Ο 29χρονος εικαστικός Ανέστης Ιώαννου αφού παρουσίασε την πρώτη ατομική του έκθεση «Μετά το Ηλιοβασίλεμα» το καλοκαίρι του 2021 επιστρέφει στην Crux Galerie παρουσιάζοντας τη δουλειά του σε μια ενισχυμένη μορφή. Έχοντας ζήσει και δημιουργήσει ανά την Ευρώπη, κουβαλούσε πάντα τις ρίζες του και τις αθηναϊκές ιστορίες στις αποσκευές του. Αυτές αντί να τον εγκλωβίσουν, λειτούργησαν ως ένας δυνατός σπόρος που αποδίδει υβριδικούς καρπούς συνομιλώντας με την κουλτούρα της πόλης και της νεότητας.
Η ικανότητά του να εισβάλλει σαν διαρρήκτης στην αστική καθημερινότητα και να ξετρυπώνει στοιχεία που τον επανατοποθετούν στην αγκαλιά της μητέρας φύσης, ευνόησαν το διάλογο που θα απολαύσουμε από την Πέμπτη 16/9 στην Crux Gallery. Έναν διάλογο μεταξύ της δουλειάς που παρουσίασε «Μετά το Ηλιοβασίλεμα» και του ομαδικού πρότζεκτ «A POEM FOR YOU», υπό την επιμέλεια της Κατερίνας Νίκου. Έναν ποιητικό διάλογο του σύγχρονου Έλληνα εικαστικού με γνωστούς καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο, ο οποίος αποτέλεσε και την αφορμή της κουβέντας μας.
Αν η έκθεση «Μετά το Ηλιοβασίλεμα», προσκαλεί τον θεατή να διεισδύσει στον κόσμο του Ανέστη Ιωάννου, τι πρέπει να μην ξεχάσει να πάρει μαζί του εισερχόμενος αλλά και εξερχόμενος από αυτόν;
Τις αφηγήσεις του και τις αστικές μνήμες του. Νομίζω πως ο καθένας μας κουβαλάει τις δικές του ιστορίες. Αυτό με ενδιαφέρει. Όταν όλες αυτές οι διαφορετικές πληροφορίες αλληλεπιδρούν και συγκατοικούν σε τόπους.
Ελπίζω ο θεατής μετά από αυτήν την εμπειρία να αναρωτηθεί ή να επανεξετάσει τη σχέση μας με το τοπίο στο οποίο ζούμε και με όσα μας περιβάλλουν, τις αφηγήσεις, τα αντικείμενα, τις σχέσεις και τους «ξένους» που πλαισιώνουν τις καθημερινότητες μας.
Στην έκθεση σας μετά το Ηλιοβασίλεμα, τον καμβά αντικαθιστά το τζιν. Σύμβολο ανυπακοής, μαζικότητας, αστικής καθημερινότητας. Τι αντιπροσωπεύει το τζιν για σας;
Το τζιν για μένα, έχει μια αυτοβιογραφική χροιά, είναι ένα υλικό που φέρει αρκετές προσωπικές μου μνήμες. Το νιώθω πολύ οικείο, πρίν ακόμα από την εφηβεία μου και τη σχέση που ανέπτυξα με την αστική κουλτούρα.
Είναι ένα ιδιαίτερο ύφασμα με μια ενδιαφέρουσα ιστορία η οποία κατέληξε σε μια (πλέον εδώ και δεκαετίες) δημοφιλή αστική ενδυμασία. Με ενδιαφέρει αυτή η σχέση του με το αστικό περιβάλλον, τη νεότητα, τη φρεσκάδα, και μια γενικότερη κίνηση στην πόλη.
«Με ενδιαφέρει, στις αφηγήσεις που κατασκευάζω στα έργα μου, να εκδηλώνεται η διαδικασία, όπου θραυσματοποιημένες πληροφορίες και ίχνη, πλάθουν μια νέα κατάσταση.»
Πώς προέκυψε η ιδέα να εργαστείτε επάνω στο συγκεκριμένο υλικό; Τι προέκυψε αντικαθιστώντας τον καμβά με το συγκεκριμένο ύφασμα;
Η ιδέα προέκυψε λίγα χρόνια πριν, ενώ ακόμα έμενα στις Βρυξέλλες. Έκανα κάποια έργα και δράσεις στην πόλη όταν αποφάσισα να φτιάξω μια σειρά από ατομικές σημαίες, σημαίες του ενός και όχι του τόπου ή του συνόλου. Απάντησα σχεδόν στιγμιαία στον εαυτό μου για το ποιο ύφασμα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει καλύτερα μια προσωπική μου σημαία.
