Ο γνωστός εικαστικός και νικητής του τελευταίου Βραβείου ΔΕΣΤΕ ενορχηστρώνει ένα νέο συμμετοχικό πείραμα ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Sterna Art Project στη Νίσυρο. Μας μίλησε με αφορμή το “Πρωτόκολλο Πειραματικής Εκπαίδευσης” είναι ένα νέο εναλλακτικό μοντέλο εκπαίδευσης που βασίζεται στην βιωματική και κοινή, δημόσια εκμάθηση.
Μίλησε μας για το project στη Νίσυρο. Πώς προέκυψε;
Ήθελα πάντα να κάνω ένα residency που θα εστιάσει στην εκπαίδευση και είχα στο νου μου την ιδέα και το όνομα, απλά περίμενα την κατάλληλη ευκαιρία. Η ιδέα ήρθε όταν έκανα την Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα σκέφτηκα ότι θα πρέπει να κάνω ένα "αδελφικό" πρόγραμμα φιλοξενίας εστιασμένο μόνο στην μάθηση. Στην Αδελφότητα δεν προλαβαίνεις να το κάνεις και αυτό, γιατί έχει πολύ βαρύ πρόγραμμα. Όταν μου ζητήθηκε η συνεργασία με την Στέρνα στην Νίσυρο σκέφτηκα αμέσως ότι θα το κάνω εκεί. Το “Πρωτόκολλο Πειραματικής Εκπαίδευσης” είναι ένα νέο εναλλακτικό μοντέλο εκπαίδευσης που βασίζεται στην βιωματική και κοινή, δημόσια εκμάθηση.
Ένα πείραμα περιεχομένου και διαδικασίας όπου η εμπειρική έρευνα του καθενός συνιστά την κοινή εκμάθηση ενώ αποφεύγει κανόνες ιεραρχίας και ακαδημαϊκής παιδαγωγικής. Τα όρια μεταξύ εισηγητή και μαθητευόμενου δεν μου αρέσουν. Θέλω να ξεπεραστούν τέτοιοι περιορισμοί. Αυτό συμβαίνει πλέον στην ζωή μας με την επιρροή του διαδικτύου: όση πληροφορία παίρνουμε άλλη τόση δίνουμε, είμαστε κατά κάποιο τρόπο ταυτόχρονα εισηγητές και μαθητευόμενοι. Θέλω να δω πώς αυτό λειτουργεί σε ένα "φυσικό" κοινωνικό δίκτυο.
Ποιοι θα διδάσκουν; Πώς θα λειτουργεί το σχολείο; Τι θα μάθει εκεί το κοινό;
Υπάρχει ένας πρώτος πυρήνας εισηγητών διαφόρων ειδικοτήτων που κάλεσα, ανάμεσα τους οι καλλιτέχνες όπως ο Oliver Laric, o Arvo Leo, αλλα και η συγγραφέας/ποιήτρια Quinn Latimer και η ανθρωπολόγος Mia Lundstrom αλλά αυτό ευελπιστώ να ανοίξει και με impromptu συμμετοχές επισκεπτών από το νησί που θα έρθουν να συμμετέχουν τις μέρες που θα είμαστε εκεί. Καθημερινά θα ανακοινώνουμε τις δραστηριότητες μας και θα δεχόμαστε προτάσεις στον χώρο των Λουτρών. Η διαδικασία θα είναι μια συνεχής πλοήγηση απόψεων, προσωπικοτήτων και προσεγγίσεων που θα συνυπάρξουν με στόχο να μάθουν ο ένας από τον άλλον.
Η «προετοιμασία» του σχολείου θα είναι ανοικτή με θέματα που θα περιστρέφονται γύρω από επιρροές της φύσης, την πνευματικότητα, τελετουργίες του συγκεκριμένου τόπου, και γενικά ο καθένας θα προτείνει ότι θέλει και ότι το νησί του "λέει". Φιλοδοξώ να φτιαχτεί μία νέα μέθοδος "αυτοδημιούργητου" περιεχομένου που θα μπορεί να συνεχιστεί κάπου αλλού μετά.
