Μια ιστορική στιγμή ζήσαμε πριν από λίγες μέρες που παρευρεθήκαμε στα εγκαίνια της Documenta 14 στο Κάσελ με την πρώτη παρουσίαση μεγάλους μέρους της μόνιμης συλλογής του ΕΜΣΤ, στο Fridericianum, τον πιο εμβληματικό χώρο της Documenta.
Το ΕΜΣΤ άρχισε να δημιουργεί τη συλλογή του το 2000. Σήμερα περιλαμβάνει περισσότερα από 1.100 έργα Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών από το 1960 και μετά, μέρος των οποίων πρόκειται να παρουσιαστεί όταν επιτέλους ανοίξει κανονικά το μουσείο στο Φιξ, το οποίο προς το παρόν λειτουργεί μόνο στο πλαίσιο περιοδικών εκθέσεων.
Ανεξάρτητα από τις επιμέρους αντιρρήσεις για συγκεκριμένα έργα ή για το κατά πόσο η έκθεση έχει ενδιαφέρον για ένα διεθνές κοινό που έχει να αφιερώσει 2-3 μέρες για να δει την Documenta στο σύνολό της, η έκθεση «ΑΝΤΙΔΩΡΟΝ. Η Συλλογή του ΕΜΣΤ» είναι μια ιστορική στιγμή για την ελληνική τέχνη. Είναι μια από τις πιο μεγάλης κλίμακας αναδρομές στην ιστορία της σύγχρονης ελληνικής τέχνης που έχουν παρουσιαστεί και, όσο κι αν το σκεπτικό αντίστοιχων εκθέσεων (για κάποιους πιθανότατα και της ίδιας της δημιουργίας του ΕΜΣΤ αντί μιας πιο ευέλικτης Kunsthalle) μοιάζει παρωχημένο στις μέρες μας, το σημαντικό είναι ότι ξεδιπλώνει σημαντικές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας και αναζητά νήματα συνέχειας μέσα από την ανάδειξη διαφορετικών καλλιτεχνών, γενιών και τάσεων.
Σε μια σκηνή που η ιστορία δεν έχει ουσιαστικά γραφτεί και οι σύγχρονοι καλλιτέχνες, πόσο μάλλον το κοινό, στερούνται συχνά αναφορών στο παρελθόν, κάτι τέτοιο είναι πολύ σημαντικό και αποδεικνύει τη σημασία τού να αποκτήσουμε επιτέλους ένα μουσείο σύγχρονης τέχνης.
Ας ελπίσουμε να υπάρξει η πολιτική βούληση, και η συγκεκριμένη παρουσίαση, η οποία οφείλεται στη συνεργασία της Documenta με τη διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Κοσκινά, να αποτελέσει μοχλό πίεσης για να ξεκινήσει επιτέλους να λειτουργεί πλήρως το μουσείο στην Αθήνα. Ένα μουσείο που πέρα από πρόσωπα είναι σημαντικό ως σημείο αναφοράς και καλό είναι να μην αναλωθούμε ξανά σε εσωτερικές συζητήσεις περί διοίκησης προτού ανοίξει πλήρως το μουσείο και μπορέσει η τωρινή διεύθυνση να δώσει ουσιαστικά δείγματα γραφής.