Η Ελευσίνα σύντομα θα αποκτήσει ένα "Ανοιχτό Μουσείο"

Ένα πολυεπίπεδο εκθεσιακό έργο από τη Βάνα Ξένου αναδεικνύει τα πολλαπλά αφηγήματα της Ελευσίνας.

Το Ανοιχτό Μουσείο Βάνα Ξένου

Η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης παρουσιάζει το εικαστικό και ερευνητικό έργο "Μυστήριο 15 Το Ανοιχτό Μουσείο", της εικαστικού και ομότιμης Καθηγήτριας της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, Βάνας Ξένου. Τα εγκαίνια της εμβληματικής έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου στο ΙΡΙΣ στην Ελευσίνα.

Πρόκειται για ένα σύνθετο καλλιτεχνικό εγχείρημα το οποίο συνδυάζει πρωτότυπη μεθοδολογία έρευνας και σύνθεσης αρχείου, εικαστικό έργο και ερευνητικές σχεδιαστικές προσεγγίσεις για τον δημόσιο χώρο. Το έργο επιχειρεί να αναδείξει τα πολλαπλά αφηγήματα της Ελευσίνας, καθιστώντας ορατές τις πηγές της ιστορικής, φυσικής και ανθρωπολογικής υπόστασης της πόλης. Παράλληλα, ενσωματώνει γραπτές και προφορικές αφηγήσεις, καθώς και απεικονίσεις, αναπαραστάσεις και χαρτογραφήσεις σχετικά με την πόλη στο "Αρχείο από την ευθραυστότητα της μνήμης στην ανάγκη της μαρτυρίας" σε συνδυασμό με πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες σχετικά με την Ελευσίνα.

Το Ανοιχτό Μουσείο Βάνα Ξένου

Σε αυτό το πλαίσιο, προβάλλεται το εικαστικό και θεωρητικό έργο της Βάνας Ξένου, το οποίο αναπτύχθηκε κατά την τριαντάχρονη πορεία της στην Ελευσίνα και στα Μυστήριά της. Το έργο παρουσιάστηκε διαδοχικά μέσα από την έκθεσή του σε διαφορετικούς χώρους, πόλεις και χώρες. Πρόκειται για μια μακροχρόνια έρευνα με κεντρικό σημείο αναφοράς το μακρύ ταξίδι των Ελευσινίων Μυστηρίων, τα οποία εγκαθιδρύθηκαν στην Αττική "συνεχότα άπαν το ανθρώπινο γένος". Το τρίπτυχο Μύηση–Τελετή–Εποπτεία είναι αυτό που απαρτίζει τις τελετές, έτσι όπως αποκρυπτογραφούνται στις διηγήσεις του Πλούταρχου, του Ηρόδοτου, των τραγικών ποιητών, στον Ομηρικό Ύμνο προς τη Δήμητρα, στην ελευσίνια διαθήκη του Σικελιανού, στο βιβλίο του Carl Kerenyi "Αρχετυπική εικόνα μητέρας και κόρης", αλλά και στις ανεξάντλητες μελέτες γύρω από την ερμηνεία τους.

Όπως αναφέρει η Βάνα Ξένου: "Η συνδυαστική αυτή ταυτοχρονία των έργων προσδίδει νέες νοηματικές προεκτάσεις και συμβολισμούς στο εννοιολογικό υπόβαθρο των πολλαπλών μυθολογικών και ιστορικών θραυσμάτων, που απορρέουν από την διαδικασία της αρχετυπικής υπόστασης της πόλης και την διττή της ταυτότητα, ως το μεγαλύτερο ιερό του αρχαίου κόσμου και ως βιομηχανική περιοχή του νεοελληνικού κράτους".

Το Ανοιχτό Μουσείο Βάνα Ξένου

Το Μυστήριο 15 Ανοιχτό Μουσείο αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στην ιστορία, στη μνήμη και στη σύγχρονη ταυτότητα της πόλης, οδηγώντας τον επισκέπτη σε ένα μυσταγωγικό ταξίδι. 

