Vaggelis Patsialos©
Η τέχνη του θεάτρου μεταμορφώνει φέτος τη Δημοτική Αγορά Κυψέλης σ’ έναν ανοιχτό χώρο πολιτισμού, συνύπαρξης και δημιουργίας για μικρούς και μεγάλους. Εμείς μιλήσαμε με την Ντίνα Σταματοπούλου, σκηνοθέτρια, συγγραφέα θεατρικών έργων, ηθοποιό της πολιτιστικής εταιρείας ΦΡΕΟΝ και καλλιτεχνική διευθύντρια των θεατρικών εργαστηρίων με τίτλο "Η καρδιά του Θεάτρου χτυπάει στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης". Το νέο πρόγραμμα της σεζόν 2025-26, που απλώνεται μέχρι και τον Ιούνιο του 2026, προσκαλεί την τοπική κοινότητα –κι όχι μόνο– σε μια σειρά εργαστηρίων, ομάδων και δράσεων για όλες τις ηλικίες που στοχεύουν στην ενδυνάμωση της έκφρασης, της φαντασίας και της κοινωνικής συνοχής. Στη συζήτησή μας με την Ντίνα Σταματοπούλου μάθαμε πώς γεννήθηκε η ιδέα γι’ αυτό το πρόγραμμα, πώς συνδιαλέγεται με τη "ζωντανή" περιοχή της Κυψέλης καθώς και πόσο συγκινητική είναι η εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα θεατρικά εργαστήρια από την πρώτη στιγμή.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το πρόγραμμα "Η καρδιά του θεάτρου χτυπάει στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης"; Τι σας ενέπνευσε να μετατρέψετε την Αγορά σε έναν ζωντανό θεατρικό πυρήνα;
Η Κυψέλη είναι μια γειτονιά ολοζώντανη και είναι αυτός ο παλμός που πυροδότησε την επιθυμία να γίνει η Δημοτική Αγορά Κυψέλης ένας τόπος σταθερής συνάντησης των ανθρώπων της γειτονιάς κυρίως (κι όχι μόνο) με αιτία και αφορμή το θέατρο. Η ίδια, πάντοτε λάτρευα να βλέπω να εκτυλίσσεται στον δημόσιο χώρο το "θέατρο της πόλης", να αλληλεπιδρούν ομάδες από διαφορετικές κοινότητες, ηλικίες, καταβολές, να ξετυλίγονται μπροστά μας ιστορίες, να διενεργούνται ταυτοτικές και ταξικές διεργασίες, να διαδραματίζονται τελετουργίες της καθημερινότητας σε υπηρεσίες, καταστήματα, εκδηλώσεις, στους δρόμους. Σε τέτοιο βαθμό, που το έκανα μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μου.
Το πρόγραμμα θεάτρου για όλους στην καρδιά της Κυψέλης και στην ιστορική Δημοτική Αγορά της, συμπυκνώνει και αξιοποιεί τη μακροχρόνια εμπειρία μας στον τομέα του Κοινωνικού Θεάτρου, του Θεάτρου στην Κοινότητα και της συμπεριληπτικής τέχνης. Η συνθήκη αυτή σε συνδυασμό με το πάθος, την αφοσίωση και τον επαγγελματισμό των ανθρώπων που εργάζονται στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης έδεσαν έτσι, ώστε να είναι πρόσφορο το έδαφος για να εφαρμοστεί το πολύπλευρο πρόγραμμά μας, που αναδεικνύει την Αγορά σε ζωογόνο κόμβο δημιουργικής συνεύρεσης των κατοίκων σε σταθερή βάση, φιλόξενο και προσβάσιμο για όλους. Και επιβεβαιωνόμαστε στην πράξη μέσα από τη συγκινητική εκδήλωση ενδιαφέροντος για όλες τις ομάδες και τα εργαστήριά μας ήδη κατά τον μήνα γνωριμίας μας, τον Νοέμβριο.
Ποιο ήταν το βασικό σας όραμα όταν σχεδιάζατε το πρόγραμμα; Θέλατε περισσότερο να καλλιεργήσετε τη θεατρική παιδεία ή να ενισχύσετε τη συνοχή της κοινότητας μέσω της τέχνης;
Είναι και τα δύο αυτά που λέτε: Η καλλιέργεια της θεατρικής παιδείας μεν, το θέατρο δηλαδή ως αυταξία και το να παράσχουμε ισότιμη πρόσβαση στο αγαθό και την εμπειρία του Πολιτισμού σε ανθρώπους που μπορεί να μην είχαν καμία προηγούμενη επαφή με την τέχνη. Ανακαλύπτουν κείμενα, θεατρικούς τρόπους, παίζουν, αυτοσχεδιάζουν αλλά κυρίως βλέπουν πως το θέατρο δεν είναι κάτι απόμακρο που δεν τους αφορά, αλλά ένας τρόπος να διαπραγματευόμαστε τον κόσμο γύρω μας, να μοιραζόμαστε και να πειραματιζόμαστε προστατευμένοι από ρόλους – σαν σε μια πρόβα για τη ζωή.
