Η "Ενάρετη Σπείρα" της Δανάης Στράτου βρήκε το μόνιμο σπίτι της

Το "α" παρευρέθηκε στη φετινή δεξίωση της απονομής του Βραβείου Τέχνης του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη.

Ενάρετη Σπείρα

Στο Minos Palace Resort στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης πραγματοποιήθηκε η απονομή του φετινού Βραβείου Τέχνης του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη. Καλλιτέχνες, επιμελητές, μέλη της πολιτιστικής κοινότητας και προσκεκλημένοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό συγκεντρώθηκαν στο resort για να τιμήσουν την καλλιτεχνική εγκατάσταση της καταξιωμένης καλλιτέχνιδος Δανάης Στράτου με τίτλο "Ενάρετη Σπείρα (Virtuous Spiral)". Το έργο ενσωματώθηκε μόνιμα στο τοπίο του θερέτρου, με φόντο την κρητική ακτή. 

Η τοποειδική εγκατάσταση της Στράτου είναι απολύτως συνδεδεμένη με την γη και την ιστορία της Κρήτης: αποτελείται από 113 κεραμικά αγγεία, ειδικά σχεδιασμένα από την ίδια και κατασκευασμένα στο χωριό Θραψανό, γνωστό για τη μακραίωνη κεραμική του παράδοση. Τα αγγεία αποτελούσαν μέρος μίας προηγούμενης εγκατάστασης στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας, με τίτλο "Πάνω στη Γη Κάτω από τα Σύννεφα". Δε θα μπορούσε να είναι πιο ταιριαστή η ενσωμάτωσή τους σε ένα νέο έργο, ακολουθώντας τη λογική της εξέλιξης και της συνέχειας.

Ενάρετη Σπείρα
© Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη & Λουκιανός Αρναουτάκης

Το εσωτερικό των αγγείων έχουν υποστεί ειδική επεξεργασία και ταυτόχρονα είναι γεμάτα με νερό, δημιουργώντας την αίσθηση ενός απύθμενου δοχείου που, κατά τη διάρκεια της μέρας, καθρεφτίζει τον ηλιόλουστο ουρανό. Τη νύχτα, μετά την ανατολή της σελήνης, τα αγγεία φωτίζονται διακριτικά, δημιουργώντας την αίσθηση ότι εκπέμπουν φως από μέσα τους. 

Αντλώντας έμπνευση από τον μυστηριώδη Δίσκο της Φαιστού, τα αγγεία τοποθετήθηκαν σε σχηματισμό σπείρας, δημιουργώντας έναν χώρο βιωματικής περιπλάνησης και προσκαλώντας τον θεατή σε μία εσωτερική διαδρομή μνήμης και στοχασμού πάνω στον χρόνο, την εξέλιξη και τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Η υλικότητα του πηλού, το στοιχείο του νερού, η ίδια η φύση του αγγείου και η ιστορική του χρήση (από αποθηκευτικό μέσο ως δοχείο ταφής) λειτουργούν σαν ένα διάλογο ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, το ορατό και το αόρατο, το ανθρώπινο και το φυσικό, τη ζωή και το θάνατο, αλλά και τα "μονοπάτια" που μπορούμε να πάρουμε. Όπως αναφέρει η Στράτου στο ‘α’: "Είναι μία επιλογή δική μας το πώς θα πάει η ανθρωπότητα, ποιο δρόμο θα πάρουμε: της ενάρετης σπείρας, ή το αντίθετο, ενός φαύλου κύκλου (vicious circle);" 

Ενάρετη Σπείρα
© Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη & Λουκιανός Αρναουτάκης

Δεν είναι η πρώτη φορά που η καλλιτέχνις αξιοποιεί το σύμβολο της σπείρας (και μπορεί να μην είναι η τελευταία), αλλά, σύμφωνα με την ίδια, "η σπείρα δεν τελειώνει ποτέ - είναι στο DNA μας". Πριν από περίπου τριάντα χρόνια, το 1995, δημιούργησε μαζί με την Αλεξάνδρα Στράτου και τη Στέλλα Κωνσταντινίδη το "Desert Breath”. Πρόκειται για μία τοποειδική εγκατάσταση στην έρημο Σαχάρα που λειτουργεί ως αναπαράσταση του απείρου και, όπως λέει η ίδια, αναφερόμενη στη σταδιακή αποσύνθεση του έργου, "σαν ένα όργανο μέτρησης του χρόνου που περνά".