Το έργο θα παρουσιαστεί με τη μορφή έκθεσης η οποία συντίθεται από τις παρακάτω επιμέρους ενότητες:

  • Γιατί η Ελευσίνα σήμερα – Από τη μελαγχολία στο όραμα: Αναδρομική έκθεση του συνολικού έργου των τριάντα χρόνων της Βάνας Ξένου για την Ελευσίνα.
  • Ελευσίνα "Η πόλη ως Ανοιχτό Μουσείο": Έκθεση των σχεδίων της πρότασης σε μεγάλη κλίμακα. 
  • Παρουσίαση του Αρχείου της ερευνητικής εργασίας "Από την ευθραυστότητα της μνήμης στην ανάγκη της μαρτυρίας", η οποία αναδεικνύει με πρωτότυπο μεθοδολογικά τρόπο - αλλά και μέσα από νέο υλικό χαρτογράφησης και λοιπών απεικονίσεων - τις πολλαπλές ταυτότητες της πόλης. Η παρουσίαση αξιοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερες γραπτές αναπαραστάσεις - χαρτογραφήσεις – αποτυπώσεις ερειπίων τα οποία αποτελούν μέρος της Ιστορίας, αλλά και μέρος του υπό διαμόρφωση παρόντος κατά τη μετάβαση από το αρχείο της μνήμης στη σύγχρονη πόλη.
  • Παρουσίαση της γλυπτικής εγκατάστασης "Το πέρασμα της Περσεφόνης" στη Στοά Σπυρομήλιου. Η άνοδος και κάθοδος της Περσεφόνης, έτσι όπως εμφανίζεται στον ελευσινιακό μύθο, συμβολίζει τη γέννηση και το θάνατο, τη σπορά και τη βλάστηση. Στο γλυπτό στέκεται η ίδια η Περσεφόνη ως βλαστός πάνω στον καρπό. Ανυπότακτη στην πιο ψηλή κορυφή της ζωής, μετέωρη στα σύνορα μεταξύ ζωής και θανάτου, συγχρόνως Αναδυομένη, Πρωτόγονος κόρη, Τυμβωρύχος.
  • Παρουσίαση εργασιών από προπτυχιακά και μεταπτυχιακά μαθήματα στη Σχολή Αρχιτεκτόνων – ΕΜΠ με θεματικές ενότητες που αφορούν την Ελευσίνα.

Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

Παράταση αιτήσεων για το νέο residency του Ιδρύματος Γ.& Α. Μαμιδάκη

Το Ίδρυμα Γ.& Α. Μαμιδάκη καλεί δημιουργούς και ερευνητές της Τέχνης, της Επιστήμης και της Τεχνολογίας σε ένα πρόγραμμα φιλοξενίας για έρευνα και συλλογική δημιουργία.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
25/08/2025

Ίσα που προλαβαίνεις αυτές τις τέσσερις εκθέσεις τέχνης

Ο Αύγουστος φτάνει σιγά-σιγά στο τέλος του, μαζί με τέσσερις ενδιαφέρουσες εικαστικές εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις.

Προσβασιμότητα και πυροπροστασία στον αρχαιολογικό χώρο του Ραμνούντος

Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί στη βελτίωση της περιήγησης, της ασφάλειας και της καθολικής προσβασιμότητας στον αρχαιολογικό χώρο στο Γραμματικό.

Έφυγε από τη ζωή ο μαρξιστής στοχαστής Ευτύχης Μπιτσάκης

Διαβάστε την ανακοίνωση των εκδόσεων Άγρα για την απώλεια της σημαντικής πνευματικής μορφής καθώς και τη νεκρολογία του ΝΑΡ, του οποίου ήταν μέλος.

Οι νέες γκαλερί που ανανεώνουν την εικαστική σκηνή της Αθήνας

Μια λίστα με τους χώρους τέχνης που πρόσφατα άνοιξαν τις πόρτες τους και θα μας κεντρίσουν το ενδιαφέρον την επερχόμενη σεζόν.

Στα Κανάρια δεν βγάζουν μόνο μπανάνες και ξενοδοχεία αλλά και ωραία λογοτεχνία

Δύο βιβλία, ο "Σουπερόσαυρος της Μέργερ ελ Μεγντάνι και "Η κοιλιά του Γαϊδάρου" της Αντρέα Αμπρέου από τις εκδόσεις Carnivora, μας ταξιδεύουν στα Κανάρια αλλιώς.

Η "Μπιενάλε της Γάζας" στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα κατά της γενοκτονίας

Ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα στην παλαιστινιακή τέχνη.