Ο αρχιτέκτονας του σύγχρονου θεάτρου, ο Γάλλος ηθοποιός και θεωρητικός του θεάτρου Αντονέν Αρτώ έχει βρεθεί στο επίκεντρο της δραματουργίας δυο έργων που έχουν συνυπογράψει και παρουσιάσει στο θέατρο, η Ιόλη Ανδρεάδη και ο Άρης Ασπρούλης. Τα έργα αυτά είναι "Αρτώ / Βαν Γκογκ, avec un pistolet" (Θέατρο Σημείο - 2015, στον ρόλο του Αντονέν Αρτώ ο Ιωάννης Παπαζήσης) και "Οικογένεια Τσέντσι" (Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης - 2016, στο ρόλο του Κόμη Τσέντσι ο Μιλτιάδης Φιορέντζης, Μπαλαντέρ η Ελεάνα Καυκαλά, Βεατρίκη η Μαρία Προϊστάκη). Τώρα έρχεται ένα τρίτο έργο, το "Κόκκαλο", με το οποίο συμπληρώνεται η προσωπική τους τριλογία πάνω στο έργο του Αντονέν Αρτώ. Η πρεμιέρα θα γίνει στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης "Κάρολος Κουν" (από 21/2), πρωταγωνιστής είναι ο Γεράσιμος Γεννατάς και το αισθητικό περιβάλλον της παράστασης που σκηνοθετεί η Ιόλη Ανδρεάδη βρίκεται σε απευθείας διάλογο με τα δύο προηγούμενα ανεβάσματα. Η ίδια χαρακτηρίζει την παράσταση της ως "μια σπαρακτική ροκ τελετουργία για τη ζωή και το έργο του μεγαλύτερου διανοητή και καλλιτέχνη του σύγχρονου θεάτρου". Η παράσταση θα παίζεται Δευτερότριτα και δίπλα στον ρόλο του Αντονέν Αρτώ (Γεράσιμος Γεννατάς) παίζει ζωντανά επί σκηνής ο μουσικός-περφόρμερ Γιώργος Παλαμιώτης.
Η ιστορία
Παρίσι 1935. Ο Αντονέν Αρτώ επινοεί μια εντελώς νέα θεατρική φόρμα, το "Θέατρο της Σκληρότητας", και για να τη βάλει σε εφαρμογή δημιουργεί την παράσταση "Οι Τσέντσι" – μία πεντάπρακτη τραγωδία, για τον ξακουστό, αιμοδιψή και αιμομίκτη κόμη της Ρώμης, που βρέθηκε δολοφονημένος, μ’ ένα στιλέτο στο μάτι, από την ανήλικη κόρη του. Το έργο κάνει πρεμιέρα τον Μάιο της ίδιας χρονιάς, στο θέατρο Folies Wagram, και παρά τις προσδοκίες αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο Αρτώ αποφασίζει πως δεν θα σκηνοθετήσει ξανά ποτέ, ταξιδεύει ασταμάτητα αναζητώντας τη λύτρωση και στο τέλος συλλαμβάνεται για αλητεία. Το 1938 χαρακτηρίζεται επισήμως ως "παράφρων" και οδηγείται δια της βίας στο ψυχιατρείο, στο οποίο θα παραμείνει έγκλειστος για εννέα χρόνια. Την τελευταία μόνο χρονιά θα υποβληθεί σε περισσότερα από 51 ηλεκτροσόκ. Εκεί αποκτά την εμμονή ότι έρχονται στον ύπνο του και του δηλητηριάζουν τα όνειρα κάνοντας μάγια, εκεί πέφτει σε κώμα και ευτυχώς ξύπνα την ώρα που τον οδηγούν στο νεκροτομείο, εκεί ο ξακουστός ψυχαναλυτής και ψυχίατρος Ζακ Λακάν θα θριαμβολογήσει πως "επιτέλους ο κύριος Αρτώ θεραπεύτηκε και δεν θα χρειαστεί να ξαναγράψει τίποτα πια".
Το 1946 και λίγο πριν τον θάνατό του, αποκτά ξανά ελευθερία κινήσεων, έχοντας υποστεί ωστόσο ανεπανόρθωτες βλάβες από τις επίσημες θεραπευτικές μεθόδους. Οι "Φίλοι του Αντονέν Αρτώ" οργανώνουν μια ειδική βραδιά αφιερωμένη στο έργο του στο Θέατρο "Σάρα Μπερνάρ", αλλά η είσοδος στον ίδιο απαγορεύεται, εξαιτίας του φόβου που προκαλεί η εξασθενημένη του φιγούρα και η πιθανότητα ενός ακόμα θηριώδους ξεσπάσματος, όπως αυτά που συνήθιζε ενώπιων ακροατηρίου και από τα οποία ηρεμούσε μόνο εάν τον φιλούσε ένας φίλος του στο μέτωπο.. Ο άνθρωπος τον οποίο συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν στέκεται μόνος έξω από τις κλειστές πόρτες, ενώ σύσσωμη η καλή κοινωνία των Παρισίων απολαμβάνει τις αναγνώσεις των κειμένων του.
Η παράσταση
Απογοητευμένος από αυτό το περιστατικό, ο Αρτώ αρνείται την ελευθερία του και επιστρέφει οικειοθελώς στο κελί του, αποφασίζοντας να ξυπνήσει τα εκφραστικά του μέσα για να μεταμορφωθεί ο ίδιος στον πιο βιρτουόζο περφόρμερ και να δώσει ένα τελευταίο σόλο, μια παράσταση-ξέσπασμα, μπροστά σε ένα κοινό ανυπόκριτο. Ένα κοινό που θα πλάσει με το μυαλό του. Ένα κοινό που γεννήθηκε για να τον αγαπά.
Απομονωμένος στο άσυλο, ο Αρτώ στήνει από την αρχή το παλιό σκηνικό των "αποτυχημένων" Τσέντσι, φέρνει την ψυχή του στο προσκήνιο, την ξεγυμνώνει και την τραγουδά με πάθος και μαεστρία. Σε ένα ονειρικό τοπίο μνήμης και με το ρυθμό της μουσικής, ακολουθεί την κάθοδο μιας βαθιάς και ανείπωτης εξομολόγησης. Καλλιτέχνης, ιδιοφυής, επαναστάτης, αναθεωρητής, ποιητής, δάσκαλος, παραληρηματικός, επιθετικός, επιληπτικός, αυτοκαταστροφικός και βαθιά, πολύ βαθιά ερωτευμένος και ερωτικός, συνθέτει με τρόπο προβοκατόρικο την τελική του ετυμηγορία απέναντι στον σύγχρονο καθωσπρεπισμό, βγάζοντας τη γλώσσα στην κοινωνική υποκρισία και τις επινοημένες αυθεντίες του καιρού μας και επαναφέροντας το "Θέατρο της Σκληρότητας" στη θέση που του ανήκει: μέσα στις φλογισμένες καρδιές των εξεγερμένων.
Περισσότερες πληροφορίες
Κόκκαλο
Ο Γ. Γεννατάς ενσαρκώνει με πάθος τον σπουδαίο Γάλλο στοχαστή Αντονέν Αρτό, έχοντας ως κύρια μέσα τη φωνή και το σώμα, με τη ζωντανή συμβολή του μουσικού-περφόρμερ Γ. Παλαμιώτη.
