Εκπάγλου καλλονής γυναίκα και απίστευτης δύναμης ηθοποιός, παραμένει, εκ συνειδήσεως, εκτός star-system, συνεργαζόμενη αποκλειστικά με το θέατρο «Άττις» και τον Θόδωρο Τερζόπουλο. Αποφάσισε, αυτή να είναι η πρώτη της εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη και η πρώτη «μεγάλου μήκους» φωτογράφισή της. Το ένστικτό μας μάς λέει πως θα ακολουθήσουν πολλές ακόμη…
Tο εξωτικό παρουσιαστικό σου, σε συνδυασμό με το ξενικό επίθετό σου, μας κάνει να υποψιαζόμαστε μια παράξενη καταγωγή…
Είναι, πράγματι, κάπως παράξενη… Προέρχομαι από οικογένεια Γάλλων Δουκών που μετανάστευσε στην Ιρλανδία. Βλέπετε, η Γαλλίδα προγιαγιά μου παντρεύτηκε έναν εύπορο Ιρλανδό μεσοαστό: Αυτοί ήταν οι γονείς του πατέρα μου, ο οποίος, με τη σειρά του, παντρεύτηκε την Ελληνίδα μητέρα μου. Ο τρόπος μάλιστα που γνωρίστηκαν οι γονείς μου είναι ρομαντικός όσο και αστείος, όπως δηλαδή ο τρόπος που κάποτε ερωτεύονταν οι άνθρωποι… Ο πατέρας μου, ένας νεαρός χίπης, ιδεαλιστής, που λάτρευε τα ταξίδια, βρέθηκε στην Αθήνα ως εθελοντής καθηγητής της αγγλικής γλώσσας, σε ένα θερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Υπεύθυνη στη γραμματεία του προγράμματος ήταν τότε η μητέρα μου. Ερωτεύθηκαν με την πρώτη ματιά, στην πορεία απέκτησαν επτά παιδιά, ζούνε πλέον χωριστά…
Έγινες πρόσφατα μητέρα, μεγαλώνεις μάλιστα μόνη σου τον 3χρονο γιο σου……Γεγονός που με έκανε πολύ ευτυχισμένη, αλλά με φέρνει καθημερινά αντιμέτωπη με πολλές δυσκολίες.
Ολοένα πάντως πληθαίνουν οι οικογένειες που αποτελούνται από το δυαδικό σχήμα μητέρα-παιδί…Ίσως να είναι σημείο των καιρών. Οι άνθρωποι πάντα θα ερωτεύονται και πάντα θα αγαπιούνται. Μόνο που σήμερα, όταν φύγει το πάθος και ο ενθουσιασμός της αρχής, δύσκολα παλεύουν για το «μαζί».
Ήθελες να αποκτήσεις παιδί;Πάντα σκεφτόμουν να υιοθετήσω ένα παιδί. το να κάνω ένα δικό μου, μόνο φευγαλέα περνούσε από το μυαλό μου. Όταν συνέβη, ήταν τελικά η πιο ωραία έκπληξη της ζωής μου. Θυμάμαι, πάντως, όταν βρέθηκα στη Λατινική Αμερική για τις ανάγκες μιας παράστασης και έζησα «στο πετσί μου» τις άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες μεγαλώνουν εκεί τα παιδιά –παρατημένα, αφημένα, χωρίς γονείς, χωρίς σπίτια, χωρίς τροφή, χωρίς ίχνος φροντίδας–, άρχισα να σκέφτομαι πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο υιοθεσίας. Υπήρχε τότε στο θίασο ένας 27χρονος συνάδελφος ηθοποιός που είχε υιοθετήσει επτά παιδιά από εκεί!
Πόσο διαφέρει ο τρόπος που μεγάλωσες εσύ από εκείνον με τον οποίο μεγαλώνει ο γιος σου;Εγώ μεγάλωσα μέσα σε απόλυτη ελευθερία. Και όχι μέσα σε ένα διαμέρισμα, όπως ο Άγγελος, ο γιος μου. Η οικογένειά μου, λόγω της δουλειάς του πατέρα μου, μεταφερόταν συνεχώς: από τη Σπάρτη στην Καλαμάτα και από τη Μάνη στην Αγγλία, πάντα κοντά στην εξοχή. Αλήθεια, πόσο σημαντικό είναι για ένα ον να ανακαλύπτει μόνο του τα μικρά και τα μεγάλα της ζωής, να περνάει ώρες ατελείωτες μόνο του στη φύση, χωρίς κανένας «κηδεμόνας» να του φωνάζει να γυρίσει πίσω για να φάει… Μόνη μου αποφάσιζα τι ώρα θα φάω και τι ρούχο θα φορέσω. Ήμασταν, βλέπεις, επτά παιδιά στην οικογένεια, οπότε οι γονείς υποχρεωτικά ενίσχυαν την προσωπική πρωτοβουλία του καθένα μας. Θυμάμαι πως, όταν ήμουν παιδί, ζητούσα τη μητέρα μου μόνο όταν συνέτρεχε πραγματικά κάποιος σοβαρός λόγος. Ο γιος μου με φωνάζει όλη την ώρα για να παίξουμε τρενάκι. θέλει παρέα, βλέπεις… Συνειδητοποιώ τώρα πόσο τολμηροί, exreme σχεδόν, υπήρξαν οι γονείς μου σε ό,τι αφορά τη διαπαιδαγώγησή μας. Εγώ, όχι, δεν είμαι τόσο… γενναία!
