Γιώργος Πέτρου: Η μουσική του "Σουίνι Τοντ" μιλάει απευθείας στην ψυχή

Για το διάσημο μιούζικαλ "Σουίνι Τοντ: Ο Δαιμόνιος Κουρέας της Fleet Street" μάς μίλησε ο διεθνής Έλληνας αρχιμουσικός, σκηνοθέτης και μαέστρος Γιώργος Πέτρου, σε μια συνέντευξη για το μεγαλείο της μουσικής του Στίβεν Σόντχαϊμ, που μπορούμε να ανακαλύψουμε στην παράσταση που παίζεται για πέντε ακόμη βραδιές στο Ολύμπια - Δημοτικό Μουσικό Θέατρο "Μαρία Κάλλας" (22-27/1). Η ιστορία του σκοτεινού και εκδικητικού κουρέα της οδού Φλιτ, ο οποίος σύμφωνα με τον αστικό θρύλο σκότωνε τους πελάτες του με ξυράφι και τους προμήθευε στη συνεργό του, την κυρία Λόβετ, προκειμένου να γεμίσει τις… πεντανόστιμες κρεατόπιτές της, ακροβατεί σε μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στο μακάβριο και το κωμικό στοιχείο. Το μουσικό θρίλερ έγινε ευρέως γνωστό στο ελληνικό κοινό μέσα από την κινηματογραφική διασκευή του Τιμ Μπάρτον, με τους Τζόνι Ντεπ, Ελένα Μπόναμ Κάρτερ και Άλαν Ρίκμαν. Συμμετέχει η Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία του Δήμου Αθηναίων και οι ερμηνευτές Χάρης Ανδριανός, Σία Κοσκινά, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Γιάννης Φίλιας, Αντώνης Κορωναίος, Δημήτρης Ναλμπάντης, Βάσια Ζαχαροπούλου, Γιάννης Σελητσανιώτης και Μπάμπης Βελισσάριος.

Ποια ήταν η πρώτη σας γνωριμία με το μουσικό θρίλερ "Σουίνι Τοντ: Ο Δαιμόνιος Κουρέας της Fleet Street" και τι είναι αυτό που κάνει τη μουσική του Στίβεν Σόντχαϊμ τόσο σπουδαία;
Η πρώτη μου γνωριμία με το "Σουίνι Τοντ" έγινε μέσα από την ταινία του Τιμ Μπάρτον πολλά χρόνια πριν. Την είχα βρει αρκετά χαριτωμένη και γοητευτική. Μετά από πολλά χρόνια και όταν άρχισα να ασχολούμαι με το συμφωνικό μιούζικαλ με την Καμεράτα, ανακάλυψα το έργο εκ νέου και όταν πια άκουσα την αυθεντική θεατρική βερσιόν του Στίβεν Σόντχαϊμ -στην κινηματογραφική βερσιόν είχε υποστεί αρκετές παρεμβάσεις- εντυπωσιάστηκα πάρα πολύ. Πρόκειται για ένα έργο που πράγματι ξεπερνάει κατά πολύ τα κλισέ του αμερικάνικου μιούζικαλ και αγγίζει την όπερα. Πρόκειται για μια σπουδαία δημιουργία, η οποία ως απόδειξη της αξίας της, έχει βρει σταθερά πλέον τη θέση της σε όλα τα μεγάλα λυρικά θέατρα του κόσμου. Είναι ίσως το νούμερο ένα αμερικάνικο μιούζικαλ που παίζεται συνεχώς από οπερατικές ομάδες. 

Τι θα λέγατε ότι είναι αυτό που σας γοητεύει στο "Σουίνι Τοντ";
Ο Στίβεν Σόντχαϊμ είναι ο μέγιστος μουσικός δραματουργός του 20ού αιώνα ανάμεσα σε πολλούς δημιουργούς του μιούζικαλ και του μουσικού θεάτρου της εποχής του. Αυτό που θεωρώ καταπληκτικό στο "Σουίνι Τοντ" είναι ότι η μουσική του είναι πάρα πολύ δύσκολη αλλά ταυτόχρονα είναι και πάρα πολύ άμεση. Ασκεί μεγάλη γοητεία τόσο στους γνώστες όσο και σε εκείνους που δεν έχουν εντρυφήσει αλλά αγαπούν τη μουσική. 

"Το "Σουίνι Τοντ" είναι μια σπουδαία δημιουργία που ξεπερνάει τα κλισέ του αμερικάνικου μιούζικαλ και αγγίζει την όπερα, ενώ ασκεί μεγάλη γοητεία τόσο στους γνώστες όσο και σε εκείνους που δεν έχουν εντρυφήσει αλλά αγαπούν τη μουσική".

