"Ααααα,αα": "Καταστροφικές" αφηγήσεις σε μια γκαλερί της Κυψέλης

Ο νέος χώρος Cypher παρουσιάζει την πρώτη του έκθεση για το 2025.

Ελένη Τωμαδάκη Cypher

To  Cypher παρουσιάζει την πρώτη ατομική έκθεση της Ελένης Τωμαδάκη με τίτλο "Ααααα,αα", σε επιμέλεια της Ιωάννας Γερακίδη. Βασισμένη στην πρωτόγονη, ενστικτώδη αλλά και τρυφερή χειρονομία της πινελιάς, το νέο σώμα δουλειάς της Τωμαδάκη κινείται ανάμεσα στο χάος και τον δισταγμό, την καταστροφή και τη γέννα. Μέσα από τα ζωγραφικά της έργα, που εκκινούν από μία ρεαλιστική συνθήκη και καταλήγουν όμως συχνά σε κάτι άμορφο, η καλλιτέχνις θέτει ερωτήματα για τα όρια τόσο της ίδιας της φόρμας, όσο και της ύπαρξης. 

Διαβάστε Επίσης

Καταλαμβάνοντας τον χώρο απόκλισης ανάμεσα στο αληθινό και το φαντασιακό, το απτό και το ονειρικό, η έκθεση "Ααααα,αα" αντιλαμβάνεται την ανάσα ως διάλεκτο και την τάξη ως κάτι διαρκώς μεταβαλλόμενο, καλώντας το κοινό να διερευνήσει τα δικά του νοήματα ή ατέρμονα σχήματα. 

Η Ιωάννα Γερακίδη αναφέρει για την έκθεση: "Μερικές εβδομάδες πριν, σε ένα σημείωμά της και σε διάλογο με την πρακτική ή καλύτερα με τις πράξεις ζωγραφικής της, η Ελένη Τωμαδάκη γράφει πως: "Κάθε πινελιά σηματοδοτεί αποφάσεις που απαντούν σε ερωτήματα. Ερωτήματα που αφορούν το μέσο, τα όρια του μέσου, τα όρια του εαυτού".

Το σημείωμα αυτό μού το έστειλε γραμμένο στα αγγλικά και η λέξη stroke, αυτή που τώρα μετέφρασα ως πινελιά, ήταν αυτή που εκείνη τη στιγμή αντιλήφθηκα ως χάδι. Σκέφτηκα, γιατί χάδι; Ποιος στην ιστορία ονόμασε αυτήν την κατά τα άλλα απότομη και τραχιά ή επιθετική σχεδόν χειρονομία χάδι; Πώς μία κίνηση τόσο ενστικτώδης ή πρωτόγονη μπορεί να ιδωθεί ή να λεκτικοποιηθεί σαν κάτι τρυφερό, αγαπημένο, μητρικό; 

Ελένη Τωμαδάκη Cypher
© Pinelopi Gerasimou
Ελένη Τωμαδάκη, Άποψη εγκατάστασης στην έκθεση "Outraged by Pleasure", Αθήνα, 2024

