Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση; Η διαδραστική έκθεση του ΜΙΕΤ μας δίνει όλες τις απαντήσεις

Η μεταβατική διευθύντρια του ΜΙΕΤ και συντονίστρια της περιοδικής έκθεσης "Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση", Ασπασία Λούβη μας ξενάγησε στους χώρους του παλιού χρηματιστηρίου, όπου παρουσιάζεται η ανοδική εξέλιξη της εκπαίδευσης από το 1453 έως τον Ελληνικό Αγώνα.

έκθεση ΜΙΕΤ

Το ιστορικό παλαιό χρηματιστήριο στην οδό Πεσμαζόγλου 1, πλέον πλήρως ανακαινισμένο, ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό με μία νέα περιοδική έκθεση και ρίχνει φως σε γνωστές αλλά και άγνωστες πτυχές του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Η έκθεση "Πώς μάθαιναν οι Έλληνες γράμματα από την Άλωση μέχρι την Επανάσταση (1453-1821)" μας γυρνάει πίσω στον χρόνο ξεκινώντας από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και φτάνοντας έως τη θρυλική Επανάσταση του 1821. Πλούσιο παλαιογραφικό υλικό από το αρχείο του ΜΙΕΤ συστήνει στον επισκέπτη τις εκπαιδευτικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν εκείνα τα χρόνια, αλλά και αρκετές δεκαετίες αργότερα.

Με εναρκτήριο σταθμό τη βυζαντινή κληρονομιά, η έκθεση εκκινεί ένα ταξίδι από το "άλφα έως το ήτα" και αφηγείται την εξέλιξη της ελληνικής παιδείας: πώς τα παιδιά μάθαιναν γράμματα, ποια ήταν τα εκπαιδευτικά εργαλεία των καθηγητών, ποιο ήταν το περιεχόμενο της διδασκαλίας και τα πρόσωπα που δίδαξαν και διαμόρφωσαν την ελληνική εκπαίδευση, αλλά και πώς ο ελληνικός διαφωτισμός συνέβαλε στην έναρξη του Ελληνικού Αγώνα αλλά και την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού συστήματος. Από τα σημαντικότερα εκθέματα η βιβλιοθήκη του δασκάλου Πέζαρου, την οποία τα παιδιά μπορούν να ξεφυλλίσουν ψηφιακά και να μελετήσουν βιβλία ποικίλης ύλης.

έκθεση ΜΙΕΤ
Ωρολόγιον. Τέλη 15ου αιώνα. Ιστορικό & Παλαιογραφικό Αρχείο ΜΙΕΤ (Συλλογή Πέζαρου, χφ. 31)

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της έκθεσης αποτελεί ο εκπαιδευτικός της χαρακτήρας. Πέρα από τις βιτρίνες με παλαιά βιβλία γραμματικής, αριθμητικής, αρχαίων ελληνικών, μεταβυζαντινές ανατυπώσεις χειρόγραφων και δείγματα τυπογραφίας, στον χώρο παρέχονται διαδραστικές εφαρμογές μέσω των οποίων ο επισκέπτης μπορεί να ανακαλύψει τα κείμενα των πολύτιμων βιβλίων και να μάθει περισσότερα για τις μεθόδους διδασκαλίας της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Ακόμη, χάρτες των διασημότερων αλλά και λιγότερο γνωστών ελληνικών σχολών προβάλλονται σε διαδραστικές οθόνες, προσκαλώντας το κοινό να εξερευνήσει τους χώρους διδασκαλίας και την καθημερινότητα στα σχολεία των εκάστοτε περιόδων.

έκθεση ΜΙΕΤ

Μια επετειακή δράση που απευθύνεται τόσο σε ενήλικες αλλά ειδικότερα και σε παιδιά (η κα. Λούβη μας πληροφόρησε ότι θα διοργανωθούν εκπαιδευτικές ξεναγήσεις για σχολεία) και είναι το αποτέλεσμα μιας ιδιαίτερα απαιτητικής έρευνας διάρκειας ενός σχεδόν χρόνου. Βασική μέριμνα του ΜΙΕΤ κατά τη διάρκεια υλοποίησης της έκθεσης ήταν να παρουσιάσουν στον κόσμο την ελληνική εκπαίδευση από μια αντικειμενική σκοπιά, καθώς αρκετές πτυχές της έχουν παρερμηνευθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο θρύλος του κρυφού σχολειού, το οποίο δεν αναφέρεται σε καμία πηγή, αλλά η ύπαρξή του διαιωνίστηκε για άλλους λόγους μέσω και της επίσημης εκπαίδευσης.

