Η έκθεση "A Link and A Break in Time" παρουσιάζεται στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος σε επιμέλεια Χρίστου Ασώματου, Ιωάννας Παπαπαύλου, Ana S. González Rueda. Η έκθεση διοργανώνεται από τη Σχολή Frances Rich School of Fine and Performing Arts, στο πλαίσιο του Arts Festival 2025, μεταξύ 23 Μαΐου-28 Ιουνίου 2025. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 23 Μαΐου 2025, 6-10 μ.μ.
Η ιστορία δεν μπορεί ποτέ να αναχθεί σε μία απλή διατύπωση του πώς τα πράγματα ήταν πραγματικά. Οποιαδήποτε τέτοια απόπειρα ερμηνείας είναι καταδικασμένη να υποτάξει την πολυπλοκότητα της ιστορίας σε έναν ολοκληρωτικό, αμείλικτο θετικισμό. Αν η ιστορία μπορούσε να γίνει κατανοητή ως απόλυτη γνώση - αν είχαμε ποτέ μας σαγηνευτεί από αυτήν την πιθανότητα - αυτό θα ήταν εφικτό μόνο μετά το τέλος της, μετά τη δύση του ηλίου. Η ιστορία παρόλα αυτά ζει.
Ο Walter Benjamin όρισε κάποτε την ιστορία ως ανάμνηση. Η ανάμνηση δεν είναι μια άτεγκτη επιστήμη, ούτε μια εδραιωμένη υπόθεση: παρεμβαίνει, τροποποιεί και λυτρώνει. Μετατρέπει αυτό που παρουσιάζεται με την επίφαση της πληρότητας στο ηχηρά ανολοκλήρωτο, διανοίγοντας νέους ορίζοντες και μέλλοντα που απομένουν να χαρτογραφηθούν. Μεταμορφώνει την πραγμοποιημένη εικόνα του παρελθόντος σε διαλεκτική, υποβάλλει αυτό που παρουσιάζεται σαν άηχο και αυτοτελές αντικείμενο σε μια διαδικασία αναδιοργάνωσης: σε ένα ζωντανό κράμα μνήμης και εμπειρίας. Σε αυτή την κατανόηση της ιστορίας, κάτι χάνεται οριστικά μόνο στο βαθμό που δεν αναγνωρίζεται από το παρόν ως δική του υπόθεση (Θέσεις για τη Φιλοσοφία Της Ιστορίας, 1940). Αυτό που οι καλλιτέχνες αντιλαμβάνονται ως δική τους υπόθεση παράγει και παράγεται από την αυτοκατανόησή τους ως κοινωνικών υποκειμένων. Η έκθεση εξερευνά το τι θεωρούν άξιο αναφοράς και αναστοχασμού από την ιστορία του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος τα μέλη της καλλιτεχνικής κοινότητας του Κολλεγίου μέσα από έργα που συνδιαλέγονται μέσα από τη δημιουργία μίας σειράς μη χρονολογικών συσχετισμών. Αντλώντας από τον διπλό τους ρόλο ως καλλιτεχνών και εκπαιδευτικών, όπως και από προσωπικές και συλλογικές μνήμες, οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες προσφέρουν τις σκέψεις τους για το παρελθόν, καθώς αυτό διαχέεται στο παρόν και στο μέλλον.
Αυτό το έτος σηματοδοτεί την επέτειο των 150 χρόνων από την ίδρυση του Κολλεγίου. Το 1875, η Mary West, ιεραπόστολος από τη Βοστώνη, ίδρυσε το "Αμερικανικό Σχολείο Θηλέων" (The American School for Girls) σε μια αναπαλαιωμένη έπαυλη στη Σμύρνη, με κινητήρια δύναμη το ιδανικό της απελευθέρωσης των γυναικών από τον αναλφαβητισμό. Από τη μετεγκατάστασή του στην Αθήνα μετά την καταστροφή της Σμύρνης, μέχρι τη χρήση του ως στρατιωτικού νοσοκομείου κατά τη διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου και τον βίαιο μετασχηματισμό του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το Κολλέγιο έχει περάσει από πολλούς στιγμές επαναπροσδιορισμού. Το 1963, μεταφέρθηκε στην παρούσα πανεπιστημιούπολη στις πλαγιές του Υμηττού στην Αγία Παρασκευή. Το 2012, η Σχολή Καλών και Παραστατικών Τεχνών μετονομάστηκε προς τιμήν της καλλιτέχνιδας και ευεργέτιδας Frances Rich. Αυτή η έκθεση αναλογίζεται όλες αυτές τις μεταβάσεις, όχι ως ορόσημα μιας γραμμικής εξέλιξης, αλλά ως πολυεπίπεδα στιγμιότυπα που συνθέτουν συνολικά έναν "αστερισμό", για να χρησιμοποιήσουμε τον όρο του Theodor W. Adorno, βιωμένης και θεσμικής μνήμης.
