Υποδειγματική δραματοποίηση μιας νουβέλας του σπουδαίου αμερικανού συγγραφέα που σχολιάζει με υποδόριο σαρκασμό την υπαρξιακή καθήλωση και αδράνεια. Ερμηνείες ακριβείας από τους Θέμη Πάνου και Σύρμω Κεκέ.
Ατυχής αισθηματική ιστορία και, μαζί, σπουδή στο ατελές της συνύπαρξης, το «Θηρίο στη ζούγκλα» (1903) είναι μια νουβέλα του Χένρυ Τζέιμς με ήρωες έναν άνδρα που έχει μια έμμονη ιδέα και μια γυναίκα που την ενστερνίζεται. Συγκεκριμένα, ο Τζον Μάρτσερ προσδοκά να συμβεί στη ζωή του ένα φοβερό γεγονός –διάγει, δηλαδή, το βίο του με μια ναρκισσιστική φαντασίωση υπέρμετρης ματαιοδοξίας. Η Μαίη συμφωνεί να είναι παρούσα σε αυτό. Μόνο όταν εκείνη πεθάνει, ο Μάρτσερ ίσως συνειδητοποιήσει τι έχασαν στη διάρκεια της κούφιας αναμονής τους: μια πιο πεζή αλλά χειροπιαστή ευτυχία. Μόνο όταν εκείνη πεθάνει, ο Μάρτσερ θα αναλογιστεί το μάταιο της αναβλητικότητας τους απέναντι στην κοινή ευτυχία που ορθωνόταν μπροστά τους. Η Μαρία Μαγκανάρη δραματοποιεί την κρυπτική αυτή νουβέλα με μαεστρία.
Όταν οι δυο αναβλητικοί ήρωες του Τζαίημς συναντιούνται, ο Φρόυντ μοιάζει να τους κρυφακούει παρέα με τον Ίψεν. Η σκηνοθέτις, βασισμένη στη μετάφραση της Παλμύρας Ισμυρίδου, διασκεύασε τη νουβέλα με τρόπο υποδειγματικό: δίχως να χάνεται η υψηλή λογοτεχνικότητά της, η θεατρικότητα μοιάζει να ρέει αβίαστα μέσα από τις στιχομυθίες των δυο βασικών προσώπων, μέσα από τους αφηγηματικούς μονολόγους της τρίτης ηθοποιού που τους παρακολουθεί και σχολιάζει τις δράσεις και αντιδράσεις τους και, βέβαια, μέσα από τις καίριες παύσεις και σιωπές τους.
Γύρω και πάνω σε ξέστρωτα στρώματα που δεν γίνονται ποτέ τοπία ερωτικής κλινοπάλης, ο Θέμις Πάνου (Μάρτσερ), ένας καρατερίστας της αφαίρεσης και η Σύρμω Κεκέ (Μαίη), μια σπάνιας ευαισθησίας ηθοποιός της νεότερης γενιάς, η οποία εδώ αποκαλύπτεται πιο ώριμη από ποτέ, δίνουν ερμηνείες ακριβείας: η ψυχική αδράνεια των ηρώων έχει διαποτίσει κάθε βλέμμα, κάθε χειρονομία και κάθε κίνησή τους.
Η Ανθή Ευστρατιάδου, με ένα παράφορο σόλο, ενσαρκώνει «το θηρίο»^ όσα χάνονταν ενόσω εκείνοι περίμεναν αγκυλωμένοι από τους ψυχαναγκασμούς και τις ιδεοληψίες τους. Δεν είμαι σίγουρη πως οι μουσικές επιλογές (από Σούμπερτ μέχρι Dalida) συνέδραμαν στη δημιουργία ατμόσφαιρας. Μόνη σοβαρή, πάντως, ένσταση είναι η απουσία μιας ακραία μοντέρνας φόρμας που να απομακρύνει τις ερμηνείες από κάθε ίχνος αναπαράστασης και απεικόνισης^ μοιάζει να το απαιτεί, εξάλλου, η ίδια η γραφή του Χένρυ Τζαίημς.
Αν, δηλαδή, οι δράσεις και των τριών ηθοποιών (του ζευγαριού όσο και του θηρίου ανάμεσά τους) οριοθετούνταν με μεγαλύτερη ακρίβεια αντί να απλώνονται σε κάθε πιθανή «σκηνή» του θεάτρου της Οδού Φρυνίχου (από το φουαγιέ μέχρι τα πατάρια του), ίσως τότε να γινόταν δραματικά ορατό το ψυχικό τοπίο στο οποίο οι δυο ήρωες του Τζαίημς έμειναν ισοβίως καθηλωμένοι: ο ένας πλάι στον άλλο ωσάν ασώματες κεφαλές που λένε λόγια, λόγια, λόγια δίχως όμως ποτέ να κοιταχτούν, να αγγιχτούν, να ενωθούν και, τελικά, να κατασπαράξουν ο ένας τον άλλο, απελευθερωμένοι από τις προσκολλήσεις και τους πειθαναγκασμούς που τους συγκράτησαν σε μια ζωή εικονικής εγκαρτέρησης, ψευδαίσθησης και –εν τέλει- υπαρξιακής αδράνειας.
ΤΕΧΝΗΣ «ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ» Φρυνίχου 14, Πλάκα, 2103222464. Μέχρι 25/11.
Περισσότερες πληροφορίες
Το θηρίο στη ζούγκλα
Ο μετρ του ψυχολογικού δράματος παρακολουθεί τη ζωή ενός ζευγαριού και το φόβο του απέναντι στη ζωή, στην εμπειρία, στα πάθη