Η χλωρίνη ήρθε μετά και κυρίως λόγω της διαδικασίας. Μια γρήγορη διαδικασία όπου μέσω της αφαίρεσης, της διάβρωσης και του αποχρωματισμού, στο τέλος προσθέτεις. Εντυπωσιάστηκα με τις ζωγραφικές ποιότητες που μπορούν να προκύψουν από αυτό, αλλά είχα και έχω ακόμα πολλά να ανακαλύψω από αυτή την αντίδραση.
Αργότερα αντικαθιστώντας τον καμβά και τεντώνοντας το τζιν στο τελάρο, έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρο πως τα «νερά» του υφάσματος ήταν ήδη ζωγραφική. Οι αποφάσεις που παίρνω συνομιλούν με αυτή την υπάρχουσα πληροφορία, κάτι που κάνει έναν ενδιαφέρον διάλογο μεταξύ διαβρωμένης κηλίδας, χειρονομίας και υφάσματος.
Πέρα από το ίδιο το υλικό, τι σας ενδιαφέρει ως εικαστικό στη συγκεκριμένη έκθεση και γενικότερα;
Αυτό που παρουσιάζω στο «After Sunset» στην Crux, είναι αποτέλεσμα ενός μεγάλου κύκλου των τελευταίων χρόνων, στον οποίο με ενδιαφέρουν αρκετά οι σχέσεις που αναπτύσσονται στο αστικό περιβάλλον. Οι σχέσεις μεταξύ των ξένων συγκατοίκων σε μια πόλη, αλλά και η σχέση της εσωτερικής κατάστασης του ανθρώπου με τον χώρο που τον περιβάλλει.
Προέκυψε αρκετά βιωματικά. Αυτό που με επηρέασε σε μεγάλο βαθμό, είναι ο ακάλυπτος χώρος του εργαστηρίου μου. Βρίσκεται σε μια πολυκατοικία που πρωτοπήγε ο παππούς μου, στα τέλη του ’70, και έκανε τον φούρνο του, ο οποίος ανήκει στον πατέρα μου πλέον. Υπάρχει μια μεγάλη μπανανιά φυτεμένη από τον παππού και σε ολόκληρο τον ακάλυπτο έχει διάφορα αντικείμενα που τον κάνουν να μοιάζει με μια περίεργη φαβέλα. Είναι ένας ιδιαίτερος υβριδικός τόπος, που δεν μπορούσε να με αφήσει ανεπηρέαστο. Αντικείμενα με ίχνη, μπετόν και εξωτικά φυτά, σαν συμβατά μοσχεύματα συνθέτουν τον χώρο.
Στα έργα μου αποφάσισα να κάνω συνθέσεις και να μιλήσω για τις αντανακλάσεις των ανθρώπινων σχέσεων στον τόπο, αφαιρώντας την ανθρώπινη μορφή και έτσι να δώσω στα αντικείμενα ένα μεγαλύτερο μέρος αφήγησης. Με ενδιαφέρει, στις αφηγήσεις που κατασκευάζω στα έργα μου, να εκδηλώνεται η διαδικασία, όπου θραυσματοποιημένες πληροφορίες και ίχνη, πλάθουν μια νέα κατάσταση.
