Ο Έρως, τέκνο του Πόρου και της Πενίας, υπήρξε, κατά την αρχαιότητα, ο εγγυητής της συνέχειας των ειδών και της εσωτερικής συνοχής του Κόσμου. Αργότερα, ο έρωτας απασχόλησε συγγραφείς, φιλοσόφους, καλλιτέχνες και αποτέλεσε ένα από τα πιο πoλυσυζητημένα θέματα, γεγονός καθόλου τυχαίο αφού η αγάπη συνιστά ένα από τα θεμέλια της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι καλλιτέχνες, έχοντας πάντοτε προβάδισμα σε σχέση με τον αναλυτή, αποτυπώνουν με μεγάλη ακρίβεια ότι η αγάπη ποτέ δεν έρχεται μόνη αλλά συνοδεύεται πάντα από την οδύνη, η οποία μπορεί να εκφραστεί με διάφορους τρόπους, όπως η βασανιστική προσμονή, η εξάρτηση, η ζήλια, η συμπόνια κ.ο.κ. Αυτή είναι η βάση της έκθεσης "Επώδυνες αγάπες" που παρουσιάζει ο καλλιτέχνης S. Kastro Dakdouk στο Antisocial, από 5 Φεβρουαρίου.
Γιατί επώδυνες αγάπες; Οι επώδυνες αγάπες, οι οδυνηροί έρωτες, όπως μας λέει η Bosquin-Caroz, "παραπέμπουν στη δραματική, ή ακόμα και τραγική διάσταση του έρωτα ή των ερώτων. Ο όρος "οδυνηροί” φέρει μια νότα υπερβολής, υποδηλώνει ότι τα όρια του ανεκτού έχουν ξεπεραστεί".
Ο τίτλος αυτός, δανεισμένος από το επικείμενο ψυχαναλυτικό συνέδριο της Νέας Λακανικής Σχολής, έρχεται να ονοματίσει την τρέχουσα έκθεση του Κάστρο, ο οποίος μέσα από τα έργα του μας προτείνει τη δική του οπτική για την αγάπη. "Η αγάπη είτε αληθινή είτε ψεύτικη, πάντα πονά" σχολιάζει ο καλλιτέχνης. Ίσως μάλιστα θα λέγαμε ότι για τον ίδιο, ο πόνος είναι θεμέλιο της αγάπης. Τα έργα του είναι γεμάτα θλίψη, η οποία προέρχεται από "τη στέρηση", που είναι παρούσα τόσο στην αληθινή όσο και στην ψεύτικη αγάπη. Για τον Κάστρο, η ψεύτικη αγάπη πονά γιατί "είναι αποτέλεσμα της άγνοιας και της ψεύτικης συμπεριφοράς". Aλλά και η αληθινή αγάπη "προκαλεί πόνο στην ψυχή γιατί εμπεριέχει βαθιά συγκίνηση και πάθος". Ο ίδιος ο καλλιτέχνης επισημαίνει ότι "ποτέ δεν καταφέρνουμε να ζήσουμε τον έρωτα ολόκληρο, πάντα διψάμε γιατί ποτέ δεν ζούμε τον πλήρη έρωτα" – και αυτό προκαλεί την οδύνη του ερωτευμένου.
Ο Κάστρο επέλεξε τα έργα του να γίνουν με την τεχνική της αγιογραφίας και έχοντας ως υλικά το ξύλο, την αβγοτέμπερα και τα φύλλα χρυσού. Η επιλογή αυτής της τεχνικής δεν είναι καθόλου τυχαία. Αρχικά, υπάρχει μια σύνδεση με την προσωπική του ιστορία, καθώς έχοντας ζήσει για ενάμισι χρόνο στη Γαύδο, σε μια συνθήκη μοναχισμού, αποφάσισε να ζωγραφίσει μια σειρά από δικούς του αγίους. Η σειρά αυτή ξεκίνησε το 1999 και ολοκληρώθηκε το 2003, όταν λόγω της φυλάκισής του, το μόνο υλικό που είχε στη διάθεσή του για τα έργα του ήταν ο καφές. Πρόκειται, λοιπόν, για μια προσωπική αναδρομή. Ένας ακόμα λόγος για την επιλογή των υλικών και της τεχνικής του Κάστρο είναι η επιθυμία του να προσδώσει χαρακτηριστικά αγίων στους πρωταγωνιστές του, ώστε από τη μία να αποδώσει την αίσθηση της γαλήνης, που έπεται της οδύνης, και αφετέρου να προκαλέσει στον θεατή τον σεβασμό που απευθύνεται σε έναν άγιο. Τέλος, θα μπορούσαμε να πούμε πως η τεχνική της αγιογραφίας εξυπηρετεί και έναν συμβολικό στόχο. Θα υπήρχε άραγε καλύτερος τρόπος να μιλήσει κανείς για τις επώδυνες αγάπες από ό,τι μέσα από την απεικόνιση ενός αγίου, κάποιου που λόγω της αγάπης του – για τον Θεό– οδηγήθηκε στην απόλυτη οδύνη και τελικά τον θάνατο;
Ο Κάστρο, επηρεασμένος από ένα ταξίδι επιστροφής στη Συρία έπειτα από 37 χρόνια, αποφάσισε οι ήρωές του να βρίσκονται μέσα στους απλούς ανθρώπους. Οι 6 Bosquin-Caroz, "Presentation of the 2025 NLS Congress Theme", ό.π., p. 1 φιγούρες των αγίων του είναι υπαρκτά ή φανταστικά πρόσωπα, στα οποία αποδίδεται ένας συμβολικός χαρακτήρας.
