Athens Sanctuary: Η αρχαιότητα συναντά την προσφυγική εμπειρία

Μια καθηλωτική βίντεο-εγκατάσταση εμπνευσμένη από την αρχαία τραγωδία φωτίζει τον σύγχρονο προβληματισμό γύρω από τη φιλοξενία, την ετερότητα και την ανθρώπινη ευθραυστότητα.

Athens Sanctuary

Στο πλαίσιο της έκθεσης "Modern Sanctuaries", που φιλοξενείται στο Λόφος Art Project, παρουσιάζεται η βίντεο-εγκατάσταση "Athens Sanctuary" των Richard C. Ledes και Alisha Trimble. Το έργο αποτελεί μια τετράπτυχου μορφής οπτικοακουστική εμπειρία, με έμπνευση από δύο κορυφαία έργα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας: τις "Ευμενίδες" του Αισχύλου και τον "Οιδίποδα επί Κολωνώ" του Σοφοκλή.

Το Ιερό της Αθήνας: Μια σύγχρονη ανάγνωση του Ξένου

Το "Athens Sanctuary" εστιάζει στο διαχρονικό θέμα της φιλοξενίας του Ξένου, θεματικής που αποτελεί τον πυρήνα και των δύο αρχαίων έργων. Ο Ορέστης, καταδιωκόμενος από τις Ερινύες, βρίσκει στην Αθήνα δίκαιη δίκη και προστασία. Ο Οιδίποδας, αποξενωμένος και τυφλός, βρίσκει καταφύγιο και αποδοχή στον Κολωνό. Μέσα από την ενοποίηση αυτών των τραγωδιών, η εγκατάσταση επιχειρεί να επαναδιατυπώσει τη σημασία της ετερότητας – όχι ως απειλή, αλλά ως δομικό στοιχείο της ταυτότητας, της πόλης, του πολιτισμού.

Ο Richard C. Ledes εμπνέεται από τη δική του εμπειρία στη Λέσβο το 2017, όταν κινηματογραφούσε πρόσφυγες και εθελοντές. Η ιστορική και προσωπική του σύνδεση με την προσφυγική εμπειρία – ως απόγονος Ποντίων προσφύγων – διαποτίζει το έργο με αυθεντικότητα και υπαρξιακή δύναμη.

Athens Sanctuary

Χορός, μουσική και μνήμη στο Πεντελικό Φως

Η σύλληψη και η υλοποίηση του έργου είναι αποτέλεσμα μιας πολυδιάστατης συνεργασίας. Η Alisha Trimble (Αλίκη Παυλή), καλλιτέχνιδα με ελληνική καταγωγή, υπογράφει τη χορογραφία και τα κοστούμια, ενώ εμφανίζεται και ως χορεύτρια. Η ηλεκτρονική μουσική του Anthony P (Adonis Palaskas) δημιουργεί ένα ρυθμικό υπόστρωμα που συνομιλεί με το αρχαίο, μεταφέροντάς το σε έναν ψηφιακό, μεταβιομηχανικό παλμό.

Η βιντεοσκόπηση έγινε σε λατομείο μαρμάρου του Πεντελικού Όρους, εκεί όπου γεννήθηκε και το μάρμαρο της Ακρόπολης. Η επιλογή του τόπου λειτουργεί συμβολικά: ένα τοπίο εξορυγμένο, επαναπροσδιορίζεται ως χώρος ιερός, μνήμης και επανεφεύρεσης. Η τετράπλευρη προβολή επιτρέπει μια πολυεπίπεδη κινηματογραφική αφήγηση, ενώ η σκηνοθετική ματιά του Ledes και το μοντάζ του Αλέξανδρου Καντώρου αποκαλύπτουν τη συνεχή ροή της κίνησης και της μετάβασης – εσωτερικής και γεωγραφικής.

Athens Sanctuary
Βάσω Κατράκη, Για τον απελευθερωτικό αγώνα της Παλαιστίνης, 1982, Χαρακτική στην Πέτρα.

Μια έκθεση για την οικουμενικότητα της αρχαιότητας

Η εγκατάσταση εντάσσεται στην έκθεση "Modern Sanctuaries", η οποία απορρίπτει τη χρήση της αρχαιότητας ως εργαλείου εθνικιστικής ανωτερότητας και αντ’ αυτού, προβάλλει την οικουμενική της διάσταση. Πλάι στο "Athens Sanctuary", παρουσιάζονται έργα των:
Βάσως Κατράκη, Πάνου Σαραφιανού, Κώστα Ανδρέου, Μαίρης Χατζηνικολή, Θεόδωρου Παπαγιάννη, Βάνας Ξένου, Ρουμπίνας Σαρελάκου και Έφης Σπηλιώτη – καλλιτεχνών που εμπνέονται από την αρχαία τέχνη για να μιλήσουν για τα υπαρξιακά ζητήματα του σήμερα.

