Σύγχρονοι καλλιτέχνες μπαίνουν στο Μουσείο Αλέκος Φασιανός και συνομιλούν με την πολύτιμη συλλογή του

Τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν συναντήσαμε την ιδρύτρια του Μουσείου Αλέκος Φασιανός, Βικτώρια, για να μας μιλήσει για τον πατέρα της, είχε αποκαλύψει ότι σύντομα θα εγκαινιαστεί ένα νέο πρόγραμμα που θα φέρει σύγχρονους καλλιτέχνες σε διάλογο με τη συλλογή του μουσείου. Το Contemporary Intervention Program αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάιο του 2025 με πρώτο καλεσμένο τον βραβευμένο με το Art Athina Award 2024 Πάνο Προφήτη, ο οποίος θα εξετάσει και θα αναδειξει την αλληλεπίδραση της τέχνης με τις παραδόσεις, δημιουργώντας έναν διάλογο με το παρελθόν και το παρόν.
Θα ακολουθήσουν, φυσικά, και άλλοι καλλιτέχνες, που θα κληθούν να συνομιλήσουν με τον Αλέκο Φασιανό μέσω έργων κεραμικής, γλυπτικής, ήχου και βίντεο, και θα συνδέσουν το μουσείο με νέες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις.

 Διαβάστε όλα όσα μας είπαν η Βικτώρια Φασιανού και η Ιωάννα Πιπερίγκου, διευθύντρια του μουσείου, για το Contemporary Intervention Program.

Πώς προέκυψε η ιδέα για το Contemporary Intervention Program και τι θέλατε να επιτύχετε μέσω αυτού;

Βικτώρια Φασιανού: Το Μουσείο Αλέκος Φασιανός είναι ένα σχετικά νέο μουσείο, καθώς άνοιξε τις πόρτες του πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2023. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε ακόμη αυτή την ορμή και την σύνδεση που είχαμε με την ελληνική καλλιτεχνική σκηνή, χωρίς να περιοριστούμε σε μια κλειστή, παραδοσιακή μουσειακή αντίληψη. Για πολύ καιρό καλλιεργούνταν η ιδέα του πώς μπορούμε να οργανώσουμε περιοδικές εκθέσεις, στις οποίες σύγχρονοι καλλιτέχνες θα έρχονται σε διάλογο με τον Αλέκο Φασιανό. Αυτό που επιθυμούμε να επιτύχουμε είναι, από τη μία, να καθιερώσουμε το μουσείο ως έναν χώρο που προβάλλει σύγχρονους καλλιτέχνες, και από την άλλη, να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα όπου το έργο του Φασιανού θα ενισχύσει τις συζητήσεις για τον πολιτισμό και θα συνδεθεί με νέες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις. Μέσα από αυτή τη συνύπαρξη, να αναδειχθεί το "παλιό” και το "νέο” στην τέχνη.

Με ποιο σκεπτικό επιλέξατε τους καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν στο πρότζεκτ;

Β.Φ: Αυτός ο κύκλος εκθέσεων έχει ως κεντρική ιδέα την έννοια της παρέμβασης. Στοχεύουμε να δημιουργηθεί μια παρέμβαση σε διάφορα επίπεδα μέσα στον χώρο, χρησιμοποιώντας ποικιλία καλλιτεχνικών μέσων. Το κτίριο στην οδό Νεοφύτου Μεταξά 15 δεν αποτελεί απλώς έναν χώρο για την έκθεση. Σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Κυριάκο Κρόκο με τη συνεργασία του Αλέκου Φασιανού, το κτίριο είναι και το ίδιο ένα έκθεμα, με το οποίο οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες αλληλεπιδρούν. Μετά από συζήτηση με την ομάδα, αποφασίσαμε ότι η καλύτερη προσέγγιση για αυτό το εγχείρημα είναι να προσκαλέσουμε καλλιτέχνες που εργάζονται στην κεραμική, τη γλυπτική, τον ήχο και το βίντεο, έτσι ώστε να δημιουργήσουν έργα που θα παρεμβαίνουν δυναμικά στο χώρο, χωρίς να τροποποιούμε την υπάρχουσα έκθεση.

