#1 Στεφανία Στρούζα: 212 Μήδεια
Όταν κλήθηκε να λάβει μέρος στην 3η Μπιενάλε Βιομηχανικής Τέχνης στην Ίστρια της Κροατίας το 2020, η εικαστικός Στεφανία Στρούζα έπεσε πάνω στην ιστορία ενός μεγάλου αστεροειδούς, που ανακαλύφθηκε το 1880 απ’ το τοπικό αστεροσκοπείο και ονομάστηκε «212 Μήδεια». Όσο η εικαστικός έκανε την έρευνα, ένας μετεωρίτης εξερράγη πάνω απ’ το Ζάγκρεμπ, γεγονός που κατεύθυνε το πρότζεκτ της σε δύο παράλληλους άξονες: αφενός τη μικρότητα του πλανήτη στο ενδεχόμενο μιας συμπαντικής καταστροφής, αφετέρου τις συνυποδηλώσεις που γεννά ο αντισυμβατικός μύθος της (χθόνιας) Μήδειας.
Το αποτέλεσμα ήταν μια ενότητα με απόκοσμα γλυπτά, σαν τερατώδη θραύσματα που αποκολλήθηκαν από τον αστεροειδή. Παρουσιάζονται εμπλουτισμένα και πλαισιωμένα από μια προβολή στο project space του Μεγάρου Μουσικής, στο πλαίσιο του Annex M. Παράλληλα, εντός της Υπηρεσιακής Αυλής, θα δείτε την εγκατάσταση «Η αυλή των Ηρώων» του Κώστα Ρουσσάκη.
Μέγαρο Μουσικής | 4/11-23/1 | Τρ.-Τετ., Παρ.-Κυρ.: 12 μ.-8 μ.μ., Πέμ.: 12 μ.-10 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#2 Philippe Malouin: Steel Works
Δεν είναι το κυνήγι της τελειότητας, όπως ίσχυε κάποτε για τους φημισμένους Ιταλούς σχεδιαστές, αλλά το τυχαίο λάθος και ο πειραματισμός μέχρις εσχάτων που κατευθύνει τη σκέψη του Καναδού, με έδρα το Λονδίνο, Philippe Malouin, με αποτέλεσμα να μεταπλάθει found objects σε απίστευτα έπιπλα, τόσο καλαίσθητα μέσα στη βιομηχανική τους αυστηρότητα, όσο και χρηστικά, με ακλόνητη αντοχή στο χρόνο. Γι’ αυτό κι αποτελεί μια από τις πλέον πύρινες φωνές στο σύγχρονο design.
Τα έργα που συναποτελούν το «Steel Works», την πρώτη του έκθεση στην Αθήνα μέσω της γκαλερί The Breeder, φτιάχτηκαν από σκραπ που βρήκε εδώ και στο Μπράιτον, τύπου παγκάκια, σωλήνες, κ.ά. Συνεχίζεται για όλο το μήνα.
The Breeder | 4/11-4/12 | Τρ.-Παρ.: 11 π.μ.-7 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ.-5 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#3 Ανδρέας Ράγκναρ Κασάπης: Τo see a block of flats as a cave
Με τη μνήμη επιμένει να ασχολείται ο Ανδρέας Ράγκναρ Κασάπης, αλλά από μια αφαιρετική, ψυχαναλυτική και πιο μελαγχολική οπτική γωνία, που διαφέρει από τη μέχρι τώρα γραφή του. Στην έκθεση με την οποία εγκαινιάζει τη συνεργασία του με την γκαλερί Kalfayan, ο ταλαντούχος ζωγράφος αναμετριέται με τη σχέση ανάμεσα στο είναι και το φαίνεσθαι, διαβάζοντας τα αδιέξοδα του υπερ-δικτυωμένου και ταυτόχρονα τόσο μοναχικού κόσμου μέσα από γνωστικές θεωρίες αντίληψης των αντικειμένων.
Τα τοπία και τα αντικείμενα στα νέα του έργα δεν αποτυπώνονται με προοπτική αλλά «με κόπωση», όπως αναφέρει το text work της εγκατάστασης «Τo see a block of flats as a cave» που παρουσιάζεται αυτό το μήνα.
