Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί

2,5

Το παράξενο και απρόσιτο ιψενικό κύκνειο άσμα, ένας δύστροπα παιγνιώδης σκηνοθετικός κώδικας κι ένας σπουδαίος θίασος –με κορυφαίους τους Ρένη Πιττακή, Μαρία Κεχαγιόγλου και Μιχάλη Σαράντη– σε ένα υποκριτικό ρεσιτάλ ερήμην των όποιων προβλημάτων.

Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί

Το παράξενο και απρόσιτο ιψενικό κύκνειο άσμα, ένας δύστροπα παιγνιώδης σκηνοθετικός κώδικας κι ένας σπουδαίος θίασος –με κορυφαίους τους Ρένη Πιττακή, Μαρία Κεχαγιόγλου και Μιχάλη Σαράντη– σε ένα υποκριτικό ρεσιτάλ ερήμην των όποιων προβλημάτων.

Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί - εικόνα 1

«Το ύψιστο που μπορεί να επιτύχει ένας άνθρωπος είναι η αυτοπραγμάτωσή του. Οι πιο πολλοί, όμως, την παραμελούμε»: αυτή η διαπίστωση του Ίψεν ίσως είναι το κλειδί για να αποκτήσουμε πρόσβαση στο τελευταίο έργο του. Το «Όταν ξυπνήσουμε» (1899) είναι η καλλιτεχνική διαθήκη του αμφισβητία των αστικών μύθων και των ζωτικών ψευδών. Εμπερικλείει κρυπτικά σχεδόν όλη την περιπέτεια –οντολογική, κοινωνική και θεατρική– του 19ου αιώνα, από το ρομαντισμό και το νατουραλισμό έως τον κοινωνικό ρεαλισμό και το συμβολισμό, προφητεύοντας εξίσου το μοντερνισμό, τον υπαρξισμό και την ψυχανάλυση. Τα ιψενικά μοτίβα –από το ερωτικό τρίγωνο και την απατηλή συζυγική ευτυχία μέχρι τον κούφιο μεγαλοϊδεατισμό του καλλιτέχνη– επανέρχονται εδώ για να αποδομηθούν με κυνισμό.

«Δραματικός επίλογος σε τρεις πράξεις» είναι ο υπότιτλος. Κι όμως, η βασική συνθήκη φλερτάρει με εκείνη του μπουλβάρ: σε ένα θέρετρο των νορβηγικών φιόρδ, ένας ιδεοληπτικός γλύπτης εγκαταλείπει τη σύζυγό του για χάρη της αλλοτινής μούσας του, ενώ ένας brutal κυνηγός αρκούδων αποπλανεί τη σύζυγο. Μια χιονοστιβάδα τους συντρίβει και το έργο θα κλείσει με ένα αμφίσημο και σχεδόν σαρκαστικό «Ειρήνη υμίν». Μήπως, τελικά, η βουβή καλόγρια είναι μια ψυχοπομπός, όλοι οι ήρωες είναι νεκροί και τα φιόρδ ένα ψυχικό τοπίο-καθαρτήριο; Μήπως δεν πρόκειται καν για χαρακτήρες αλλά για φορείς ιδεών φιλοσοφικής υφής; Μήπως, τελικά, το έργο αυτό δεν είναι παρά μια οντολογική φάρσα, προδρομική κατά μισό σχεδόν αιώνα του «Κεκλεισμένων των θυρών» του Σαρτρ; Τέτοιες, ενδιαφέρουσες θεωρητικά, διερωτήσεις ξεδιπλώνει ο Δ. Καραντζάς. Πρακτικά, όμως, η εσκεμμένη επιτήδευση της σκηνοθεσίας δίνει την εντύπωση κατασκευασμένης ιδέας δίχως στέρεα κειμενικά ερείσματα ή επαρκή επικοινωνιακή ισχύ, συνιστώντας σχεδόν τροχοπέδη για την απρόσκοπτη προσέγγιση του έργου.

Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί - εικόνα 2

«Να παίξουμε, να παίξουμε, απλώς να παίξουμε»: Η φράση αυτή, από τη β΄ πράξη, γίνεται το αντικλείδι του Καραντζά. Ο θίασος δεν σταματά να παίζει. Ούτε όρη υπάρχουν, ούτε καταιγίδες, ούτε φαντασμαγορίες, ούτε και η γραμμή ενός υψιπετούς συμβολισμού – ευτυχώς. Τουναντίον, οι ηθοποιοί κάνουν ασκήσεις μπαλέτου, θαρρείς από τη «Λίμνη των κύκνων», παράγουν ήχους, μένουν ημίγυμνοι και ερωτοτροπούν περιμετρικά και εντός μιας τάφρου/σκάμματος παιδικής χαράς(;). Ο ακατανόητα λοξός κώδικας της παράστασης και τα ευρήματα-ατραξιόν μένουν όμως σε δεύτερο πλάνο χάρη στην υποκριτική ωριμότητα, το αδιαπραγμάτευτο «δέσιμο» και την ομοψυχία του θιάσου. Λάμπουν όλοι τους: η Μ. Κεχαγιόγλου ως ώριμη ενζενί, ο Π. Μουστάκης ως –πνιγμένος σε μια τραγελαφική αγωνία– μελλοθάνατος, ο Μ. Σαράντης ως –λυγερός σαν φαύνος– αρκουδοκυνηγός, η Αλ. Καλτσίκη ως βουβή πλην όμως λαλίστατη εκφραστικά νεωκόρος, ο Μ. Χαζαράκης ως σουρεάλ φιγούρα και, βέβαια, η Ρ. Πιττακή. Παραφράζοντας τον Ίψεν, η αειθαλής πρωταγωνίστρια του Θεάτρου Τέχνης λειτουργεί ως μοντέλο για τις αρχές της (υποκριτικής) δημιουργίας: αρμονική αλλά διαρκής ανάπτυξη του ρόλου, φυσικότητα οργανικά δεμένη με την τεχνική και ατομικότητα άμεσα συνυφασμένη με την υποστήριξη των συμπρωταγωνιστών.

