Κι όμως, ναι! Μπορεί εδώ να απέχουμε ακόμη από την εποχή που ο γιατρός μας θα μας γράψει μια θεατρική παράσταση ή μια έκθεση αντί για φάρμακο, σε άλλες χώρες όμως, από τη Σκανδιναβία (φυσικά!) μέχρι την Αυστραλία, η σημασία του πολιτισμού ως μέσου αντιμετώπισης της κατάθλιψης, του άγχους και άλλων ψυχολογικών διαταραχών έχει αναγνωριστεί κι επίσημα από την πολιτεία και τους σχετικούς φορείς.
Το πρόγραμμα «Kulturvitaminer» στη Δανία, που χρηματοδοτείται εν μέρει από το υπουργείο Υγείας και «τρέχει» σε τέσσερις πόλεις, ενθαρρύνει ανθρώπους που πάσχουν από κατάθλιψη να συμμετάσχουν σε πολιτιστικές δραστηριότητες όπως χορωδίες, επισκέψεις σε γκαλερί και μουσεία αλλά και αναγνώσεις, θεωρώντας ότι έτσι ενισχύονται με διαφορετικούς τρόπους οι πάσχοντες – από την αύξηση της ντοπαμίνης, που συνδέεται με την καλή διάθεση, μέχρι τα οφέλη που αποκομίζει κάποιος από την αίσθηση ότι ανήκει σε μια ομάδα. Μάλιστα, με το πρόγραμμα συνεργάζονται συγκεκριμένα μουσεία, θέατρα και πολιτιστικοί χώροι, που παρέχουν και ειδικά σεμινάρια στους συμμετέχοντες, π.χ. ηθοποιοί που ενισχύουν μέσω της γλώσσας του σώματος την αυτοπεποίθηση κάποιου σε μια συνέντευξη για δουλειά.
Η κατάθλιψη πλήττει 300 εκατ. ανθρώπους και αποτελεί την κύρια αιτία αναπηρίας σε ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Κοστίζει στην παγκόσμια οικονομία 1 τρισ. δολάρια ετησίως, παρότι λιγότεροι από τους μισούς πάσχοντες λαμβάνουν οποιαδήποτε θεραπεία. Οι έρευνες που δείχνουν ότι η συνταγογραφούμενη τέχνη αποδίδει πληθαίνουν. Ταυτόχρονα κοστίζει λιγότερο από τη φαρμακευτική αγωγή, μειώνει τις επισκέψεις στον γιατρό και καλλιεργεί μεταβιβάσιμες δεξιότητες, κάνοντας διάφορες χώρες να την εντάξουν στο σύστημα υγείας τους, από την πρωτοπόρο στο χώρο Σουηδία μέχρι την Αυστραλία, η οποία διαθέτει εθνικό πλαίσιο προώθησης της ενσωμάτωσης τέχνης και υγείας από το 2013.
Στα δικά μας, οι λόγοι για κατάθλιψη, όχι μόνο στους 50+ αλλά και στους νέους, έχουν αυξηθεί –όπως είναι λογικό– την τελευταία δεκαετία, ταυτόχρονα όμως ανθούν και τα… πολιτιστικά φάρμακα.
Στη Μεγάλη Βρετανία πληθαίνουν οι φωνές υπέρ της ένταξης της θεραπείας μέσω της τέχνης στο σύστημα υγείας, ενώ έρευνα του Αγγλικού Παρατηρητηρίου Μελέτης της Γήρανσης σε άτομα 50 ετών και άνω που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι όσοι ασχολούνταν έστω και περιστασιακά με πολιτιστικές δραστηριότητες παρουσίασαν 32% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης, ενώ τα άτομα που το έκαναν ακόμη συχνότερα (π.χ. μία φορά το μήνα ή περισσότερο) είχαν έναν 48% χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης.
Στα δικά μας, οι λόγοι για κατάθλιψη, όχι μόνο στους 50+ αλλά και στους νέους, έχουν αυξηθεί –όπως είναι λογικό– την τελευταία δεκαετία, ταυτόχρονα όμως ανθούν και τα… πολιτιστικά φάρμακα κι εσείς οι αθηνοραματιστές το ξέρετε καλύτερα απ’ όλους. Ας το ρίξουμε στον πολιτισμό ελεύθερα λοιπόν – δεν έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες!
