Τα έπιπλα αποτελούν αναγκαιότητα της ανθρώπινης ζωής, αλλά πέρα από τη λειτουργικότητά τους, ο σχεδιασμός των επίπλων αντανακλά την κοινωνική ζωή των αντικειμένων, έχει συμβολική δύναμη. Τα αντικείμενα design μεταφέρουν πολιτισμικά, κοινωνικά και ιδεολογικά νοήματα. Έχουν και επιτελεστικò χαρακτήρα — η στενή τους σχέση με το σώμα, διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε με τον χώρο, και μεταξύ μας.
Ο Lukas Gschwandtner, που έχει γνώση παραδοσιακής δερματοτεχνίας και έχει σπουδάσει χωροταξικό σχεδιασμό (spatial design), είναι καλλιτέχνης που ζει στη Βιέννη — αλλά θα μπορούσε κανείς επίσης να τον αποκαλέσει χορογράφο, σκηνογράφο, ιστορικό των υφασμάτων και ιστορικό ανακεκλιμένων μορφών. Η υλική έκφραση της ιδιάζουσας ιδεολογικής του συγκρότησης — που ίσως έχει να κάνει με το ότι ζει σε μια πόλη με μεγάλη ιστορία στην τέχνη, την αρχιτεκτονική, και το design — ενσαρκώνεται σε καμβά, δέρμα, μέταλλο, αλλά και σε ιστορικά υφάσματα, κομμάτια από ταπισερί του 18ου αιώνα, ξεφτισμένες φούντες και τρίχες αλόγου. Στο λεξιλόγιό του, ο καμβάς —διπλωμένος, συμπιιεσμένος, κομμένος, απλωμένος στο πάτωμα— είναι μέσο αισθητικής καινοτομίας, και αφήγησης.

Για την πρώτη του έκθεση στο Radio Athènes, στο κτίριο της οδού Τοσίτσα 3, εμπνευσμένη από τον λόγο του Αριστοφάνη στο Συμπόσιο του Πλάτωνα—τον διάλογο για τον Έρωτα που διαδραματίζεται σε ένα αθηναϊκό σπίτι— ο Lukas παρουσιάζει νέα έργα: μουσειακά παγκάκια, φωτιστικά, βιτρίνες, καρέκλες-μαξιλάρια και υφαντά έργα, εκτεθειμένα δίπλα στα πρωτότυπά τους.
Εδώ εξηγεί πώς προέκυψε το speed dating (σύμφωνα με τον Αριστοφάνη): "Η ιδέα του Αριστοφάνη (συνοπτικά) για τους "ανθρώπους-σφαίρες", που αφού κόπηκαν στα δύο από τον Δία, περνούν τη ζωή τους αναζητώντας το άλλο τους μισό — με ακολουθεί εδώ και καιρό. Μου φάνηκε φυσικό να εφαρμόσω αυτή τη θεωρία σε πολλές καταστάσεις· πάντα φαίνεται να υπάρχουν δύο πλευρές, δύο συνιστώσες στο έργο μου: μερικές φορές μια ιστορική, μερικές φορές μια άυλη παρατήρηση — και κυρίως ανάμεσα στην πρώτη εκδοχή ενός έργου και στην τελική του μορφή. Έτσι άρχισα να σκέφτομαι να δώσω στα έργα μου την ευκαιρία να βρουν το άλλο τους μισό, στην Αθήνα. Ζώντας στη Βιέννη με τις πρώτες εκδοχές κάθε έργου, κατάλαβα βαθύτερα την καθημερινή τους σημασία σε ένα οικείο περιβάλλον. Αφού τα τελικά έργα παρουσιάστηκαν έξω από τον προσωπικό μου χώρο, άρχισα να έχω έναν συναισθηματικό διάλογο μαζί τους, σχεδόν μια μορφή συντροφικότητας. Έγιναν νέοι πρωταγωνιστές στη ζωή και στα δωμάτια του διαμερίσματος μου.
