#1 Bertrand Lavier
Οι σπουδές κηπουρικής που έκανε μικρός ο Bertrand Lavier προτού ξεκινήσει την εικαστική του καριέρα στη δεκαετία του ’60, όσο κι αν ακούγεται αλλόκοτο, επηρέασαν την οπτική του πάνω στην καλλιέπεια του καθημερινού. Ξεπερνώντας τις κλασικές κατηγοριοποιήσεις στην τέχνη, ο Γάλλος πρωτοπόρος παίζει μεταξύ ζωγραφικής και γλυπτικής προκειμένου να αμφισβητήσει τις οπτικές μας συνήθειες: εικάσματα που έχουμε συνδέσει με συγκεκριμένα πράγματα βγαίνουν από το συνηθισμένο context και επαναπροσδιορίζονται. Στην πιο γνωστή τεχνική του, το «βούρτσισμα αλά Βαν Γκονγκ» όπως το λέει ο ίδιος, καθημερινά αντικείμενα όπως ψυγεία, μουσικά όργανα και τραπέζια βάφονται με μια σειρά επικαλύψεων και από μπανάλ καταλήγουν έργα τέχνης. Στην πρώτη εν Αθήναις ατομική του έκθεση, ο Bertrand Lavier παρουσιάζει μια σειρά από καινούργια γλυπτά και ζωγραφικά έργα στη γκαλερί Bernier/Eliades, από 3 Οκτωβρίου.
Bernier/Eliades | 3/10-21/11 | Τρ.-Παρ.: 10.30 π.μ.-6.30 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-4 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#2 A Jagged Line Through Space
«Μια τεθλασμένη γραμμή στο χώρο» και συγκεκριμένα στην περιοχή των Εξαρχείων επιχειρεί η καταξιωμένη δημιουργός Ειρήνη Ευσταθίου στη νέα ατομική της έκθεση, με αρχικά εργαλεία το πλούσιο φωτογραφικό υλικό το οποίο συνέλεξε η ίδια από την περιοχή σε βάθος δέκα χρόνων καθώς και μια σειρά από χάρτες, σχεδιασμένους από άλλους ανθρώπους, με εμφανές ψυχογεωγραφικό χαρακτήρα. Τελικά, είναι τα Εξάρχεια ένα νησί; Η «αρχαιολογία του παρόντος» που χαρακτηρίζει τη βραβευμένη εικαστικό επανέρχεται. Οι διαφορετικές ματιές για την πολυσυζητημένη, θερμή περιοχή των Εξαρχείων αναπλάθονται χρησιμοποιώντας πολλές και διάφορες τεχνικές, όπως πολλαπλές εμφανίσεις σε ένα μοναδικό αναλογικό αρνητικό, σχέδια βασισμένα σε βίντεο και παραδοσιακές τεχνικές τυπώματος (λιθογραφία, χαλκογραφία και μετζοτίντο). Εγκαίνια την Πέμπτη 3 Οκτωβρίου στη γκαλερί της Ελένης Κορωναίου.
Eleni Koroneou gallery | 3/10-23/11 | Τρ.-Παρ.: 12 μ.-6 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-4 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#3 Γιάννης Ψυχοπαίδης: Ποιητικά
Εκεί που η ζωγραφική συναντά την ποίηση βρίσκεται ο Γιάννης Ψυχοπαίδης. Ο σημαντικός Έλληνας ζωγράφος σύνδεσε βαθύτατα την πορεία του με τον ποιητικό λόγο και συγχρωτίστηκε με τους πιο επιδραστικούς ποιητές της εποχής του, τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Καβάφη, τον Ρίτσο, τον Εμπειρίκο. «Η ροή της ποίησης και αυτή της ζωγραφικής είναι σαν δύο ανυπότακτα ποτάμια που τρέχουν παράλληλα… όταν η ζωγραφική συνομιλεί με την ποίηση, δεν υποτάσσεται σ’ αυτήν», έλεγε ο ίδιος. Αυτή η μακρά και συστηματική σχέση που είχε με την ποίηση πρόκειται να δούμε ιδίοις όμμασι με το αφιέρωμα που έρχεται στο Κέντρο Πολιτισμού – Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και συγκεκριμένα στον τέταρτο όροφο της ΕΒΕ. Έργα διαφορετικών τεχνικών, όπως χαρακτικά, ακουαρέλες και ελαιογραφίες, καθώς και μία σειρά με πορτρέτα των ποιητών δομούν είκοσι δύο ενότητες και δίνουν τροφή για μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα, ομιλίες κά.