Σε αντίθεση με την καθιερωμένη αντίληψη που θέλει την ιστορία ως μία απόπειρα επιβολής της τάξης, για τον Eelco Runia, η ιστορική κατανόηση αναδύεται μέσα από την αναστάτωση – μέσα από το "αναποδογύρισμα" των πραγμάτων, την αποδόμησή τους, μέσα από την πρόκληση ενός "χαμού". Αυτή η προσέγγιση προς την ιστορία συνεπάγεται μάλιστα και την αυτοκριτική του ίδιου του ιστορικού μελετητή, καθώς επιτρέπει την αποκρυστάλλωση των προσωπικών στοιχείων που φέρει ο καθένας στο υπό εξέταση ζήτημα. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόκληση αυτής της αναστάτωσης μεταμορφώνεται σε πρόσκληση να παραμείνουμε ανοιχτοί απέναντι στις απρόβλεπτες εξελίξεις της ιστορίας και στο απροσδόκητο του μέλλοντος – αποτελεί μία μέθοδο για την κατανόηση της ασυνέχειας και του απρόβλεπτου που επιφυλάσσει η ιστορία. Όπως γράφει ο Runia, "η πορεία της χρονικότητας διακόπτεται, και το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον αρχίζουν να παίζουν κρυφτό".
Η έκθεση συγκεντρώνει νέα έργα των διδασκόντων του Προγράμματος Εικαστικών Τεχνών του Deree – The American College of Greece που δημιουργήθηκαν κυρίως σε συνεργασία με άλλους ακαδημαϊκούς συναδέλφους και φοιτητές. Τα έργα αυτά, που επιδεικνύουν μία πολυσυλλεκτικότητα καλλιτεχνικών μέσων και μεθόδων, παρουσιάζονται σε διάλογο με έργα από τη Συλλογή και το αρχειακό υλικό του ACG. Η έκθεση εξερευνά τη μακρόχρονη εκπαιδευτική αποστολή του Κολλεγίου και τη συνεχή ικανότητά του να εξελίσσεται. Διερευνά τους τρόπους με τους οποίους το Κολλέγιο έχει επανερμηνεύσει την αποστολή του ιστορικά, με έμφαση στον εξελισσόμενο ρόλο της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει τη σημασία του πλουραλισμού, της πρόσβασης, της ισότητας, της ελευθερίας του λόγου, της οικολογικής συνείδησης και της σύνδεσης τόσο με το ανθρωπογενές, όσο και με το φυσικό περιβάλλον.
Ο χώρος της έκθεσης γίνεται πεδίο πειραματισμού και πλατφόρμα ανοιχτού διαλόγου, όπου συγκλίνουν πολλαπλές χρονικότητες και αντιλήψεις. Οι δεξιότητες της δημιουργικής και κριτικής σκέψης που είναι αναπόσπαστα στοιχεία της τέχνης και της ευρύτερης εκπαιδευτικής πρακτικής καλλιεργούν μια αίσθηση ελπίδας και προοπτικής — ενθαρρύνουν την πίστη μας στην ικανότητα να δρούμε στο παρόν και να διαμορφώνουμε το μέλλον. Άλλωστε, οι μαθητές βρίσκονταν πάντα στην πρώτη γραμμή των ιστορικών αλλαγών. Μέσα από πειραματικές και ανοιχτές στην ερμηνεία προτάσεις, οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες εξερευνούν τον ζωτικό ρόλο της τέχνης στη διαμόρφωση πολιτισμικών φαντασιακών ως απάντηση στις πολύπλοκες κλιματικές, πολιτικές, τεχνολογικές και ανθρωπιστικές προκλήσεις της εποχής. Μέσα από αυτό το πλαίσιο των συνεργασιών που γεννιούνται στην έκθεση, η Σχολή Καλών και Παραστατικών Τεχνών του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδας αναδεικνύεται ως μια ζωντανή μαθησιακή κοινότητα που εμπνέει αλληλεγγύη, αίσθημα ευθύνης και συλλογικότητας.
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Γιώργος Ιωάννου, Δημήτρης Ιωάννου x Evan Katsounis x Κατερίνα Μήλεση, Γεωργία Κοτρέτσος x Άννα Γιακουμακάτου x Φοίβη Καινούργιου x Φανή Κουλοχέρη x Ιάσονας Μπόνας x Φοίβη Νικολάου x Ναταλία Ζάρα x Maria-Luisa Dollete x Vaggi Sekifu x Zhiye Zhou, Μιχάλης Λεκάκης, Ειρήνη Μίγα, Έφη Χαλυβοπούλου x Νίκος Φάλαγγας x Tim Ward x Κωνσταντίνα Χατζούλη x Ναταλία Ζάρα, Ζωή Χατζηγιαννάκη, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης x Νίκος Βάγιας x Χρήστος Δίελας x Γιώργος Θεοδωρακάκος x Αρίστη Κουρή x Γιώργος Παπάζογλου x Γιάννης Σαρρής x Θεοδώρα Χαρέρα x Elen Demiryan x Carolina Gadia x Preston Tsouanatos x Ainsley Silberhorn x Alexandra Yaneva x Zhou Zhiye, Sigrid McCabe, Jennifer Nelson x περφόρμανς από φοιτητές και μέλη του Κολλεγίου, Emer O’ Brien, Frances Rich Estate, Oliver Steindecker, Takis
Περφόρμανς στα εγκαίνια:
•Jennifer Nelson x Χορωδία Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος x Νεφέλη Μπερή x ‘Εφη Μηνακούλη x φοιτητές/ τριες
•Δάφνη Μουρέλου x Sabina Andrea Allen
Λεζάντα φωτογραφίας εξωφύλλου: Έφη Χαλυβοπούλου (πλάνα/σύλληψη), Νίκος Φαλάγγας (πλάνα/κινούμενη εικόνα/μοντάζ), Tim Ward (ήχος), Σώτη Τριανταφύλλου (κείμενο), Όλγα Ζέτου (performance). Φτερό το Φτερό, 2025. Βίντεο, 12'. Ευγενική παραχώρηση των καλλιτεχνών
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.
