Από τις σκοποβολές στην ελευθερία
Τα εμβληματικά έργα από τη συλλογή του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη έρχονται στην Αθήνα για να συγκροτήσουν την πρώτη έκθεση στην Ελλάδα αφιερωμένη σε μία από τις πιο αφοπλιστικά ελεύθερες καλλιτέχνιδες του 20ού αιώνα – τη Niki de Saint Phalle. Μία δημιουργός που μετέτρεψε τον θυμό, τον πόνο και την οργή σε εκρήξεις χρώματος, σε μια διαρκή γιορτή ζωής, φαντασίας και αναγέννησης. Τα μοναδικά της έργα παρουσιάζονται σε μία έκθεση που επιχειρεί να αναπλαισιώσει την τέχνη της και να αναδείξει τις διαφορετικές όψεις της. MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά, από 12/12
All Eyes on Palestine

Ωδή σε είκοσι Παλαιστίνιους καλλιτέχνες που γεννήθηκαν μεταξύ των δύο Ιντιφάντα και τώρα εργάζονται στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού. Οι καλλιτέχνες διαπραγματεύονται την πραγματικότητα της κατοχής, της εξορίας και της αντίστασης - απαντώντας στη βία και την εξάλειψη του παλαιστινιακού λαού με πράξεις δημιουργίας και εικαστικά μέσα διαφορετικών ειδών. Εγκαίνια: Καρόρη 15 & Βορέου 4, Μοναστηράκι, 11/12 (7 μ.μ.).
Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου

Ένας νέος χώρος τέχνης ανοίγει στον Άλιμο και παρουσιάζει επιλεγμένα έργα του εικαστικού και εικονογράφου Λάζαρου Ζήκου (1954-2011). Η έκθεση περιλαμβάνει έργα από την προσωπική συλλογή του Σπύρου Καπή, από τους κληρονόμους του καλλιτέχνη και από ιδιωτικές συλλογές. Τα ανατρεπτικά και ενίοτε ενοχλητικά "εικονο-όργανα" του καλλιτέχνη (ο όρος ανήκει στον ίδιο) – σχέδια, κολάζ και κατασκευές- συνδυάζουν τον μηδενισμό του punk με τη μελαγχολία του dark wave και προβάλλουν το ανθρώπινο σώμα ευμετάβλητο, χωρίς όρια και χωρίς όργανα. Εγκαίνια: Enoikos, 13/12 (6 μ.μ.)
Χείμαρροι ζωής
Η Ελέσα Αντύπα εμπνέεται από την προσωπική της εμπειρία ως μητέρα και δημιουργεί είκοσι ελαιογραφίες που συνδυάζουν τη ζωγραφική του βλέμματος με εικόνες σκηνοθετημένες από έναν σύνθετο ψυχισμό. Η γέννηση και η φυσική ανα-γέννηση βρίσκονται στον πυρήνα της θεματικής της, καθώς και η αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στο δέος της φύσης και το δέος της μητρότητας. Εγκαίνια Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, 9/12 (7 μ.μ.)
Λίλα Ντε Νόμπιλι, Υλικά Ονείρων

