"Κι εμένα μ’ ενδιαφέρει να φτάσω"

" 

Το τρένο, ορμητικό και βαρύ, ανέβηκε με φοβερή δύναμη υψώματα και ξεχύνεται σε πεδιάδες. 
(...) "Για μένα δεν έγινε τίποτα", είπε αυστηρά ο δικαστής. "Δεν είμαι γιατρός να προσφέρω πρώτες βοήθειες. Τι με περάσατε, αστυνομικό, να συλλάβω τον δράστη; Είναι αρμοδιότητες άλλων. Μη με ενοχλείτε. Και για να ξέρετε, δικάζω μόνο όταν παραπεμφθεί μαζί με τη δικογραφία και αφού βέβαια τηρηθούν όλοι οι δικονομικοί κανόνες. Αφήστε με, πηγαίνετε."
 Έβαλε πάλι τα ακουστικά του και πήρε από την τσάντα του μαλακά ψωμάκια τυλιγμένα με εξαιρετική επιμέλεια. Πίνει καφέ και θαυμάζει το τοπίο. Γι’ αυτόν δεν συμβαίνει τίποτα.

(...) "Ο μηχανοδηγός είναι ένας απλός τεχνίτης, κυλάει σε στρωμένες ράγες. Δεν επιτρέπεται να νοιάζετα σαν μανιακός, μόνο να προχωρήσει ώσπου να κάψει και το τελευταίο του κάρβουνο. Είναι ένας επικίνδυνος τρελός με μια μηχανή στα χέρια του και με χιλιάδες ζωές φορτωμένες στην πλάτη του."

(...) "Ίσως και να βιαζόταν για λόγους προσωπικούς. "Άρα δεν είναι μηχανοδηγός", συμπέρανε κάποιος."Μπορεί και η μηχανή ν’ αποδίδει λιγότερο απ’ όσα ξοδεύει, να έχει απώλειες, να χάνει ενέργεια", παρατήρησε άλλος. "Άρα δεν είναι σωστή μηχανή. Όλ’ αυτά έπρεπε να τα ξέρει η υπηρεσία. "Άρα δεν είναι υπηρεσία."
Πολλά λοιπόν δεν είναι αυτά που σημαίνουν. Ούτε τα καύσιμα είναι καύσιμα ούτε η υπηρεσία ούτε το δίκτυο ολόκληρο είναι τα σωστά. Κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει, αν τούτο το επικίνδυνο σταμάτημα οφείλεται σε μια αιτία ή συσσωρεύτηκαν πολλές μαζί. Η αμαξοστοιχία στέκεται πάνω στα σπιρτόξυλα. Αλλά κι η γέφυρα μπορεί να είναι σκάρτη. Γιατί να μην υπάρχουν σαν τους και γεφυροποιοί το ίδιο ηλίθιοι, ασυλλόγιστοι ή ανεύθυνοι που χρησιμοποιούν αδύνατα ή λειψά σιδερικά και στήνουν σαθρά στηρίγματα; Αν όλο το δίκτυο είναι ελαττωματικό, θα κάνει και λαθεμένους υπολογισμούς, οι μηχανικοί του δεν θα μετράνε σωστά τα βάρη, τα φορτία, τα ανοίγματα, τη θέση και την αντοχή των υλικών. Λίγες κατασκευές γίνονται πάνω σ’ ένα λάθος, ενώ άλλες είναι οι ίδιες το λάθος;
Όλ’ αυτά, λάθη, τεχνικές αβλεψίες ή αναπόφευκτες φυσικές διαδικασίες, δεν μας ενδιαφέρουν. Γεγονός είναι ότι βρισκόμαστε σε κρίσιμη κατάσταση. "Κι εμένα μ’ ενδιαφέρει να φτάσω."

(...) Αργότερα επειδή δεν γινόταν τίποτα, είπαν να ξηλώσουν τα καθίσματα, τους πάγκους, τα παράθυρα, τις πόρτες, να πετάξουν στον γκρεμό τα μεταλλικά στοιχεία και να δώσουν στη φωτιά τις σανίδες και τα χωρίσματα. Το περίφημο τούτο τρένο είναι το περισσότερο ξύλινο, προχειροφτιαγμένο, διαλύεται εύκολα. Η ιδέα αυτή κι η απόφαση γεννήθηκαν σαν από μόνες τους, απ’ αυτό που λέμε συχνά ανάγκη. 

