Είναι σχεδόν νόμος ανάμεσα σε σινεφίλ και βιβλιολάτρεις ότι όσο καλή και αν είναι η κινηματογραφική μεταφορά ενός μυθιστορήματος, το πρωτογενές υλικό δεν ξεπερνιέται εύκολα.
Μέσα από την ανάγνωση ενός βιβλίου άλλωστε μπορούμε να εμβαθύνουμε στον εσωτερικό κόσμο των πρωταγωνιστών, να εξερευνήσουμε το σύμπαν που δημιουργεί ο συγγραφέας με τον ρυθμό που μας βολεύει και να φανταστούμε τα γεγονότα όπως θέλουμε, αντί για το όπως μας επιβάλλει ένας σκηνοθέτης. Υπάρχουν όμως ορισμένες και πολύ ξεχωριστές περιπτώσεις που η πορεία από το χαρτί στην οθόνη γίνεται με τόση μαεστρία που τελικά ξεπερνάει την ίδια του την έμπνευση και πάει την ιστορία αρκετά βήματα παραπέρα.
Ιδού λοιπόν οχτώ ταινίες που κατάφεραν να γίνουν καλύτερες από τα βιβλία στα οποία βασίζονται:
O Νονός
Ακόμα και ο ίδιος ο συγγραφέας του μαφιόζικου μυθιστορήματος έχει παραδεχτεί δημοσίως πως το The Godfather δεν ήταν η καλύτερή του δουλειά. Χρειαζόταν γρήγορα χρήματα για να πληρώσει τα χρέη του και η ιδέα του να εκδώσει ένα θρίλερ γεμάτο βία και οικογενειακές βεντέτες φαινόταν αρκετά εύκολη.
Οι προσδοκίες του για τον Νονό ήταν μάλιστα τόσο χαμηλές που πούλησε τα δικαιώματα για την κινηματογραφική του μεταφορά στην Paramount για το μηδαμινό ποσό των 12,500 δολαρίων, ενώ ακόμα δεν είχε τελειώσει το γράψιμο.
Και παρόλο που το studio σχεδίαζε μία απλή γκανγκστερική ταινία, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα ανέλαβε την σκηνοθεσία με πολύ μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Επέμεινε τα γυρίσματα να πραγματοποιηθούν στην τοποθεσία του βιβλίου, διατήρησε την ίδια χρονική περίοδο, ‘έκοψε’ δευτερεύουσες πλοκές που δεν είχαν τόση σημασία και εμβάθυνε την σχέση του Ντον Βίτο Κορλεόνε και του νεαρού διαδόχου του Μάικλ, βάζοντας την στο επίκεντρο. Το αποτέλεσμα είναι φυσικά μία τριλογία που θεωρείται έως σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία του κινηματογράφου.
Forrest Gump
Το Forrest Gump έχει ήδη ένα μακροσκελές σενάριο και αρκετά μεγάλη διάρκεια, επομένως κανείς ίσως αιφνιδιαστεί μαθαίνοντας πως ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Ζεμέκις επέλεξε να αφαιρέσει πολλά κεφάλαια από το βιβλίο με τον ομώνυμο τίτλο. Σοφή κίνηση εκ μέρους του, καθώς στο μυθιστόρημα του Γουίνστον Γκρουμ ο χαρακτήρας του Φόρεστ δεν είναι όσο αξιαγάπητος όσο τον θυμόμαστε, η εκλεκτή της καρδιάς του Τζένυ είναι μετά βίας παρούσα και το ταξίδι του πρωταγωνιστή είναι ελαφρώς αλλοπρόσαλλο και όχι με την καλή έννοια.
Υπάρχουν δηλαδή κεφάλαια όπου γίνεται αστροναύτης και πηγαίνει στο διάστημα, συναντάει έναν γορίλα με το όνομα Sue, προσγειώνεται στην ζούγκλα και τελικά αιχμαλωτίζεται από κανίβαλους ιθαγενείς, σε ένα κεφάλαιο με γερή δόση casual ρατσισμού γιατί γιατί όχι; Αντιθέτως, ο Τομ Χανκς καταφέρνει να παραδώσει μια συγκινητικά ανθρώπινη ιστορία και ένα κλασικό φιλμ που αγαπάμε.
Ο Διάβολος Φοράει Prada
To novel της Λόρεν Γουέισμπεργκερ έγινε κατευθείαν επιτυχία μετά την κυκλοφορία του, κυρίως εξαιτίας της κουτσομπολίστικης μορφής του: περιγράφει άλλωστε το περιβάλλον του περιοδικού Vogue και την αρχισυνταξία της Άννα Γουίντουρ με γαργαλιστικές λεπτομέρειες.
Αξεπέραστη είναι όμως η μεταφορά του βιβλίου σε κινηματογραφική κομεντί το 2006, με την Μέριλ Στριπ να μαγνητίζει στον ρόλο της Μιράντα Πρίσλει από το πρώτο καρέ. Εξαιρετικές ερμηνείες επίσης από την Αν Χάθαγουει, Έμιλυ Μπλαντ και Στάνλει Τούτσι και ένα καλοδουλεμένο σενάριο από την Αλίν Μπρος Μακένα που μας κάνει να καταλάβουμε τα κίνητρα της κάθε μίας από τις γυναίκες στο κέντρο της ιστορίας.