Και όμως, σε αυτό το νέο σώμα δουλειάς, που αποτελείται από μια σειρά ζωγραφικών έργων και μαζί τους από λέξεις άναρθρες και ήχους παράλογους, η Τωμαδάκη καταφέρνει να αναπαραστήσει και να θεσπίσει την ουσία αυτής της λέξης μέσα από τις αντιθέσεις της. Υπάρχει κάτι που στα πρόσφατα σχέδιά της, κάποτε ρεαλιστικά, πια θρυμματισμένα, θολά ή πεισματικά ξεθωριασμένα, και έπειτα ακονισμένα, σκοτεινά, σε παύση, γεννήθηκε από αυτό το χάδι. Και μέσα σε αυτό ακριβώς το οξύμωρο άγγιγμα, μέσα στους πόνους, στις επιθυμίες του ή και στα δυο, η Τωμαδάκη μάς συστήνει στη δική της αποσπασματική αφήγηση, παράλληλη με κάθε όριο. Οι ζωγραφικές της χειρονομίες ερευνούν τόσο την έννοια όσο και τα πρόσημα αυτής της φοβισμένης ή ατρόμητης οριακής γραμμής, με πολλαπλούς και σύνθετους τρόπους. Τα έργα της μιλούν για την διστακτικότητα και το χάος, αρπάζουν το κενό, ακολουθούν το χάσμα, ισχυροποιούνται όταν προστατεύονται, ανάβουν και λάμπουν όταν είναι ασφαλή. Τα όρια του μέσου της εκτείνονται, ακολουθώντας τους ρυθμούς του εαυτού της. Η σωματική της χειρονομία μετατρέπεται σε υπόσχεση, σε μια διαλυμένη, επιτελεστική δέσμευση με κάθε είδους ανατροπή, με κάθε είδους σύγκρουση.

Ελένη Τωμαδάκη Cypher
Ελένη Τωμαδάκη, "I just had a bite", 2024

Στο νέο αυτό σώμα δουλειάς της που παρουσιάζεται στην ατομική της έκθεση "Ααααα,αα", η Τωμαδάκη δημιουργεί έναν κόσμο, ένα σύμπαν στο οποίο εμμονικά μπορεί να καταστρέφει αυτό που κάποτε έμοιαζε οριοθετημένο και περιφραγμένο, με μόνο της σκοπό να επιτρέψει το μεγάλωμά του. Και στη διαδικασία αυτή, αντιστέκεται στον χρόνο και υπερβαίνει τον χώρο, προδίδει την εικόνα ως ενιαίο σώμα, υποκύπτοντας στις προσταγές των χαλασμάτων της. Χάνεται και επίμονα πάλι βρίσκεται να καταλαμβάνει τον χώρο ανάμεσα στο αληθινό και το φαντασιακό, το απτό και το ονειρικό. Διάλεκτοι και κραυγές και ψιθυρίσματα, αστικά τοπία και άλλα, ημερολογιακά στοιχεία, πνεύματα, ζώα και ξύλα, και οι πληγές τους, πουλιά, οι φωνές τους συριστικές, όλα συμβιώνουν στα έργα της. Τίποτα δεν είναι τόσο ασήμαντο ώστε να παραμεληθεί, τίποτα όμως και τόσο πολύτιμο που να αξίζει τον έπαινο ή τον ύμνο. Απομεινάρια, βρώμικα πανιά, ροζ και μαύρα, ιστοί αράχνης ή το φως σε όλο του το φάσμα, οι εντάσεις ανάμεσα σε αυτά, απροσδιόριστες ακόμα, στην περιφέρεια της αίσθησης, συντονίζουν αυτό που θα διεκδικήσει να βρεθεί στο επίκεντρο.

Στην έκθεση "Ααααα,αα" οι ανάσες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι ενός εναλλακτικού λεξιλογίου, τα συστήματα υποστήριξης γίνονται μέσα για να αντισταθούμε στους περιορισμούς του σώματος και οι εικόνες διαφεύγουν την δομή μιας εσωτερικής ή εξωτερικής αναπαράστασης, επιτρέποντας σε εμάς, θεατές, ακροατές, παρόντες να βρούμε τα δικά μας νοήματα ή ατέρμονα σχήματα. Και μέσα από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες ή ανταγωνιστικές σχέσεις ανάμεσα στο ήμερο και το διαταραγμένο, τα πράγματα βρίσκουν μια τάξη άλλη, κατοικούν στο σημείο αυτό που ποτέ δεν τελειώνει, εκεί όπου το λυρικό υπάρχει μόνο μέσα από τα σπασίματα μιας κακοφωνίας".