Πέρα, όμως, από αιτία, το θέατρο σ’εμάς είναι και αφορμή συνάντησης· μέσο για να διανύσουμε την απόσταση ο ένας προς τον άλλον, όπως κάνει ένας/μία ηθοποιός με έναν ρόλο, μια παράσταση με το κοινό της κ.ο.κ. Αυτό το πλησίασμα είναι ενδυναμωτικό αντίδοτο στον φόβο και την απομόνωση και κάθε αποκλεισμός ξεπερνιέται με την κοινή δράση. Αυτά ελπίζουμε να φέρουν οι συναντήσεις μας!
Η Δημοτική Αγορά Κυψέλης είναι ένας χώρος με έντονο κοινωνικό και πολιτισμικό αποτύπωμα. Πώς συνδιαλέγεται το πρόγραμμα με τη "ζωντανή" ταυτότητα της περιοχής;
Πράγματι στην Αγορά γίνονται σπουδαία πράγματα τα τελευταία χρόνια, που έχουν συσπειρώσει τη γειτονιά και προσελκύσει ετερόκλητο κοινό. Με το πρόγραμμα "Η καρδιά του θεάτρου χτυπάει στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης" στον νέο, ειδικά διαμορφωμένο χώρο της Αγοράς για τα εργαστήρια, στην αίθουσα Μεγάλο Φ, αλλά και εκτός, στη Φωκίωνος Νέγρη, που διατρέχει τη συνοικία σταθερό σημείο μέσα στα χρόνια, μέσα από τις θεατρικές ομάδες, τα εργαστήρια αλλά και από τα Δημιουργικά Διήμερα, που θα ανακοινώνονται κάθε φορά, προσκαλούμε όλους σε έναν δημιουργικό διάλογο, να συνδιαμορφώσουμε ιστορίες, να μοιραστούμε ή να χαράξουμε διαδρομές, να οργανώσουμε προσβάσιμες εξορμήσεις σε διάφορες γειτονιές της Κυψέλης για ηχητικές ή φωτογραφικές καταγραφές και βιντεοληπτικές αποτυπώσεις και να εγγράψουμε το ίχνος μας στον δυναμικό πολυφωνικό χάρτη της περιοχής.
Η ποικιλομορφία των ομάδων και των δράσεων που προτείνουμε δημιουργεί υλικό για τη συγκρότηση νέων αφηγημάτων συνύπαρξης, νέων διακαλλιτεχνικών έργων, που θα παρουσιαστούν στο τέλος της χρονιάς αλληλεπιδρώντας με την κοινότητα.
Συνεργάζεστε με την πλατφόρμα Εφαρμοσμένου Θεάτρου Storymine και την ομάδα ΘΕΑΜΑ. Τι προσφέρει η κάθε συνεργασία στο συνολικό εγχείρημα;
Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε από τη ΦΡΕΟΝ / Freon Athens και τη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με την Τεχνόπολη, με επιπλέον αιγίδα και οικονομική ενίσχυση από το ΥΠΠΟ. Και είμαστε ευτυχείς που έχουμε συνοδοιπόρους σε αυτό το ταξίδι τους δύο φορείς που αναφέρετε, με τους οποίους συνεργαζόμαστε τακτικά και μοιραζόμαστε το κοινό όραμα. Το Storymine είναι μια διεθνής πλατφόρμα καλλιτεχνών εμψυχωτών /εμψυχωτριών και θεατροπαιδαγωγών με έδρα την Ελλάδα, με τεράστια εμπειρία στο πεδίο και ακαδημαϊκή και καλλιτεχνική συνεργασία με σημαντικούς φορείς και ιδρύματα στο εξωτερικό, γύρω από το Θέατρο στην Ένταξη, στην Εκπαίδευση, στη Θεραπεία, στην Κοινότητα και το Εργασιακό Περιβάλλον.
"Το να είσαι μέλος μιας τέτοιας ομάδας, που μοιράζεται και δημιουργεί από κοινού, είναι μια εμπειρία αποκαλυπτική. Την αναζητάς ως στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή σου, από τη στιγμή που θα την αποκτήσεις".
Και η ομάδα ΘΕΑΜΑ με την πολυετή σταθερή παρουσία τους στα θεατρικά πράγματα, συμβάλλει πρωτοποριακά στις δράσεις μας για τη συναντίληψη και την προώθηση συνεργειών ανάμεσα σε ανάπηρους και μη ανάπηρους καλλιτέχνες και μέλη της κοινότητας με την ισχυρή συν-εκπαιδευτική καλλιτεχνική τους ταυτότητα.
