Γιατί η είδηση για τις ταινίες Beatles είναι ιστορική αλλά και αποκαρδιωτική

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα το ίντερνετ έχει πλημμυρίσει με την είδηση πως τον Απρίλιο του 2028 πρόκειται να κυκλοφορήσουν ταυτόχρονα τέσσερις ταινίες για τους Beatles, με την καθεμιά να επικεντρώνεται ξεχωριστά στα θρυλικά Σκαθάρια από το Λίβερπουλ. Η ανακοίνωση της Sony που έχει αναλάβει την παραγωγή έγινε ως επί το πλείστον δεκτή με ενθουσιασμό, καθώς πρόκειται για κάτι πρωτοφανές ιστορικά, αλλά και με εύλογο σκεπτικισμό. Όχι γιατί κανείς αμφισβητεί την πολυτιμότητα των Beatles, μιλάμε για ίσως το πιο σημαντικό γκρουπ όλων των εποχών, ή το αδιαπραγμάτευτο ταλέντο των συντελεστών στο οποίο θα αναπτυχθούμε παρακάτω. Όσο για το γεγονός πως πια, με τον πιο επίσημο τρόπο, το Χόλιγουντ επιλέγει να έρθει σε ρήξη με την πρωτοτυπία και την αυθεντικότητα, στοιχεία χάρη στα οποία ευδοκίμησε το εμπορικό αμερικανικό σινεμά εδώ και έναν αιώνα.

Έχουμε αναφερθεί πολλάκις σε αυτήν τη στήλη στο γεγονός πως τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, τουλάχιστον, η συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων μπλοκμπάστερ βασίζεται σε αναμασήματα του παρελθόντος (σίκουελ, πρίκουελ, ρίκουελ) ή παραγωγές εμπνευσμένες από εκ προοιμίου καθολικώς γνωστά πολιτισμικά προϊόντα (υπερηρωικές ταινίες, "Barbie", "Wicked"), αυτό που στο εξωτερικό ονομάζουν IPs. Μάλιστα, είναι πια τόσο κυνικά παγιωμένη αυτή η λογική, ώστε αποτελεί το βασικό αφηγηματικό διακύβευμα στην πλοκή του απολαυστικού "Studio". Της σπαρταριστής νέας σειράς με δημιουργό και πρωταγωνιστή τον Σεθ Ρόγκεν, στο ρόλο ενός παραγωγού που ενώ θέλει να κάνει arthouse σινεμά με ονόματα όπως ο Μάικλ Σκορσέζε και η Σάρα Πόλεϊ, υποχρεώνεται από το αφεντικό του (Μπράιαν Κράνστον) να βάλει μπρος τη δημιουργία μιας ταινίας βασισμένης… σε αναψυκτικό. Και εάν αυτό σας ακούγεται μακριά από την πραγματικότητα, να σας θυμίσουμε πως έχουν πολύ πρόσφατα κυκλοφορήσει, μεταξύ άλλων, μια ταινία για πατατάκια ("Flamin' Hot", 2023) και μία για ένα σνακ ("Unfrosted", 2024). "Poetic cinema" που θα έλεγε κι ο Ταρκόφσκι…

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται η τρέχουσα "εμμονή" του Χόλιγουντ με τις μουσικές βιογραφίες. Μόνο την τελευταία διετία έχουμε δει, συγγνώμη αν ξεχνάμε κάποιον, τον Μπομπ Ντίλαν ("A Complete Unknown"), τον Ρόμπι Γουίλιαμς ("Better Man"), την Μαρία Κάλλας ("Maria"), την Έιμι Γουάινχαους ("Back to Black") και τον Μπομπ Μάρλεϊ ("Bob Marley: One Love"). Όσο συγκεκριμένα για τους Beatles, δεν είναι πως κινηματογραφικά είχαν ξεφύγει και από την προσοχή μας ποτέ. Το 2019 ο έμπειρος Ντάνι Μπόιλ τους χρησιμοποίησε, τσαχπίνικα είναι η αλήθεια, στην κομεντί "Yesterday", λίγο νωρίτερα ο οσκαρικός Ρον Χάουαρντ ανέτρεξε στις περιοδείες τους τη δεκαετία του ‘60 ("Eight Days a Week", 2016) και το 2021 ο αγαπημένος Πίτερ Τζάκσον παρέδωσε το διάρκειας οκτώ ωρών "Get Back". Επομένως, ειλικρινά, με πόση πηγαία ανυπομονησία να υποδεχτούμε το γεγονός ούτε μίας, ούτε δύο, αλλά τεσσάρων μεγάλου μήκους που βγαίνουν ταυτόχρονα, για ένα συγκρότημα, μάλιστα, του οποίου οι ιστορίες και έριδες είναι γνωστές τοις πάσι;

