Μια εικαστική εγκατάσταση στο Καλλιμάρμαρο επανεξετάζει τις απαρχές της Ολυμπιακής Φλόγας

Το πρότζεκτ του καλλιτέχνη Olaf Nicolai είναι μια συνεργασία μεταξύ των Galerie EIGEN + ART Leipzig/Berlin, Stiftung Federkiel και Tavros.

Olaf Nicolai Ποτέ δεν σε κοιτάζω από τη θέση «I never look at you from the place from which you see me», 2023. Courtesy Galerie EIGEN + ART Leipzig/Berlin. Installation view: Uwe Walter, Berlin

"Ποτέ δεν σε κοιτάζω από τη θέση από την οποία με βλέπεις εσύ" είναι ο τίτλος της τελευταίας εικαστικής εγκατάστασης του Olaf Nicolai, η οποία παρουσιάζεται στην πλατεία του Παναθηναϊκού Σταδίου στο κέντρο της Αθήνας.

Οι δύο φωτογραφίες που παρουσιάζονται στις ειδικά κατασκευασμένες μεταλλικές κατασκευές, τραβήχτηκαν τον Ιούνιο του 2022 στην Αρχαία Ολυμπία. Είναι μέρος μιας σειράς φωτογραφιών που δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας έναν παραβολικό καθρέφτη - τον ίδιο καθρέφτη που χρησιμοποιείται κάθε δύο χρόνια για να ανάψει την Ολυμπιακή δάδα με τις ακτίνες του ήλιου. Ο παραβολικός καθρέφτης φέρνει στο νου δημοσιευμένες εικόνες της τελετής αφής της Ολυμπιακής φλόγας και της επακόλουθης λαμπαδηδρομίας, τελετουργίες που εγκαινιάστηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936. Αυτές οι συμβολικές χειρονομίες ενσωματώνονται στον "παραβολικό καθρέφτη", που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα.

Olaf Nicolai Ποτέ δεν σε κοιτάζω από τη θέση
© Olaf Nicolai
Φωτογραφία που τραβήχτηκε στην Αρχαία Ολυμπία

Οι φωτογραφίες του Olaf Nicolai απεικονίζουν το τοπίο και τον ιστορικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας ως αναμορφικό, αιθέριο, με αιωρούμενες παραμορφώσεις. Οι αναμορφικές αυτές εικόνες διασπούν τις κλασικές έννοιες της προοπτικής, δημιουργώντας οπτικές που αποσταθεροποιούν τις έννοιες μιας σταθερής υποκειμενικότητας, υποδηλώνοντας μια πιο κυκλική διαδικασία όρασης. Μέσα σε κάθε παραμόρφωση, η προοπτική του υποκειμένου είναι πάντα κάπως παρούσα, επιτρέποντάς μας να θέσουμε το ερώτημα: ποιός ακριβώς κοιτάζει τι; Ή, όπως έγραψε ο ψυχαναλυτής Lacan στο κεφάλαιό του για την αναμόρφωση, παραθέτοντας τον Γάλλο ποιητή Valery, "βλέπω τον εαυτό μου να βλέπει τον εαυτό μου". 

Τα εκτιθέμενα έργα αποκαλύπτουν εικόνες που αναδύονται όταν ένας παραβολικός καθρέφτης αντιμετωπίζει έναν άλλο τύπο καθρέφτη—μια φωτογραφική μηχανή—αντί για μια δάδα. Όπως λέει ο Nicolai, "οι φωτογραφίες μου κάνουν ορατό ένα παράδοξο". Αυτές οι εικόνες παράγονται από έναν καθρέφτη σχεδιασμένο να αντανακλά όσο το δυνατόν λιγότερο. Οι παραβολικοί καθρέπτες δεν σχεδιάζονται για να αντανακλούν φως, αλλά για να "καταρρίπτουν" εικόνες. Επομένως, αυτές οι φωτογραφίες παράγονται από έναν καθρέφτη σχεδιασμένο να αντανακλά όσο το δυνατόν λιγότερο από τον κόσμο που αντικρίζει.

Olaf Nicolai Ποτέ δεν σε κοιτάζω από τη θέση
"I never look at you from the place from which you see me", 2023. Courtesy Galerie EIGEN + ART Leipzig/Berlin. Installation view: Uwe Walter, Berlin

Στις δύο αυτές φωτογραφίες συναντάμε επίσης εικόνες που παρουσιάζουν φασματικές αφηγήσεις προηγούμενων αγώνων που έλαβαν χώρα τόσο στην Αρχαία Ολυμπία αλλά και στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Αυτές οι εικόνες επιπλέον αποτελούν μια αντανάκλαση της εγγενούς πολυπλοκότητας της φωτογραφικής διαδικασίας αυτής καθαυτής, καθώς και της αμοιβαιότητας της όρασης και των επιδράσεων της σχεσιακότητας της ύπαρξης. 

