
Στο πλαίσιο της έκθεσης "Modern Sanctuaries", που φιλοξενείται στο Λόφος Art Project, παρουσιάζεται η βίντεο-εγκατάσταση "Athens Sanctuary" των Richard C. Ledes και Alisha Trimble. Το έργο αποτελεί μια τετράπτυχου μορφής οπτικοακουστική εμπειρία, με έμπνευση από δύο κορυφαία έργα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας: τις "Ευμενίδες" του Αισχύλου και τον "Οιδίποδα επί Κολωνώ" του Σοφοκλή.
Το Ιερό της Αθήνας: Μια σύγχρονη ανάγνωση του Ξένου
Το "Athens Sanctuary" εστιάζει στο διαχρονικό θέμα της φιλοξενίας του Ξένου, θεματικής που αποτελεί τον πυρήνα και των δύο αρχαίων έργων. Ο Ορέστης, καταδιωκόμενος από τις Ερινύες, βρίσκει στην Αθήνα δίκαιη δίκη και προστασία. Ο Οιδίποδας, αποξενωμένος και τυφλός, βρίσκει καταφύγιο και αποδοχή στον Κολωνό. Μέσα από την ενοποίηση αυτών των τραγωδιών, η εγκατάσταση επιχειρεί να επαναδιατυπώσει τη σημασία της ετερότητας – όχι ως απειλή, αλλά ως δομικό στοιχείο της ταυτότητας, της πόλης, του πολιτισμού.
Ο Richard C. Ledes εμπνέεται από τη δική του εμπειρία στη Λέσβο το 2017, όταν κινηματογραφούσε πρόσφυγες και εθελοντές. Η ιστορική και προσωπική του σύνδεση με την προσφυγική εμπειρία – ως απόγονος Ποντίων προσφύγων – διαποτίζει το έργο με αυθεντικότητα και υπαρξιακή δύναμη.

Χορός, μουσική και μνήμη στο Πεντελικό Φως
Η σύλληψη και η υλοποίηση του έργου είναι αποτέλεσμα μιας πολυδιάστατης συνεργασίας. Η Alisha Trimble (Αλίκη Παυλή), καλλιτέχνιδα με ελληνική καταγωγή, υπογράφει τη χορογραφία και τα κοστούμια, ενώ εμφανίζεται και ως χορεύτρια. Η ηλεκτρονική μουσική του Anthony P (Adonis Palaskas) δημιουργεί ένα ρυθμικό υπόστρωμα που συνομιλεί με το αρχαίο, μεταφέροντάς το σε έναν ψηφιακό, μεταβιομηχανικό παλμό.
Η βιντεοσκόπηση έγινε σε λατομείο μαρμάρου του Πεντελικού Όρους, εκεί όπου γεννήθηκε και το μάρμαρο της Ακρόπολης. Η επιλογή του τόπου λειτουργεί συμβολικά: ένα τοπίο εξορυγμένο, επαναπροσδιορίζεται ως χώρος ιερός, μνήμης και επανεφεύρεσης. Η τετράπλευρη προβολή επιτρέπει μια πολυεπίπεδη κινηματογραφική αφήγηση, ενώ η σκηνοθετική ματιά του Ledes και το μοντάζ του Αλέξανδρου Καντώρου αποκαλύπτουν τη συνεχή ροή της κίνησης και της μετάβασης – εσωτερικής και γεωγραφικής.

Μια έκθεση για την οικουμενικότητα της αρχαιότητας
Η εγκατάσταση εντάσσεται στην έκθεση "Modern Sanctuaries", η οποία απορρίπτει τη χρήση της αρχαιότητας ως εργαλείου εθνικιστικής ανωτερότητας και αντ’ αυτού, προβάλλει την οικουμενική της διάσταση. Πλάι στο "Athens Sanctuary", παρουσιάζονται έργα των:
Βάσως Κατράκη, Πάνου Σαραφιανού, Κώστα Ανδρέου, Μαίρης Χατζηνικολή, Θεόδωρου Παπαγιάννη, Βάνας Ξένου, Ρουμπίνας Σαρελάκου και Έφης Σπηλιώτη – καλλιτεχνών που εμπνέονται από την αρχαία τέχνη για να μιλήσουν για τα υπαρξιακά ζητήματα του σήμερα.
Από τις αφαιρετικές μορφές της Κατράκη και τις κεραμικές μεταμορφώσεις της Χατζηνικολή, έως τα τοτέμ του Παπαγιάννη και τις πτυχώσεις της Σαρελάκου, η έκθεση ερμηνεύει εκ νέου τη συλλογική μνήμη ως εργαλείο αντίστασης και μετασχηματισμού. Ιδιαίτερη θέση κατέχει ο "Ιερός Πέπλος" της Έφης Σπηλιώτη, που λειτουργεί ως ποιητική επίκληση στο Πνεύμα της Δημιουργίας.

Richard C. Ledes
Ο Richard C. Ledes, σκηνοθέτης με έδρα τη Νέα Υόρκη, την Αθήνα και το Παρίσι, είναι γνωστός για το κινηματογραφικό του έργο που εξερευνά τη διαμεσολάβηση του μέσου ανάμεσα στον άνθρωπο και την εμπειρία. Μέσα από το Athens Sanctuary, επιχειρεί αυτό που ο φιλόσοφος Ζακ Ντεριντά περιγράφει ως "την εισβολή του Άλλου" – βασικό πυρήνα της ελληνικής τραγωδίας.
Για τον Ledes, τα Αρχαία Ελληνικά δεν είναι σύμβολο λευκής ανωτερότητας, αλλά εργαλείο κατανόησης της διαφορετικότητας και της ανθρώπινης συντριβής. Όπως δηλώνει ο ίδιος, "το Athens Sanctuary μας υπενθυμίζει την Αρχαία Ελλάδα ως δύναμη αντίστασης στον φασισμό και την ανάγκη να αναγνωρίζουμε και να τιμούμε την ετερότητα – τόσο μέσα μας όσο και στις κοινωνίες μας".
Δείτε όλες τις εκθέσεις της εβδομάδας στον οδηγό τεχνών του "α".
Περισσότερες πληροφορίες
Athens Sanctuary
Στο πλαίσιο της ομαδικής εικαστικής έκθεσης «Modern Sanctuaries», που διερευνά πώς πτυχές της αρχαιότητας, που αγγίζουν καίρια τα ανθρώπινα υπαρξιακά ζητήματα, συνομιλούν με το σήμερα μέσα από νέες φόρμες, ο Λόφος Art Project παρουσιάζει μια βίντεο-εγκατάσταση σε μορφή τετράπτυχου, σε σκηνοθεσία του Αμερικανού σκηνοθέτη ελληνικής καταγωγής Richard C. Ledes. Για το έργο ο Ledes συνεργάστηκε με τη διεπιστημονική καλλιτέχνιδα Alisha Trimble η οποία εμπνεύστηκε τη σύγχρονη χορογραφία, σχεδίασε τα κοστούμια και χορεύει μαζί με έξι ακόμη χορευτές υπό τους ήχους της techno μουσικής που έγραψε ο συνθέτης Anthony P. Το έργο αντλεί έμπνευση από τις τραγωδίες «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή και «Ευμενίδες» του Αισχύλου.