
"Το Γαϊτανάκι” της Ζωρζ Σαρρή ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Ξεχωρίζει για την ευαισθησία, την παιδαγωγική του αξία και τη διαχρονικότητά του. Μέσα από μια απλή αλλά συμβολική ιστορία, μιλά για τη διαφορετικότητα, τη συνεργασία και τη δύναμη της συλλογικότητας. Τα παιδιά μαθαίνουν να αποδέχονται τον εαυτό τους και τους άλλους, να δουλεύουν μαζί για έναν κοινό σκοπό και να δημιουργούν μέσα από τη φαντασία και το παιχνίδι. Ο Θίασος MATICAPI δραματοποίησε το διήγημα και το παρουσιάζει στη θεατρική διασκευή του Γιάννη Καλατζόπουλου, για παιδιά ηλικίας από 6 ετών, στο Θέατρο Άβατον. Διαβάστε όσα μας είπε ο σκηνοθέτης της παράστασης Γιώργος Τσαγκαράκης για το έργο και το παιδικό θέατρο.

"Πιστεύω ότι το θέατρο για παιδιά πρέπει να είναι εξίσου σημαντικό με το θέατρο ενηλίκων. Το παιδικό θέατρο δεν είναι απλά ένα ακόμα είδος. Είναι ένας τεράστιος τομέας του θεάτρου με πάρα πολλά υποείδη. Συνηθίζω συνειδητά ως σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας να καταπιάνομαι ολοκληρωμένα και με απόφαση με είδη θεάτρου που συχνά θεωρούνται "ευτελή" από την κοινωνική elite και κατ’ επέκταση και από την "elite” του θεατρικού χώρου, διαφωνώντας κάθετα μαζί τους. Όπως παιδικό θέατρο, ερασιτεχνικό θέατρο, κωμωδία, τσίρκο κτλ. Με μαγεύει η λαϊκή, η πλατιά απεύθυνση που έχουν αυτά τα είδη.
Λατρεύω το Λαϊκό θέατρο και αντιμετωπίζω και το παιδικό θέατρο ως τέτοιο. Για να μιλήσεις σε μια παιδική ψυχή, πρέπει να συμπεριλάβεις εξονυχιστικά όλες τις ιδιαίτερες πλευρές αυτής της κοινωνικής ομάδας. Δε γίνεται, ας πούμε, να κρυφτείς από τα παιδιά. Δε μπορείς να μην πεις την αλήθεια στα παιδιά. Ζούμε σε μια άσχημη και σκληρή κοινωνία, γεμάτη πολέμους, φτώχεια και αδικία, όπως λέμε και στην παράστασή μας. Ως άνθρωπος του θεάτρου που είχα πάντα το όνειρο να γίνω και να μείνω στη ζωή μου ένας τέτοιος, έχω υποχρέωση να μιλήσω γι’ αυτήν την ασχήμια σίγουρα. Αλλά ακόμα περισσότερο έχω την αυθύπαρκτη αποστολή να πω όλη την αλήθεια χωρίς φόβο αλλά με πολύ πάθος.
Η πλήρης περιγραφή της πραγματικότητας, εκτός από σκληρότητα έχει και απίστευτη ομορφιά. Το ότι η πλειοψηφία του κόσμου, ενώ βιώνει όλη αυτή την σκληρότητα, μπορεί ακόμα και αγαπάει και ερωτεύεται και νοιάζεται και στέκεται αλληλέγγυα, δείχνει την απίστευτη δύναμη των ανθρώπων. Δείχνει ότι αυτός ο κόσμος μπορεί ν’ αλλάξει. Όχι ηθικοπλαστικά αλλά δυναμικά. Όσο οι άνθρωποι βλέπουν την ομορφιά σ’ ένα λουλούδι, σ’ ένα τραγούδι, όσο συγκινούνται από τα μεγάλα ιδανικά, όσο αντιστέκονται στη λαίλαπα, τίποτα δεν χάνεται και "τίποτα δεν πάει χαμένο".

Μ’ αρέσει να πιστεύω στους ανθρώπους, αλλιώς δε μπορώ να κάνω τέχνη. Αυτό έχω προσπαθήσει και σκηνοθετικά να αναδείξω στην παράσταση. Όλη η προσέγγιση γυρίζει γύρω από τον λυρισμό που δίνει η δύναμη της ελπίδας του κυρ Γαρίφαλου και την ευτέλεια των "αρχών" που τον εμποδίζουν. Το θέατρο είναι ένα παιχνίδι ανακάλυψης του κόσμου. Όταν καλείς τους "άρχοντες" του παιχνιδιού -τα παιδιά- να παίξουν, πρέπει να παίξεις "τίμια" και "δίκαια". Δεν έχεις άλλη επιλογή. Τα παιδιά, μ’ αυτήν τη μαγική δύναμη αφαίρεσης που έχουν, ξέρουν ακριβώς πώς πρέπει να είναι ο κόσμος πολύ καλύτερα από μας. Και αυτό η Ζωρζ Σαρή το ήξερε. Φαίνεται απ’ το "Γαϊτανάκι" και από όλο το έργο της. Είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενος που μας δόθηκε η ευκαιρία να ανεβάσουμε ένα τέτοιο έργο. Το να φεύγει ο κόσμος από την παράσταση συγκινημένος και γεμάτος ελπίδα στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε, είναι νομίζω η μεγαλύτερη ανταμοιβή για έναν καλλιτέχνη”.

Περισσότερες πληροφορίες
Το γαϊτανάκι
Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση της Ζωρζ Σαρή παρουσιάζεται το λογοτεχνικό έργο για την αλληλεγγύη και την αγάπη που ευδοκιμεί και στους πιο δύσκολους καιρούς. Σύμφωνα με την υπόθεση, ο Κυρ-Νικόλας ο Γαρύφαλλος, στα βαθιά του γεράματα, ζει χωμένος στ’ αμέτρητα βιβλία του, ξαγρυπνώντας για να τα διαβάσει όλα. Το μόνο που τον κάνει ν’ αφήσει για λίγο τις λέξεις και τις σελίδες, είναι ο κήπος του. Λατρεύει να φροντίζει τα γαρύφαλλά του. Μια μέρα ακούει ένα παιδικό τραγούδι που του ξυπνά μια εκπληκτική ιδέα: Aν όλα τα παιδιά του πλανήτη έδιναν τα χέρια θα μπορούσαν να αγκαλιάσουν τη Γη και να δημιουργήσουν ένα πελώριο γαϊτανάκι. Να τραγουδήσουν και να χορέψουν, να παρασύρουν τα πουλιά, τα λουλούδια, ακόμη και τους μεγάλους. Ο Κυρ-Νικόλας, γεμάτος πίστη στην ιδέα του, ξεκινάει ένα μεγάλο ταξίδι για να αλλάξει τον κόσμο.