Η ατομική σας έκθεση, έρχεται να συναντήσει το ομαδικό πρότζεκτ «A POEM FOR YOU» . Πώς προέκυψε η ιδέα; Ποιοι είναι οι διεθνείς καλλιτέχνες και επιμελητές που επιχειρούν με τα ποιήματά τους να συνδιαλεχθούν με το δικό σας «Together We Root As A Family» ;
Η Κατερίνα Νίκου, επιμελήτρια της έκθεσης, πρότεινε να κάνει αυτό το ομαδικό πρότζεκτ. Αρκετό καιρό πριν την ατομική είχε διαβάσει το ποίημα μου, ενθουσιάστηκε και το έστειλε σε ανθρώπους του επαγγελματικού της κύκλου. Άρχισε η ανταλλαγή απόψεων περίπου ένα χρόνο πριν και η ιδέα ωρίμασε τους τελευταίους μήνες, για αυτό και το εγκαινιάζουμε τώρα. Ουσιαστικά, η ίδια ήθελε να δώσει μια διαφορετική «ύπαρξη» στο ποίημα μου. Αντιμετώπισε τον λόγο σαν ένα εικαστικό έργο που επεκτείνεται και επανανοηματοδοτείται με τη διαμεσολάβηση τρίτων. Οι συμμετέχοντες καταθέτουν το δικό τους σχόλιο σε σχέση με τις έννοιες που προκύπτουν από το ποίημά μου: τη σχέση με τους προγόνους μας, τις ρίζες μας, το χρόνο και τον ορισμό της οικογένειας στη σύγχρονη κοινωνία. Ανταποκρίθηκαν όπως αυτοί επιθυμούσαν, χωρίς κανέναν περιορισμό στο τι θα προτείνουν και πως θα το παρουσιασουν. Αυτός ο διάλογος θα παρουσιαστεί στη γκαλερί, ως μια παράλληλη ενότητα της έκθεσης, που θα διαρκέσει μέχρι και το τέλος της. Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες, οπότε έχει προκύψει κάτι πολύ οργανικό και αυθόρμητο.
Τι σας ώθησε να ακολουθήσετε το μονοπάτι της τέχνης; Θα μπορούσατε να ονειρευτείτε τον εαυτό σας να υπηρετεί κάτι διαφορετικό;
Ίσως ακούγεται λίγο κλισέ, αλλά δεν θα μπορούσε να λείπει αυτό το κομμάτι από την ζωή μου. Σε όλες τις τάξεις του σχολείου, θυμάμαι τον εαυτό μου να ζωγραφίζει ασταμάτητα.
Ακόμα και αν κάπως κατέληγα να κάνω κάτι άλλο, πάλι θα ζωγράφιζα όταν θα έβρισκα την ευκαιρία
Ποιους θεωρείτε τους κύριους σταθμούς της καλλιτεχνικής σας πορείας. Μιλήστε μας για τις σπουδές που σας διαμόρφωσαν ως εικαστικό.
Ανυπομονούσα να μπω στην σχολή. Πέρασα στα Γιάννενα, στην τότε Πλαστικών Τεχνών. Με βοήθησε ο τρόπος λειτουργίας της σχολής, όπου ήταν λίγο πιο ανοιχτός ως προς το ποιον καθηγητή έχεις, και μπορούσες να έχεις μια ουσιαστική αλληλεπίδραση και βοήθεια σε παραπάνω από ένα εργαστήριο.
Κατάφερα να πάρω την υποτροφία erasmus και να πάω στην Ισπανία στην σχολή Καλών Τεχνών της Cuenca, εκεί συνάντησα ένα τελείως διαφορετικό πλαίσιο, ήρθα σε επαφή με μια αρκετά πιο διεθνή κατάσταση και αποφάσισα πως πρέπει να συνεχίσω τις σπουδές και την έρευνα μου στο εξωτερικό. Έκανα το μεταπτυχιακό μου στο Βέλγιο, στη σχολή Sint Lucas, στις Βρυξέλλες.
Το Βέλγιο και η σχολή, με βοήθησαν και με διαμόρφωσαν αρκετά. Γνώρισα σημαντικούς καλλιτέχνες και μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετέχω σε εκθέσεις εντός και εκτός Βελγίου, να επικοινωνήσω την δουλειά μου σε διαφορετικά πλαίσια και ένα διεθνές περιβάλλον, να έρθω σε αντιπαράθεση αλλα και να βρώ υποστήριξη. Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία που μου άφησε πάρα πολλά πράγματα.
Ελλάδα, Βέλγιο, Ολλανδία, Κροατία, Σερβία, Γαλλία. Στη μέχρι τώρα πορεία σας, ποιο κοινό αντιληφθήκατε ότι ήταν περισσότερο έτοιμο να αφουγκραστεί τον προβληματισμό σας;
Έχω δείξει την δουλειά μου σε διαφορετικές χώρες, κι αυτό μου έδωσε την δυνατότητα να δω τα έργα μου από διαφορετικές οπτικές, να γνωρίσω διαφορετικούς τρόπους σκέψης και ανθρώπους. Θεωρώ τον διάλογο και την επαφή με διαφορετικές κουλτούρες, κοινωνίες και μεγαλύτερα καλλιτεχνικά κέντρα άκρως απαραίτητη για ένα καλλιτέχνη.