ΤΕΧΝΗΣ «ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ» - ΥΠΟΓΕΙΟ Πεσμαζόγλου 5, 2103228706. Διάρκεια: 110΄

Περισσότερες πληροφορίες

Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί

  • Δράμα
  • Διάρκεια: 110 '

Η παράσταση επιχειρεί μέσα από πέντε διαφορετικές γενιές ηθοποιών και πέντε διαφορετικές οπτικές να θέσει το ζήτημα της συνέχειας και της αποδοχής της «φύσης» της ανθρώπινης ύπαρξης.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Θέατρο

Ακρόαση από το θέατρο Αγγέλων Βήμα με προορισμό τη θεατρική Αυστραλία

Ένα θεατρικό αφιέρωμα στη σύγχρονη δραματουργία της Αυστραλίας ετοιμάζει το Αγγέλων Βήμα για τη σεζόν 2025-26.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
08/07/2025

"Η θάλασσα και ο γέρος": Ο Τάσος Νούσιας στον συγκλονιστικό ρόλο του Σαντιάγο, στην Ηλιούπολη

Ο βραβευμένος Τάσος Νούσιας πρωταγωνιστεί, για 2η χρονιά, στην παράσταση "Η Θάλασσα και ο Γέρος" – μια θεατρική μεταφορά του αριστουργήματος του Έρνεστ Χέμινγουεϊ "Ο Γέρος και η Θάλασσα", σε σκηνοθεσία Μαρλέν Καμίνκσι.

"Στο τσακ!" της Δήμητρας Παπαδοπούλου – Η ξεκαρδιστική κωμωδία επιστρέφει

Η ανατρεπτική κωμωδία της Δήμητρας Παπαδοπούλου "Στο τσακ!" επιστρέφει για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Αλέκος Αλεξανδράκης και υπόσχεται γέλιο μέχρι δακρύων, μέσα από παρεξηγήσεις, σύγχρονες σχέσεις και... εκπλήξεις στο τσακ.

Η "Ορέστεια" του Θεόδωρου Τερζόπουλου συνεχίζει την καλοκαιρινή της περιοδεία

Έχοντας ήδη επισκεφτεί κάποια θέατρα της Ελλάδας και του εξωτερικού, η κατά Τερζόπουλο "Ορέστεια" συνεχίζει να περιοδεύει με τελευταίο σταθμό το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου.

Αποκλειστικό: Ένα θερινό σινεμά γεννιέται στο Επί Κολωνώ

Το Επί Κολωνώ είναι μια κυψέλη πολιτισμού που δεν σταματά να ονειρεύεται και να μοιράζεται ιδέες και εμπειρίες. Φέτος, μετατρέπει την αυλή του σε θερινό σινεμά, προσκαλώντας μας σε βραδιές ποιοτικού ανεξάρτητου κινηματογράφου, κάτω απ’ τον πλάτανο.

"Ιφιγένεια / Βορά": Από τον βωμό της Αυλίδας, στη σκηνή της Πειραιώς

"Ήρθα εδώ, να δω τη θάλασσα, να διαλογιστώ, ν’ αλλάξω. Πάντα μπορείς να ξαναρχίζεις…". Με αυτή τη φράση ξεκινά το ταξίδι της Ιφιγένειας, όχι στην Αυλίδα αυτή τη φορά, αλλά στην Πειραιώς 260, μέσα από τον θεατρικό μονόλογο "Ιφιγένεια / Βορά", σε κείμενο της Βίβιαν Στεργίου και σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου.

"ζ-η-θ, ο Ξένος": Η Κλέλια Ανδριολάτου διασχίζει την Οδύσσεια του Μαρμαρινού

Στην παράσταση "ζ-η-θ, ο Ξένος" του Μιχαήλ Μαρμαρινού, η Κλέλια Ανδριολάτου συμμετέχει σε έναν πολυμελή θίασο και μιλά για τη δύναμη της ομάδας, την έννοια του "ξένου" και τη βιωματική αφήγηση της Οδύσσειας, λίγο πριν δούμε την παράσταση στην Επίδαυρο (11 & 12/7).