ΚΠΙΣΝ | 9/10-12/1 | Είσοδος ελεύθερη
#4 Από το κτήριο στην κοινότητα. Ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος και το Bauhaus
Στο ανολοκλήρωτο κτίριο-όραμα του Ιωάννη Δεσποτόπουλου, στο Ωδείο Αθηνών, ξεδιπλώνεται η διαδρομή του σημαντικού Έλληνα αρχιτέκτονα, μέσα από την έκθεση που παρουσιάζεται σε συνεργασία με τα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη και το Ινστιτούτο Γκαίτε. Με δύο χρόνια στη Βαϊμάρη κατά την εποχή που άκμαζε το Bauhaus, ο Δεσποτόπουλος αφομοίωσε τη φιλοσοφία του συγκεκριμένου ρεύματος και επιχείρησε να το μεταφέρει στην αθηναϊκή πόλη, τόσο μέσα από τα μαθήματα στους φοιτητές του όσο και μέσω της φιλόδοξης πρότασης για το Πνευματικό Κέντρο Αθηνών το 1959 και το κτήριο του Ωδείου Αθηνών. Σε επιμέλεια του Λουκά Μπαρτατίλα, αρχιτέκτονα και υποψήφιου διδάκτορα στο Bauhaus-Universität της Βαϊμάρης, πτυχές της διαδρομής του αρχιτέκτονα και κυρίως η κοινωνική διάσταση του έργου του μαζί με άγνωστα έως σήμερα στοιχεία για τις προαναφερθείσες προτάσεις του έρχονται στο φως από 10 Οκτωβρίου. Παράλληλες εκδηλώσεις, όπως ομιλίες, περιηγήσεις στο κτήριο, εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας κά πλαισιώνουν την έκθεση.
Ωδείο Αθηνών | 10/10-7/11 | Τετ.-Παρ.: 4-8 μ.μ., Σάβ.: 10 π.μ.-10 μ.μ., Κυρ.: 11 π.μ.-2 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#5 Βασίλης Βρεττός: 23.07.18
Μερικές ημέρες μετά από την τραγωδία στο Μάτι και τον Νέο Βουτζά, ο Βασίλης Βρεττός επισκέφθηκε τον τόπο της παιδικής του ηλικίας και του ενήλικου βίου του. Φωτογράφισε σπίτια φίλων, γνωστών και αγνώστων οι περισσότεροι από τους οποίους μετρούν όχι μόνο εκτεταμένες υλικές ζημιές, αλλά και ανθρώπινες απώλειες. Από τη μία τα σπίτια, τα κατεστραμμένα αμάξια και τα λιωμένα αντικείμενα, από την άλλη οι άνθρωποι που δέχτηκαν να φωτογραφηθούν στο τοπίο της καταστροφής. Με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το συμβάν, το ενδελεχές φωτογραφικό αποτέλεσμα του Βρεττού έρχεται στο Μουσείο Μπενάκη, στο κτίριο της Πειραιώς. Εγκαίνια στις 11 Οκτωβρίου.
