Το σύγχρονο ελληνικό έργο είναι must!

Τα τελευταία χρόνια, το σύγχρονο ελληνικό έργο έχει αναδειχθεί σε βασικό παράγοντα της θεατρικής δραστηριότητας: όλο και περισσότερα ελληνικά έργα βρίσκουν το δρόμο για τη σκηνή και το κοινό επιβραβεύει, πολύ συχνά ζωηρά, αυτές τις προσπάθειες. Ειδικά η επανάκαμψη του ρεαλισμού, που ξεκίνησε πριν μερικές σεζόν, με έργα που μιλάνε με ειλικρινή, και συχνά ωμό τρόπο, για τη σύγχρονη πραγματικότητα, είναι μια τάση που βρήκε μεγάλη απήχηση στους θεατές, χάρη στην αμεσότητα με την οποία ανέβασε στη σκηνή οικείες καταστάσεις. Παραμένει, μάλιστα, ισχυρή και φέτος, όπως μαρτυράει η διαρκής επανάληψη παραστάσεων, όπως το "Άνθρωποι και ποντίκια" του Βασίλη Μπισμπίκη, που έφερε το έργο του Στάινμπεκ στην Αθήνα του σήμερα, τα "Αξύριστα πηγούνια" του Γιάννη Τσίρου, ένα έργο για τον σεξισμό και την πατριαρχία, και τα "170 τετραγωνικά/Moonwalk" του Γιωργή Τσουρή, που βάζει στο μικροσκόπιο τις σύγχρονες οικογενειακές σχέσεις μέσα από το βλέμμα των σημερινών τριανταπεντάρηδων.

 

Το Θέατρο Τέχνης δίνει τον τόνο

Η τάση του ρεαλισμού δεν είναι η μόνη, καθώς φέτος στα δεκάδες ελληνικά έργα που ήδη παίζονται ή αναμένεται να κάνουν πρεμιέρα αργότερα μέσα στη σεζόν, εντοπίζεται το άνοιγμα του συγγραφικού ύφους και σε άλλα πεδία. Οι θεματικές των περισσότερων έργων εξακολουθούν να έχουν έντονο κοινωνικοπολιτικό πρόσημο: τους συγγραφείς τους απασχολεί η (έμφυλη) βία, οι διαπροσωπικές σχέσεις και συγκρούσεις στο σύγχρονο περιβάλλον, όμως δεν λείπουν δείγματα που στρέφονται και σε άλλες προβληματικές, όπως για παράδειγμα το πρώτο έργο που υπογράφει η Ηρώ Μπέζου, οι "Ναυαγοί", μια ενδιαφέρουσα ιστορία για τη σύγκρουση ζωής και τέχνης, που παίζεται στο Θέατρο Τέχνης. Μάλιστα, το Τέχνης δείχνει να είναι ο μπροστάρης αυτή τη σεζόν, τοποθετώντας το ελληνικό έργο σε περίοπτη θέση στο ρεπερτόριό του: ο  Γιάννης Καλαβριανός, από τους πιο παραγωγικούς συγγραφείς της γενιάς του, υπογράφει τους "Μικρούς πυροβολισμούς μέσα στη νύχτα" , μια διασκευή της κλασικής νουβέλας του Κλάιστ "Μίχαελ Κόλχαας", που εξετάζει πώς μια δίκαιη εξέγερση μπορεί να μετατραπεί σε τρομοκρατία. Θα ακολουθήσουν ο "Δράκος" του Γιώργου Βαλαή, που εμπνέεται από την ομώνυμη ταινία του Κούνδουρου και την έκρηξη του #MeToo (από 28/2), το "Μοτέλ" του Βασίλη Μαυρογεωργίου, που διερευνά το θέμα της έμφυλης βίας (από 4/3), ενώ ο Άρης Ασπρούλης και η Ιόλη Ανδρεάδη με το "Κόκαλο" τολμούν ένα έργο αφιερωμένο στην προσωπικότητα του ρηξικέλευθου καλλιτέχνη και θεωρητικού Αντονέν Αρτό (από 14/2).

 

Ηθοποιοί-Συγγραφείς

Η Ηρώ Μπέζου, ο Γιώργος Βαλαής και ο Βασίλης Μαυρογεωργίου δεν είναι οι μόνοι ηθοποιοί που δοκιμάζονται φέτος στο πεδίο της συγγραφής. Ήδη παίζονται τα έργα που υπογράφουν ο Τάσος Ιορδανίδης, "Θέλω να σου κρατάω το χέρι", με θέμα την αληθινή ιστορία ενός παράνομου ζευγαριού και τίτλο εμπνευσμένο από τους Beatles (Άλφα), και ο Θοδωρής Αθερίδης, "Μαθήματα κωμωδίας", που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της καραντίνας και η υπόθεσή του περιστρέφεται γύρω από τα διαδικτυακά μαθήματα που αναγκάζεται να παραδώσει ένας ηθοποιός προκειμένου να επιβιώσει (Μικρό Παλλάς) – επιπλέον, ας μην ξεχνάμε την -επί τρεις σεζόν- επιτυχία του πρώτου θεατρικού του Γιώργου Καπουτζίδη, "Όποιος θέλει να χωρίσει… να σηκώσει το χέρι του" (Ήβη). Επίσης, ο Γιώργος Χριστοδούλου γράφει τον "Συνεργό", εμπνεόμενος από ένα πραγματικό έγκλημα, μια γυναικοκτονία που συνέβη πριν μερικά χρόνια  σε πόλη της ελληνικής επαρχίας (Επί Κολωνώ, Φεβρουάριος).

