαιότητα και μια σχέση εμπιστοσύνης.
Τι θα σας μείνει αξέχαστο από την όλη εμπειρία;
Διένυσα πολλά χιλιόμετρα στην πόλη και βρέθηκα σε άγνωστες για μένα περιοχές. Θυμήθηκα ξανά τη Φωκίωνος Νέγρη, όπου έκανα τις πρώτες μου βόλτες ως μαθήτρια, και ξαναπήγα στη Στοά Μπρόντγουαιη, όπου είδα τις πρώτες μου παραστάσεις. Γνώρισα ανθρώπους υπέροχους, όπως έναν Σύριο, κάτοικο της Ελλάδας εδώ και είκοσι χρόνια, με μια απίστευτη εθελοντική προσφορά τόσο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 όσο και στο κέντρο αλληλεγγύης της Κυψέλης. Άνεργος με ένα παιδί, πάντα όμως με χαμόγελο, δύναμη και μια επιθυμία για προσφορά που δεν έχω συναντήσει στον κύκλο μου. Ανακάλυψα, τέλος, πόσες πολλές κρυμμένες αυλές με λεμονιές υπάρχουν στην Αθήνα. Έκοβαν οι κάτοικοι λεμόνια για να μας τα προσφέρουν και μοσχομύριζε ο τόπος!
Περισσότερες πληροφορίες
Fast Forward Festival 2
Περφόρμανς (Ματίας Λίλιενταλ, «X Apartments - Athens», 21-24/5, 4 μ.μ.), στο πλαίσιο των οποίων οι θεατές ακολουθούν μια διαδρομή σε άγνωστα σημεία της πόλης, με σημείο εκκίνησης το καφέ «Pronto» (Λιοσίων 161), και μπαίνουν σε διαμερίσματα και άλλους χώρους. Χορογραφία πλήθους (Ροζέρ Μπερνάτ, «Domini Public», 29-31/5, 7 και 9 μ.μ.) στην Πλ. Κοτζιά, με πρωταγωνιστές τους θεατές. Παράσταση-ταινία (FC Bergman, «300 el x 50 el x 30 el», 29-30/5, 9 μ.μ.), όπου το θέατρο ενώνεται με τον κινηματογράφο, καθώς η ανερχόμενη ομάδα FC Bergman στήνει επί σκηνής ένα ολόκληρο δάσος κι ένα χωριό με 13 ηθοποιούς και 80 εθελοντές.