Παρόλα αυτά, πιστεύω ότι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα για έναν καλλιτέχνη, είναι να μπορέσει να κερδίσει τον τόπο του. Εννοώ να καταφέρει να έχει έναν ουσιαστικό διάλογο με το παρελθόν και το παρόν του τόπου και του κόσμου του. Το ότι μεγάλωσα στην Αθήνα είναι κάτι που κουβαλάω στην δουλειά μου. Το κοινό της Ελλάδας ίσως είναι πιο κοντά στους προβληματισμούς μου λόγω περισσότερων κοινών εμπειριών.
Ωστόσο, η διαφορετική ανάγνωση της δουλειάς μου από το κοινό στο εξωτερικό, έχει τροφοδοτήσει αρκετά την ερευνά μου. Τις πιο πολλές φορές, όπως και στα έργα μου, χρειάζεται να κάνω ένα βήμα πίσω για να δω καλύτερα ένα πρόβλημα, και το κοινό του εξωτερικού μου το έχει δώσει πολλές φορές αυτό.
«Νομίζω πως ο καθένας μας κουβαλάει τις δικές του ιστορίες. Αυτό με ενδιαφέρει. Όταν όλες αυτές οι διαφορετικές πληροφορίες αλληλεπιδρούν και συγκατοικούν σε τόπους.»
Πόσο σημαντική είναι για εσάς η άποψη των ανθρώπων που θα δουν τα έργα σας; Έχει τη δύναμη να επηρεάσει τον τρόπο που θα εκφραστείτε στο επόμενο σας βήμα;
Ο κύκλος ενός έργου σίγουρα δεν κλείνει όταν φεύγει από το εργαστήριο. Όταν τα έργα επικοινωνούνται σε οποιοδήποτε πλαίσιο, υπάρχει μια συνολική αντίδραση που σίγουρα με επηρεάζει. Σπάνια στον βαθμό που θα επηρεάσει τον τρόπο που θα εκφραστώ γιατί συνήθως αυτό προκύπτει βιωματικά, είναι περισσότερο σαν μια αναγκαία ανατροφοδότηση.
Κατά την διάρκεια της ατομικής μου στην γκαλερί Crux είχα αρκετές και πολύ σημαντικές συζητήσεις με επισκέπτες, παρουσιάζοντας δικές τους πτυχές και αναφορές στα έργα μου, θεωρώ πως αυτό είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία.
Στο διαμέρισμά σας στην Αθήνα, συναντά κανείς αντικείμενα-υποκατάστατα που προσπαθούν να συμπληρώσουν το κενό που άφησε ο αποχωρισμός του σύγχρονου ανθρώπου από τη φύση;
Πέραν της μπανανιάς στον ακάλυπτο έχω μια συλλογή από κάκτους και είδη φοίνικα σε γλάστρες, που συχνά ζωγραφίζω.
Δεν θα έλεγα όμως πως υπάρχουν αντικείμενα που συμπληρώνουν το κενό κάποιου αποχωρισμού από την φύση, αλλά αντικείμενα που συγχωνεύτηκαν, και αυτό είναι το ενδιαφέρον.
Τα φυτά, είναι ένα στοιχείο στην πόλη που με επηρέασε καταρχάς ζωγραφικά, με τον τρόπο που αναπτύσσονται σε αυτό το περιβάλλον, αλλά και σαν φόρμες. Και έπειτα, σαν κατάσταση, τα φυτά σε δοχεία της πόλης, μικρά σε μπαλκόνια ή μεγάλα σε πλατείες, που μετατρέπονται σε δοχεία που κουβαλούν πληροφορίες σαν μοσχεύματα για το υπόλοιπο αστικό σύνολο. Με ενθουσιάζει η σκέψη πως υπάρχουν αυτοί οι θύλακες - «μοσχεύματα» που συνεχώς αναπτύσσονται, επηρεάζουν, αλλάζουν και συμβάλλουν στο σύνολο ενός χώρου.
Αυτό θα μπορούσε από κάποιον να μεταφραστεί ως υπενθύμιση ενός αποχωρισμού από την φύση, αλλά για μένα είναι περισσότερο η δημιουργία ενός νέου αστικού συνόλου από συγχωνευμένα θραύσματα.