Ποιες εμπειρίες έχεις εισπράξει από παλιότερη ενασχόλησή σου με εκπαιδευτικά projects. Μίλησέ μας γι αυτά.
Παλιότερα στο ΕΜΣΤ είχα φτιάξει ένα Μουσικό Σχολείο στο οποίο είχα σχεδιάσει εβδομαδιαία εργαστήρια που περιστρέφονταν σε πειραματικές εφαρμογές ήχου και μουσικής. Ήταν ένα καλοκαιρινό μουσικό σχολείο που περιλάμβανε από διαλογισμό μέχρι σύνθεσεις podcast/ringtones και αυτοματοποημένης ποιήσης. Το κοινό δεν είχε καθόλου γνώσεις μουσικής αλλά είχε πιο ενδιαφέρον για μένα αυτό. Μου αρέσει πολύ η στιγμή που είμαστε ξαφνικά "εκτεθειμένοι" σε ένα γενικό concept και δίνουμε σχήμα και περιεχόμενο με ένα εργαλείο που δεν ξέρουμε που θα μας βγάλει. Αυτό νομίζω μπορεί να δημιουργήσει πολύ αναπάντεχα αποτελέσματα.
Ένα άλλο έργο μου ήταν το ο "Ναός του Παιχνιδιού", το οποίο ήταν ανάθεση από το επιμελητικό κομμάτι του Frieze Projects το 2013. Αυτό σκέφτηκα να είναι επικεντρωμένο μόνο για παιδιά- τελείως διαφορετικό target group για μια εμπορική φουάρ. Σε ένα χώρο περίπου 100 τμ δημιούργησα έναν "εναλλακτικό" παιδότοπο που έδινε την δυνατότητα στα παιδιά αλλά και στους γονείς τους να τα διαλέξουν και να ασχοληθούν με πολλά πράγματα που διάλεγαν αυτά μέσω διαφόρων "σταθμών" όπου υπήρχε ένας παιδαγωγός. Μάλιστα ζήτησα από την φουάρ να μην απευθυνθεί το πρότζεκτ αυτό μόνο σε παιδιά συλλεκτών ή ανθρώπων της Τέχνης αλλά να προσκληθούν και σχολεία από εργατικές περιοχές του Λονδίνου.
Εργασίες περιλάμβαναν σχεδιασμό Εmoticon/Emoji, ατομικό η ομαδικό διαλογισμό, δημιουργία καταφύγίων, όλα γίνονταν με έναν αρμονικό ρυθμό μεταξύ ψηφιακών και αναλογικών μέσων και τα παιδιά με την αυθόρμητη δημιουργικότητα τους εξέλιξαν τα εργαστήρια σε μια ομαδική perfomance.
Ποια είναι η άποψή σου για την εκπαιδευτική στροφή στην τέχνη; Ποιες είναι οι προκλήσεις της ενασχόλησης με αντίστοιχα projects; Πώς βλέπεις την κανονικοποίηση πιο εναλλακτικών εκπαιδευτικών μεθόδων από τους θεσμούς. Μπορεί να παράγουν ένα νέο παράδειγμα ή απλά τροφοδοτούν το υπάρχον status quo;
Είμαι αυτοδίδακτος καλλιτέχνης και δεν μου αρέσει το ευνοημένο και στάσιμο περιβάλλον που επικρατεί σε Σχολές. Ειδικά στο εξωτερικό η εκπαίδευση σε μία διάσημη σχολή έχει γίνει αυτοσκοπός και είναι μεγάλη "business" που εντέλει ανατροφοδοτεί την αναρχο-καπιταλιστική κλίση που έχει πάρει η αγοράς της Τέχνης. Η "πληροφορία" γενικά έχει εισέλθει σε ένα βαθμό φιλελευθεροποίησης με τον οποίο δεν συμφωνώ. Θεωρώ ότι η ανοικτή και δωρεάν πληροφορία είναι από τους βασικούς πυλώνες ενός υγιούς επιμορφωτικού συστήματος. Στην Ελλάδα από την άλλη μεριά υπάρχει στασιμότητα, καχυποψία αλλά και έλλειψη κινήτρων που δεν δικαιολογούνται λόγω της οικονομικής κρίσης. Προφανώς μέσα σε αυτήν την νοοτροπία δημιουργούνται εναλλακτικές εκπαιδευτικοί μέθοδοι.