Γκαλερί Kalfayan | 10/11-11/12 | Δευτ.: 11 π.μ.-3 μ.μ., Τρ.-Παρ.: 11 π.μ.-7 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ..-3 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#4 Θεόφιλος: Τσολιά της Ζωγραφικής»
Ο γνωστός σε όλους μας Θεόφιλος έγινε σπουδαίος και τρανός λαϊκός καλλιτέχνης μόνο μετά το θάνατό του, ενώ όσο ζούσε βίωνε ακραία περιφρόνηση, τριγυρνώντας στα χωριά του Πηλίου και της Μυτιλήνης, ντυμένος πάντοτε με φουστανέλα, και ζωγραφίζοντας για να βγάλει το ψωμί του. Ένας ταξιδιώτης απ’ το Παρίσι, ο Τεριάντ, ήταν που τον οδήγησε στη δόξα κατά τον Μεσοπόλεμο, αναγνωρίζοντας τη δροσιά και τη χρωματική ρώμη που έκρυβαν τα έργα του, απαρνούμενα την προοπτική.
Εκείνος ίδρυσε και το Μουσείο Θεόφιλου στη Μυτιλήνη, έργα από τη συλλογή του οποίου μαζί με κομμάτια άλλων συλλογών (όπως Εθνική Πινακοθήκη, MoMus, Alpha Bank, αλλά και ιδιωτών) συγκεντρώνονται στο αφιέρωμα «Θεόφιλος: Ο Τσολιάς της Ζωγραφικής», που έχει ανοίξει στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη.
Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη | 10/11-3/2 | Δευτ.-Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ., Πέμ.: 10 π.μ.-8 μ.μ. | Απαραίτητη προκράτηση θέσης εδώ
#5 Raqs Media Collective & Naeem Mohaiemen: Counting Days
Από τη θέση των επιμελητών της Yokohama Trienniale στην Ιαπωνία το 2020, τα τρία μέλη της κολεκτίβας Raqs Media Collective ανέθεσαν μια νέα παραγωγή γύρω από την έννοια της φροντίδας στον Naeem Mohaiemen, Μπανγκλαντεσιανό εικαστικό με έδρα τη Νέα Υόρκη, του οποίου η research-based πρακτική ανασκευάζει ιστορικά αφηγήματα με κριτικό βλέμμα. Το φιλμ «Those Who Do Not Drown» που παρέδωσε ήταν μια προσωπική όσο και πολιτική ιστορία ενάντια στην εξουσία του ιατρικού κατεστημένου: σε ένα άδειο νοσοκομείο, ένας άνδρας που μόλις έχασε τη γυναίκα του βρίσκεται εγκλωβισμένος μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, καθώς το ανεκπλήρωτο ενός πιο ανθρώπινου τέλους συνεχίζει να τον στοιχειώνει.
Με την έκθεση «Counting Days», το έργο έρχεται στο χώρο Tavros, και προτείνεται (πρώτη φορά) σε διάλογο με ένα animation της πρωτοποριακής κολεκτίβας για την καταναγκαστική καταγραφή του δακτυλικού αποτυπώματος. Τα βίντεο είναι σε συνεχή λούπα.
Tavros | 11/11-11/12 | Τετ.-Σάβ.: 4-8 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#6 If Anything Survives
Το Potential Project ξεκίνησε το 2019 ως «έργο εν εξελίξει», μια πλατφόρμα-ομπρέλα καλλιτεχνών, θεωρητικών κι αρχιτεκτόνων, όπου με κύριο εργαλείο τις συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης αναπτύσσονται εικαστικά πρότζεκτ, όχι με τη λογική της ομαδικής έκθεσης αλλά με πρόθεση εξερεύνησης της δυνητικότητας που εμπεριέχεται στο «από κοινού».
