Σκηνοθέτης της νεότερης γενιάς και βραβευμένος κινηματογραφιστής, ο Μιχάλης Κωνσταντάτος βγάζει την «Έντα Γκάμπλερ» από το σαλόνι της, εμπλέκει το κοινό μέσω ενός blog και τοποθετεί τη δράση του ιψενικού έργου σε μια γυάλα γεμάτη άμμο.
Αυτοκτονεί. «Με μια σφαίρα στο κεφάλι», όπως γράφει ο Ίψεν. Η Έντα Γκάμπλερ είναι ίσως η πιο γοητευτική και ταυτόχρονα απωθητική ηρωίδα του Νορβηγού μεγάλου δραματουργού. Σίγουρα είναι πάντως η πιο ανεξιχνίαστη. Για τον Μιχάλη Κωνσταντάτο, που ανεβάζει τώρα το τετράπρακτο δράμα του 1890 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, η Έντα είναι ακόμη κάτι: απροσδόκητα σημερινή. «Θεωρώ αυτονόητο ότι υπάρχουν στις μέρες μας άνθρωποι σαν αυτήν. Δεν με ενδιαφέρει όμως τόσο η πράξη της αυτοκτονίας όσο το πώς η Έντα φτάνει σε αυτήν, το πώς δηλαδή αλληλεπιδρά με το περιβάλλον».
Μέσα σε μια γυάλα και πάνω σε αμμόλοφους τοποθετεί ο νεαρός και βραβευμένος –για την ταινία «Luton»– σκηνοθέτης τους ιψενικούς ήρωες και όχι στο «ευρύχωρο και νόστιμο σαλόνι» των σκηνικών οδηγιών. «Τοποθέτησα μια έρημο μέσα σε μια γυάλα. Γιατί ο σκηνικός χώρος κατά μία έννοια αντανακλά το ψυχικό τοπίο της ίδιας της Έντα», μου εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Τα πάντα μέσα της είναι ξηρά, ακίνητα και στατικά. Δεν ξέρουμε όμως τι κρύβεται κάτω από αυτήν την άμμο... Αυτή είναι η Έντα. Μια αστή που έχασε το οικονομικό της υπόβαθρο και άλλαξε αυτόματα τάξη. Ένα πρόσωπο το οποίο έχει παγιδευτεί μέσα στην άμυνα που έχει στήσει για να μπορέσει να υπάρξει κόντρα στο μηχανισμό του κοινωνικού περιβάλλοντος. Έτσι δεν είμαστε κι εμείς; Φτιάχνουμε άπειρες γυάλες για να προστατευτούμε από ένα κοινωνικό σύστημα που μας απειλεί και τελικά εγκλωβιζόμαστε σε αυτές. Κάποιοι ζουν αιώνια εκεί μέσα, κάποιοι άλλοι δραπετεύουν. Πρώτα πρώτα όμως πρέπει να συνειδητοποιήσεις πως ζεις μέσα σε μια γυάλα…»
«Πρέπει να βοηθήσω τους ανθρώπους να κατανοήσουν τον Ίψεν μας λίγο παραπάνω», δήλωνε η μικρή κόρη του Μαρξ Ελεονόρα το 1886. Τότε δηλαδή που η ίδια με τον σύζυγό της παρουσίασαν για πρώτη φορά στην Αγγλία, στο σπίτι τους, ένα έργο του Ίψεν – συγκεκριμένα το «Κουκλόσπιτο». Αισθανόμενοι ίσως μια ανάλογη ανάγκη, ο Κωνσταντάτος και οι υπόλοιποι συντελεστές της ομάδας Blindspot δημιούργησαν το blog www.heddagabler.gr κα καλούν τους επισκέπτες του να υποβάλουν οπτικοακουστικό υλικό το οποίο θεωρούν ότι συνδέεται με τον κόσμο και τους χαρακτήρες του έργου. Αν το επισκεφθείτε, θα διαπιστώσετε πως, σύμφωνα με όσους έχουν στείλει ήδη κάτι, η αβάσταχτη πλήξη της Έντα μπορεί να ταυτιστεί με εκείνη της Μαρίας Αντουανέτας. ενώ αν ζούσε σήμερα, η αυτόχειρας του Ίψεν μπορεί να άκουγε τις μπαλάντες του Nick Drake και Portishead… Στην παράσταση παίζουν η Γιώτα Αργυροπούλου (Έντα), ο Μάξιμος Μουμούρης (στο ρόλο του μεγάλου και ανεκπλήρωτου έρωτα της Έντα, του εμπνευσμένου, αλλά αυτοκαταστροφικού Λέβμποργκ), η Βάσω Καβαλιεράτου (η Τέα, ερωτική αντίζηλος της Έντα), ο Χρήστος Σαπουντζής (ο οικογενειακός «φίλος» και στυγνός εκβιαστής Μπρακ) και ο Γιώργος Φριντζήλας (ο «λίγος» σύζυγος της Έντα).
Περισσότερες πληροφορίες
Έντα Γκάμπλερ
Ερωτικά τρίγωνα, η μάχη των δύο φύλων, κοινωνική υποκρισία, οικονομικές συναλλαγές κι εκβιασμοί συνυπάρχουν σε ένα έργο που μιλά για μια κοινωνία σε κρίση.