Αυτή την εποχή η Αθήνα βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος ως μια πόλη – εργαστήριο δημιουργικής ενέργειας. Ποια είναι η άποψή σου;
Το λέω συνέχεια ότι η Αθήνα είναι πιο δημιουργική. Και εντέλει βρίσκονται και πολλές ευκαιρίες επαγγελματικές και το επίπεδο ζωής είναι καλύτερο από πολλά μητροπολιτικά κέντρα. Είδαμε ξένους να μετακομίζουν εδώ, Έλληνες να ξαναγυρνάνε πίσω και είναι πολύ ωραίο γιατί έζησα και εγώ στο εξωτερικό και με το που γύρισα τα πράγματα για μένα με έναν παράξενο τρόπο ήταν καλύτερα απ’ ότι έξω. Βέβαια η ζωή παραμένει δύσκολη με την συνεχιζόμενη κατάσταση που υπάρχει, θέλει σκληρή δουλεία, είναι πρόβλημα να μην υπάρχουν πόροι να κάνεις πράγματα κλπ... αλλά η ενέργεια είναι καλύτερη εδώ. Δεν νομίζω ότι η Αθήνα θα γίνει ποτέ Βερολίνο και να σου πω κατά βάθος χαίρομαι.
Πολλοί αναρωτιούνται ήδη «Μετά τη documenta τι»; Πώς βλέπεις το μέλλον της τοπικής σκηνής και ποια θεωρείς ότι είναι τα μεγαλύτερα προβλήματά της;
Δεν έχω σκεφτεί τι θα γίνει μετά. Βεβαίως το γεγονός ότι μια τόσο μεγάλη και σημαντική έκθεση μοιράζεται για πρώτη φορά σε δυο τοποθεσίες το βρίσκω πολύ ριψοκίνδυνη και γενναία απόφαση. Κυρίως εμείς θα κερδίσουμε γιατί θα μας επιτρέψει να δούμε με μια πιο ώριμη ματιά την πόλη μας, πως την αντιλαμβανόμαστε και τελικά αυτή η guerilla κατάσταση που κάπως εδραιώθηκε και σαν ταυτότητά στα χρόνια της κρίσης θα αποκτήσει μία ιστορική σημασία με μια τόσο μεγάλης εμβέλειας έκθεση. Εύχομαι να ξεκουνηθούν θεσμοί και φορείς, που είναι στάσιμοι και εσωστρεφείς. Είτε άμεσα ή έμμεσα πολλοί θα ωφεληθούν.
Sterna Art Project 2016 “Πρωτόκολλο Πειραματικής Εκπαίδευσης”
Επιμέλεια: Άγγελος Πλέσσας 10 - 22 Ιουλίου, 2016 - Λουτρά Μανδρακίου, Νίσυρος Συναντήσεις 10 - 21 Ιουλίου καθημερινά στις 11:00 - δωρεάν συμμετοχή
Εγκαίνια 21 Ιουλίου στις 20:30 με δράση από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες Διάρκεια έκθεσης 22 Ιουλίου - 20 Αυγούστου καθημερινά 18:00-21:00 - είσοδος ελεύθερη
http://sterna.com.gr/