Και εδώ περνάμε στο επόμενο ζήτημα το οποία αφορά τον τρόπο που λανσαρίστηκε η εν λόγω παραγωγή, θυμίζοντας έντονα την προ ημερών φαραωνική παρουσίαση του "Avengers: Doomsday". Ο Τομ Ρότμαν, ιθύνων της Sony, περιέγραψε τη γέννηση του… κινηματογραφικού σύμπαντος των Σκαθαριών ως "την πρώτη bingeable στιγμή στην ιστορία του σινεμά". Υπό μία έννοια, πράγματι, κάτι αντίστοιχο δεν έχει ξαναγίνει και μιλάμε για μια, από κάθε άποψη, φιλόδοξη κίνηση και οικονομικά τολμηρή. Από την άλλη, δεν έγινε ούτε λόγος για το, έστω στοιχειώδες, καλλιτεχνικό όραμα πίσω από το εγχείρημα ή το πού θα δώσουν έμφαση αυτές οι ταινίες. Γιατί να ειπωθεί, εξάλλου, αφού το όλο πράγμα "πουλάει" τον εαυτό του… Παράλληλα, η επιλογή της λέξης "bingeable", ενός όρου συνδεδεμένου με τη μαραθώνια θέαση τηλεοπτικών σειρών (σε streaming!), πώς ακριβώς ωφελεί την προώθηση ενός κουαρτέτου ταινιών που προορίζονται για τη μεγάλη οθόνη; Ακόμα χειρότερα, όταν ειπώνεται σε μια συγκυρία που το παγκόσμιο box office δεν τα πηγαίνει και τόσο καλά;

Για να κρατήσεις το κοινό σε επαφή με τη σκοτεινή αίθουσα, έχεις απόλυτη ανάγκη το ανεξάρτητο, οραματικό και καινοτόμο σινεμά. Εδώ, για να προλάβουμε τους κακοπροαίρετους, δεν εννοούμε απαραίτητα κάτι σινεφίλ ή avant-garde. Ούτε χρειάζεται να πάμε είκοσι έξι χρόνια πίσω για να αντλήσουμε παραδείγματα. Τα "Παράσιτα" (2019) απέδειξαν πως ένας ιδιοσυγκρασιακός δημιουργός από τη Νότιο Κορέα όπως ο Μπονγκ Τζουν-χο, μπορεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο. Νωρίτερα, ο Τζόρνταν Πιλ έσπασε τα ταμεία με το "Τρέξε!" (2017), μια πανέξυπνη ταινία τρόμου την οποία διαπνέει ένα οξύ κοινωνικό σχόλιο. Μιας και αναφέραμε το horror, πρόκειται για το είδος που μας έχει προσφέρει μερικούς από τους πλέον συζητημένους δημιουργούς των τελευταίων ετών (Ρόμπερτ Έγκερς, Άρι Άστερ). Έπειτα, χρειάζεται όντως να θυμίσουμε πόσα εισπρακτικά ρεκόρ έχουν σπάσει τα "Avatar"; Αν μη τι άλλο, οι παραπάνω τίτλοι προδίδουν και μια τεράστια αντίφαση γύρω από το εν την εξελίξει franchise των Beatles, αφού τα ονόματα στα οποία στηρίζεται χρωστάνε την αναγνώρισή τους στον εμπορικό και μη arthouse κινηματογράφο.

Ο σκηνοθέτης Σαμ Μέντες έκανε τομή με το "American Beauty" (1999) προτού εξελιχθεί σε κάτι παραπάνω από ένα στιβαρό και αξιόπιστο δημιουργό ("Ο Δρόμος της Απώλειας", "Ο Δρόμος της Επανάστασης", "Skyfall"). Ο Πολ Μεσκάλ, ο οποίος ενσαρκώνει τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ, πρώτα έδωσε σπαρακτικές ερμηνείες στο τηλεοπτικό "Normal People" και το σπουδαίο "Aftersun" (Σάρλοτ Γουέλς) και ύστερα έγινε ο πιο περιζήτητος ηθοποιός αυτήν τη στιγμή. Αντίστοιχα, το όνομα του Χάρις Ντίκινσον (Τζον Λένον) το μάθαμε χάρη στο βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα "Τρίγωνο της Θλίψης" (Ρούμπεν Έστλουντ) και προσωπικά φιλμ σαν το "Αλάνι" (Σάρλοτ Ρίγκαν). Παρομοίως, ο Μπάρι Κίγκαν (Ρίνγκο Σταρ) έχει μια φυσιογνωμία που αναδείχθηκε από τον Γιώργο Λάνθιμο ("Ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού"), τον Κρίστοφερ Νόλαν ("Δουνκέρκη") και πρόσφατα τις Έμεραλντ Φένελ ("Saltburn") και Άντρεα Άρνολντ ("Bird"). Όσο για τον Τζόζεφ Κουίν (Τζορτζ Χάρισον), είναι μεν ένα από τα ταλέντα που ξεπήδησαν από το "Stranger Things", αλλά την ευκαιρία να ξεδιπλώσει το ταλέντο του τη βρήκε σε δράματα όπως το "Μην Πετάξεις Τίποτα" (Λούνα Κάρμουν, 2023). Συμπεραίνοντας, η μαγιά σαφώς και υπάρχει σε ποσότητα ικανή να παράξει κάτι ξεχωριστό. Αφήνει μια πικρή επίγευση, όμως, ότι συμβαίνει σε κάτι που μοιάζει να προχωρά επειδή είναι εύκολο, σίγουρο και απαιτεί λίγη φαντασία. Χρειάζεται μια πλήρης αναδιοργάνωση και αυτό πια δεν είναι γκρίνια, είναι κάτι που λένε όλοι.