Πιστεύεις λοιπόν πως οι σημερινοί γονείς είναι… συντηρητικοί;
Σε μεγάλο βαθμό, ναι. Το χειρότερο που κάνουμε ως νέοι γονείς είναι που ασχολούμαστε συνεχώς με τα παιδιά μας. Πάμε να τα κοντρολάρουμε –όπως προσπαθούμε να κοντρολάρουμε τα πάντα στη ζωή μας–, κι αυτό είναι ολέθριο. Σαν να μας τρώει το άγχος μας να είμαστε «τέλειοι», να μεγαλώσουμε «υπέροχα παιδιά», να υπηρετήσουμε το πρότυπο «α, τι καλοί γονείς που είμαστε!» Δεν υπάρχει τίποτε πιο βλαβερό από το άγχος της ευτυχίας. Η ομορφιά είναι αλλού…
Τι σημαίνει ομορφιά για σένα;Κρατάω πάντα την ανάμνηση μιας πανέμορφης νεαρής Ινδής, με σκουρόχρωμη επιδερμίδα και μεταξένια μακριά μαλλιά, να κουβαλάει στον ένα ώμο το βρέφος της και στον άλλο ένα σάκο με χαλίκια: Δούλευε «κουβαλητής» στην κατασκευή οδοστρώματος της Βομβάης. Αυτή η φοβερή γυναίκα είχε απίστευτη ομορφιά, αλλά καμιά έγνοια για την ομορφιά της, ήταν επικεντρωμένη σε κάτι σημαντικότερο από αυτό… Ίσως τελικά από εμάς, τους δυτικούς ανθρώπους του σήμερα, να λείπει αυτός ακριβώς ο καθημερινός μόχθος, ο κόπος, ο ωραίος κάματος –«κάματον τ’ ευκάματον» που λέει ο Ευριπίδης στις «Βάκχες» του.
Θεωρείς πως οι άνθρωποι σήμερα δεν κοπιάζουν αρκετά;Ζούμε σε μια εποχή-παυσίπονο, η οποία θαρρείς και μας υποχρεώνει συνεχώς να αποφεύγουμε τον πόνο και τη δυσκολία. Κι όμως, η δυσκολία σημαίνει δοκιμασία. Χωρίς δοκιμασίες, χωρίς τρικλοποδιές, η ζωή δεν έχει κανένα νόημα, είναι αφόρητα βαρετή. Οι άνθρωποι σήμερα πονούν μάλλον από τη σκέψη παρά από τη δράση, γι’ αυτό και όλα αυτά τα φαινόμενα κατάθλιψης. Καλύτερα να μην είχαμε τόσο χρόνο για περίπλοκες σκέψεις…
Λες να είμαστε, τελικά, «καλομαθημένοι»;Καλομαθημένοι, κακομαθημένοι, πες το όπως θες. Το σίγουρο είναι πως μας λείπουν οι στόχοι. Εγώ θυμάμαι πόσο είχα βαρεθεί τον εαυτό μου προτού αποκτήσω τον Άγγελο, το γιο μου. Οι έρωτες, τα ξενύχτια, τα ταξίδια, η καριέρα – ήμουν 33 ετών και δεν μου έλεγαν πλέον τίποτε. Τα πάντα ξεκινούσαν από μένα και κατέληγαν σε μένα, και αυτός ο ναρκισσισμός είχε αρχίσει να με κουράζει. Αίφνης, χωρίς να το έχω προγραμματίσει, έμεινα έγκυος και ανακάλυψα πόσο σημαντικό είναι να ζεις και για κάποιον άλλο εκτός από τον εαυτό σου. Χάρηκα που διέκοψα αυτή την –εφηβική σχεδόν– παράταση του «ζω για την πάρτη μου».