Στο πλαίσιο της εικαστικής αυτής εγκατάστασης στην πλατεία του Παναθηναϊκού σταδίου, που σχεδιάστηκε αρχικά για να φιλοξενήσει τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896, δημιουργείται μια παιχνιδιάρικη ανατροπή στα σημεία θέασης: αντανακλάται μια αρχαία προοπτική στην σύγχρονη και μια σύγχρονη προοπτική στην αρχαία, καθοριστικές και οι δύο στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Ενόψει των 33ων Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, η επιτόπια αυτή εγκατάσταση που συνδιαλέγεται με το στάδιο, διερευνά την περίπλοκη ιστορία των σύγχρονων αγώνων σε σχέση με την αρχαία έκδοσής τους, τον ρόλο που διαδραματίζουν στην οικοδόμηση της εθνικής ταυτότητας της σύγχρονης Ελλάδας, καθώς και τον πολιτικό και κοινωνικό ρόλο που αντικατοπτρίζουν. Οι Αγώνες είναι μια ηχώ της εποχής τους, όπως και εμείς.   

Ο Olaf Nicolai (1962) είναι ένας διεθνούς φήμης Γερμανός καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί μια εννοιολογική προσέγγιση στην καλλιτεχνική πρακτική του που εκτείνεται σε όλο το φάσμα των μέσων. Ο καλλιτέχνης δίνει έμφαση στις υλικές μορφές των αντικειμένων για να διεγείρει διαδικασίες σκέψης και ενατένισης. Ζει και εργάζεται στο Βερολίνο.
​​​
Το πρότζεκτ είναι μια συνεργασία μεταξύ των Galerie EIGEN + ART Leipzig/Berlin, Stiftung Federkiel και TAVROS.

Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.

Διαβάστε Επίσης

Περισσότερες πληροφορίες

Olaf Nicolai. Ποτέ δεν σε κοιτάζω από τη θέση

  • Εγκαταστάσεις

Ο διεθνούς φήμης καλλιτέχνης Olaf Nicolai στήνει μια πρωτότυπη εικαστική εγκατάσταση στο Καλλιμάρμαρο, παρουσιάζοντας δύο φωτογραφίες που τραβήχτηκαν τον Ιούνιο του 2022 στην Αρχαία Ολυμπία και χρησιμοποιώντας το παραβολικό κάτοπτρο που παραδοσιακά χρησιμοποιείται για την ανάφλεξη της ολυμπιακής φλόγας. Οι φωτογραφίες της εγκατάστασης στην πλατεία του Παναθηναϊκού Σταδίου αντανακλούν την εγγενή πολυπλοκότητα της φωτογραφικής διαδικασίας. Η έκθεση πραγματοποιείται σε υλοποίηση του χώρου τέχνης Tavros.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

Καλοκαιρινές ξεναγήσεις στο Μουσείο Μαρία Κάλλας

Θερινές περιηγήσεις για όσους ξεμείνουν στην Αθήνα τον Αύγουστο.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
24/07/2025

Αυγουστιάτικη Πανσέληνος με ελεύθερη είσοδο σε μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους

Εκατόν δεκατέσσερεις αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, μουσεία και μνημεία θα υποδεχθούν το κοινό, κάτω από το φως του φεγγαριού.

Έντεκα εικαστικοί απαθανατίζουν φευγαλέες στιγμές του ελληνικού τοπίου

Έργα που λειτουργούν ως τόποι περισυλλογής και συνάντησης, όπου παρόν και παρελθόν στιγμιαία συγκλίνουν για χάρη της τέχνης.

Το πρώτο πλωτό μουσείο στον κόσμο και ένα φεστιβάλ έρχονται στο λιμάνι του Πειραιά

Το περιοδεύον πολιτιστικό φεστιβάλ, Art Explora Festival, και το πλωτό μουσείο του θα δέσουν στο λιμάνι του Πειραιά, από τις 3 έως τις 12 Οκτωβρίου 2025.

Οι τεχνικοί και το συνεργείο καθαρισμού πληρώθηκαν, οι καλλιτέχνες/ιδες όχι

Αμοιβές, λογοκρισία, δεοντολογία κυριαρχούν στις καλλιτεχνικές συζητήσεις. Συζητάμε με το Σωματείο Εργαζομένων στη Σύγχρονη Τέχνη για τα ζητήματα που απασχολούν το πεδίο.

Η Σάρα Γκέινσφορθ εξερευνά το φαινόμενο "Υπερτουρισμός"

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νεφέλη το βιβλίο της ανεξάρτητης ερευνήτριας και δημοσιογράφου που μελετά ένα ζήτημα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο τη χώρα.

Καλοκαιρινές εξερευνήσεις: Το Δίκτυο Αρχιπέλαγος ξετυλίγει την ιστορία των Κυκλάδων

Ανακαλύψτε ιστορίες ορυκτών, θάλασσας και τεχνών μέσα από θεματικές συλλογές.