Πάτροκλος Σκαφίδας©
Στο μεγάλο θεατρικό καράβι της "Αργούς” επιβιβαστήκαμε σήμερα με αφορμή τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε το ομώνυμο θέατρο του Μεταξουργείου για τον προγραμματισμό της φετινής του σεζόν. Ο καλλιτεχνικός χώρος της Αιμιλίας Υψηλάντη πρόκειται να φιλοξενήσει έργα γλυκόπικρα, πειραματικά, πρωτότυπα που συνδυάζονται πάντα με έναν κοινωνικοπολιτικό προβληματισμό. Μεγάλη τιμή για το "Αργώ” (το οποίο συνεργάζεται πλέον με τις θεατρικές επιχειρήσεις Ζήση) είναι η παρουσία του σπουδαίου Γιώργου Κωνσταντίνου στο "Κάθε Πέμπτη, κύριε Γκριν” του Τζεφ Μπάρον, ο οποίος και παρευρέθηκε στη συνέντευξη άρτι αφιχθείς από τις ΗΠΑ. Ας δούμε, όμως, αναλυτικότερα τις ετοιμάζει για εμάς το θέατρο "Αργώ”.
"Κάθε Πέμπτη κύριε Γκριν”
Ένας μοναχικός και αρτηριοσκληρωτικός ηλικιωμένος από τη Νέα Υόρκη, ο οποίος έχει παραιτηθεί από τη ζωή μετά τον θάνατο της γυναίκας του, δέχεται κάθε εβδομάδα τις επισκέψεις ενός νεότερου άνδρα, τις οποίες διέταξε το δικαστήριο μετά από ένα ατύχημα στο οποίο ενεπλάκησαν. Αυτή είναι με λίγα λόγια η περιγραφή του έργου του Τζεφ Μπάρον, με τον Γιώργο Κωνσταντίνου στον ρόλο του κυρίου Γκριν και τον Αποστόλη Τότσικα στο πλευρό του ως Ρος. Αν και μετρά 64 χρόνια στο θέατρο, ο Γιώργος Κωνσταντίνου χαρακτηρίστηκε ως ένα παιδί, ένας αεικίνητος "Πουκ”, από τον σκηνοθέτη της παράστασης Κώστα Γάκη, ενώ ο Αποστόλης Τότσικας ήταν φανερά συγκινημένος για τη συνεργασία τους, σε ένα έργο που μιλά για τη διαφορετικότητα, το δικαίωμά μας στο δάκρυ και στο γέλιο και για την ανάγκη μας να μοιραζόμαστε τη μοναξιά και να τείνουμε προς τη ζωή. Ο Τζεφ Μπάρον με τη σειρά του υπογράμμισε και τις στιγμές χιούμορ που εναλλάσσονται με το συναίσθημα στο κείμενο που έγραψε, ενώ δήλωσε ότι του αρέσει να "προσκαλεί” το κοινό με τα έργα του, δημιουργώντας έργα ξεκάθαρα αλλά όχι προφανή”. (από 25/10, Κεντρική Σκηνή, φωτογραφία εξωφύλλου)
"Ο επιστάτης”
Ο χειμαρρώδης Σωτήρης Χατζάκης, σκηνοθέτης του διάσημου έργου του Άγγλου Χάρολντ Πίντερ, ξεκίνησε να μιλά με μεγάλο ενθουσιασμό, αποκαλώντας "πυργοδέσποινα” της "Αργούς” την Αιμιλία Υψηλάντη, την οποία δήλωσε ότι αγαπά και σέβεται πολύ (όπως και όλοι οι συντελεστές των φετινών παραγωγών του θέατρου). Σε αυτό το αμιγώς πολιτικό έργο (όπως το χαρακτήρισε ο ίδιος, αναφερόμενος εν τη ρύμη του λόγο και στην κατάσταση στην Παλαιστίνη), βλέπουμε δύο αδέρφια σημαδεμένα από τη μοίρα που ζουν σε ένα ακατάστατο δωμάτιο-αποθήκη. Όλα αλλάζουν (και ξεκινά μια απρόσμενη κωμικότητα) όταν τα αδέρφια (Αιμιλιανός Σταματάκης, Γιώργος Φριντζήλας) προτείνουν σε έναν ηλικιωμένο μικροαπατεώνα να αναλάβει τον ρόλο του επιστάτη. (από Ιανουάριο, Κεντρική Σκηνή)
"Το παλτό”
Για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, η διασκευή του Θοδωρή Γκόγκου ανεβαίνει στο θέατρο "Αργώ”, σε σκηνοθεσία και ερμηνεία του ίδιου. Ο ερμηνευτής αποκάλεσε "ύμνο στον απλό άνθρωπο” το κείμενο του Νικολάι Γκόγκολ, από το οποίο ξεκινά αυτό που ονομάζουμε ρωσικός ρεαλισμός, ένα ρεύμα που μας έχει χαρίσει αριστουργήματα από τον Ντοστιογιέφκσι μέχρι τον Τολστόι και άλλους συγγραφείς. Ο ήρωας του μονολόγου είναι ένας φτωχός υπαλληλάκος, που προσπαθεί να μαζέψει χρήματα για να αγοράσει ένα παλτό. Εμπόδιο στο δρόμο του (όπως και στον δικό μας, σχολίασε ο Γκόγκος) στέκουν όλοι οι ανώτεροι που του "κόβουν τα πόδια”. (από 19/10, Studio)
"Η σκιά του Μαρτ”