Ισχύει ότι συμβαίνει σπάνια ένα μιούζικαλ να απευθύνεται τόσο στους λάτρεις της μουσικής όσο και σε αυτούς που δεν έχουν εντρυφήσει αλλά αγαπούν το είδος.
'Όχι καθόλου. Συνήθως όταν κάτι είναι πάρα πολύ εύπεπτο -και κατά συνέπεια απλοϊκό-, μπορεί να είναι διασκεδαστικό αλλά χωρίς ιδιαίτερο βάθος. Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχει πολύ βάθος σε ένα έργο αλλά έτσι χάνεται η αμεσότητα. Η μουσική του Σόντχαϊμ έχει ακριβώς αυτό το χαρακτηριστικό. Συνδυάζει και τα δύο. Ειδικά η μουσική του "Σουίνι Τοντ", η οποία είναι πολύ δύσκολη και στην εκτέλεση, σίγουρα δεν είναι στα πρότυπα του Μπρόντγουεϊ. Παρότι έχει κάποιες επιρροές από τζαζ και λάτιν, είναι όλες κρυμμένες κάτω από ένα μυστηριακό μουσικό πέπλο που θυμίζει περισσότερο Κλοντ Ντεμπισί, Μορίς Ραβέλ, Σεργκέι Προκόφιεφ, Ιγκόρ Στραβίνσκι ή μουσικές του Μπέρναρντ Χέρμαν από τις ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Ο Στίβεν Σόντχαϊμ, δηλαδή, έχει φτιάξει μια δική του περίπλοκη μουσική γλώσσα, η οποία έχει πάρα πολλές προσλαμβάνουσες και πάρα πολλά σημεία έμπνευσης. Καταφέρνει παρόλα αυτά να μιλήσει απευθείας στην ψυχή. Επενδύει έτσι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη ζοφερή ιστορία του "Σουίνι Τοντ", που έχει ωστόσο και πολύ χιούμορ. 

Ποιο θα λέγατε ότι είναι η αγαπημένη σας σκηνή από την παράσταση;
Το τέλος του έργου, η σκηνή δηλαδή που γίνεται η αποκάλυψη, είναι συγκλονιστικό. Ο τρόπος με τον οποίο το έχει γράψει είναι ασύλληπτος.

Πώς καθοδηγήσατε τους ηθοποιούς του ανανεωμένου θιάσου της παράστασης έτσι ώστε να αναδείξουν την ανθρωπιά στους ηθικά διφορούμενους χαρακτήρες τους;
Το καστ των ηθοποιών είναι καινούργιο στο μεγαλύτερο μέρος του, εκτός από δύο πολύ σημαντικούς συντελεστές· τον Χάρη Ανδριανό στο ρόλο του Σουίνι Τοντ και τη Μυρσίνη Μαργαρίτη στο ρόλο της Τζοάνα. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να δουλέψουμε εκ νέου τους χαρακτήρες οι οποίοι βασίζονται και στους ίδιους τους ερμηνευτές, πέρα από αυτό που μπορεί να έχω εγώ στο μυαλό μου. Η παράσταση σίγουρα βασίζεται στο ανέβασμα του 2017 που έκανε μεγάλη επιτυχία, αλλά έχει πάρα πολλά νέα στοιχεία. Μπήκαμε ακόμη πιο βαθιά στο έργο, βρήκαμε πολύ περισσότερες λεπτομέρειες. Το "Σουίνι Τοντ" είναι ένα έργο που όσο το ψάχνεις και όσο το δουλεύεις, πάντα βρίσκεις νέες ιδέες, νέα νοήματα. Βρίσκεις πράγματα μέσα στη μουσική που ο δημιουργός τα είχε στο μυαλό του την ώρα που έγραφε, αλλά είναι τόσο καλά κρυμμένα που καμιά φορά θέλει πάρα πολύ χρόνο για να τα ανακαλύψεις.

Πώς αποτυπώνουν τα σκηνικά και τα κοστούμια την ατμόσφαιρα του βικτωριανού Λονδίνου;
Είναι βασισμένα στα σχέδια του Πάρη Μέξη (σκηνικά) και της Γιωργίνας Γερμανού (κοστούμια) από την παράσταση του 2017 με κάποιες μικροαλλαγές. Θεωρώ ότι είναι από τις καλύτερες δουλειές που έχουν κάνει και οι δύο. Είναι ένα πολύ έξυπνο σκηνικό που με σχετικά απλό τρόπο δημιουργεί άπειρες εικόνες. Η δική μου ιδέα για το έργο είναι ότι διαδραματίζεται σε μια βικτωριανή αποθήκη, ένα warehouse, με πάρα πολλά μικρά και μεγάλα κιβώτια. Η χορωδία, που λειτουργεί με ένα τρόπο ως Χορός σε τραγωδία του αρχαίου δράματος, σχολιάζει και στην ουσία ζωντανεύει την ιστορία ανοίγοντας κάθε ένα από τα κιβώτια. Τα κιβώτια μετακινούνται και δημιουργούν χώρους και εικόνες οι οποίες πραγματικά πιστεύω ότι κόβουν την ανάσα. Σε αυτό έρχονται να προστεθούν τα κοστούμια, που, χωρίς να είναι ακριβής απομίμηση βικτωριανών κοστουμιών, έχουν μια διακριτική καρτουνίστικη αισθητική, αποπνέοντας παράλληλα το πνεύμα της εποχής. Νομίζω ότι το βικτωριανό Λονδίνο ζωντανεύει μουσικά αλλά και οπτικά με τον καλύτερο τρόπο σε αυτή την παράσταση. Είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτή τη δουλειά.