Ο καλλιτέχνης ζωγραφίζει τους δικούς του αγίους, που δεν είναι άλλοι από τους ταλαιπωρημένους, τους αδικημένους και τους αντάρτες, πρόσωπα στα οποία απευθύνεται η αγάπη του και για τα οποία ο ίδιος πονά βλέποντας την οδύνη τους. Κάποιοι από τους αγίους που εμφανίζονται στα έργα του είναι ο Άγιος Έρωτας, ο Άγιος Δίκαιος, η Αγία Ελένη η θλιμμένη, ο Άγιος Φυλακισμένος, η Αγία Μάνα η Προσφύγισσα, οι Άγιοι Παιδιά. Όλοι τους απεικονίζονται με φωτοστέφανο, παραπέμποντας στο φως, σύμβολο της γνώσης κατά τους Πυθαγόρειους. Μάλιστα, για τον ίδιο η γνώση είναι αυτή που πολλές φορές αγιοποιεί κάποιον. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η αυτοπροσωπογραφία του καλλιτέχνη, ο οποίος απεικονίζεται χωρίς φωτοστέφανο να περιτριγυρίζεται από μια γυναίκα. Η επιλογή αυτή αναδεικνύει, ενδεχομένως, την ανθρώπινη διάσταση του ίδιου, που, όπως περιγράφει, θεωρεί τον έρωτα "ένα από τα πιο βασικά ανθρώπινα στοιχεία, που μας θυμίζει ότι είμαστε άνθρωποι". Ο ίδιος μάλιστα αναφέρει ότι "όταν ερωτεύεται, αισθάνεται πιο πολύ άνθρωπος".
Ο S. Kastro Dakdouk (γεν.1969) είναι εικαστικός και ακτιβιστής με καταγωγή από την Ταρτούς στη Συρία. Ξεκίνησε τις σπουδές του στη Σχολή Καλών Τεχνών της Δαμασκού, χωρίς να τις ολοκληρώσει. Το 1989, ταξίδεψε στην Ελλάδα και έμεινε στην Κρήτη, όπου και έζησε για 17 χρόνια. Το 2006, μετακόμισε στην Αθήνα όπου ζει και εργάζεται έως και σήμερα. Ως εικαστικός, ο ίδιος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στον κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα ενός έργου, το οποίο φαίνεται έντονα στα έργα του αλλά και τις γελοιογραφίες του. Ως ακτιβιστής, συνεισφέρει πρακτικά σε δράσεις και έργα σχετικά με την προσφυγιά και τον πόλεμο. Ο Κάστρο είναι επίσης, συνιδρυτής των Χωραφιών της Αλληλεγγύης. Στις ατομικές του εκθέσεις (18) σε Αθήνα, Κρήτη, Μάνη, Κέρκυρα, Θεσσαλονίκη, Βρυξέλλες, Βρέμη και Σαν Φρανσίσκο, συμπεριλαμβάνεται και η τελευταία του έκθεση με τίτλο "Μετά θάνατον ζωή” στο Κέντρο Νεότητας Δήμου Χαλανδρίου (2024), ενώ έχει συμμετάσχει σε 4 συλλογικές στην Αθήνα και τα Χανιά.
Εγκαίνια: 5/2 (8.30 μ.μ.)
Info: Antisocial | 5-22/2 | Ώρες λειτουργίας: Τετ.-Σαβ. 6-10 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.
Διαβάστε Επίσης