Το έργο του Στιγκ Ντάγκερμαν, που πρωτοπαρουσιάστηκε την περασμένη άνοιξη, επανέρχεται στο θέατρο "Αργώ", σηματοδοτώντας τη συνεργασία δύο μεγάλων γυναικών του θεάτρου: της Αιμιλίας Υψηλάντη και της Χρύσας Καψούλη, η οποία έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία. Το κείμενο είναι εμπνευσμένο από αληθινή ιστορία και θέτει στο επίκεντρο τη σχέση εξάρτησης που έχει μια μάνα με τους γιους της. Ο ένας από τους δύο πέθανε ηρωικά στο πεδίο της μάχης, όμως ο άλλος συνεχίζει να ζει, κουβαλώντας το "βάρος” της δειλίας του. Η Αιμιλία Υψηλάντη, η οποία τόνισε ότι κάθε θεατρική παράσταση είναι και ένα πολιτικό γεγονός, συμπύκνωσε το έργο σε ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα που αποκαλύπτει και το αναρχικό υπόβαθρο του συγγραφέα: "Έχει ένας δειλός άνθρωπος το δικαίωμα στην ευτυχία;” Μαζί της εμφανίζονται στη σκηνή οι Φώτης Καράλης, Εμμανουέλα Κοντογιώργου και ο Θεόφιλος Μανόλογλου.(από 21/10, Studio)
"Αιαίη”
Με αυτό το ιδιαίτερο όνομα μάς συστήθηκε η παράσταση που σκηνοθετεί ο Γιάννης Τσιπτσής, η οποία βλέπει τον κλασικό "Αίαντα” του Σοφοκλή από ένα τελείως διαφορετικό πρίσμα. Η πιο ενδιαφέρουσα πληροφορία που μας έδωσαν σκηνοθέτης και ηθοποιοί (Σάντι Μακροπούλου, Έρη Μαριόγλου) για την παράστασή τους είναι ότι η σύνθεση των κειμένων είναι δική τους, μέσα βάση αποσπάσματα της τραγωδίας σε ελεύθερη απόδοση και με τη χρήση της μεθόδου της αυτόματης γραφής. Το έργο βασίζεται στον πειραματισμό και εξερευνά και υπερασπίζεται την ρευστότητα του φύλου και της σεξουαλικότητας, αξιοποιώντας και την προβολή βίντεο. (από 22/11, Studio)
"Ευτυχία Πρίντζου˙ η επιστροφή”
Μπορεί πολλοί και πολλές να μην την γνωρίζουν, όμως η γυναίκα που έδωσε το όνομά της στην παράσταση σε σκηνοθεσία και κείμενο Βασίλη Κονταξή υπήρξε μία σπουδαία μορφή της Αντίστασης. Φιλόλογος, με ενεργή συμμετοχή στο Ε.Α.Μ., η Ευτυχία Πρίντζου δολοφονήθηκε κατά την ταραγμένη περίοδο του Εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Το έργο, όπως μας είπε ο Βασίλης Κονταξής, εμπνέεται από αυτούς που δεν πρέπει να ξεχνάμε τι προσέφεραν και φαντάζεται το τι μπορεί να μας έλεγαν αν έβλεπαν τη σημερινή μας κοινωνία. Η Τζίνη Παπαδοπούλου, που ερμηνεύει τον ρόλο της αγωνίστριας (στον πρώτο μονόλογο της καριέρας της) μοιράστηκε μαζί μας την ευθύνη που αισθάνεται ενσαρκώνοντας ένα αληθινό πρόσωπο, ενώ έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο την όμορφη συνάντηση στο "Αργώ” με τη ρήση: "Αν θες να προβλέψεις το μέλλον, λένε, πρέπει να κοιτάξεις την ιστορία. Για να οραματιστείς, όμως, το μέλλον, πρέπει να δεις θέατρο”. (από 27/11, Studio)
Περισσότερες πληροφορίες
Η σκιά του Μαρτ
Μια μητέρα και ένας γιος στο τέλος ενός πολέμου ζουν με την ανάμνηση αλλά και τον θαυμασμό ενός ήρωα που χάθηκε στον πόλεμο. Ενός ήρωα που αντιστάθηκε και πολέμησε τους κατακτητές της πατρίδας του. Ο ήρωας αυτός, ο Μαρτ, ήταν ο μεγάλος γιος της οικογένειας. Τώρα έχουν απομείνει μόνο η μητέρα, η κυρία Αγγέλικα και ο μικρότερος γιος, ο Γκάμπριελ. Εκείνος δεν πήρε μέρος στον πόλεμο. Μισούσε τον εχθρό αλλά φοβόταν. Μια μάνα και ένας γιος ζουν κάτω από τη σκιά ενός ήρωα γιου. Η μάνα θέλει και τα δύο παιδιά της δυνατά, ωραία και γενναία. Έτσι θέλει τους άντρες. Δεν είναι εύκολο να δεχτεί ένα γιο αδύναμο και δειλό…
Το παλτό
Ένας υπάλληλος λαχταράει τόσο ένα πανωφόρι, που μένει μέρες νηστικός για να το αποκτήσει. Σ’ αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλες του οι επιθυμίες, όλη του η αντίληψη για σπουδαιότητα και κοινωνική επιβολή. Μένει μέρες και νύχτες νηστικός, στερείται το κάθε τι και μαζεύει καπίκι καπίκι την αξία. Το παλτό αυτό θα τον κάνει πιο σημαντικό στην κοινωνία, αλλά θα τον στοιχειώσει κιόλας στον τραγελαφικό, σπαρακτικό θεατρικό μονόλογο που βασίζεται στο κορυφαίο διήγημα του Γκόγκολ που δημοσιεύτηκε το 1842.