Ήρθε στιγμή να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τη σπουδαία σκηνογράφο και ενδυματολόγο Λίλα Ντε Νόμπιλι, η οποία κατά τη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας της, συμμετείχε σε παραστάσεις που σημάδεψαν το θέατρο, την όπερα και το χορό, δημιουργώντας σκηνικά όλο μαγεία και ποίηση. Παράλληλα, συνεργάστηκε με καταξιωμένους καλλιτέχνες, όπως η Μαρία Κάλλας, η Όντρι Χεμπορν, η Ίνγκριντ Μπέργκμαν και ο Φράνκο Τζεφιρέλι. Αν και η συμμετοχή της ως σκηνογράφου και ενδυματολόγου στα μεγάλα θεάματα διήρκεσε είκοσι μόνο χρόνια, η ενασχόλησή της με τη ζωγραφική ήταν παντοτινή. Έχοντας συλλέξει σημαντικά κομμάτια του έργου της τα τελευταία 25 χρόνια, ο Ερρίκος Σοφράς παρουσιάζει μαζί με το Ίδρυμα Η Άλλη Αρκαδία ένα αφιέρωμα με μακέτες σκηνικών και κουστουμιών από δώδεκα σημαντικές παραστάσεις θεάτρου και όπερας, αλλά και ζωγραφικά έργα και σχέδιά της Ντε Νόμπιλι. Εγκαίνια: 16 Φωκίωνος Νέγρη, 10/12 (6-9 μ.μ.)
Λεζάντα φωτογραφίας εξωφύλλου: Niki de Saint Phalle, 25.11.1970, φωτ. από το pinterest.com
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr
Περισσότερες πληροφορίες
Τα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου
Έργα από την προσωπική συλλογή του Σπύρου Καπή, από τους κληρονόμους του καλλιτέχνη και από ιδιωτικές συλλογές, συνθέτουν τη μεγαλύτερη ως τώρα έκθεση για τον εικαστικό και εικονογράφο Λάζαρο Ζήκο. Τα ανατρεπτικά «εικονο-όργανα» του Ζήκου είναι εικόνες που λειτουργούν ως εργαλεία ή μηχανές και παρουσιάζουν το ανθρώπινο σώμα ευμετάβλητο, χωρίς όρια και χωρίς όργανα. Σύνεργα και δείγματα της αχαλίνωτης φαντασίας του Λάζαρου Ζήκου, τα σχέδια, τα κολάζ και οι κατασκευές του συνδυάζουν τον μηδενισμό του punk με τη μελαγχολία του dark wave. Φιλοτεχνώντας σκληρές και ταυτόχρονα τρυφερές εικόνες, όπου πρωταγωνιστούν μάτια και ζώα, πρόσωπα-μάσκες, νεκροκεφαλές, ζευγάρια, φόνοι, τραβεστί και γυναικεία γυμνά, και αντλώντας έμπνευση από συγγραφείς-ανατόμους της ύπαρξης όπως ο Kafka, ο Ζήκος θέλησε να μιλήσει για «τη θέρμη ψυχών και σωμάτων», για τις τεχνολογίες του εαυτού, για τον ερωτισμό και τη σχέση του με τη μοναξιά, για τη ρευστότητα φύλου, τις σεξουαλικές παρεκκλίσεις και τους σεληνιασμούς.
Ελέσα Αντύπα: Χείμαρροι ζωής
Εμπνεόμενη από την προσωπική εμπειρία της μητρότητας η Αντύπα παρουσιάζει μια σειρά 20 ελαιογραφιών που συνδυάζουν τη ζωγραφική του βλέμματος με εικόνες σκηνοθετημένες από έναν σύνθετο ψυχισμό. Αποτυπώνοντας στον καμβά ή το ξύλο τη σχέση γέννησης και φυσικής ανα-γέννησης, καθώς και μια αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στο δέος της φύσης και το δέος της μητρότητας, δημιουργεί έργα που υπερβαίνουν το προσωπικό της βίωμα.
Λίλα Ντε Νόμπιλι, Υλικά Ονείρων
Η έκθεση «Λίλα Ντε Νόμπιλι, Υλικά Ονείρων: Θέατρο - Όπερα - Ζωγραφική. Από τη Συλλογή του Ερρίκου Σοφρά» τιμά τη σπουδαία σκηνογράφο και ενδυματολόγο, η οποία, κατά τη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας της, συμμετείχε σε παραστάσεις που σημάδεψαν το θέατρο, την όπερα και το χορό, δημιουργώντας σκηνικά όλο μαγεία και ποίηση. Αν αν και η συμμετοχή της ως σκηνογράφου και ενδυματολόγου στα μεγάλα θεάματα διήρκεσε είκοσι μόνο χρόνια, η ενασχόλησή της με τη ζωγραφική ήταν παντοτινή. Ο Ερρίκος Σοφράς εδώ και 25 χρόνια μελετά και συλλέγει το έργο της. Η έκθεση μπεριέχει μακέτες σκηνικών και κουστουμιών από δώδεκα σημαντικές παραστάσεις θεάτρου και όπερας, αλλά και ζωγραφικά έργα και σχέδιά της.
Niki de Saint Phalle: Από τις σκοποβολές στην ελευθερία
Η πρώτη έκθεση στην Ελλάδα αφιερωμένη στη Niki de Saint Phalle, μίας από τις πιο εμβληματικές και αφοπλιστικά ελεύθερες καλλιτέχνιδες του 20ού αιώνα — μια δημιουργός που μετέτρεψε τον θυμό, τον πόνο και την οργή σε εκρήξεις χρώματος, σε μια διαρκή γιορτή ζωής, φαντασίας και αναγέννησης. Με το έργο της, σκοτεινό και χαρούμενο, σύνθετο, αντιφατικό, παιγνιώδες, ελεύθερο, δημιουργικό, φαινομενικά ‘αθώο’ και ταυτόχρονα ‘επικίνδυνο’, αμφισβήτησε τους θεσμούς και την πατριαρχία. Με αφετηρία τα εμβληματικά έργα της που ανήκουν στη συλλογή του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη, στην έκθεση γίνεται η προσπάθεια αναπλαισίωσης του καλλιτεχνικού σύμπαντός της και ανάδειξης των παράλληλων όψεών του.
All Eyes on Palestine
Η έκθεση τιμά 20 Παλαιστίνιους καλλιτέχνες που γεννήθηκαν μεταξύ των δύο Ιντιφάντα και τώρα εργάζονται στη Γάζα, τη Δυτική Όχθη, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού. Οι καλλιτέχνες διαπραγματεύονται την πραγματικότητα της κατοχής, της εξορίας και της αντίστασης - απαντώντας στη βία και την εξάλειψη του παλαιστινιακού λαού με πράξεις δημιουργίας. Μετερχόμενοι ένα ευρύ φάσμα εικαστικών πρακτικών - ζωγραφική, σχέδιο, χαρακτική, κόμικς, εικονογράφηση, φωτογραφία, βίντεο, εγκατάσταση, περφόρμανς και πολυμέσα - οι καλλιτέχνες αυτοί μετατρέπουν το προσωπικό και συλλογικό τραύμα σε πράξεις μαρτυρίας, δημιουργικότητας και πολιτιστικής επιβεβαίωσης. Από υπερρεαλιστικές απεικονίσεις της αναγκαστικής μετανάστευσης μέχρι διαδραστικές παραστάσεις που πραγματεύονται τις εμπειρίες των προσφύγων, τα έργα τους μαρτυρούν την ανθεκτικότητα του παλαιστινιακού πολιτισμού σε συνθήκες πολιορκίας και τον ζωτικό ρόλο της τέχνης στη διατήρηση της μνήμης και της ταυτότητας.