Μαζί, θα δώσουμε πνοή στις ιστορίες των συμμετεχόντων/ουσών και θα φέρουμε στο φως αόρατες πτυχές, κοινότητες, συνήθειες και συνθήκες στην καθημερινότητά μας, στις γειτονιές και τις διαδρομές μας, με το κοινωνικό και το καλλιτεχνικό πρόταγμα ισάξια τόσο στη διαδικασία όσο και στις παρουσιάσεις μας.
Οι δράσεις αγκαλιάζουν όλες τις ηλικιακές ομάδες – από παιδιά έως άτομα 65+. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την κάθε μία ξεχωριστά;
Οι διαφορετικές ηλικίες έχουν διαφορετικούς ρυθμούς ή άλλα ενδιαφέροντα, συναντιούνται όμως στην κοινή επιθυμία για παιχνίδι, εγγύτητα, περιέργεια για μάθηση. Αγκαλιάζοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της κάθε ομάδας, το πρόγραμμα εκτείνεται σε τρεις βασικούς άξονες:
-Θεατρικές ομάδες και εργαστήρια για παιδιά –εφήβους – νέους –ενήλικες -65+ με σταθερές εβδομαδιαίες συναντήσεις και δημιουργική δουλειά σε βάθος χρόνου.
Διαβάστε Επίσης
-Εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές και μαθήτριες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που γίνονται τα πρωινά στον χώρο της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης ή στον χώρο του σχολείου τους. Ανάμεσα σε αυτά είναι και το βραβευμένο πρόγραμμα Η δική μου πόλη, που υλοποιείται σε σχολεία και γειτονιές της Αθήνας με εξαιρετική επιτυχία και τώρα έρχεται και στην Κυψέλη.
-Δημιουργικά Επιμορφωτικά Διήμερα για Ενήλικες, με διαφορετικούς-ές καλεσμένους-ες εισηγητές και εισηγήτριες και κοινό παρονομαστή την τέχνη και τις τεχνικές του Θεάτρου: επιμορφώσεις καλλιτεχνών και εκπαιδευτικών, θεματικές-έκπληξη, δράσεις Δημιουργικής Γραφής, Προφορικής Ιστορίας και Θεάτρου-Ντοκουμέντο, τονώνουν και αναζωογονούν με νέα ερεθίσματα τις ομάδες και όποι@ συμμετέχει.
Αναφέρετε ότι τα εργαστήρια θα αποτελέσουν ασφαλή χώρο ισότιμης συμμετοχής. Πώς καλλιεργείται στην πράξη αυτό το αίσθημα εμπιστοσύνης και αποδοχής;
Αυτό το πώς είναι από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της δουλειάς μας. Μέσα από την ενσώματη δράση, το μοίρασμα, όχι με όρους ψυχολογισμού αλλά εμπειρικούς, όλα αυτά συν τω χρόνω και την εμπειρία μας στην εμψύχωση ομάδων, που θέτουμε το κατάλληλο πλαίσιο και επανανοηματοδοτούμε τον τρόπο που αλληλεπιδρά η ομάδα σε όλη τη διαδικασία.
Γιατί πέρα από τον σεβασμό στη μοναδικότητα των συμμετεχόντων-ουσών+, χρειάζεται και ένα πλαίσιο, που αποκλείει εξ αρχής απαράδεκτες πρακτικές. Ο καθένας, βέβαια, σε μια συνθήκη συνύπαρξης παλεύει με τα δικά του ιδεολογήματα και όρια "ανεκτικότητας" και αυτά προσπαθούμε να μετατοπίζουμε στις συναντήσεις μας, προκρίνοντας τον σεβασμό, την πίστη στην ομάδα και στην ανθρώπινη ποικιλομορφία.
Να μην ξεχνάμε ακόμα ως αναγκαιότητα και πρακτική ισότιμης συμμετοχής την, από το 2012 ήδη, παροχή υπηρεσιών καθολικής προσβασιμότητας σε ανάπηρα και παρεμποδιζόμενα άτομα στα εργαστήρια και στις παρουσιάσεις μας.
Και τέλος, τι εύχεστε να κρατήσουν οι συμμετέχοντες, μικροί και μεγάλοι, όταν ολοκληρωθεί αυτό το ταξίδι στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης τον Ιούνιο του 2026;
Εύχομαι από την καρδιά μου να κρατήσουν αυτό το ταξίδι ως εμπειρία που τους έχει αλλάξει έστω και λίγο και να επιθυμούν να συνεχίσουν και του χρόνου. Το να είσαι μέλος μιας τέτοιας ομάδας, που μοιράζεται και δημιουργεί από κοινού, είναι μια εμπειρία αποκαλυπτική, που, άπαξ και την έχεις, μετά δεν μπορείς να την αγνοήσεις. Την αναζητάς ως στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή σου.
Περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στο dak.com.gr
Διαβάστε Επίσης
Διαβάστε Επίσης