(...) "Και που ξέρεις εσύ το σενάριο, πότε έμαθες την ιστορία της ταινίας; Γύρνα", ουρλιάζει ο Γρηγόρης. "Πάρε και το τρομακτικό βάραθρο. Κρεμάσου απ’ την πόρτα να φανεί όσο γίνεται περισσότερο η αμαξοστοιχία. Και τον καπνό, αυτόν τον σπάνιο καπνό. Τράβα το ξήλωμα του βαγονιού. Να επιμένεις, να φανεί καλά πόσο γρήγορα γίνεται σανίδες ένα βαγόνι που μεταφέρεται για τη φωτιά. Χέρια, πρόσωπα, καπνός, βάραθρα, αγωνία, κίνδυνος, γύρνα λοιπόν. Μοναδικά, ανεπανάληπτα… Μεγαλειώδη!"
Κι άλλα ξύλα. Ο χαλασμός εντείνεται με πυρετό μέσα στον πηχτό καπνό. Κάηκαν τόσα βαγόνια χωρίς αποτέλεσμα. Τα σιδερικά του τρένουν μένουν ακίνητα. 

(...) Σε λίγο ακούστηκαν λόγοι για την ευρυθμία των δρομολογίων, για τη μέριμνα της εταιρίας να εξασφαλίσει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες. Όλα λειτουργούν άψογα. Πρόσθεσαν ακόμα στατιστικά στοιχεία για τις διακινήσεις, για την αύξηση του μεταφορικού έργου που επιτελείται με ακριβέστατο συντονισμό. 

(...) "Πόσο θα μας κρατήσουν εδώ μέσα;" φώναξε κάποιος.
"Όσο χρειαστεί…" ήρθε μια αόριστη απάντηση.
"Από τι εξαρτάται πόσο θα χρειαστεί;"
Η ίδια αόριστη απάντηση: "Από πολλά".
"Δηλαδή; Πόσο χρειάζεται να διορθωθεί η βλάβη";
"Ποιός σας είπε για βλάβη; Μόνο τεχνικές βλάβες συμβαίνουν; Βλάβη μπορεί να ήταν η επιθυμία σας να ταξιδέψετε…"
"Τότε αν δεν ήταν βλάβη, εκτροχίαση, πρόσκρουση… Τι ακριβώς έγινε; Κάποιος λόγος θα υπάρχει."

(...) "Κάτι μου λες τώρα. Εγκλήματα γίνονται σωρός κάθε μέρα… Και τροχαία άλλα τόσα. Που βλέπεις το σπουδαίο αν ένα ή περισσότερα από αυτά συμβαίνει να είναι και τα δύο μαζί; Τέτοιες ειδήσεις… Ο καθένας νομίζει κοσμοιστορικό κάτι που είδε στο δρόμο… Έχω εδώ ειδήσεις, είμαι γεμάτος συνταρακτικά γεγονότα… Κρίμα να χαθώ εδώ μέσα…"

(...) Όλοι μιλάμε για το τούνελ. Ακούς για το γενικό τούνελ που μέσα σ’ αυτό ζούμε όλοι, για τα προσωπικά, μικρά ή μεγαλύτερα που περνάει ο καθένας, όταν χάνεται στα δικά του σκοτάδια. Χιλιοειπωμένα πράγματα. "Εγώ όμως δεν βαδίζω μέσα σε σύμβολο", σκέφτεται ο Νίκος Κλάδης καθώς προχωρεί με τους άλλους. Τούτο είναι μια πραγματική τρύπα μέσα στη γη. Ούτε το σκοτάδι είναι συμβολικό. Πολλά πράγματα, ίσως τα περισσότερα, μπορούν να πάθουν παραμόρφωση, παραμένουν αληθινά, δεν γίνονται σύμβολα κι αλληγορίες. Δεν θα γίνω λίπασμα για το τερατώδες δέντρο αυτού του συμβόλου ούτε τροφή για το κάθε πεινασμένο θηρίο που θέλει να βεβαιώσει με τη βουλιμία της εξουσίας την υπεροχή του. Η περιπλάνηση, η αντήχηση, η υγρασία του βράχου, ο λιγοστός αέρας, η έλλειψη φωτεινών ακτίνων, τι άλλο θα ήθελες για να το πεις αληθινό; Σύμβολο γίνεται με τις ηλίθιες διαδόσεις ότι δεν υπάρχει έξοδος, ότι εδώ είναι το ΄τερμα και η αφετηρία, ότι θα πεθάνουμε βαδίζοντας στο σκοτάδι εμείς κι όλοι οι άλλοι που θα μαζευτούν με τους επόμενους εκτροχιασμούς. Συμβαίνει άραγε σε κάθε διαδρομή το σχεδιασμένο ατύχημα; 