Το θέατρο, πάντως, είναι ένας χώρος που προσφέρεται για κρίσεις ναρκισσισμού.Ναι, πανάθεμά το! Η ωραιοπάθεια του ηθοποιού είναι μεγάλη παγίδα. Όλοι όσοι δουλεύουμε στο θέατρο πέφτουμε συχνά στην τρύπα του ναρκισσισμού μας. Στοχαζόμαστε συνεχώς τους ρόλους μας, σκαλίζουμε αδιάκοπα τους εαυτούς μας, αισθανόμαστε όλη την ώρα την «έκθεσή» μας στη σκηνή… Εάν, όμως, κατορθώνεις να παίζεις ούσα χαλαρή, διατηρώντας την αίσθηση του «κέντρου» σου, τότε είσαι πιο όμορφη από ποτέ. Γενικά, τόσο το θέατρο όσο και η ζωή, χρειάζονται αυτή τη χαλαρότητα που προέρχεται από τη γνώση πως είσαι καλά τοποθετημένος στη στιγμή, από τη βαθιά πεποίθηση πως έχει γίνει εκείνο το μαγικό «κλακ», κι όλα σου λένε: «είμαι εκεί ακριβώς όπου έπρεπε να βρίσκομαι».
Μήπως αυτό εξηγεί και την εμμονή σου εδώ και σχεδόν μια δεκαετία να συνεργάζεσαι αποκλειστικά με το θίασο του Θόδωρου Τερζόπουλου;
Νιώθω πως υπάρχουν δύο χρόνοι που διέπουν τη ζωή μας: ο χρόνος της ταχύτητας –που είναι αυτός της τεχνολογίας– και ο αργός χρόνος – που είναι εκείνος των μεγάλων πολιτισμών. Ζούμε σήμερα τη σύγκρουση των δύο αυτών χρόνων. Στο «Άττις», ο αργός, τελετουργικός χρόνος είναι ζητούμενο: αυτός ο χρόνος είναι ζητούμενο και στη ζωή μου. Εξάλλου, ο Θόδωρος Τερζόπουλος έχει δημιουργήσει μια συγκεκριμένη «σχολή» θεάτρου, με τεχνικές και κώδικες, μοναδική στη χώρα μας. Θέλω ως ηθοποιός να «χτίζω» τον εαυτό μου, να τον εξοπλίζω με τεχνικές: αυτές είναι τα όπλα μου. Δεν με ικανοποιεί το να επαφίεμαι μόνο στην έμπνευσή μου...
Η ηρωίδα, ωστόσο, που ερμηνεύεις φέτος, η «Δεσποινίς Τζούλια» του Στρίντμπεργκ, ενσαρκώνει ΤΟ ανικανοποίητο…Έχω την αίσθηση πως η Τζούλια είναι... νεκρή ή, αν όχι νεκρή, πως βρίσκεται στον προθάλαμο του θανάτου. Υπάρχει ένας καταπληκτικός μονόλογός της όπου περιγράφει τον πόθο της «να μπει μέσα στο χώμα». Το οντολογικό της ζήτημα είναι αυτή ακριβώς η τάση της προς το θάνατο, η τάση να επιστρέψει εκεί όπου ανήκει, «στο χώμα». Σίγουρα πάντως στην παράστασή μας, αυτός ο νεκρόφιλος αέρας της Τζούλια «περνάει» και στους άλλους ήρωες: είναι όλοι τους... φαντάσματα!
Εσύ έχεις φλερτάρει ποτέ με το θάνατο;Στην εφηβεία μου, σίγουρα. Δεν έδινα σημασία σε τίποτε, αψηφούσα όλους τους κινδύνους, ένιωθα έτοιμη «να φύγω» κάθε στιγμή. Όλο αυτό βέβαια ανατράπηκε πλήρως μόλις απόκτησα το γιο μου. Τώρα φοβάμαι ακόμη και να βρεθώ σε αυτοκίνητο που τρέχει με μεγάλη ταχύτητα… Η επαναστατικότητά μου αφορά πλέον κυρίως τον τρόπο με τον οποίο προσπαθώ να μεγαλώσω το παιδί μου.
Πάνε οι εποχές των επαναστάσεων, λες;Προ πολλού. Ο καπιταλισμός έχει χτυπήσει το θυμικό μας κι έχει αντικαταστήσει την επαναστατικότητα με το κυνήγι της δύναμης, της εξουσίας, της προβολής, του γρήγορου πλουτισμού. Και όλη αυτή η ευτέλεια αξιών μάς έχει κάνει μεγάλη ζημιά.
Εσύ, πάντως, αντιστέκεσαι στην προβολή σου. Αυτή είναι στην ουσία η πρώτη μεγάλη συνέντευξη και φωτογράφισή σου. Κάποιες συνάδελφοί σου γίνονται εξώφυλλα κάθε εβδομάδα…Ίσως να είμαι υπερβολικά radical σε ό,τι αφορά την «έκθεσή» μου. Με ανησυχεί που βλέπω τους ηθοποιούς της γενιάς μου να γίνονται «προϊόντα», να μπαίνουν στα χωράφια της διαφήμισης. Με ενοχλεί, γενικότερα, ο βομβαρδισμός της εικόνας, αυτό το «πάρτε, αγοράστε!» Δεν γίνεται οι άνθρωποι να μεταμορφώνονται σε αντικείμενα προς πώληση. Είναι παράλογο.
