
Ο Κωνσταντίνος Καλύβας ανέκαθεν είχε μια ιδιαίτερη σχέση με το βιβλίο. Διάβαζε μανιωδώς από πολύ μικρή ηλικία και, από απλός αναγνώστης, πρόσφατα κατέληξε ιδιοκτήτης του δικού του βιβλιοπωλείου στη Μονεμβασιά. Καθότι ο κόσμος του προγραμματισμού και των αλγορίθμων, που είχε μελετήσει ως φοιτητής, δεν τον ενθουσίαζε πια, τον Απρίλιο του ’23 αποφάσισε να ανοίξει τους "Μικρούς Γαλαξίες" και να φέρει στη μικρή πελοποννησιακή πόλη το κόνσεπτ ενός book club.
Το όνομα του βιβλιοπωλείου είναι παρμένο από το ομώνυμο ποίημα του Νικηφόρου Βρεττάκου. "Σκεφτόμουν ότι, όπως οι άνθρωποι κοιτούν τα αστέρια και βλέπουν δισεκατομμύρια κόσμους, και, αντίστοιχα, τα αστέρια κοιτούν εμάς και ανακαλύπτουν νέους κόσμους, έτσι λειτουργεί και με τα βιβλία" εξηγεί ο Κωνσταντίνος.
"Το βιβλίο είναι μια πύλη για να καταλάβουμε καλύτερα την πραγματικότητα ή τις διαφορετικές πραγματικότητες"
Ο ίδιος προσπαθεί να παραμένει αισιόδοξος για το μέλλον του βιβλιοστεκιού, καθώς πιστεύει ότι το να ανοίξεις ένα βιβλιοπωλείο είναι ρίσκο ανεξαρτήτως τοποθεσίας, είτε μιλάμε δηλαδή για ένα μικρό μέρος είτε μια μεγαλούπολη, αλλά "υπάρχουν θετικές ενδείξεις και μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο, ειδικά το καλοκαίρι λόγω του τουρισμού".

"Ο κόσμος συζητά μαζί μου όποτε έρχεται εδώ και ανταλλάσσουμε απόψεις" αναφέρει, εξηγώντας ότι στόχος του είναι να δημιουργήσει ένα σημείο συνάντησης και συνδιαλλαγής, και όχι ένα συνηθισμένο βιβλιοπωλείο. "Νομίζω το βιβλίο είναι μια πύλη για να καταλάβουμε καλύτερα την πραγματικότητα ή τις διαφορετικές πραγματικότητες. Γι’αυτό και μπορώ, μεν, να προτείνω στους πελάτες βιβλία, αλλά θέλω κι εκείνοι να μου προτείνουν τίτλους που τους έχουν κάνει εντύπωση".
Αυτός είναι ο λόγος που, λίγο καιρό αφότου εγκαινίασε το βιβλιοπρότζεκτ του στη Μονεμβασιά, αποφάσισε να ξεκινήσει μία λέσχη ανάγνωσης στους "Μικρούς Γαλαξίες". "Όσο ήμουν Αθήνα, πήγαινα σε συναντήσεις του βιβλιοπωλείου "Αμόνι" στα Πετράλωνα. Ενώ στην αρχή ήμουν πολύ διστακτικός γιατί δεν ήξερα πώς θα συζητήσουμε ή τι ακριβώς θα κάνουμε, είδα ότι έχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί άνθρωποι με κοινή αγάπη για το βιβλίο ενώνονται και ο καθένας προσπαθεί να ξεκλειδώσει το βιβλίο με τη δική του οπτική, παρόλο που μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικά ενδιαφέροντα σε άλλους τομείς. Και εγώ, μέσω της συζήτησης, ανακάλυψα πράγματα που δεν είχα καταλάβει όσο διάβαζα ένα βιβλίο".
Για τον Κωνσταντίνο, το book club είναι "ένας τρόπος διαμόρφωσης της πραγματικότητας γιατί πάει την ανάγνωση ένα βήμα παραπέρα. Ακόμα κι αν δεν έχεις διαβάσει το βιβλίο που σχολιάζεται στη λέσχη, η τροπή που συχνά παίρνει η συζήτηση και οι σκέψεις των συμμετεχόντων μπορεί να σε παροτρύνουν να το διαβάσεις τελικά".