Από τις αφαιρετικές μορφές της Κατράκη και τις κεραμικές μεταμορφώσεις της Χατζηνικολή, έως τα τοτέμ του Παπαγιάννη και τις πτυχώσεις της Σαρελάκου, η έκθεση ερμηνεύει εκ νέου τη συλλογική μνήμη ως εργαλείο αντίστασης και μετασχηματισμού. Ιδιαίτερη θέση κατέχει ο "Ιερός Πέπλος" της Έφης Σπηλιώτη, που λειτουργεί ως ποιητική επίκληση στο Πνεύμα της Δημιουργίας.

Athens Sanctuary

Richard C. Ledes

Ο Richard C. Ledes, σκηνοθέτης με έδρα τη Νέα Υόρκη, την Αθήνα και το Παρίσι, είναι γνωστός για το κινηματογραφικό του έργο που εξερευνά τη διαμεσολάβηση του μέσου ανάμεσα στον άνθρωπο και την εμπειρία. Μέσα από το Athens Sanctuary, επιχειρεί αυτό που ο φιλόσοφος Ζακ Ντεριντά περιγράφει ως "την εισβολή του Άλλου" – βασικό πυρήνα της ελληνικής τραγωδίας.

Για τον Ledes, τα Αρχαία Ελληνικά δεν είναι σύμβολο λευκής ανωτερότητας, αλλά εργαλείο κατανόησης της διαφορετικότητας και της ανθρώπινης συντριβής. Όπως δηλώνει ο ίδιος, "το Athens Sanctuary μας υπενθυμίζει την Αρχαία Ελλάδα ως δύναμη αντίστασης στον φασισμό και την ανάγκη να αναγνωρίζουμε και να τιμούμε την ετερότητα – τόσο μέσα μας όσο και στις κοινωνίες μας".

Δείτε όλες τις εκθέσεις της εβδομάδας στον οδηγό τεχνών του "α".

Περισσότερες πληροφορίες

Athens Sanctuary

  • Εγκαταστάσεις

Στο πλαίσιο της ομαδικής εικαστικής έκθεσης «Modern Sanctuaries», που διερευνά πώς πτυχές της αρχαιότητας, που αγγίζουν καίρια τα ανθρώπινα υπαρξιακά ζητήματα, συνομιλούν με το σήμερα μέσα από νέες φόρμες, ο Λόφος Art Project παρουσιάζει μια βίντεο-εγκατάσταση σε μορφή τετράπτυχου, σε σκηνοθεσία του Αμερικανού σκηνοθέτη ελληνικής καταγωγής Richard C. Ledes. Για το έργο ο Ledes συνεργάστηκε με τη διεπιστημονική καλλιτέχνιδα Alisha Trimble η οποία εμπνεύστηκε τη σύγχρονη χορογραφία, σχεδίασε τα κοστούμια και χορεύει μαζί με έξι ακόμη χορευτές υπό τους ήχους της techno μουσικής που έγραψε ο συνθέτης Anthony P. Το έργο αντλεί έμπνευση από τις τραγωδίες «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή και «Ευμενίδες» του Αισχύλου.

Τελευταία άρθρα Τέχνες

"14 σκιές και αλήθειες της Ελλάδας": Το νέο βιβλίο του Σταύρου Θεοδωράκη μόλις κυκλοφόρησε

Ο Σταύρος Θεοδωράκης, σε συνεργασία με τον Άρη Βουρβούλια, μιλά στο νέο του βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, για θέματα από τις γυναικοκτονίες ως την παχυσαρκία και τις επιδοτήσεις.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
01/12/2025

Οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις τον Δεκέμβριο

Εικαστικά πρότζεκτ που μόλις εγκαινιάστηκαν και αφιερώματα που περιμένουμε με ανυπομονησία να δούμε μέχρι το τέλος του χρόνου.

Το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Λογοτεχνίας της Αθήνας είναι γεγονός!

Με καλεσμένους κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας σκηνής, όπως οι νικητές του Booker για το '23 και το '25, κι ένα αφιέρωμα για τον Μένη Κουμανταρέα έρχεται η πρώτη διοργάνωση του Δήμου Αθηναίων και της Τεχνόπολης.

Χριστούγεννα στο Μουσείο της Ακρόπολης: Όλα όσα σε περιμένουν

Από παιδικά εργαστήρια μέχρι μουσικές εκδηλώσεις, αυτές είναι οι δράσεις που ετοιμάζει το μουσείο της Ακρόπολης για τις γιορτές.

Νέα διηγήματα, "Κρυφά απ’ το Θεό"

Με τη δυνατή αυτή φράση τιτλοφορεί την πρώτη του συλλογή διηγημάτων ο Δημήτρης Αθανασέλος, η οποία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ποταμός.

"Εκατό και είκοσι φωνές" κατά της έμφυλης βίας στο Ρομάντσο

Οι εκδόσεις Καστανιώτη και το Δίκτυο Γυναικών Συγγραφέων κατά της έμφυλης βίας και των γυναικοκτονιών "η φωνή της" διοργανώνουν την παρουσίαση του συλλογικού τόμου.

Η ιστορική έδρα της Εθνικής Βιβλιοθήκης ανοίγει ξανά

Το Βαλλιάνειο Μέγαρο παραδίδεται ξανά εντός του 2026 στο κοινό, μετά τις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης της οροφής του Αναγνωστηρίου και του Προδόμου.