Μουσείο Μπενάκη – Κτίριο Πειραιώς | 11/10-8/12 | Πέμ., Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ., Παρ., Σάβ.: 10 π.μ.-10 μ.μ. | Γενική είσοδος: € 5, μειωμένο εισίτ.: € 2,5
#6 Νύμ(φ)ες
Ένας από τη νεότερη γενιά ζωγράφων που περνάει την ανθρώπινη μορφή στον καμβά με ενδιαφέροντα τρόπο είναι ο Πάνος Κόκκαλης, απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών από το ’95 με δασκάλους τον Δημήτρη Μυταρά, τη Ρένα Παπασπύρου και τον Αρβανίτη. Στη νέα ατομική έκθεση που παρουσιάζεται στη γκαλερί Σκουφά από την οποία εκπροσωπείται, ο φακός γυρνάει στη γυναικεία φιγούρα (παλιότερα κυριαρχούσαν οι άνδρες στα έργα του), προσπαθώντας να βρει το νήμα ανάμεσα στην αρχαία μυθολογία των νυμφών, το παλιό εθιμοτυπικό της προίκας ή του προξενιού και τη σημερινή συνθήκη του γάμου. Πόση καταπίεση προκαλούν ακόμη τα κοινωνικά στερεότυπα και οι λογικές τύπου «να παντρευτεί το κορίτσι, να αποκατασταθεί», «να κάνει παιδί στην ώρα που πρέπει», «να είναι σεξουαλική αλλά με μέτρο»; Λάδια, ακρυλικά, κάρβουνο, κολάζ, στένσιλ και δαντέλες είναι μερικά από τα εργαλεία της μεικτής τεχνικής του Κόκκαλη. Εγκαίνια 17 Οκτωβρίου.
Σκουφά gallery | 17/10-9/11 | Δευτ: 11 π.μ.-3.30 μ.μ., Τρ., Πέμ: 11 π.μ.-3.30 μ.μ., & 5.30-9 μ.μ., Τετ.: 10 π.μ.-3.30 μ.μ., Παρ.: 11 π.μ.-3.30 μ.μ., & 5.30-8 μ.μ., Σάβ.: 10.30 π.μ.-3.30 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#7 Σπύρος Παπαλουκάς: Σχέδια και μελέτες από ιδιωτικές συλλογές
Ο Σπύρος Παπαλουκάς, γεννημένος το 1892 και με τα πρώτα επτά του βραβεία ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια, αποτέλεσε κεντρική φιγούρα στην ελληνική τέχνη του 20ου αιώνα αφομοιώνοντας με έναν ιδιοσυγκρασιακό τρόπο τα διδάγματα της βυζαντινής τέχνης στην εικαστική του γλώσσα και στο καλλιτεχνικό «σήμερα» της εποχής του. Στην μεγάλη έκθεση που έρχεται στο Μέγαρο Εϋνάρδου από 17 του μηνός παρουσιάζονται διακόσια συνολικά έργα –ολοκληρωμένα αλλά κυρίως ανολοκλήρωτα και μελέτες– τα οποία συγκεντρώθηκαν από εννιά ιδιωτικές συλλογές: σχέδια με μολύβι, μελάνι ή χρωματιστό μολύβι, υδατογραφίες και τέμπερες σε χαρτί, καθώς και μερικές ελαιογραφίες σε χαρτί ή καμβά, τα περισσότερα εκ των οποίων ανοίγονται για πρώτη φορά στο κοινό, εισάγουν τον επισκέπτη σε όλη την εικαστική πορεία του Παπαλουκά.