Πώς θα δουλεύουν οι καλλιτέχνες κάθε φορά; Είναι ενα πρότζεκτ που θα δημιουργείται εξ ολοκλήρου στα στούντιό τους; Θα υπάρχει επίβλεψη από την ομάδα του μουσείου;

Ιωάννα Πιπερίγκου: Το Contemporary Intervention Program έχει ως σκοπό να δημιουργήσει έναν διάλογο μεταξύ του Αλέκου Φασιανού και του εκάστοτε καλλιτέχνη. Η ιδέα είναι να αναπτυχθεί ο διάλογος με το χώρο, την αρχιτεκτονική, τα ζωγραφικά έργα, τα κεραμικά και το design του καλλιτέχνη στο Μουσείο Αλέκος Φασιανός. Έπειτα από συζητήσεις με το καλλιτέχνη γύρω από το έργο του Φασιανού και το δικό τους, συζητάμε μαζί κοινούς άξονες που μπορούν να ανοίξουν νέους διαλόγους γύρω από το έργο τους και γύρω από την εποχή που ζούμε. Η δημιουργία τους βασίζεται στη δική τους πρόσληψη και ανάλυση αυτών των στοιχείων.

Με ποιον τρόπο συνομιλεί ο Πάνος Προφήτης με τη συλλογή του μουσείου; Ποια η προσέγγιση και οι εμπνεύσεις που άντλησε από το έργο του Αλέκου Φασιανού;

Β.Φ.: Η τέχνη λειτουργεί ως μια αέναη κλωστή μέσα στον χρόνο, συνδέοντας καλλιτέχνες από διαφορετικές εποχές και ρεύματα, ακόμη κι αν δεν εκφράζονται με τα ίδια μέσα. Αυτή η αδιάκοπη σύνδεση δημιουργεί έναν καθρέπτη, στον οποίο ο ένας καλλιτέχνης αντικατοπτρίζει τον άλλο. Ο Πάνος Προφήτης, ο οποίος εγκαινιάζει τη νέα σειρά εκθέσεων του Contemporary Intervention Program, έχει αναλάβει έναν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της συνάφειας. Μέσα από τη δουλειά του, εξετάζει και αναδεικνύει την αλληλεπίδραση της τέχνης με τις παραδόσεις, ενώ ταυτόχρονα ενσωματώνει νέες οπτικές και προσεγγίσεις, δημιουργώντας έναν διάλογο με το παρελθόν και το παρόν. Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι καλλιτέχνες που συνεργάζονται με το πρόγραμμα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη μοναδική αισθητική του Αλέκου Φασιανού, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τα αρχεία που παρέχει το πρόγραμμα, προκειμένου να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση και έμπνευση από το έργο του.

Υπάρχουν σκέψεις για συνεργασίες και με ξένους δημιουργούς ή προτιμήσατε να εστιάσετε περισσότερο σε έναν διάλογο ανάμεσα στον Φασιανό και σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες;

Β.Φ.: Στο μουσείο υπάρχει η πρόθεση να γίνουν συνεργασίες με καλλιτέχνες του εξωτερικού σε μορφή περιοδικών εκθέσεων. Ωστόσο το Contemporary Intervention Program θα εστιάσει στην ανάδειξη Ελλήνων καλλιτεχνών με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας καλλιτεχνικής δημιουργίας και ανάδειξης νέων ευκαιριών.

Φαντάζομαι ότι αυτό το νέο πρότζεκτ δίνει αφορμές και για νέες δράσεις και θεματικές ξεναγήσεις στο μουσείο. Μιλήστε μας για το πρόγραμμα που ετοιμάζετε.

Ι.Π.: Το Contemporary Intervention Program ανοίγει νέους διαλόγους στη σύγχρονη τέχνη και δίνει αφορμή να συζητηθούν τα έργα των καλλιτεχνών υπό νέες βάσεις. Το πρόγραμμα θα πλαισιώνεται με επίσκεψη στο στούντιο του καλλιτέχνη, ξενάγηση στο μουσείο με τον καλλιτέχνη, καθώς και εργαστήρια και εκπαιδευτικές δράσεις για μικρούς και μεγάλους. Η πρώτη έκθεση θα ανοίξει τον Μάιο και θα κρατήσει όλο το καλοκαίρι, περίοδος που η Αθήνα γίνεται πόλος έλξης και για πολλούς ταξιδιώτες.