Η Ελένη Τωμαδάκη είναι καλλιτέχνιδα με έδρα την Αθήνα. Αποφοίτησε από το Royal College of Art (Λονδίνο, 2019) και της έχει απονεμηθεί η υποτροφία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος από το ARTWORKS (Ελλάδα, 2021). Ήταν μία από τους 30 φιναλίστ του βραβείου CIRCA 2024, με το έργο της να προβάλλεται στο Piccadilly Lights screen του Piccadilly Circus (Λονδίνο, 2024). Συμμετείχε στο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών Mountain School of Arts, με διοργανωτή τον Piero Golia (Λος Άντζελες, 2023). Έχει προβάλλει και παρουσιάσει έργα της σε χώρους τέχνης και ιδρύματα σε όλο τον κόσμο, όπως το ICA London, Tate St Ives, Gasworks London, South London Gallery, Horse and Pony Berlin, Institute of Fine Arts Toulouse, Uppsala Konst Museum, The Rencontres Internationales Paris/Berlin, το Oscar-qualifying Cinanima International Animation Festival. Ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα που έχει συμμετάσχει πρόσφατα περιλαμβάνουν το Touching Faultlines σε επιμέλεια του Πάνου Γιαννικόπουλου και της Αγγελικής Τζωρτζακάκη στο Αρχαίο Θέατρο Γόρτυνας (Κρήτη, 2024) και το Outraged By Pleasure σε επιμέλεια της Νάντιας Αργυροπούλου στο κτίριο Nobel (Αθήνα 2024).

Το Cypher είναι μια ανεξάρτητη γκαλερί που ιδρύθηκε το 2024 από την Ισαβέλλα Κλαδάκη και είναι αφιερωμένη στην εξερεύνηση της σύγχρονης τέχνης μέσω της προώθησης ανερχόμενων καλλιτεχνών.

Εγκαίνια: 17/1 (7-10 μ.μ.)
Live act Eleni & Jeph Vanger, 8 μ.μ.

Info: Cypher (Λευκάδος 1, Kυψέλη) | 17/1-28/2 | Ώρες λειτουργίας: Πεμ., Παρ. 6-9 μ.μ., Σαβ., Κυρ. 12-4 μ.μ. και κατόπιν ραντεβού | Είσοδος ελεύθερη

Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

Μια Γαλλίδα πολιτικός φωτογραφίζει την ευθραυστότητα του κόσμου

Το "Matrix of Worlds" φέρνει στο προσκήνιο μία γνωστή προσωπικότητα της γαλλικής πολιτικής σκηνής.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
09/09/2025

Όλα τα βιβλία που αναμένουμε μέχρι τον Δεκέμβριο από τις εκδόσεις Ίκαρος

Ελληνική ποίηση και πεζογραφία, ξένα μυθιστορήματα κι ένα δοκίμιο για "Πληγωμένους θεραπευτές" έρχονται ως και το τέλος του χρόνου από τον εκδοτικό.

Παράξενα γλυπτά κοσμούν τον κήπο του Μεγάρου Μουσικής

Ένα νέο εικαστικό εγχείρημα από την Jenny Marketou.

Το House of Shila φέρνει το "Rendez-Vous!" της Sonia Sieff στην καρδιά της πόλης

Μία μοναδική pop-up έκθεση που φέρνει σε διάλογο τη θηλυκή και την ανδρική μορφή μέσα από τον φακό της Γαλλίδας φωτογράφου.

Τι διάβασε η συντακτική ομάδα του 'α' αυτό το καλοκαίρι;

Δέκα συντάκτες του "α" μοιράζονται τα θερινά λογοτεχνικά τους ταξίδια.

"Θέρος, τρύγος, πόλεμος": Μια έκθεση-ύμνος στη χαμένη αθωότητα

Ο Αργύρης Ραλλιάς παρουσιάζει την πρώτη του ατομική έκθεση στην Ελλάδα.

Το νέο στέκι του Παγκρατίου γεμίζει με δίσκους που δεν υπήρξαν ποτέ

Το Dum Dum Records παρουσιάζει μία ιδιαίτερη ομαδική έκθεση.