Μέγαρο Εϋνάρδου | 17/10-31/1 | Δευτ.-Παρ.: 11 π.μ.-6 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#8 [α]γνωστοι προορισμοί κεφάλαιο ΙΙΙ: επανασύνδεση - μια δεύτερη ευκαιρία
Το 2017, κατόπιν εκτενούς μελέτης και έρευνας στην ιστορία της Κυψέλης, ο δρ Κώστας Πράπογλου, αρχαιολόγος-αρχιτέκτονας, κριτικός σύγχρονης τέχνης και επιμελητής εκθέσεων, κινήθηκε για να ενεργοποιήσει ένα σημαντικό κτίριο στη διασταύρωση των οδών Επτανήσου και Άνδρου, που παρέμενε ξεχασμένο για σαράντα χρόνια: την πρώην οικία Ζαρίφη. Αυτή τη στιγμή στο μεσοπολεμικό αρχιτεκτόνημα λαμβάνει χώρα το τρίτο μέρος της εκθεσιακής σειράς. Πάνω από είκοσι εικαστικοί –ανάμεσα τους η ομάδα Horros Vacui αλλά και ο ντοκιμαντερίστας Μενέλαος Καραμαγγιώλης– παρουσιάζουν site specific έργα που ενώνουν το νήμα της ιστορίας, το χθες της κοσμικής αστικής Κυψέλης και το σήμερα της πολυπολιτισμικής, airbnb-οποιημένης και επενδυτικά θελκτικής Κυψέλης. Η έκθεση συνεχίζεται σε χώρους-δορυφόροι γύρω από το κεντρικό κτίριο: σ’ ένα άδειο κατάστημα (πρώην παντοπωλείο) στην οδό Τροίας 13, σ’ ένα πρώην κατάστημα επίπλων επί της οδού Ευβοίας 7, στον καθολικό ναό της Αγίας Θηρεσίας στην οδό Επτανήσου 32 αλλά και σ’ ένα άδειο υπόγειο διαμέρισμα στην οδό Φαιδριάδων 14 (πλατεία Κυψέλης).
Επτανήσου 9 & Άνδρου (και τριγύρω χώροι) | Έως 10/10 | Είσοδος ελεύθερη
#9 Hot Shots & Skoobmania
Η Ελληνίδα εικαστικός με έδρα το Λονδίνο, Χριστίνα Μήτρεντσε, καθόλη την εικαστική της πορεία –έχει εκθέσει εκτενώς ατομικά σε γκαλερί, μουσεία και δημόσιους χώρους ενώ η δουλειά της έχει αναγνωριστεί διεθνώς– ασχολείται με την κατασκευή αφηγήσεων και ιδιοσυγκρασιακών εγκαταστάσεων, με κύριο μέσο έκφρασης τα βιβλία, πάνω στα οποία εξασκεί πολλές και διάφορες τεχνικές για να περάσει το μήνυμά της. Πτυχές από την εικαστική της βιβλιο-πολυγλωσσία βλέπουμε στην έκθεση που φιλοξενείται στην a.antonopoulou.art έως 26 Οκτωβρίου. Τα γνωστά «Τραυματισμένα Βιβλία», ένα on going γλυπτικό πρότζεκτ στο οποίο η εικαστικός πυροβολεί πολιτικά βιβλία, η σειρά «Βιβλιόφιλοι» με κολάζ στα οποία χρησιμοποιούνται υπολείμματα «τραυματισμένων σελίδων» και αρχειακό υλικό, τα «Bookscapes» όπου τα εξώφυλλα γίνονται πολύχρωμοι καμβάδες, καθώς και μια επιλογή από τα δημοφιλή χειροποίητα γλυπτικά «Μανιτάρια».