Ψυχώ
Ο ‘μάστορας’ Άλφρεντ Χιτσκοκ αποφάσισε να αλλάξει τον κεντρικό χαρακτήρα της ιστορίας του Ρόμπερτ Μπλοχ και να χρήσει πρωταγωνίστρια της ταινίας του την Μάριον Κρέιν, αντί του Νόρμαν Μπέιτς. Δημιούργησε έτσι ένα από τα μεγαλύτερα plot twists στην ιστορία του κινηματογράφου, με την Μάριον να δολοφονείται στο ντουζ της και το κοινό του Ψυχώ να ουρλιάζει από τρόμο μέσα στις αίθουσες προβολής.
Επιπλέον, ο χαρακτήρας του Μπέιτς ολοκληρώνεται, με τον Χιτσκοκ να τον χρησιμοποιεί για να υπογραμμίσει τις ψυχικές διαταραχές και να εξερευνήσει το υποσυνείδητο και το υπερεγώ του καθένα από εμάς.
Στα Σαγόνια του Καρχαρία
Εδώ υπάρχει σεναριακή συνεργασία μεταξύ σκηνοθέτη (Στίβεν Σπιλμπεργκ) και συγγραφέα (Πήτερ Μπένκλει), γεγονός που σίγουρα βοήθησε την πλοκή της ιστορίας να εξελιχθεί χωρίς να υπάρξουν ριζικές ή εξωφρενικές αλλαγές. Ο εχθρός των Σαγονιών ήταν από την αρχή το budget του, καθώς ο ψεύτικος, μεταλλικός καρχαρίας δεν φαινόταν καθόλου ρεαλιστικός και ο Σπιλμπεργκ έπρεπε να σκαρφιστεί άλλους τρόπους να προκαλέσει τρόμο και αγωνία.
Μείωσε έτσι την βία και να επικεντρώθηκε στους χαρακτήρες και την περιπέτειά τους, γεγονός που τελικά του βγήκε σε καλό. Η ταινία του έκανε τις μεγαλύτερες εισπράξεις όλων των εποχών στις κινηματογραφικές αίθουσες μέχρι που τελικά κυκλοφόρησε το Πόλεμος των Άστρων για να διεκδικήσει τον θρόνο.
Το Ημερολόγιο
Ο Νίκολας Σπαρκς είναι γνωστός για τα πρόχειρα, γλυκανάλατα άρλεκιν βιβλία που παράγει το ένα μετά το άλλο και συνήθως έχουν την ίδια πλοκή.
Πραγματικό κατόρθωμα λοιπόν από τον Νικ Κασσαβέτις να εντοπίσει την γοητεία της ιστορίας του Νόα και της Άλι και να σκηνοθετήσει μία υπέροχα γυρισμένη ταινία με θέμα την παντοτινή αγάπη, η οποία καταφέρνει να συγκινήσει χωρίς να πέσει στην παγίδα του μελοδράματος. Αναμφίβολο μέρος της τόσο τεράστιας επιτυχίας ήταν φυσικά οι ερμηνείες των νεαρών και σχετικά άγνωστων τότε πρωταγωνιστών, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς και Ράιν Γκόσλιγκ.
Jurassic Park
O συγγραφέας Μάικλ Κράιτον εμβαθύνει στη γενετική και τη θεωρία του χάους, προκαλώντας εύλογα ερωτήματα για το ηθικό δίλημμα της αναβίωσης δεινοσαύρων από τον άνθρωπο.
Ο Σπιλμπεργκ όμως με την σειρά του αφαιρεί την πυκνή έρευνα, προσθέτει σε αφθονία το στοιχείο της επικής περιπέτειας και αλλάζει το τέλος για να υπάρχει αισιοδοξία. Το μεγαλύτερο όμως θετικό της ταινίας που την βάζει σε πλεονεκτική θέση είναι τα γραφικά: Το να διαβάζεις για ένα μάτσο μοχθηρών προϊστορικών τεράτων είναι καλό, αλλά το να τους βλέπεις στην οθόνη - ειδικά στη δεκαετία του '90, όταν το CGI δεν υπήρχε - ήταν συγκλονιστικό.
H Λάμψη
Ναι, ο ίδιος ο Στίβεν Κινγκ δεν είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένος από την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματός του, με βασικό του παράπονο ότι ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ επέλεξε να μη συμπεριλάβει το μεταφυσικό στοιχείο στην ταινία.
Κι όμως, παρόλο που ο Κινγκ είναι ένας από τους καλύτερους συγγραφείς θρίλερ όλων των εποχών, η εκδοχή του πρωταγωνιστή Τζακ Τόρενς στην κινηματογραφική Λάμψη είναι (τολμούμε να πούμε) πιο ενδιαφέρουσα.
Ο Τζακ Νίκολσον δεν υποδύεται έναν καλό άνδρα και σύζυγο που δαιμονίζεται από κάποια αόρατη δύναμη, όπως στο βιβλίο: αντιθέτως είναι ένας κανονικός άνδρας με την φρίκη να πηγάζει από μέσα του. To Overlook Hotel με την σειρά του δεν αποτελεί ξενοδοχείο του τρόμου, αλλά ένα background για το ψυχολογικό ταξίδι του πρωταγωνιστή που σταδιακά χάνει τα λογικά του. Τα πράγματα γίνονται πολύ πιο τρομακτικά όταν πηγάζουν από κάτι οικείο.
Ακολούθησε το Αθηνόραμα στο Facebook και το Instagram.
