Ο Βασίλης Κεκάτος και οι Άγριες Μέρες του: "Έγινα σκηνοθέτης επειδή δεν μπορώ να είμαι ποιητής"

Ηλιοβασιλέματα, ανοιχτοί δρόμοι, έρωτες και μικρές εξεγέρσεις. Σε αυτά τα ρομαντικά υλικά συνοψίζεται ο γενετικός κώδικας της ταινίας "Οι Άγριες Μέρες μας". Το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Βασίλη Κεκάτου πριν λίγους μήνες έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στην 75η Μπερλινάλε και αφηγείται με όρους road movie τις περιπέτειες μιας παρέας επαναστατημένων παρανόμων. Στο επίκεντρο βρίσκεται η Χλόη (Δάφνη Πατακιά), μια κοπέλα η οποία δραπετεύει από την καταπίεση του σπιτιού της για να γίνει μέρος μιας άτυπης νεανικής συμμορίας, η οποία ταξιδεύει ανά την Ελλάδα, κλέβοντας ενεχυροδανειστήρια και μοιράζοντας τη λεία σε όσους δεν έχουν πώς να ζήσουν αξιοπρεπώς.

Για να φτάσει, όμως, η ταινία του στις μαρκίζες, ο Κεκάτος πέρασε τα τελευταία χρόνια όντας σε διαρκή κίνηση και έκθεση. Αφού συστήθηκε σε περισσότερα βλέμματα με την άψογη μικρού μήκους "Η Σιγή των Ψαριών όταν Πεθαίνουν" (2018, Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Νότιoανατολικής Ευρώπης στο Φεστιβάλ Δράμας), ένα χρόνο αργότερα ακολούθησε ο Χρυσός Φοίνικας για την "Απόσταση Ανάμεσα στον Ουρανό και Εμάς" και αμέσως μετά η σειρά "Milky Way", η οποία αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα στο εγχώριο τηλεοπτικό τοπίο εδώ και πολλά χρόνια. Εύλογα, λοιπόν, όταν συναντάω τον σκηνοθέτη σε καφέ της Κυψέλης, ξεκινάω τις ερωτήσεις μου έχοντας κάνει στο μυαλό μου αυτή την αναδρομή.

Το τελευταίο διάστημα της ζωής σου φαίνεται να έχει περάσει αστραπιαία. Έχει υπάρξει στιγμή που έχεις σταθεί για να πάρεις μια ανάσα;
Θα σου πω την αλήθεια, όχι. Πιθανώς επειδή δεν είμαι βέβαιος ότι ξέρω πώς να το κάνω αυτό. Ίσως να αποφεύγω το παρόν επειδή με τρομάζει. Είναι ευκολότερο να βρίσκεσαι μεταξύ πραγμάτων, παρά σε ακινησία και να συνδιαλέγεσαι με το τίποτα. Και καθώς δεν έχω σταματήσει καθόλου εδώ και αρκετά χρόνια πια, το χαίρομαι. Πόσο μάλλον, όταν στην Ελλάδα οι σκηνοθέτες είναι συνήθως αναγκασμένοι να περιμένουν την εκάστοτε χρηματοδότηση. Υπό αυτήν την έννοια, έχω πελώρια τύχη που μου δίνεται η ευκαιρία, όχι μόνο να κάνω σινεμά, αλλά να βρίσκομαι σε γυρίσματα συχνά και να έχω το περιθώριο να κάνω λάθη τα οποία με βελτιώνουν στη δουλειά μου. Αγαπώ τον κινηματογράφο ολοκληρωτικά, δεν συγκρίνεται με καμία χαρά το γεγονός ότι μπορώ να ασχολούμαι εξ ολοκλήρου με αυτό. Θα μπορούσα να είμαι σε ένα σετ όλη μέρα. Για να καταλάβεις, οι εξήντα ημέρες που περάσαμε γυρίζοντας τις "Άγριες Μέρες" ήταν οι καλύτερες διακοπές της ζωής μου!