a.antonopoulou.art | Έως 26/10 | Τετ.-Παρ.: 2-8 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-4 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#10 W/HOLE Expansion, The machine of being, or drawing to be looked at sideways / Creatures Cluster
Στον πειραματικό χώρο κάμερσπιλ_project space, δύο εγκαταστάσεις της ενδιαφέρουσας Katerina Undo που ζει μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών και κύριο εικαστικό της μέλημα είναι να εξερευνήσει νέα επίπεδα ακουστικής εμπειρίας. Από τη μία, στο ισόγειο, υπάρχει μια ιδιόμορφη μηχανή που καλεί τον επισκέπτη να εισάγει μια μεταλλική ράβδο ώστε να ενεργοποιήσει λόγους από πέντε χαρακτήρες (Antonin Artaud, Carl Solomon, Allen Ginsberg, Wilhelm Reich, Erik Satie), συνθέτοντας μια εκτεταμένη εσωτερική ομιλία για τον εαυτό και τον άλλο, τον καπιταλισμό και την ύπαρξη. Από την άλλη, στο υπόγειο, είναι τοποθετημένο ένα περίεργο (σαν) νευρικό σύστημα, φτιαγμένο από μικρές, μικρές μονάδες-ρομπότ: πρόκειται για κυκλώματα που συλλέγουν ενέργεια από το φως και παράγουν μικροσκοπικές κινήσεις. Η παρουσίαση συνεχίζεται για όλο το μήνα.
κάμερσπιλ_project space (Καλλιδρομίου 20) | Έως 11/11 | Δευτ., Σάβ.: 12 μ.-8 μ.μ. | Είσοδος: € 3
#11 Headshots
Το να ξεκινήσεις έναν χώρο παρουσιάζοντας ένα νέο in situ έργο από τον καταξιωμένο Αμερικανό John Knight, εννοιολογικό καλλιτέχνη που έχει δουλέψει συστηματικά εξετάζοντας τις δομές εξουσίες, από την οικονομία και την πολιτική ως το χώρο της τέχνης, δεν είναι λίγο. Το σημείο τέχνης στον Πειραιά που σήκωσε ρολά υπό την επωνυμία «The Intermission», στο ισόγειο της παλιάς αποθήκης στην οδό Πολυδεύκους, υποδέχεται τον επισκέπτη με είκοσι λευκά μπαλόνια να τραμπαλίζουν με τον αέρα ενώ είναι δεμένα στο πάτωμα. Σε κάθε ένα υπάρχει αποτυπωμένη μια μαύρη γάτα και στη βάση του μπαλονιού ένας από τους ηγέτες του G20. Διευκρινήσεις και εξηγήσεις λείπουν, καθώς ο δημιουργός προτιμά να αφήσει ελεύθερο το θεατή στις δικές του σκέψεις. Συνεχίζεται για όλο το μήνα.
The Intermission (Πολυδεύκους 37Α, Πειραιάς) | Έως 18/11 | Τετ.-Σαβ. 1-9 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#12 Μπλε Ώρα
Η σπουδή της Όλγας Αλεξοπούλου πάνω στο μπλε χρώμα, ένας συγκερασμός τέχνης και επιστήμης, παρουσιάζεται για όλο το μήνα στο Μουσείο Ηρακλειδών. Πρόκειται για μια μακρόχρονη διαδικασία που εκτελέστηκε υπό την αιγίδα του καθηγητή Πολ Αλιβιζάτου, διεθνώς αναγνωρισμένης αυθεντίας στους νανοκρυστάλλους, και πέρα από την αναζήτηση των μπλε χρωματιστών που ιστορικά υπήρξαν σε διαφορετικά γεωγραφικά σημεία του κόσμου, όπως το κοβάλτιο που χρησιμοποιείται με τον παραδοσιακό τρόπο στην Κίνα, περιλαμβάνει την ανακάλυψη ενός νέου χρώματος. Σε συνεργασία με επιστήμονες νανοτεχνολογίας και καθηγητές, η εικαστικός δημιούργησε το Quantum Blue, ένα καθαρό χρώμα που θυμίζει το φως της ημέρας κατά την «μπλε ώρα», δηλαδή το σύντομης διάρκειας λυκόφως μετά το ηλιοβασίλεμα ή το λυκαυγές λίγο πριν την ανατολή του ηλίου.
Μουσείο Ηρακλειδών | Έως 24/11 | Τετ.-Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ. | Γενική είσοδος (για τα δύο κτίρια του μουσείου): € 7, μειωμένο εισίτ.: € 5.
