"Οικείες Μορφές" από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου ζωντανεύουν σε μία νέα έκθεση

H Συλλογή Σωτήρη Φέλιου και το Courtauld Institute of Art, μέσα από το "Πρόγραμμα Φιλοξενίας Ακαδημαϊκής και Επιμελητικής Έρευνας Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης" παρουσιάζουν την έκθεση "Οικείες Μορφές: (Επαν)ερμηνείες των πολιτιστικών αφηγημάτων στη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου" σε επιμέλεια της Jeanne-Eugénie Gatineau. Η έκθεση εγκαινιάζεται την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου και ώρα 6-9 μ.μ. στον χώρο "16 Φωκίωνος Νέγρη" και θα διαρκέσει μέχρι την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου. 

Η έκθεση "Οικείες Μορφές: (Επαν)ερμηνείες των πολιτιστικών αφηγημάτων στη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου είναι η τέταρτη παρουσίαση που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Φιλοξενίας και σηματοδοτεί το επιστέγασμα της παραμονής της υπότροφης επιμελήτριας Jeanne-Eugénie Gatineau στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια των έξι εβδομάδων της παραμονής της, η επιμελήτρια είχε την ευκαιρία να εμβαθύνει τη γνώση της γύρω από τη σύγχρονη ελληνική τέχνη, ακολουθώντας ένα εξατομικευμένο, προσαρμοσμένο στην ερευνητική της κατεύθυνση, πρόγραμμα επισκέψεων σε στούντιο καλλιτεχνών της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου, εκθέσεων σε μουσεία και γκαλερί, συναντήσεων με επαγγελματίες του εικαστικού χώρου, καθώς και μέσω της μελέτης του αρχείου και των έργων της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου.

Σημείωμα επιμελήτριας

"Η έννοια του μύθου είναι κάτι με το οποίο εξοικειωνόμαστε από τα πρώτα στάδια της παιδικής μας ηλικίας. Από τις ιστορίες που μας λένε πριν τον ύπνο ως τα παραμύθια, ο μύθος πυροδοτεί τη φαντασία, φέροντας, παράλληλα, ηθική και διδακτική σημασία. Δεν περιορίζεται, ωστόσο, στη σφαίρα της νηπιακής ηλικίας· αντίθετα, η τέχνη της αφήγησης διαποτίζει κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής: από τα μυθιστορήματα που διαβάζουμε ως την ιστορία που μαθαίνουμε, από τα θρησκευτικά κείμενα που μελετούμε ως τη μυθολογία που μας συναρπάζει, έχει τις ρίζες της στην κοινωνία που ζούμε ενώ, συγχρόνως, τη διαμορφώνει. Υπό το πρίσμα της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου, η έκθεση αυτή διερευνά τον τρόπο που οι σύγχρονοι Έλληνες καλλιτέχνες καταπιάνονται με αυτά τα χρόνια αφηγήματα, πλασματικά και ιστορικά. Γεφυρώνοντας το κενό ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, αντλούν έμπνευση από αιωνόβιες ιστορίες και τις επαναπροσαρμόζουν στη σύγχρονη εποχή.

Μεταφέροντας μια ιστορία από το γραπτό κείμενο στη ζωγραφική ή γλυπτική εικόνα, οι καλλιτέχνες συσχετίζουν οικείες μορφές με στοιχεία από το δικό τους εικαστικό λεξιλόγιο, επανερμηνεύοντάς τες μέσα από προσωπικά σύμβολα, υποθετικές παραλλαγές και άλλα πολιτιστικά επίπεδα. Ως εκ τούτου, τα έργα που εκτίθενται υπερβαίνουν τις κυριολεκτικές αναγνώσεις και επιτρέπουν μια ανατρεπτική αναπαράσταση μυθοπλαστικών χαρακτήρων και ιστορικών ειδώλων, από τον Δον Κιχώτη ως την Παναγία, και από τον Αινεία ως τον Λένιν.

Οι οικείοι αυτοί χαρακτήρες παρουσιάζονται αλλαγμένοι, παρακινώντας μας να διερωτηθούμε για τη δική μας αναπαράσταση των γνωστών μας αφηγήσεων. Παιχνιδιάρική διάθεση, ειρωνεία και ενίοτε σαρκασμός θέτουν υπό αμφισβήτηση τις προσδοκίες των θεατών και ενθαρρύνουν μια επανεξέταση της πολιτιστικής μνήμης και της αναπαράστασης. Είτε αναφέρονται ευθέως σε καθοριστικές στιγμές της ιστορίας είτε έμμεσα σε σύγχρονες κοινωνικές δυναμικές, τα έργα της έκθεσης διατηρούν ένα αμφίσημο και πολύπλευρο αρχείο της συλλογικής ιστορίας.

Τα αφηγήματα που εικονογραφούνται στην έκθεση έχουν αποκτήσει, με τα χρόνια, μυθική υπόσταση. Έχοντας διαδοθεί, περισσότερο ή λιγότερο, από τη συλλογική φαντασία, οι ιστορίες αυτές έχουν γίνει τα πολιτιστικά σημαίνοντα μιας εποχής, αλλά και καθρέφτες προσωπικής εμπειρίας: από οικογενειακές, φιλικές και ερωτικές σχέσεις σε ερωτήματα περί ταυτότητας και μελλοντικών δυνατοτήτων.