Το πάθος που περιγράφεις είναι χειροπιαστό στην ταινία, η οποία, μάλιστα, "ακουμπάει" και σε κάποια στοιχεία που είδαμε επίσης στο "Milky Way". Οπότε, αναρωτιέμαι πότε και πώς ακριβώς γεννήθηκε η ιδέα των "Άγριων Μερών".
Το σενάριο άρχισα να το γράφω το 2020, άρα πριν ξεκινήσει η σειρά. Ωστόσο, καθώς περίμενα να συγκεντρωθούν τα χρήματα για την ταινία, προέκυψε η δυνατότητα του "Milky Way". Έτσι κάποιες ιδέες, αναπόφευκτα, χρησιμοποιήθηκαν και εκεί. Και αντίστροφα, ο τρόπος ζωής που απεικονίζεται στις "Άγριες Μέρες" είναι άμεσα εμπνευσμένος από τη σειρά. Φυσικά, αμφότερα έχουν ως κοινή συνισταμένη τα χρόνια μετά την εφηβεία ως και τις παρυφές των είκοσι πέντε, ηλικιακός ορίζοντας ο οποίος με απασχόλησε σε αυτά τα δύο έργα και νιώθω πως πια αποχαιρετώ. Ως προς αυτό το σημείο, θυμάμαι πως μου ήταν πολύ σημαντικό να κάνω τις "Άγριες Μέρες" πριν τα τριάντα. Ακριβώς επειδή ήθελα να κάνω την ταινία όπως ένιωθα στη συγκεκριμένη φάση της ζωής μου, να αποτυπωθεί η καύλα που μοιραζόμασταν τότε, να γίνουν τα γυρίσματα με τον ελεύθερο τρόπο που τα είχαμε φανταστεί. Εντέλει η ταινία ολοκληρώθηκε λίγο αργότερα, όμως τώρα "ενηλικιώνομαι" σιγά σιγά. Ας "σοβαρευτώ", λοιπόν, από εδώ και πέρα…

Το φιλμ, βέβαια, μέσα στην ανεμελιά του θίγει ουσιώδη και περίπλοκα ζητήματα. Για παράδειγμα, καθώς οι πρωταγωνιστές διασχίζουν τη χώρα, χαρτογραφείται μια Ελλάδα της κρίσης έξω από τις πόλεις, όπου ο κυνισμός των ταξικών ανισοτήτων είναι ακόμα πιο οξυμένος. Δεν ξέρω, δηλαδή, αν οι επιλογές των τοποθεσιών έγιναν με βάση κάποια συμπαγή κριτήρια.
Θα σου απαντήσω ειλικρινά. Γενικώς στη ζωή μου προσπαθώ να μη σχεδιάζω τα πράγματα. Για να γίνω πιο σαφής, με τον Γιώργο Βαλσαμή [σ.σ.: διευθυντής φωτογραφίας] υπάρχουν φορές που διαφωνούμε για το πώς πρέπει να γυριστεί μια σκηνή. Όμως, καθώς είμαστε κολλητοί από παιδιά, έχουμε αναπτύξει μια εσωτερική επικοινωνία η οποία μας επιτρέπει να καταλήγουμε στην καλύτερη δυνατή λύση κάθε φορά. Επομένως, με βάση το ένστικτο κινήθηκα και στην αναζήτηση των τοποθεσιών για τις "Άγριες Μέρες μας". Μπήκα στο αυτοκίνητό μου θέλοντας να ανακαλύψω μέρη. Μπορεί να είχα διαβάσει μερικά πράγματα για μια-δυο τοποθεσίες, αλλά δεν είχα σαφές πλάνο, γι’ αυτό και το ρεπεράζ κράτησε μήνες. Έτσι, βέβαια, μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω μια Ελλάδα άγρια και όμορφη, η οποία διαισθανόμουν πως υπάρχει, αλλά δεν την είχα βρει ακόμη. Παράλληλα, το ότι έχω μεγαλώσει στην επαρχία έχει δημιουργήσει μέσα μου μια ροπή προς τη φύση. Ακόμα και στην Αμερική να πάω να κάνω μια ταινία, πάλι μακριά από τις πόλεις θα ταξιδέψω.

Εξάλλου, το αίσθημα της αναπόλησης και του ταξιδιού υπάρχει έντονα στις "Άγριες Μέρες", οι οποίες δεν έχουν κάτι να ζηλέψουν από ένα τυπικό road movie.
Ακριβώς, ήθελα να αντανακλάται ο τρόπος με τον οποίο μου αρέσει και εμένα να ζω. Μπορώ να είμαι για μέρες σε ένα αμάξι και να οδηγώ για ώρες, αν αυτό σημαίνει πως θα επισκεφτώ πολλές πόλεις και χώρες στη διαδρομή μου. Ευτυχώς και η παρέα μου συμμερίζεται τη διάθεσή μου, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως θα τη βγάζουμε με σάντουιτς στην άκρη του δρόμου.