Το «If Anything Survives» είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται ένα τόσο συλλογικό απόσταγμα απ’ τις ζυμώσεις της πλατφόρμας: τρεις χώροι στα Εξάρχεια –η έδρα του Potential στην πλατεία, το νεοκλασικό στην Ερεσσού 40 και οι εκδόσεις Ύψιλον (Τζαβέλλα 15)– ενεργοποιούνται με νέες παραγωγές, αντιστοιχώντας σε τρία φίλτρα θέασης ενός κόσμου μετά το τέλος του τωρινού. Τι ίχνη επέζησαν από τη μεγάλη καταστροφή; Πώς θα μπορούσε να ήταν η πραγματικότητα πριν; Κι αν όλα χάθηκαν στο χάος;
Potential project (Ανδρέα Μεταξά 25, Εξάρχεια), Ερεσσού 40 και εκδόσεις Ύψιλον (Τζαβέλλα 15) | 11/11-5/12 | Τετ.-Παρ.: 5-9 μ.μ., Σάβ.-Κυρ.: 2-6 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#7 Κωστής Τριανταφύλλου: αγώγιμο – μη αγώγιμο
Το 1898, σε συνεργασία με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, ο Κωστής (Τριανταφύλλου) παρουσίασε το «Κενό Μνημείο», το οποίο αποκτούσε υπόσταση στο χώρο μέσα από διάφανους καθρέφτες που προκαλούσαν επάλληλους αντικατοπτρισμούς μιας στιγμιαίας λάμψης κεραυνού. Ήταν η πρώτη φορά που έδειξε το κύκλωμα ηλεκτρονικού κεραυνού που είχε εφεύρει και που έμελλε να τον καθορίσει ως εικαστικό καλλιτέχνη και ποιητή. Ο ηλεκτρισμός για τον ίδιο δεν ήταν το εργαλείο αλλά το παραδοτέο, μια αρχέγονη αναζήτηση στη ρίζα των κοσμολογικών δυνάμεων, η οποία και τον καταξίωσε ως πρωτοπόρο στα 90s, με εκατοντάδες αναφορές κριτικών που φτάνουν έως τον Pierre Restany.
Η ατομική έκθεση «αγώγιμο – μη αγώγιμο» στη Roma Gallery είναι μια σύντομη αναδρομή στην ώριμη φάση του, με «κεραυνούς» απ’ το ’80 έως σήμερα.
Roma Gallery | 11/11-20/12 | Δευτ., Τετ., Σάβ.: 10 π.μ.-4 μ.μ., Τρ., Πέμ.-Παρ.: 10 π.μ.-8 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#8 Kenny Schachter: Mutt Life
Αρχές της τρέχουσας σεζόν, ο καταξιωμένος κριτικός τέχνης Kenny Schachter δημιούργησε το «Crypto Mutts»: ένα μεγάλου μεγέθους NFT πρότζεκτ, που σατιρίζει εκ των έσω όλη τη φρενίτιδα που έχει ξεσπάσει στον κυβερνοχώρο με τα PFPs (φωτογραφίες προφίλ οι οποίες είναι φτιαγμένες ψηφιακά, ως μοναδικά και κατ’ επέκταση συλλεκτικά προϊόντα, για να φλεξάρεις στα social media). Βάζοντας όλα τα διαθέσιμα άβαταρ σε ένα «μπλέντερ», ο Schacter γέννησε 10.000 πλάσματα-υβρίδια, των οποίων οι κάτοχοι αποκτούν πρόσβαση στα άρθρα που ανεβάζει λ.χ. στο συνδρομητικό ArtNet.
Στην νέα έκθεση της Allouche Benias, τα εν λόγω NFTs ταξιδεύουν πίσω στο χρόνο της τέχνης κι εμφανίζονται στο κεφάλι του Πικάσο, του Υβ Κλάιν, κ.ά.
Allouche Benias | 11/11-11/12 | Τρ.-Παρ.: 11 π.μ.-7 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ.-5 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#9 Σύνορα – Παραμεθόριοι – Διασχίσεις
Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει το art space 1927 στη Κυψέλη, με στόχο τη «διερεύνηση της έννοιας των συνόρων ως ιστορικών και πολιτικών κατασκευών», όπως αναφέρει η ιδρύτρια Ακτίνα Σταθάκη, η οποία συγκεντρώνοντας διαφορετικές φωνές υπό την ίδια σκέπη θέλει να θίξει τόσο το αίσθημα του ανήκειν που προκύπτει απ’ το γεωγραφικό διαχωρισμό, όσο και τις ταυτότητες που δομούνται υπεράνω των τόπων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ομώνυμη με τη θεματική ομπρέλα έκθεση «Σύνορα – Παραμεθόριοι – Διασχίσεις» από 19/11: φωτογραφικά και βίντεο πρότζεκτ ταξιδεύουν σε πόλεις που πληθαίνουν δραστικά, όπως η Χάιφα του Ισραήλ, ανατρέχουν στα μεγάλα τείχη της ιστορίας και καταδεικνύουν τις απάνθρωπες συνέπειες της μεταναστευτικής πολιτικής διεθνώς. Ανάμεσά τους και μια ιστορία για το Δουργούτι.