Οι συναντήσεις των "Μικρών Γαλαξιών" γίνονται σχεδόν κάθε μήνα, γεγονός που παρακίνησε τους κατοίκους της πόλης να επισκέπτονται πιο συχνά το βιβλιοστέκι. "Θέλει υπομονή, επιμονή και χρόνο, αλλά εκεί που δεν το περιμένεις, βλέπεις να έρχονται στη λέσχη άνθρωποι με διαφορετικά ενδιαφέροντα και αφετηρίες" παρατηρεί ο Κωνσταντίνος. Ως συντονιστής της λέσχης, συνήθως προτείνει 2-3 βιβλία που πιστεύει ότι αξίζει να συζητηθούν, βάσει και των προτιμήσεων των μελών, από κλασικούς τίτλους μέχρι ελληνική πεζογραφία. Όταν μιλήσαμε για τους "Μικρούς Γαλαξίες", μας πληροφόρησε ότι η λέσχη διάβαζε το "Μάθημα ελληνικών" της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024 Χαν Γκανγκ -που ανεπιφύλακτα μας πρότεινε να διαβάσουμε και εμείς, όπως και το "Matrix" της Αμερικανίδας συγγραφέως Lauren Groff.

Αντίστοιχα, η επιλογή των τίτλων που θα βρούμε στα ράφια του βιβλιοπωλείου έχει παρόμοια λογική, όμως γίνεται και συλλογικά. "Είχε έρθει μια κυρία και ζήτησε ένα βιβλίο του Μπουκάλα και το διαβάσαμε, κάνοντας μία πολύ ωραία συζήτηση. Υπάρχουν προτάσεις και από το κοινό, αρκεί τα βιβλία να είναι διαθέσιμα και να υπάρχει ένα ευρύτερο ενδιαφέρον. Είναι επίσης σημαντικό ότι στη λέσχη μπορούμε να συνδεθούμε και διαδικτυακά και να έχουμε καλεσμένους συγγραφείς. Για παράδειγμα, είχαμε μιλήσει μέσω zoom με τον Φώτη Δούσο, μιας και διαβάζαμε το έργο του "Τέλεση". Μία από τις καλύτερες συναντήσεις μας ήταν με τη Σοφία Αυγερινού που μας έκανε μια δίωρη ανάλυση για τις "Σημειώσεις από το υπόγειο" του Ντοστογιέφσκι, και μίλησε επίσης για τη ζωή του συγγραφέα. Για το βιβλίο του καλοκαιριού, "Αβέβαιη Δόξα" (Joan Sales), που αναλύσαμε τον Σεπτέμβριο, είχε έρθει στους "Μικρούς Γαλαξίες" ο μεταφραστής του, Ευρυβιάδης Σοφός, για να μας μιλήσει σχετικά".
Η απήχηση των book clubs ολοένα και μεγαλώνει, ενώ ο κόσμος φαίνεται να αναζητά αφορμές για πρωτότυπες συναντήσεις σε πιο ιδιότυπους χώρους. Πάρτε παράδειγμα τα χαριτωμένα βιβλιοκαφέ που ξεφυτρώνουν τελευταία στην Αθήνα και πολύ γρήγορα γίνονται στέκια βιβλιόφιλων και μη. Υπάρχει η ανάγκη για μία ουσιαστικότερη κοινωνική επαφή και την αίσθηση ότι ανήκεις σε μια κοινότητα -και μια λέσχη ανάγνωσης επιτυγχάνει ακριβώς αυτό. Ταυτόχρονα, είναι ένας πιο δημιουργικός τρόπος να εξερευνήσουμε τον κόσμο του βιβλίου και να εγκαταλείψουμε την ιδέα ότι η ανάγνωση είναι κουραστική, τα βιβλία βαρετά και "οι σελίδες πολλές".
Ο Κωνσταντίνος πιστεύει ότι ένα book club σου δίνει επίσης την ευκαιρία να "διαβάσεις και βιβλία που σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να μην διάβαζες. Παράλληλα, έτσι διαμορφώνεται μια κοινότητα για ανταλλαγή απόψεων, ανάπτυξη διαλόγου και κριτικής σκέψης και ξεκλειδώνονται νέοι, συναρπαστικοί κόσμοι".