Ένα από τα πράγματα που μου έκαναν εντύπωση ήταν η επιλογή να χρησιμοποιηθεί η κλοπή ως εργαλείο απόδοσης δικαιοσύνης, έστω και εφήμερης. Συγκυριακά, αυτή η ιδέα έρχεται σε μια περίοδο που έχουν αποδυναμωθεί οι δυναμικές κοινωνικές διεκδικήσεις. Θα με ενδιέφερε, λοιπόν, να μάθω πώς την ενσωμάτωσες στο σενάριο.
Υπήρχε εξαρχής στο χαρτί, επειδή η αφετηρία μου ήταν να φανταστώ πώς θα μπορούσε να είναι σήμερα μια παρέα μοντέρνων, πανκ, Ρομπέν των Δασών. Είχα στο μυαλό μου, επίσης, την εποχή που κατά τη διάρκεια της κρίσης άνοιγαν μαζικά ενεχυροδανειστήρια, διότι έχω ένα πηγαίο μίσος για τους ανθρώπους που εκμεταλλεύονται εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη. Οπότε θέλησα να κάνω μια ταινία για μια ομάδα φίλων η οποία αποφασίζει να κάνει κάτι ενάντια σε αυτό το φαινόμενο και να βοηθήσει τους άλλους, κλέβοντας.

Είμαι σίγουρος πως προκύπτει αβίαστα, αλλά, σε ό,τι έχεις κάνει ως τώρα υπάρχουν πάντα σκόρπιες στιγμές ποίησης. Είναι κάτι που θες να συμβαίνει στις ταινίες σου;
Ο λόγος που άρχισε να μου αρέσει το σινεμά είναι η εικαστικότητα. Το πρώτο κινηματογραφικό βίωμα που εντυπώθηκε μέσα μου ήταν το "Μια Αιωνιότητα και μια Μέρα" του Θόδωρου Αγγελόπουλου που είδα στο σινεμά με τους δικούς μου. Φυσικά δεν είχα καταλάβει πολλά, ήμουν επτά χρόνων, αλλά τα κάδρα με άφησαν άναυδο. Από εκεί και έπειτα, σταδιακά μπήκαν και άλλοι σκηνοθέτες στη ζωή μου, όπως ο Τέρενς Μάλικ, ο Γουόνγκ Καρ-Βάι, ο Λαρς φον Τρίερ κ.ο.κ., οι οποίοι δεν φημίζονται τόσο για την αφηγηματικότητα όσο για την εικαστικότητά τους. Οπότε, έχοντας αυτές τις καταβολές, κινούμαι περισσότερο με βάση την εικόνα, παρά με το λόγο. Έγινα σκηνοθέτης επειδή δεν μπορώ να είμαι ποιητής. Δεν είμαι αρκετά καλός για να γίνω κάτι τέτοιο, είμαι όμως αρκετά δραστήριος ώστε να μπορώ να κάνω ταινίες.

Δεν δίστασες, κιόλας, να κάνεις μια μικρή εμφάνιση στις "Άγριες Μέρες". Πλάι στο δικό σου cameo, παρεμπιπτόντως, είναι και εκείνο του ΛΕΞ που σίγουρα ξάφνιασε πολλούς.
Όσον αφορά εμένα, βγήκα μπροστά στην κάμερα όπως και στο "Milky Way". Η σκέψη πίσω από αυτό είναι αρκετά προσωπική και σε καμία περίπτωση… χιτσκοκική. Από τη στιγμή που δεν διατηρώ ημερολόγια, ενώ ταυτόχρονα τραβάω φωτογραφίες αλλά δεν βγαίνω ο ίδιος, το cameo είναι ένας τρόπος να θυμάμαι πώς ήμουν σε εποχές όπου γύριζα κάτι. Να ανατρέχω στο πώς έμοιαζα, αισθανόμουν, τι συνέβαινε στη ζωή μου κ.λπ. Επίσης, θέλω να με θυμάμαι μαζί με τους φίλους μου, είτε βρίσκονται μπροστά είτε πίσω από τις κάμερες. Τώρα, σχετικά με τον ΛΕΞ, ξεπήδησε στο μυαλό μου όταν σκαρφίστηκα ένα χαρακτήρα που μιλά χρησιμοποιώντας χαϊκού των καμικάζι. Μου φάνηκε αυτονόητο πως ένας άνθρωπος ο οποίος ξέρει να μιλάει για το πώς βιώνουν οι άλλοι τις προσωπικές τραγωδίες τους θα ήταν ο ιδανικός γι’ αυτόν το ρόλο. Και ήμουν τυχερός που, αφού διάβασε το σενάριο, κατάλαβε και εκείνος γιατί τον σκέφτηκα.