.jpg)
Μιλήστε μας για τις ελπίδες και τα σχέδια που έπονται της έκθεσης «Μετά το Ηλιοβασίλεμα».
Αυτή την στιγμή ετοιμάζω καινούργια έργα, η έκθεση και ο διάλογος με τον κόσμο μου έχει δώσει αρκετή τροφή για σκέψη. Παράλληλα, ετοιμάζω την συμμετοχή μου για την επερχόμενη Art Athina με την Crux και αργότερα, στις αρχές του 2022, θα πάρω μέρος στην έκθεση «Ρεμπέτικο», σε επιμέλεια του Χριστόφορου Μαρίνου.
Περισσότερα για τον Ανέστη Ιωάννου και τα πρότζεκτο του στο: https://www.art-works.gr/fellows/anestis-ioannou/ καθώς και στη σελίδα του στο instagram
Στην ομαδική έκθεση «A POEM FOR YOU» συμμετέχουν οι: Adam Szymczyk, (curator-at-large, Άμστερνταμ, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής της dοcumenta 14 (Αθήνα, Κάσελ) (Ζυρίχη, Ελβετία), Αλέξης Φιδετζής, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα), Ανδρέας Μαλλούρης, εικαστικός (Νικοσία, Κύπρος), Άγγελος Πλέσσας, εικαστικός, documenta 14 (Αθήνα, Ελλάδα), Γιώργος Γιώτσας, εικαστικός, (Αθήνα, Ελλάδα), Daniel Knorr, εικαστικός, documenta 14 (Βερολίνο, Γερμανία), Danny Hiele, κινηματογραφιστής, διευθυντής φωτογραφίας (Λος Αντζελες, ΗΠΑ), Δάφνη Βιτάλη, επιμελήτρια ΕΜΣΤ (Αθήνα, Ελλάδα), Δημήτρης Ρεντούμης, εικαστικός (Αθήνα, Eλλάδα), Ελένη Γκλίνου, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα), Ελένη Χριστοδούλου, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα), Θεόφιλος Τραμπούλης, ανεξάρτητος επιμελητής, συγγραφέας, κειμενογράφος (Αθήνα, Ελλάδα), Θοδωρής Προδρομίδης, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα), Isabelle Cordemans, εικαστικός (Αμβέρσα, Βέλγιο), Κώστας Τζημούλης & Βασίλης Νούλας (VASKOS), εικαστικοί (Αθήνα, Ελλάδα), Leonardo Pucci, φωτογράφος (Παρίσι, Γαλλία), Lilou Vidal, ανεξάρτητη επιμελήτρια, κειμενογράφος, συγγραφέας, ιδρύτρια του Bureau des Réalités Βρυξέλλες (Βρυξέλλες Βέλγιο, Τορίνο, Ιταλία) , María Magdalena Campos-Pons, εικαστικός, documenta 14 (Νάσβιλ, ΗΠΑ), Marijke de Roover, εικαστικός, (Βρυξέλλες, Βελγιο), Meriton Maloku, εικαστικός (Αμβέρσα, Βέλγιο), Nathan Pohio, εικαστικός, documenta 14, (Burwood, Aotearoa, Νέα Ζηλανδία), Paul B. Preciado, φιλόσοφος, συγγραφέας, πρώην επιμελητής public programs documenta 14) (Παρίσι, Γαλλία), Protocinema, (Kathryn Hamilton/Deniz Tortum, Zeynep Kayan, Jorge González, Mari Spirito) Ιστανμπούλ, Τουρκία), Roman Hiele, συνθέτης (Αμβέρσα, Βέλγιο), Sarah Vanagt, εικαστικός (Βρυξέλλες, Βέλγιο), Saurabh Narang, εικαστικός (Νέο Δελχί, Ινδία), Simone Keller / Philip Bartels, συνθέτες documenta 14 (ox&öl Produktionen, Ζυρίχη, Ελβετία), Φαίδωνας Γιαλής, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα) Φωτεινή Γουσέτη, εικαστικός (Αθήνα, Ελλάδα).
Διάρκεια έκθεσης: 16 Σεπτεμβρίου - 10 Οκτωβρίου΄
Εγκαίνια 16/9, 6-10 μ.μ.
Μετά τα εγκαίνια η έκθεση θα λειτουργεί κατόπιν ραντεβού.
Crux Galerie / Σέκερη 4, Κολωνάκι / Τηλέφωνο Επικοινωνίας:2130458911
