
Μόνο το 2023 υπολογίστηκε ότι περισσότεροι από 85 εκατομμύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν την Ισπανία. Με τον υπερτουρισμό καλά να επικρατεί τα τελευταία χρόνια, η Καταλανή συγγραφέας και δημοσιογράφος Άννα Πατσέκο γράφει το βιβλίο "Ήρθα εδώ και μας θυμήθηκα", ένα μανιφέστο για τον ελιτίστικο τουρισμό και τις συνέπειές του για τους εργαζομένους αλλά και για τους κατοίκους της κάθε περιοχής. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Carnivora σε μετάφραση Χριστιάννας Νικηφοράκη.
Η Πατσέκο διεισδύει σε ξενοδοχεία πολυτελείας, αποκαλύπτει τις σκοτεινές συνέπειες της αδηφάγας τουριστικής βιομηχανίας (εργασιακές συγκρούσεις, κοινωνικές εντάσεις, ενοίκια στα ύψη) και μας στέλνει ένα σουβενίρ που κυμαίνεται μεταξύ ανθρωπολογικής έρευνας πεδίου, χρονικού και δοκιμίου.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Είναι οι φωτογραφίες, η τουριστική εμπειρία και τα τσεκ στις λίστες μας, η αναφώνηση του "Ήμουν κι εγώ εκεί" με την οποία άθελα μας "πιστοποιούμε τον προορισμό και μετατρεπόμαστε σε έναν από τους –απλήρωτους– συντάκτες του τουριστικού διαφημιστικού φυλλαδίου", συνυπογράφοντας τις οικονομικές προεκτάσεις που τα παραπάνω σημαίνουν για μια καπιταλιστική κοινωνία του κέρδους;
Ή τουρισμός σημαίνει (ή θα μπορούσε να σημαίνει) πραγματική ξεκούραση για περισσότερο από μια βδομάδα τον χρόνο, εναρμόνιση με τα μέρη προορισμού και, κυρίως, αποφυγή κατανάλωσης του ελεύθερου χρόνου μας εκ των προτέρων, για τον υπερπρογραμματισμό του επόμενου ταξιδιού;
Η Άννα Πατσέκο, μπουχτισμένη κι οργισμένη, βλέπει την πόλη της να "μολύνεται" σε ακραίο βαθμό από τον τουρισμό, τρυπώνει σε πολυτελή ξενοδοχεία της Βαρκελώνης, υποδύεται την υπάλληλο σε συναντήσεις με διοικητικές ομάδες, συνομιλεί με συνδικάτα και, καταγράφοντας σε μια έρευνα πεδίου που διήρκησε εφτά μήνες τις επιπτώσεις που έχει ο μαζικός τουρισμός στο σήμερα, αναλύει τις ταξικές σχέσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών κι αγανακτεί με την "υποχρέωση" των πρώτων να ικανοποιούν τις ιδιοτροπίες των επισκεπτών, αυξάνοντας τα έσοδα των επιχειρήσεων και καταστρέφοντας τις πόλεις τους.
Το Ήρθα εδώ και μας θυμήθηκα, πέρα από θεωρητική έρευνα, συνιστά αποτύπωση μιας ολοένα και μεγαλύτερης δυσφορίας και ένα δριμύ κατηγορώ εναντίον της βιομηχανίας του τουρισμού, ο οποίος ενώ παρουσιάζεται ως ανεξάντλητη πηγή απασχόλησης με πληθώρα θέσεων εργασίας και ευκαιριών, δεν είναι παρά ένας κλάδος με φοβερά επισφαλείς συνθήκες εργασίας που αναπτύσσεται εις βάρος των εργαζομένων, οι οποίοι πιθανώς δεν θα έχουν ποτέ το δικαίωμα στην ξεκούραση ούτε την ευκαιρία να κάνουν οι ίδιοι διακοπές. Ένας οικονομικός κλάδος που, σαν άλλο ντόμινο, οδηγεί σε ακραίες αυξήσεις ενοικίων και εξώσεις πολιτών, για τη δημιουργία βραχυχρόνιων καταλυμάτων.
Η Ισπανίδα δημοσιογράφος μάς καλεί να αναστοχαστούμε την έννοια των διακοπών και εφιστά την προσοχή μας στα συνεχή νέα trends διακοπών, στα εναλλακτικά ξενοδοχεία, στην εναλλακτική διαμονή, στον εναλλακτικό τουρισμό που, όπως λέει, "καταλήγει να είναι ένας τουρισμός πιο ακριβός, μακιγιαρισμένος με άλλο όνομα, ο οποίος τελικά συνεχίζει να είναι ακριβώς το ίδιο".
Το Ήρθα εδώ και μας θυμήθηκα: Μια ιστορία για τον τουρισμό, την εργασία και την τάξη είναι ένα μικρό μανιφέστο ενάντια στις καταστροφικές επιπτώσεις της βιομηχανίας του μαζικού τουρισμού στην Ισπανία και στον υπόλοιπο κόσμο, ιδιαιτέρως επίκαιρο για την Ελλάδα.