Είναι χρήσιμο το θέατρο στις μέρες μας;
Δεν ξέρω αν είναι, αλλά δεν θα έπρεπε να είναι;
κάθε πόλη και μια ιστορία
Πολυταξιδεμένη ως ηθοποιός του καταξιωμένου θιάσου «Άττις», η Σοφία Χιλλ μάς μιλάει για τις πόλεις που τη σημάδεψαν.
Σαράγεβο: Μια πόλη με τρομερούς νέους, γεμάτους ελπίδα, αποφασιστικότητα, δυναμισμό, στόχο, μεγάλη «φόρα» και πολλή τρέλα. Όπως δηλαδή φαντάζομαι πως ήταν οι νέοι της Ελλάδας τη δεκαετία του ’70.
Μόσχα: Η απόλυτα «ρωσική» πόλη, πολύ πιο αυθεντική από την –αντικειμενικά κουκλίστικη και με περισσότερο ευρωπαϊκό αέρα– Πετρούπολη. Είναι από εκείνες τις γενναιόδωρες, ανοιχτές πόλεις που σε αφήνουν να κοιτάξεις μέσα τους και να δεις την ιστορία, τις πληγές, τις χαρές και τις δοκιμασίες τους.
Κάιρο: Πιο βρόμικο από την όμορφη Αλεξάνδρεια, γι’ αυτό και πιο αληθινό. Θυμάμαι τα λεωφορεία από τα οποία οι άνθρωποι κρέμονται σαν τσαμπιά από σταφύλια, σκαρφαλωμένοι πάνω στα γουρούνια τους, με τις κότες τους να φτερουγίζουν ανάμεσά τους! Έχει ένα περίεργο χιούμορ αυτή η πόλη…
Κωνσταντινούπολη: Μια μοιραία πόλη για μένα. εκεί γνώρισα τον πατέρα του παιδιού μου, έζησα ένα θυελλώδη έρωτα μαζί του, μετακόμισα για ένα διάστημα εκεί… Οι μυρωδιές της, οι ήχοι και οι εικόνες της θα με ακολουθούν για πάντα.
Πεκίνο: Σουρεαλισμός. Μέναμε σε ένα παλάτι στο κέντρο μιας από τις φτωχότερες συνοικίες της πόλης, δίπλα στα δημόσια ουρητήρια. Αξέχαστη θα μου μείνει η εικόνα από τις ορδές των Κινέζων υπαλλήλων που, κάθε πρωί, ανά χιλιάδες, ντυμένοι με τα πανομοιότυπα κοστούμια τους, ανέβαιναν στα ποδήλατά τους για να πάνε στη δουλειά τους.
Βομβάη: Τόσο ταλαιπωρημένη και τόσο όμορφη. Βίωσα την απόλυτη εκμηδένιση της ανθρώπινης ύπαρξης. Θυμάμαι, υπήρχε ένα μαγαζί με υφάσματα και απέξω καθόταν ένας άνθρωπος που κρατούσε μια ταμπελίτσα με τη λέξη «εκπτώσεις» και πίσω του άλλοι είκοσι να περιμένουν πότε θα κουραστεί, για να του πάρουν τη δουλειά. Ήταν φθηνότερο να έχουν κάποιον να κρατάει την ταμπέλα παρά να την κρεμάσουν με καρφί.
Μπογκοτά: Μπορεί να έχεις ακούσει πολλές φορές για την «πόλη κάτω από την πόλη», όταν τη ζεις όμως νομίζεις πως πρόκειται για θρίλερ επιστημονικής φαντασίας… Μια ολόκληρη ανθρώπινη κοινωνία ζει στους υπονόμους της Μπογκοτά, κάποιοι δεν έχουν δει ποτέ το φως της ημέρας, είναι χλωμοί, λιπόσαρκοι και φωτοφοβικοί, ανοίγουν τα καπάκια και κυκλοφορούν στην «πάνω πόλη» μόνο τις νύχτες.
Τη Σοφία Χιλλ μπορεί κανείς να τη δει αυτή την περίοδο στο θέατρο «Άττις» να πρωταγωνιστεί στην εντυπωσιακή «Mademoiselle Julie» του Στρίντμπεργκ. Περισσότερα: Θέατρο «Άττις», Λεωνίδου 7, Μεταξουργείο, 210 5226260.
Φωτό Γιάννης Μπουρνιάς / Styling Έλενα Σκουλά-Κόκκαλη Grooming Γιάννης Μαρκετάκης / Βοηθός φωτογράφου Χρήστος Τζήμας