Κάθε Πέμπτη κύριε Γκρην
Ένας μοναχικός Νεοϋορκέζος, που έχει αποτραβηχτεί μετά τον θάνατο της γυναίκας του στο διαμέρισμά του δέχεται τις επισκέψεις ενός νεαρού κοινωνικού λειτουργού. Η σχέση αυτή θα αλλάξει για πάντα και τους δύο. Θα σύρει τον καθένα έξω από τη ζώνη ασφαλείας του, θα απειλήσει τις επιφανειακές τους βεβαιότητες, θα απαλύνει τα αγκάθια τους. Οι δύο αυτοί τόσο γνώριμοι σε όλους μας χαρακτήρες, που τους έφερε κοντά ένα επιπόλαιο ατύχημα, θα διανύσουν όλη την ανθρώπινη διαδρομή από το ξεκαρδιστικό γέλιο ως τα πιο λυτρωτικά δάκρυα συγκίνησης. Μαζί θα καταργήσουν την απόσταση που τους χωρίζει και θα γίνουν -με έναν τρόπο βαθύ και αμετάκλητο- συγγενείς.
Αιαίη
Η «Αιαίη» δημιουργήθηκε με αφορμή τον «Αίαντα» του Σοφοκλή και είναι η «γυναικεία» φωνή του ή καλύτερα η φωνή ενός «Άλλου» εαυτού του. Αποσπάσματα του πρωτότυπου σοφόκλειου κειμένου (κυρίως ελεύθερα μεταφρασμένων) συνιστούν έναν πυρήνα στον οποίο ενσωματώνονται κείμενα των συντελεστών της παράστασης και στίχοι ποιημάτων (του Émile Verhaeren, του Stefan Zweig και του Νίκου Καρούζου). Οι φωνές των συντελεστών αναζητούν μια δίοδο προσωπικής έκφρασης μέσα από τις φωνές των δραματικών προσώπων του έργου του Σοφοκλή και τα εξερευνούν εκ νέου. Τα πρωτότυπα αυτά κείμενα, με βασικό συστατικό τους την αυθόρμητη γραφή, αφηγούνται ιστορίες και σκέψεις που θα μπορούσαν να είναι οποιουδήποτε ανθρώπου. Λειτουργούν σαν θραύσματα ενός καθρέφτη που ενώνονται μέσω του μύθου για να φτιάξουν την παραμορφωμένη εικόνα ενός πολυσύνθετου δραματικού προσώπου. Οι δυο γυναίκες ηθοποιοί γίνονται η «Αιαίη» που μπορεί να είναι ένα όνομα, μια γυναίκα, ένας άνθρωπος, ένας ρόλος, ένα τραγούδι, μια κραυγή.
Ευτυχία Πρίντζου, η επιστροφή
Εμφύλιος 1948. Μια γυναίκα εκτελείται μαζί με άλλους συμπατριώτες στα Γιάννενα έπειτα από μια δίκη-παρωδία: η φιλόλογος και βασικό στέλεχος του Ε.Α.Μ. Ευτυχία Πρίντζου, με σπουδαίο κοινωνικό, παιδαγωγικό αλλά και αγωνιστικό έργο. Ήταν μια γυναίκα που αφιέρωσε όλη της τη ζωή, ακόμη και προτού ενταχθεί στο Ε.Α.Μ., στην ανιδιοτελή προσφορά βοήθειας και στον αγώνα. Ενώ γλύτωσε το απόσπασμα από τους Γερμανούς την τελευταία στιγμή στα χρόνια του πολέμου, τελικά προδόθηκε και εκτελέστηκε από τους Έλληνες λίγα χρόνια αργότερα. Η αγωνίστρια «επιστρέφει» στο σήμερα για να μας αφηγηθεί όλη της τη ζωή μέχρι και την εκτέλεσή της.