Η έκθεση κλείνει με περιγραφές σχολικών πειραμάτων από τα εκπαιδευτικά εγχειρίδια του αρχείου και παρουσιάσεις διάφορων αποσπασμάτων από τετράδια δασκάλων και μαθητών. Στόχος δεν είναι απλώς μια ενημέρωση όσων είναι ήδη εξοικειωμένοι με το παλαιογραφικό υλικό και την ιστορία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά μια ευρύτερη παρουσίαση στο κοινό, η οποία εισάγει μία νέα πορεία για το ΜΙΕΤ όσον αφορά την τεκμηριωμένη επιστημονική έρευνα. Η κα. Λούβη μας διαβεβαίωσε πως θα ακολουθήσουν σχετικές δράσεις στο μέλλον, ακολουθώντας την ίδια τακτική και προβάλλοντας την ιδιαίτερη ταυτότητα του ΜΙΕΤ και το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα ως προς τη δυνατότητα δημιουργίας αντίστοιχων επιστημονικά τεκμηριωμένων εκθέσεων που καλλιεργούν το ευρύ κοινό.

Συντελεστές έκθεσης
Γενικός συντονισμός: Ασπασία Λούβη
Σύμβουλοι: Χρύσα Μαλτέζου, Πασχάλης Κιτρομηλίδης
Επιστημονική επιμέλεια - Τεκμηρίωση - Κείμενα: Ίκαρος Μαντούβαλος, Αγαμέμνων Τσελίκας, Χριστίνα Κόσσυβα
Μουσειολογική μελέτη: Έλια Βλάχου
Μουσειογραφική μελέτη και εφαρμογή: Σπύρος Νάσαινας 
Εκπαιδευτικά προγράμματα: Σοφία Πελοποννησίου-Βασιλάκου
Συντήρηση και ανάρτηση εκθεμάτων: Μαρία Αλεξίου, Μαρία Αργυρού
Γραφιστικός σχεδιασμός: Ακριβή Αναγνωστάκη
Ψηφιακές εφαρμογές: 2monochannels – Γιώργος Λαμπρόπουλος
Παραγωγή εποπτικού υλικού: Paskalidis digital printing
Εκθεσιακές κατασκευές: Εμμανουήλ Λιγνός – Λιγνού Α. & ΣΙΑ Ε.Ε.
Κατασκευές αναρτήσεων: Δημήτρης Δρόσος 
Φωτισμός: LightingWorks – Ν. Σταματόπουλος & ΣΙΑ Ε.Ε.
Διοικητική υποστήριξη: Σωσάννα Καλογηράτου
Δημόσιες σχέσεις: Κυριακή Μολφέτα, Χαρά Φασουλή
Μεταφορά εκθεμάτων: Artlock

Φορείς δανεισμού: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Μουσείο Μπενάκη, Ωνάσειος Βιβλιοθήκη, Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών

Info: Παλαιό Χρηματιστήριο (Πεσμαζόγλου 1) | 13/4-30/6 | Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 10 π..μ. – 6 μ.μ. (εκτός επισήμων αργιών: Πάσχα, 1 -2 Μαΐου, 12-13 Ιουνίου) | Είσοδος ελεύθερη

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τέχνες

4 φράσεις του Jack Kerouac που έφυγε σαν σήμερα (21/10) από τη ζωή

Εμβληματικές φράσεις από τα βιβλία του, που αντικατοπτρίζουν τη φιλοσοφία και τις ανησυχίες του σημαντικού συγγραφέα.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
21/10/2025

"Σκυλονουάρ": Από τα σκυλάδικα στα βιβλιοπωλεία

Το graphic novel των Δημήτρη Κερασίδη και Δημήτρη Κρις-Αγκαράι (εκδ. Μικρός Ήρως) που καταπιάνεται με τη δεκαετία του ‘80 παρουσιάζεται στο Κομπραί.

Ο Δήμος Αθηναίων τιμά τον Μανώλη Γλέζο με νέο πολυχώρο

Ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, επιβεβαίωσε σε σχετική συνάντηση την πρόθεσή του Δήμου να προχωρήσει στη δημιουργία Πολυχώρου Μνήμης και Δράσης.

"Cosmic Theatre": Τι σχέση έχουν τα αστρονομικά φαινόμενα με τη σύγχρονη τέχνη;

Μια σειρά πολιτιστικών δράσεων πραγματοποιούνται έως τον Νοέμβριο στον Πειραιά.

Όλα όσα θα δούμε στο εναρκτήριο event της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης

Μια έκθεση και πολλές εκπλήξεις περιμένουν τους κατοίκους της συμπρωτεύουσας.

OpenArtLink 2025: Ένα φεστιβάλ μεταμορφώνει τον Πειραιά σε ζωντανό σημείο αναφοράς

Η διεθνής πλατφόρμα σύγχρονης τέχνης εγκαινιάζεται αυτή την εβδομάδα.

Τι μας λέει και τι όχι η έκθεση για την Έφη Στρούζα στο ΙΣΕΤ;

O επιμελητής Χριστόφορος Μαρίνος γράφει για το αφιέρωμα "Έφη Στρούζα: ένα νέο ταξίδι".