(...) "Μήπως ξέρω ποιός είναι; Διαδίδει ψευδείς ειδήσεις, σκορπάει ανησυχία. Που το είδε το ατύχημα; Πρέπει δηλαδή να κατεβαίνω σε κάθε στάση και να παριστάνω τον χαμένο;  Άκου ερώτηση, πώς βρισκόσαστε εσείς εδώ; Εγώ δεν είμαι ούτε μηχανικός, ούτε σταθμάρχης να ξέρω πότε σταματάει και πότε ξεκινάει το τρένο. Γιατί ν’ ανησυχώ; Εγώ δεν βιάζομαι, βρίσκομαι στη θέση μου με αριθμό και σφραγίδα. Πλήρωσα για να κλείσω τούτη τη θέση. Γίνατε όλοι ειδικοί και μοιράζετε συμβουλές…"
"Εσείς νομίζετε ότι εδώ είναι κανονική στάση;"
"Μα τι άλλο κύριε;" απόρησε η γυναίκα.

(...) Υπάρχουν λοιπόν και τέτοιοι άνθρωποι σε τούτο τον κόσμο. Δεν κρυώνουν ούτε φοβούνται την πέτρινη αιχμαλωσία μέσα στην κοιλιά του βουνού. Δεν την ξέρουν κι ούτε θέλουν να την καταλάβουν. Το βαγόνι τους γίνεται αδιαπέραστη θωράκιση που τους απομονώνει από το τούνελ και τα περιστατικά του."

"

Αντρέας Φραγκιάς, Το Πλήθος, τόμος 2, 1986, εκδόσεις Κέδρος. 
Για την αντιγραφή Δέσποινα Ζευκιλή 

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Το πλήθος των ανθρώπων και των καθημερινών καταστάσεων είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής αυτού του βιβλίου. Συνεργεία τοποθετούν αδιάκοπα σήματα που μαζί με τα παλιά σχηματίζουν φονικό κλοιό σε κάθε βήμα μας. Τα σπίτια προσβάλλονται από άγνωστη αρρώστια που κατατρώγει τις προσόψεις τους. Εκσκαφείς συνεχίζουν την κατεδάφιση που κατεβαίνει όλο και πιο βαθιά, με βάση σχέδια ανολοκλήρωτα και μελέτες που έχουν συνταχθεί στα πολυδαίδαλα κτήρια εταιριών με πολύπλευρες σκοπιμότητες. Συμβαίνουν στ' αλήθεια όλα αυτά ή μήπως αποτελούν απλώς το υλικό μια ταινίας; Ένας μοντέρ στο εργαστήριό του πολιορκείται από δεκάδες κουτιά με φιλμ που καλείται να ξεδιαλέξει για να συνθέσει μια ιστορία, έναν μύθο. Φώτα και προβολείς γράφουν με τυραννική επανάληψη μάρκες και επωνυμίες στον ουρανό. Ηθοποιοί, τεχνικοί, σκηνικά και ομοιώματα είναι θίασος από σύμβολα που στήνονται για να καταρρεύσουν. Όσοι ζουν όμως σε αυτά, πάσχουν αληθινά. Ίσως αυτό που παρακολουθούμε και μετέχουμε, να είναι μέρος μιας γιγαντιαίας παράστασης. Οι παράδοξες και ταυτόχρονα οικείες καταστάσεις που περιέχονται στο μυθιστόρημα του Α. Φ., συνοψίζουν τον παραλογισμό της τελευταίας τριακονταετίας στη χώρα μας, και όχι μόνον.