Όσον αφορά το Βραβείο Τέχνης του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη, πρόκειται για έναν θεσμό που έχει υπάρξει κομβικός για την ενίσχυση της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας και τη διαμόρφωση μίας ζωντανής πολιτιστικής παρακαταθήκης. Φέτος ήταν η πέμπτη χρονιά που πραγματοποιήθηκε και απονέμεται μετά από δημόσια πρόσκληση σε Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες, οι οποίοι καλούνται να υποβάλουν προτάσεις για έργα land-art και site-specific εγκαταστάσεις. Το έργο της Δανάης Στράτου ξεχώρισε ανάμεσα σε περισσότερες από 600 προτάσεις από 67 χώρες.

Ενάρετη Σπείρα
© Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη & Λουκιανός Αρναουτάκης

 Η επιτροπή αποτελείται από τον Γεώργιο Γυπαράκη, Εικαστικό και Καθηγητή του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στο ΕΜΠ, την Πολίνα Κοσμαδάκη, Ιστορικό Τέχνης και Επιμελήτρια Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης στο Μουσείο Μπενάκη, τον Σωτήριο Μπαχτσετζή, Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη, Ιστορικό Τέχνης, αναπληρωματικό Καθηγητή του τμήματος Πολιτισμού και Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, τον Νίκο Ναυρίδη, Εικαστικό και Καθηγητή της ΑΣΚΤ Αθήνας και τον Αλέξανδρο Ψυχούλη, Εικαστικό και Καθηγητή τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Η συμβολή του Ιδρύματος ωστόσο, δε σταματά εκεί: εδώ και τρία χρόνια, κάθε Οκτώβριο, διοργανώνει και φιλοξενεί ένα residency εντατικών εργαστηρίων, δίνοντας σε νέους καλλιτέχνες την ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα δίκτυο και να πειραματιστούν μαζί, δημιουργώντας ένα κοινό έργο. Είχαμε τη χαρά να παρευρεθούμε στην παρουσίαση της συλλογικής δουλειάς της προηγούμενης φουρνιάς, όπου 8 ερευνητές και επαγγελματίες του πολιτισμού προσπάθησαν να προσεγγίσουν τη θεματική της Φροντίδας. Οι Τάσος Κουκουτάς, Ναταλία Μαντά, Βίκυ Τσίρου, Λελλέ Δεμερτζή, Χαρά Στεργίου, Εύα Βασλαματζή, Κονστάντζα Καψάλη, Μυρτώ Βρατσάνου συγκέντρωσαν τα κείμενά τους σε μία έκδοση του Ιδρύματος Α. & Γ. Μαμιδάκη με τον τίτλο "Care Ecologies II", όπου εξερεύνησαν ατομικά και συλλογικά την εμπειρία της κοινής τους δουλειάς.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

50+ καρτ-ποστάλ προσπαθούν να αλλάξουν τον κόσμο

Ένα πρότζεκτ εικονογράφησης φέρνει στο φως ιστορίες που συχνά μένουν αόρατες.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
11/10/2025

Ο Γιώργος Σταματάκης κατασκευάζει μια δική του εκδοχή της γήινης οικόσφαιρας

"How did your Summer drift by this Year?" είναι ο τίτλος της νέας ατομικής του έκθεσης.

Μια διασταύρωση πολιτισμών, ιστοριών και γεωγραφιών στα Dio Horia

Η νέα ατομική έκθεση της εικαστικού Gisela McDaniel.

Τι είναι μια έκθεση "Κηρο-ποιητικής";

Στον εκθεσιακό χώρο της ΑΣΚΤ "Circuits + Currents" παρουσιάζεται η έκθεση του αν. καθηγητή του ΕΜΠ Κώστα Ντάφλου, που αποτελείται από επιτελέσεις, ρομποτικές διατάξεις και εγκαταστάσεις σε εξέλιξη.

Ο Παρθενώνας χωρίς σκαλωσιές μετά από 15 χρόνια εργασιών

Έπειτα από πάνω από μία δεκαετία, αφαιρέθηκαν οι μεταλλικές σκαλωσιές από τη δυτική πλευρά του Παρθενώνα.

Νέο βιβλίο από τον νομπελίστα λογοτεχνίας του 2025

Έρχεται σε λίγες μέρες στα βιβλιοπωλεία το νέο μυθιστόρημα Λάσλο Κρασναχορκάι "Πάει και το φραντζολάκι" από τις εκδόσεις Πόλις.