Μία καρέκλα, για παράδειγμα, έγινε κομοδίνο από ανάγκη. Κρατούσε το ποτήρι με το νερό και τα βιβλία μου και, το σημαντικότερο, με χαιρετούσε κάθε πρωί. Ένα φωτιστικό δεν προοριζόταν ποτέ να εκτεθεί αλλού· το έφτιαξα για τα γενέθλια του συντρόφου μου. Παρ’ όλα αυτά, διάφορες εκδοχές του κατέληξαν σε εκθέσεις και σπίτια συλλεκτών. Όλα τα έργα θα κατοικήσουν σε ένα αθηναϊκό διαμέρισμα· κάθε δωμάτιο θα φιλοξενεί ένα ζευγάρι, δύο μισά που θα ενωθούν ξανά — σχεδόν σαν να τους προσφέρω τον χώρο για να συζητήσουν το διάστημα του χωρισμού τους. Στο δικό τους συμπόσιο, ή ακόμα και speed dating: τα αφήνω να μιλήσουν με το αντίθετό τους για να δω αν ταιριάζουν. Διαφορετικά, αλλάζουμε θέσεις. Παράξενο να σκέφτομαι ότι εγώ θα ήμουν ο Δίας σε αυτό το σενάριο. Και ποιος θα ήταν ο Όλυμπός μου; Οι αυστριακοί λόφοι; Το διαμέρισμά μου στον τέταρτο όροφο; Και στα εγκαίνια της έκθεσης θα μετατρέπομαι σε συντονιστή του speed dating;
Επιστρέφοντας στον Αριστοφάνη και τους συνδαιτυμόνες του που συζητούν για τον Έρωτα και την αγάπη, είναι ενδιαφέρον να σκεφτεί κανείςτο πραγματικό κοινωνικό πλαίσιο του Συμποσίου. Ενώ κάθε καλεσμένος παρουσιάζει τη δική του θεωρία για την αγάπη, ταυτόχρονα μοιράζονται έναν χώρο — πίνουν, τρώνε, ακούν ο ένας τον άλλον. Φαντάζομαι τον Φαίδρο, τον Παυσανία, τον Ερυξίμαχο, τον Αριστοφάνη, τον Αγάθωνα, τον Σωκράτη και τον Αλκιβιάδη να βρίσκονται στο διαμέρισμα — τον εκθεσιακό χώρο — και να αφήνουν πίσω τους ποτήρια, θραύσματα και ίχνη μιας βραδιάς. Απλωμένος στο πάτωμα του Radio Athènes στην οδό Τοσίτσα: καμβάς, που προέρχεται από το πάρτι των 30ών γενεθλίων μου στο ατελιέ μου στη Βιέννη — το δικό μου είδος συμποσίου".
Η έκθεση "speed dating" εγκαινιάζεται την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου, στις 7.30 μ.μ.
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr
Περισσότερες πληροφορίες
Lukas Gschwandtner: speed dating
Για την πρώτη του έκθεση στο Radio Athènes, εμπνευσμένη από τον λόγο του Αριστοφάνη στο Συμπόσιο του Πλάτωνα, ο Lukas παρουσιάζει νέα έργα: μουσειακά παγκάκια, φωτιστικά, βιτρίνες, καρέκλες-μαξιλάρια και υφαντά έργα, εκτεθειμένα δίπλα στα πρωτότυπά τους. Η υλική έκφραση της ιδιάζουσας ιδεολογικής του συγκρότησης — που ίσως έχει να κάνει με το ότι ζει σε μια πόλη με μεγάλη ιστορία στην τέχνη, την αρχιτεκτονική, και το design — ενσαρκώνεται σε καμβά, δέρμα, μέταλλο, αλλά και σε ιστορικά υφάσματα, κομμάτια από ταπισερί του 18ου αιώνα, ξεφτισμένες φούντες και τρίχες αλόγου. Στο λεξιλόγιό του, ο καμβάς —διπλωμένος, συμπιιεσμένος, κομμένος, απλωμένος στο πάτωμα— είναι μέσο αισθητικής καινοτομίας, και αφήγησης.