 

Από τα εργαστήρια στο σανίδι 

Το δικό τους, σημαντικό ρόλο παίζουν τα εργαστήρια θεατρικής γραφής, καθώς δίνουν βήμα στις νέες φωνές αλλά και παρέχουν το απαραίτητο πλαίσιο ώστε να μην μείνουν τα έργα στο συρτάρι των συγγραφέων. Έτσι, από το σχετικό εργαστήρι του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά προέκυψε το έργο του Βαγγέλη Δουκουτσέλη, "Lamington", που παίζεται ήδη στο ίδιο θέατρο (σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη), με θέμα τη φιλία δύο παιδιών διαφορετικής εθνικότητας στη σημερινή Αθήνα, ενώ από το Εργαστήρι Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής του θεάτρου Πορεία το "Labor" της Ανθής Τσιρούκη, που εξετάζει τις σκοτεινές πλευρές της γονεϊκής αγάπης, και το "Νυχιάνγκ" της Ευαγγελίας Γατσωτή, μια ιλαροτραγωδία για τα τραύματα που κρύβουμε επιμελώς, που θα παρουσιαστούν τον ερχόμενο Μάιο (σε σκηνοθεσία της Έμιλυς Λουϊζου και του Δημήτρη Τάρλοου, αντίστοιχα). 

Η ζωή και η Ιστορία εμπνέουν

Σε όλα τα παραπάνω, υπάρχουν πολλές ακόμη περιπτώσεις να προστεθούν. Η Κάτια Δανδουλάκη ξεκίνησε τη φετινή σεζόν με ένα νέο ελληνικό έργο, το "Καινούριο παιδί" των Μιχάλη Ρέππα και Θανάση Παπαθανασίου, που γράφτηκε, μάλιστα, κατόπιν μιας δικής της ιδέας, ενώ στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων θα παρουσιαστεί το τελευταίο έργο του έμπειρου Μιχάλη Βιρβιδάκη, "Επαρχία", μια μαύρη κωμωδία που διερευνά τις σχέσεις περιθωρίου και κράτους με αφορμή το πλάνο μιας ληστείας τράπεζας (Φεβρουάριος). Χωριστή κατηγορία αποτελούν τα πρωτότυπα κείμενα που προκύπτουν από devised παραστάσεις, όπως αυτές των 4Frontal: "Η εκπαίδευση εις τα του οίκου διά νεαράς κορασίδας", που αφηγείται τις ιστορίες γυναικών που πάλεψαν για τη χειραφέτησή τους (Θέατρο του Νέου Κόσμου) και "Αριστερόχειρες", με αφορμή τις "παιδουπόλεις" που ίδρυσε η Φρειδερίκη κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου (Δημοτικό Πειραιά, Απρίλιος), και τα δύο με την υπογραφή της Νεφέλης Μαϊστράλη, και το "Amalia Melancholia, η βασίλισσα των φοινίκων" της Ζωής Χατζηαντωνίου, που εμπνέεται από τη δραματική ιστορία της ατεκνίας της βασίλισσας Αμαλίας (Δημοτικό Πειραιά, από 29/12 ).

Αν συνυπολογίσουμε μάλιστα τα έργα που ανεβαίνουν με αφορμή τις επετείους του 1821 και του 1922, κυρίως τα πρωτότυπα, όπως η "Παράξενη κοπέλα" που υπογράφει ο Γιώργος Μπλάνας, με αφορμή τη Μικρασιατική Καταστροφή και έμπνευση από τη ζωή της Μαρίκας Νίνου (Τέχνης, από 14/1), το "Κάποτε στο Βόσπορο" του Άκη Δήμου (Βεάκη) και η επανάληψη του "Κι από Σμύρνη Σαλονίκη" της Μιμής Ντενίση (αν και υπάρχουν κι αυτά που βασίζονται σε λογοτεχνικά έργα:  "Ο Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου" του Μ. Καραγάτση στο Πορεία, "Αιολική γη" του Ηλία Βενέζη στο Εθνικό, "Ματωμένα χώματα" της Διδώς Σωτηρίου στο Δημοτικό Πειραιά, από  τον Απρίλιο) δεν μπορούμε παρά να παραδεχτούμε πως το νέο ελληνικό έργο ήρθε για να μείνει.