1927 (Κυψέλης 35, 1ος όροφος) | 19/11-19/12 (κατόπιν θα συνεχιστεί μετά τις γιορτές) | Παρ.: 5-9 μ.μ., Σάβ.: 12-5 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#10 Jimmie Durham
Μια γκαλερίστα με διαδρομή είκοσι σχεδόν χρόνων, που μετά το 2000 διατηρούσε χώρο στου Ψυρρή κι έπειτα στο Κολωνάκι, προβάλλοντας νέους και καταξιωμένους καλλιτέχνες, όπως του τότε αναδυόμενου Βαγγέλη Γκόκα ή του Φίλλιπου Τσιτσόπουλου και του Πάνου Χαραλάμπους, επιστρέφει με μπρίο. Πρόκειται για τη Βάσω Μπαταγιάννη που εγκαινιάζει στις 20/11 τη Batagianni Gallery στο Παγκράτι –μια περιοχή στην οποία, όπως λέει η ίδια, είχε από καιρό καταλήξει για το επόμενό της βήμα αλλά η πανδημία καθυστέρησε την υλοποίηση– με έργα του διεθνώς καταξιωμένου Jimmie Durham, βραβευμένου με το Χρυσό Λέοντα στη Μπιενάλε Βενετίας του 2019, ο οποίος έχει συνδεθεί ακτιβιστικά με κινήματα υπέρ της ανεξαρτησίας των Ινδιάνων.
Batagianni Gallery (Αντήνορος 17) | 20/11-22/1 | Τρ.-Παρ.: 4-9 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ.-3 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#11 Lives of an Object
Ο κέρνος, απ’ όπου ετυμολογικά πηγάζει το ρήμα κερνάω, είναι ένα σκεύος που απαντάται από τον κυκλαδικό πολιτισμό κι έπειτα, με χρήση αποκλειστικά τελετουργική, ως δοχείο προσφοράς στους θεούς αλλά και διαμοιρασμού της τροφής στους συμμετέχοντες. Μέσα στα χρόνια, αυτά τα ιερά αντικείμενα ήταν φυσικό επόμενο να σπάσουν και να ξαναφτιαχτούν, να πωληθούν ή να ανταλλαχτούν, να πεταχτούν και να ανακαλυφθούν εκ νέου, με την ουσία της ύπαρξής τους –το μοίρασμα– να παραμένει ως κοινωνική ανάγκη μέχρι σήμερα.
Αυτή η σκέψη πυροδότησε συζητήσεις μεταξύ του συλλέκτη Ανδρέα Μελά και της Αταλάντης Μαρτίνου, με αποτέλεσμα την τρέχουσα έκθεση «Lives of an Object» (έως 22/11) που ενώνει τους δύο χώρους τους –Arch και Παλαιοπωλείο Μαρτίνος – με έργα σημαντικών καλλιτεχνών, όπως οι JB Blank, Ettore Sottsass κ.ά.
Arch (Γκούρα 5, Πλάκα) και Παλαιοπωλείο Μαρτίνος (Πανδρόσου 50, Μοναστηράκι) | Έως 22/11 | Τρ.-Σάβ.: 11 π.μ.-6 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#12 Μαρία Τουμάζου: Coil
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η δουλειά της Κύπριας καλλιτέχνιδας Μαρίας Τουμάζου –η οποία έχει ανερχόμενη διεθνή παρουσία, ενώ το 2017 εκπροσώπησε τη χώρα της στην Μπιενάλε Βενετίας μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της κολεκτίβας Νεοτερισμοί Τουμάζου– εκκινεί από το αρχιτεκτονικό περιβάλλον ως πεδίο αμφισβήτησης, ως χώρος βιωμένος όπου εγγράφεται η μνήμη, το συναίσθημα, αλλά και το πολιτικό. Γι’ αυτό και στοιχεία όπως η επανάχρηση, τα ανθρώπινα ίχνη και η μετατόπιση των αντικειμένων σε νέα συγκείμενα έχουν καίρια θέση στους εννοιολογικούς γρίφους που παρουσιάζει μέσα από έργα υψηλού αισθητικού επιπέδου.
Νέες παραγωγές της με φεμινιστική χροιά θα δείτε στην έκθεση «Coil» (έως 27/11), στην γκαλερί Hot Wheels Athens (Πατησίων 41).
Hot Wheels Athens (Πατησίων 41) | Έως 27/11 | Τετ.-Σάβ.: 12-8 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