Επανερμηνεύοντας τις ιστορίες αυτές με εικαστικούς όρους, οι καλλιτέχνες έχουν τη δυνατότητα να εστιάσουν την προσοχή μας στην επινοημένη και ερμηνευτική φύση της ίδιας της αναπαράστασης. Πολλά από τα έργα ενέχουν μια θεατρικότητα, δίνοντας
έμφαση στην ιδιότητά τους ως προσεκτικά κατασκευασμένες εικόνες: δεν αποτελούν αντικειμενικές καταγραφές αλλά υποκειμενικές εκφράσεις. Κι ενώ οι εικόνες παραμένουν εγγενώς εικαστικές, στο πλαίσιο αυτό είναι ριζωμένες βαθιά σε προφορικά αφηγήματα. Δεν απομακρύνονται εντελώς από τη γλώσσα, αλλά παρουσιάζονται ως μεταφράσεις του γλωσσικού στο εικαστικό. Προσκαλούν έτσι το θεατή να ερμηνεύσει αυτό το, ενίοτε αινιγματικό, εικαστικό λεξιλόγιο, ώστε να εμπλουτίσει τα νοήματα που φέρουν, ούτως ή άλλως, τα αφηγήματα αυτά.

Ο χώρος της έκθεσης, η 16 Φωκίωνος Νέγρη, απηχεί αυτή τη λογική. Μπαίνοντας, ο θεατής κατεβαίνει τη σκάλα προς το υπόγειο, και εισέρχεται σε ένα καταφύγιο από τη βοή του έξω κόσμου. Ενθαρρύνοντας τους θεατές να ψάξουν μέσα τους για ίχνη των αφηγημάτων που τους εντυπωσίασαν, ο χώρος λειτουργεί σα μια πρόσκληση για ενδοσκόπηση, δημιουργώντας συμβολικές γέφυρες ανάμεσα στη φαντασία τους και τα έργα που παρουσιάζονται.

Τα αφηγήματα, ακόμα κι αν βασίζονται στην πραγματικότητα, διαμορφώνονται πάντα και από τη γωνία θέασης. Είναι εγγενώς συμβολικά, αμφίσημα και ανοιχτά σε ερμηνείες. Ως εργαλεία αντίληψης της βιωμένης εμπειρίας, οι ιστορίες παρέχουν ένα διαμεσολαβητικό φακό μέσω του όποιου επεξεργαζόμαστε και απομακρυνόμαστε από την πραγματικότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η εικαστική εξιστόρηση δεν εικονογραφεί μόνο: δημιουργεί στρώσεις από νοήματα και προσκαλεί πολλαπλές αναγνώσεις. Είναι, πάνω απ’ όλα, ένα σημάδι της ανθρώπινης παρουσίας" -Jeanne-Eugénie Gatineau.

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Γιώργος Αυγέρος, Νίκος Εγγονόπουλος, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Κωνσταντίνος Κερεστετζής, Νίκος Κυριακόπουλος, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Αλέκος Λεβίδης, Τάσος Μαντζαβίνος, Νίκος Μόσχος, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Χρήστος Μποκόρος, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος, Takis, Γιάννης Τσαρούχης, Κατερίνα Χαδουλού

Παράλληλο πρόγραμμα 

Ξενάγηση από την επιμελήτρια
Σάββατο 18/10, 13:00 - 13:45 

Η επιμελήτρια Jeanne-Eugénie Gatineau σας οδηγεί σε μια προσηλωτική ξενάγηση της έκθεσης, Οικείες Μορφές: (Επαν)ερμηνείες των πολιτιστικών αφηγημάτων στη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου για να γνωρίσετε πάνω από 25 έργα 16 σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου, Θα εμβαθύνετε  στην προσέγγιση που ακολούθησαν οι καλλιτέχνες στη δημιουργική τους διαδικασία και στην ερμηνεία των συμβολισμών πίσω από τα έργα. 

Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί στα αγγλικά. Ελεύθερη είσοδος. Δεν απαιτείται εγγραφή.

Εκπαιδευτικό εργαστήριο: Η δική μας ιστορία, ο δικός μας κόσμος
Σάββατο 25/10, 12:00 - 13:30

Παιδιά και έφηβοι ηλικίας 6–14 ετών προσκαλούνται να δημιουργήσουν ένα συλλογικό storyboard μήκους 3 μέτρων! Εμπνευσμένοι από τους χαρακτήρες της έκθεσης Οικείες Μορφές, οι συμμετέχοντες θα αφηγηθούν τους αγαπημένους τους μύθους και ιστορίες, θα σχεδιάσουν τους πρωταγωνιστές και θα τους συνδυάσουν με τους χαρακτήρες της έκθεσης. Καθώς δημιουργούν τον δικό τους κόσμο, καλούνται να φανταστούν: "Τι θα έλεγαν αυτές οι φιγούρες στον κόσμο που έρχεται;" Ελάτε να φτιάξουμε μαζί έναν συλλογικό φανταστικό κόσμο, όπου οι φωνές, οι ιστορίες και τα οράματα του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος συνυφαίνονται σε μια ζωντανή, πολύχρωμη αφήγηση.

Για εγγραφή, στείλτε email στο hello@16fokionosnegri.gr
Όλα τα υλικά παρέχονται.
Χώρος διεξαγωγής: 16 Φωκίωνος Νέγρη, 11257 Αθήνα | Ελεύθερη είσοδος

Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr